Βαρύτατο ήταν το τίμημα της ιεραποστολικής δραστηριότητας των απεσταλμένων των μοναστηριών. Παραθέτω, όπως έχει διασωθεί μέχρι τις μέρες μας, ένα χαρακτηριστικό αποσπασματικό σημείωμα από τον Κώδικα της Μονής Βαζελώνος, γραμμένο το 1698:
«Εις τα έτη ταύτα των αθέων Αγαρηνών, μεγάλη όχλησις ενέσκηψεν εις την Αγίαν και Ιεράν ημών Μονήν του Τίμιου Προδρόμου Ζαβουλών.
»Εβδομήκοντα πατέρες όσιοι εξ ων απεστάλησαν εις κατήχησιν των αθλίων χριστιανών εξηφανίσθησαν και εκομίσαντο τους μαρτυρικούς στεφάνους. Δειλία κατέλαβε τους γέροντας, δι ’ όσους ούπω επανήλθον και αθυμία πρυτανεύει εν τω Μοναστηρίω, όπερ από τριακοσίους ενενήκοντα ους είχε, μόνον εκατόν τριάκοντα αριθμεί αδερφούς, εάν επανέλθωσι και οι εις τα ξένα ταλαιπωρούμενοι υπέρ τεσσαράκοντα. Είπου ελεήσει ημάς ο πανοικτίρμων θεός και δώση άφεσιν τω λαώ αυτού. Αμήν».
Εδώ θα πρέπει να τονίσω γενικά ότι τα μεγάλα μοναστήρια του Πόντου κατέχουν ξεχωριστή θέση στην ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού. Χάρη στη διπλωματία τους, τη συνεργασία τους με τους επώνυμους κρυπτοχριστιανούς πολλές φορές έσωσαν ηθικά, πνευματικά, εθνικά και σωματικά τον καταδιωγμένο Ελληνισμό.
Σε έγγραφο του 1922 διαβάζουμε:
«Εν τω μέσω της μαινομένης ταύτης κολάσεως αι ιεραί Μητροπόλεις και Μοναί του Πόντου αποτελούσι τα μόνα κέντρα εκ των οποίων ο εκεί χειμαζόμενος Ελληνισμός αντλεί θάρρος εν τη αντοχή, και δι' ων συνέχεται εν τη ιδέα της εθνικής υποστάσεως και θρησκευτικής συνειδήσεως αυτού.
»Παρ' αυτώ, αι τρεις ιστορικαί Πατριαρχικοί και Σταυροπηγιακοί Μοναί του Πόντου, η του Αγίου Ιωάννου Βαζελώνος, η της Παναγίας Σουμελά, η του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, και η μονή του Αγίου Γεωργίου Χουτουρά, εισί ιερά άσυλα ανακουφίσεως και καταφυγής. Μαρτυρούσαι από χιλιετιών επί των υπερπόντιων ορίων, εξακολουθούσι να καλύπτωσι τους φεύγοντας, να ενθαρρύνωσι τους ηλαττωμένους και να τρέφωσιν τους πεινώντας».
Από το βιβλίο «Γ' Πανελλήνιο Συνέδριο Εθνικής Αυτογνωσίας»
Βέροια 1996.
 |
| Μονη Αγιου Ιωαννη Βαζελωνος |
«Εις τα έτη ταύτα των αθέων Αγαρηνών, μεγάλη όχλησις ενέσκηψεν εις την Αγίαν και Ιεράν ημών Μονήν του Τίμιου Προδρόμου Ζαβουλών.
»Εβδομήκοντα πατέρες όσιοι εξ ων απεστάλησαν εις κατήχησιν των αθλίων χριστιανών εξηφανίσθησαν και εκομίσαντο τους μαρτυρικούς στεφάνους. Δειλία κατέλαβε τους γέροντας, δι ’ όσους ούπω επανήλθον και αθυμία πρυτανεύει εν τω Μοναστηρίω, όπερ από τριακοσίους ενενήκοντα ους είχε, μόνον εκατόν τριάκοντα αριθμεί αδερφούς, εάν επανέλθωσι και οι εις τα ξένα ταλαιπωρούμενοι υπέρ τεσσαράκοντα. Είπου ελεήσει ημάς ο πανοικτίρμων θεός και δώση άφεσιν τω λαώ αυτού. Αμήν».
Εδώ θα πρέπει να τονίσω γενικά ότι τα μεγάλα μοναστήρια του Πόντου κατέχουν ξεχωριστή θέση στην ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού. Χάρη στη διπλωματία τους, τη συνεργασία τους με τους επώνυμους κρυπτοχριστιανούς πολλές φορές έσωσαν ηθικά, πνευματικά, εθνικά και σωματικά τον καταδιωγμένο Ελληνισμό.
Σε έγγραφο του 1922 διαβάζουμε:
«Εν τω μέσω της μαινομένης ταύτης κολάσεως αι ιεραί Μητροπόλεις και Μοναί του Πόντου αποτελούσι τα μόνα κέντρα εκ των οποίων ο εκεί χειμαζόμενος Ελληνισμός αντλεί θάρρος εν τη αντοχή, και δι' ων συνέχεται εν τη ιδέα της εθνικής υποστάσεως και θρησκευτικής συνειδήσεως αυτού.
»Παρ' αυτώ, αι τρεις ιστορικαί Πατριαρχικοί και Σταυροπηγιακοί Μοναί του Πόντου, η του Αγίου Ιωάννου Βαζελώνος, η της Παναγίας Σουμελά, η του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, και η μονή του Αγίου Γεωργίου Χουτουρά, εισί ιερά άσυλα ανακουφίσεως και καταφυγής. Μαρτυρούσαι από χιλιετιών επί των υπερπόντιων ορίων, εξακολουθούσι να καλύπτωσι τους φεύγοντας, να ενθαρρύνωσι τους ηλαττωμένους και να τρέφωσιν τους πεινώντας».
Από το βιβλίο «Γ' Πανελλήνιο Συνέδριο Εθνικής Αυτογνωσίας»
Βέροια 1996.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου