Ξεριζωμένος ο ποντιακός ελληνισμός, εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα με τη συλλογική του μνήμη και ιστορία ταυτισμένη με τη φυσική και την ψυχική-ηθική επιβίωσή του.
Οι Πόντιοι, εκτός από τους μηχανισμούς που κινητοποίησαν στο ελληνικό κράτος, μετέφεραν τον πολιτισμό και τη θέλησή τους για μια καινούρια ζωή και προοπτική. Αγωνίστηκαν να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία, κρατώντας άσβηστη τη μνήμη της γης που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν. Ξεπέρασαν εαυτούς και κατόρθωσαν και τα δύο, οπλισμένοι με την αγάπη τους για την πρόοδο και με το πνεύμα της συνεχούς αλληλεγγύης.
Οι Πόντιοι της πρώτης γενιάς ζουν ενθυμούμενοι τις χαμένες πατρίδες, διηγούνται με υπερηφάνεια τα ιστορικά γεγονότα, τους μαρτυρικούς διωγμούς, το αντάρτικο, τις απεγνωσμένες προσπάθειες για τη δημιουργία ανεξάρτητου ποντιακού κράτους, και κλαίνε με λυγμούς για τον ξεριζωμό, διατηρώντας αναλλοίωτες τις συνήθειες του ποντιακού τρόπου ζωής.
Μέσα από δραματικές όσο και νοσταλγικές εξιστορήσεις, οι πρόσφυγες ανασυνθέτουν τις τραυματικές τους εμπειρίες, μεταμορφώνονται ξανά σε ανυπεράσπιστους κυνηγημένους ανθρώπους που επιβιβάζονται στα πλοία για το άγνωστο και καταλήγουν σε αφιλόξενους καταυλισμούς. Βλέπεις τα ανάμεικτα συναισθήματα στα μάτια τους και νιώθεις το «σπάσιμο» της φωνής τους. Ξαναζούν, στιγμή προς στιγμή, τις ημέρες εκείνες.
Παρ’ όλα αυτά, παρ’ όλες τις δυσκολίες κι αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν, παρά την αρνητική τοποθέτηση και την υποτιμητική στάση των ντόπιων συντοπιτών τους, ενισχύουν την κοινωνική συνοχή τους, διαμορφώνουν την ταυτότητά τους κι αισθάνονται εξαιρετικά υπερήφανοι μιλώντας ποντιακά στα παιδιά τους.
Με την προκοπή και την τιμιότητά τους, το ήθος και την τρυφερότητά τους, την παλληκαριά και τη γενναιότητά τους, καταξιώνονται σιγά σιγά στη συνείδηση όλων των Ελλήνων. Το πάντρεμα του νέου, που φέρνουν οι Πόντιοι, με το παλιό, γεννά το καινούριο που είναι η άλλη Ελλάδα, με καινούρια ανθρώπινα χαρακτηριστικά, καινούριες εθνικές και φυλετικές ιδιότητες, γεννά τον καινούριο τύπο Έλληνα, στο σωματικό και ψυχικό κόσμο του οποίου συσσωρεύονται τα θετικά στοιχεία των ντόπιων και των προσφύγων.
Η δεύτερη γενιά των Ποντίων ζει με τους θρύλους και τις παραδόσεις που παραμένουν ολοζώντανοι. Η μνήμη μέσα από το λίγο ξαναζωντανεύει, η προφορική ιστορία μεταδίδεται από στόμα σε στόμα κρατώντας άσβηστη τη φλόγα και την αγάπη για τις χαμένες πατρίδες, τη λαχτάρα για επιστροφή, τον πόνο, την οριστική απώλεια.
Πρόσωπα, αφηγήσεις, γλώσσα, θρησκευτικές παραδόσεις, τραγούδια, θρύλοι, γιορτές, ήθη και έθιμα, γλέντια, φαγητά, συντελούν ώστε οι νεότεροι Πόντιοι να αγαπήσουν την πατρίδα των γονιών τους, δείχνοντας όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ιστορία της.
Η δημιουργία συλλόγων στις μεγάλες και μικρές πόλεις, γίνεται αφορμή για συσπείρωση του ποντιακού στοιχείου που αισθάνεται πλέον παρόν στην πνευματική και γενικότερη πολιτισμική ζωή του τόπου. Ο ρόλος των Ποντίων γίνεται πρωταγωνιστικός. Επιτυχημένοι επαγγελματικά οι περισσότεροι, εγγράμματοι, στην πλειοψηφία τους απόφοιτοι της στοιχειώδους εκπαίδευσης, αρκετοί με μεγαλύτερη μόρφωση, γίνονται ενεργά μέλη της ελληνικής κοινωνίας.
Τα εγγόνια των Ποντίων της πρώτης γενιάς, η τρίτη γενιά, ενήλικες σήμερα, οφείλουν τη γνωριμία με την πατρίδα στους ισχυρούς δεσμούς της ποντιακής οικογένειας. Η ποντιακή ταυτότητα διατηρείται χάρη στην εμπειρική γνώση που μεταδίδεται, με τις διηγήσεις των γονιών, με τη συμμετοχή στους συλλόγους.
Ο νέος Πόντιος έχει ενσωματωθεί πλήρως στην καινούρια πατρίδα του, μορφώνεται, προκόβει, η συλλογική μνήμη τον βοηθά να τηρεί τα έθιμα, να μαθαίνει την ποντιακή διάλεκτο, παραμένοντας αθεράπευτα νοσταλγός των χαμένων πατρίδων.
Οι Πόντιοι της τρίτης γενιάς βρίσκονται παντού: οργανώνουν εκδηλώσεις, παραστάσεις, τελετές, μνημόσυνα, για να τιμήσουν τη γη των πατέρων τους. Πραγματοποιούν προσκυνηματικές εκδηλώσεις για να φιλήσουν το χώμα όπου γεννήθηκαν κι απ’ όπου ξεριζώθηκαν οι παππούδες τους. Διοργανώνουν επιστημονικά συνέδρια, συμπόσια σχετικά με τη λάμψη του ποντιακού ελληνισμού, με το αντάρτικο και τη γενοκτονία.
Εκδίδουν επιστημονικά ή εκλαϊκευμένα ή λογοτεχνικά βιβλία και περιοδικά και λευκώματα ή δημοσιεύουν άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά, με τα οποία ερευνούν το φαινόμενο και τη δράση του ποντιακού στοιχείου. Ιδρύουν σωματεία κι ομοσπονδίες και ραδιοφωνικούς σταθμούς για τη μετάδοση αφιερωμάτων και τραγουδιών.
Συντηρούν τις παραδοσιακές τέχνες, διδάσκουν τους ποντιακούς χορούς, καθιερώνουν φεστιβάλ νεολαίας, δίνουν θεατρικές παραστάσεις στην ποντιακή διάλεκτο και οργανώνουν συλλαλητήρια διαμαρτυρίας.
Προβαίνουν σε παραστάσεις, παρεμβάσεις, για να αποκαταστήσουν την ιστορική αλήθεια όταν αυτή παραχαράσσεται ή αποσιωπάται κι ονοματοδοτούν πόλεις και οδούς με ονόματα τόπων και προσώπων από τις αλησμόνητες πατρίδες.Οι Πόντιοι με βλέμμα καθαρό και πνεύμα ανήσυχο, οραματίζονται έναν καλύτερο κόσμο, με όπλο τις παραδόσεις, τη συλλογική μνήμη και το όνειρο της πατρίδας που τόσο άδικα χάθηκε.
Αισθανόμενοι Έλληνες αλλά και Πόντιοι, δίνουν παντού το κραταιό μήνυμα πως έχουν καταγωγή αναλλοίωτη και ακατάβλητη.
Δημήτρης Δημητριάδης
Λογοτεχνης
Οι Πόντιοι, εκτός από τους μηχανισμούς που κινητοποίησαν στο ελληνικό κράτος, μετέφεραν τον πολιτισμό και τη θέλησή τους για μια καινούρια ζωή και προοπτική. Αγωνίστηκαν να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία, κρατώντας άσβηστη τη μνήμη της γης που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν. Ξεπέρασαν εαυτούς και κατόρθωσαν και τα δύο, οπλισμένοι με την αγάπη τους για την πρόοδο και με το πνεύμα της συνεχούς αλληλεγγύης.
Οι Πόντιοι της πρώτης γενιάς ζουν ενθυμούμενοι τις χαμένες πατρίδες, διηγούνται με υπερηφάνεια τα ιστορικά γεγονότα, τους μαρτυρικούς διωγμούς, το αντάρτικο, τις απεγνωσμένες προσπάθειες για τη δημιουργία ανεξάρτητου ποντιακού κράτους, και κλαίνε με λυγμούς για τον ξεριζωμό, διατηρώντας αναλλοίωτες τις συνήθειες του ποντιακού τρόπου ζωής.
Μέσα από δραματικές όσο και νοσταλγικές εξιστορήσεις, οι πρόσφυγες ανασυνθέτουν τις τραυματικές τους εμπειρίες, μεταμορφώνονται ξανά σε ανυπεράσπιστους κυνηγημένους ανθρώπους που επιβιβάζονται στα πλοία για το άγνωστο και καταλήγουν σε αφιλόξενους καταυλισμούς. Βλέπεις τα ανάμεικτα συναισθήματα στα μάτια τους και νιώθεις το «σπάσιμο» της φωνής τους. Ξαναζούν, στιγμή προς στιγμή, τις ημέρες εκείνες.
Παρ’ όλα αυτά, παρ’ όλες τις δυσκολίες κι αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν, παρά την αρνητική τοποθέτηση και την υποτιμητική στάση των ντόπιων συντοπιτών τους, ενισχύουν την κοινωνική συνοχή τους, διαμορφώνουν την ταυτότητά τους κι αισθάνονται εξαιρετικά υπερήφανοι μιλώντας ποντιακά στα παιδιά τους.
Με την προκοπή και την τιμιότητά τους, το ήθος και την τρυφερότητά τους, την παλληκαριά και τη γενναιότητά τους, καταξιώνονται σιγά σιγά στη συνείδηση όλων των Ελλήνων. Το πάντρεμα του νέου, που φέρνουν οι Πόντιοι, με το παλιό, γεννά το καινούριο που είναι η άλλη Ελλάδα, με καινούρια ανθρώπινα χαρακτηριστικά, καινούριες εθνικές και φυλετικές ιδιότητες, γεννά τον καινούριο τύπο Έλληνα, στο σωματικό και ψυχικό κόσμο του οποίου συσσωρεύονται τα θετικά στοιχεία των ντόπιων και των προσφύγων.
Η δεύτερη γενιά των Ποντίων ζει με τους θρύλους και τις παραδόσεις που παραμένουν ολοζώντανοι. Η μνήμη μέσα από το λίγο ξαναζωντανεύει, η προφορική ιστορία μεταδίδεται από στόμα σε στόμα κρατώντας άσβηστη τη φλόγα και την αγάπη για τις χαμένες πατρίδες, τη λαχτάρα για επιστροφή, τον πόνο, την οριστική απώλεια.
Πρόσωπα, αφηγήσεις, γλώσσα, θρησκευτικές παραδόσεις, τραγούδια, θρύλοι, γιορτές, ήθη και έθιμα, γλέντια, φαγητά, συντελούν ώστε οι νεότεροι Πόντιοι να αγαπήσουν την πατρίδα των γονιών τους, δείχνοντας όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ιστορία της.
Η δημιουργία συλλόγων στις μεγάλες και μικρές πόλεις, γίνεται αφορμή για συσπείρωση του ποντιακού στοιχείου που αισθάνεται πλέον παρόν στην πνευματική και γενικότερη πολιτισμική ζωή του τόπου. Ο ρόλος των Ποντίων γίνεται πρωταγωνιστικός. Επιτυχημένοι επαγγελματικά οι περισσότεροι, εγγράμματοι, στην πλειοψηφία τους απόφοιτοι της στοιχειώδους εκπαίδευσης, αρκετοί με μεγαλύτερη μόρφωση, γίνονται ενεργά μέλη της ελληνικής κοινωνίας.
Τα εγγόνια των Ποντίων της πρώτης γενιάς, η τρίτη γενιά, ενήλικες σήμερα, οφείλουν τη γνωριμία με την πατρίδα στους ισχυρούς δεσμούς της ποντιακής οικογένειας. Η ποντιακή ταυτότητα διατηρείται χάρη στην εμπειρική γνώση που μεταδίδεται, με τις διηγήσεις των γονιών, με τη συμμετοχή στους συλλόγους.
Ο νέος Πόντιος έχει ενσωματωθεί πλήρως στην καινούρια πατρίδα του, μορφώνεται, προκόβει, η συλλογική μνήμη τον βοηθά να τηρεί τα έθιμα, να μαθαίνει την ποντιακή διάλεκτο, παραμένοντας αθεράπευτα νοσταλγός των χαμένων πατρίδων.
Οι Πόντιοι της τρίτης γενιάς βρίσκονται παντού: οργανώνουν εκδηλώσεις, παραστάσεις, τελετές, μνημόσυνα, για να τιμήσουν τη γη των πατέρων τους. Πραγματοποιούν προσκυνηματικές εκδηλώσεις για να φιλήσουν το χώμα όπου γεννήθηκαν κι απ’ όπου ξεριζώθηκαν οι παππούδες τους. Διοργανώνουν επιστημονικά συνέδρια, συμπόσια σχετικά με τη λάμψη του ποντιακού ελληνισμού, με το αντάρτικο και τη γενοκτονία.
Εκδίδουν επιστημονικά ή εκλαϊκευμένα ή λογοτεχνικά βιβλία και περιοδικά και λευκώματα ή δημοσιεύουν άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά, με τα οποία ερευνούν το φαινόμενο και τη δράση του ποντιακού στοιχείου. Ιδρύουν σωματεία κι ομοσπονδίες και ραδιοφωνικούς σταθμούς για τη μετάδοση αφιερωμάτων και τραγουδιών.
Συντηρούν τις παραδοσιακές τέχνες, διδάσκουν τους ποντιακούς χορούς, καθιερώνουν φεστιβάλ νεολαίας, δίνουν θεατρικές παραστάσεις στην ποντιακή διάλεκτο και οργανώνουν συλλαλητήρια διαμαρτυρίας.
Προβαίνουν σε παραστάσεις, παρεμβάσεις, για να αποκαταστήσουν την ιστορική αλήθεια όταν αυτή παραχαράσσεται ή αποσιωπάται κι ονοματοδοτούν πόλεις και οδούς με ονόματα τόπων και προσώπων από τις αλησμόνητες πατρίδες.Οι Πόντιοι με βλέμμα καθαρό και πνεύμα ανήσυχο, οραματίζονται έναν καλύτερο κόσμο, με όπλο τις παραδόσεις, τη συλλογική μνήμη και το όνειρο της πατρίδας που τόσο άδικα χάθηκε.
Αισθανόμενοι Έλληνες αλλά και Πόντιοι, δίνουν παντού το κραταιό μήνυμα πως έχουν καταγωγή αναλλοίωτη και ακατάβλητη.
Δημήτρης Δημητριάδης
Λογοτεχνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου