(Μετάφρασις εκ του Γαλλικού)
Άποικοι εκ των ακτών της Ιωνίας, και της κυρίως Ελλάδος, από της Αργοναυτικής εκστρατείας, συμπεπυκνωμένοι από των πρώτων ακόμη Ολυμπιάδων εις Αποικίας ισχυράς, πέριξ των ΝΑ ακτών του Ευξείνου Πόντου, υπεδέχθημεν και ενισχύσαμεν τους «Μυρίους της Αναβάσεως», παρέσχομεν στρατιωτικάς φάλαγγας εις τον Μέγαν Αλέξανδρον και λεγεώνας εις τον Ηράκλειον.
Επειδή δε είμεθα ημείς οι πρώτοι φορείς του πολιτισμού εις την Ασίαν, εμείναμεν και οι τελευταίοι αμύντορες αυτού, αλλεπαλλήλως πίπτοντες και ανεγειρόμενοι, μη αφέντες την δάδα του πολιτισμού, ει μη, δια να παραδώσωμεν αυτήν εις την Δύσιν καλούντες αυτήν προς αναγέννησιν, ότε τέλος, ηναγκάσθημεν να συγκαλύψωμεν το πυρ της πίστεως και της ελπίδας ημών, προ του υπερεκχειλίζοντας κύματος της Μουσουλμανικής θυέλλης.
Μετά πέντε αιώνων εξαντλητικήν τυραννίαν, ήτις διά των απαχθέντων υιών ημών ήγειρε τρόπαια εις μεγάλην έκτασιν του γνωστού κόσμου, είδομεν τον Τούρκον, αποβλέποντα εις την πλήρη ημών εξόντωσιν.
Τας λεηλασίας, τας αρπαγάς, τας δολοφονίας, διεδέχοντο η καταστροφή και η σφαγή.
Αλλ' η βοή του μεγάλου πολέμου έφθασε μέχρι των χωρών ημών, και το αρχαίον ελληνικόν αίμα ημών ανέβρασεν. Εσπεύσαμεν κατά χιλιάδας εις τα τάξεις των χριστιανικών στρατιών, και όταν η ρωσική υποχώρησις ήνοιξε πάλιν την οδόν προς την χώραν ημών εις τας τουρκικάς ορδάς, εγκατελείψαμεν αυτήν, δια να συμπτυχθώμεν εις τον Καύκασον, όστις κατά την μυθολογίαν, και δια τους σημαντικούς ελληνικούς συνοικισμούς εις τας Νοτίους αυτού πλευράς, ανήκεν εις ημάς, και συγκεντρώσαντες το άνθος του ομογενούς πληθυσμού, εσχηματίσαμεν τα ελληνικά ποντιακά τάγματα, και επολεμήσαμεν, υπό τας διαταγάς του στρατηγού ημών Ανανίου, καλύπτοντες το μέτωπον τούτο, συμπολεμισταί των στρατιών του ΔΙΚΑΙΟΥ, σύμμαχοι ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ.
Αλλ' οι τίτλοι ημών δεν στηρίζονται μόνον επί της ιστορίας, και των μακρών υπηρεσιών, τας οποίας προσηνέγκομεν εις την αναστήλωσιν του ανθρωπισμού. Έχομεν, προς τούτοις, και το προνόμιον της πλειοψηφίας, κατέχομεν μεγάλην έκτασιν εδαφικήν, ευρείαν και συνεχή, εις τας Ν.Α ακτάς της Μαύρης Θαλάσσης, πλήρη ωργανωμένων Κοινοτήτων...
Αλλά και μετά την πτώσιν του Βυζαντίου επί οκτώ όλα έτη συγκρατήσασα τον ακατάσχετον χείμαρον των Τούρκων, ηναγκάσθημεν εν τέλει να υποκύψη και αύτη εις τον κατακτητήν Μωάμεθ τον Β', πλην όμως, και υποκύψασα δεν ώκνησε να προσφέρη νέας υπηρεσίας εις την Ευρώπην, διότι μεταξύ των λογάδων Ελλήνων, οίτινες, καταφυγόντες εις την Δύσιν, συνετέλεσαν εις την εν αυτή αναγέννησιν των γραμμάτων, επιφανεστάτην θέσιν κατέχουσι και οι εκ του Πόντου λόγιοι Έλληνες, εν οις ο πολύς Βησσαρίων, Γεώργιος ο Τραπεζούντισς και άλλοι.
Και εν αυτή δε τη μακραίωνι σκοτεινή δουλεία η δύναμις του Ελληνισμού μεθ’ όλας τας καταπιέσεις, τους απηνείς διωγμούς και τας βιαίας εξισλαμίσεις εκ μέρους των καταχτητών τοσαύτην έδειξεν αντοχήν και τοιαύτην ζωτικότητα, διατηρήσασα ζωηράν την Εθνικήν συνείδησιν, αλώβητον την θρησκείαν και αμετάβλητα σχεδόν τα πανάρχαια ήθη και έθιμα αυτού, ώστε, το ελληνικόν στοιχείον εν αυτή τη χώρα ου μόνον ανεδείχθη από απόψεως προόδου και πολιτισμού πολύ υπέρτερον της κυριάρχου φυλής και των άλλων συνοίκων υποδούλων λαών, αλλά και ουκ ολίγους ανέδειξε κατά καιρούς λογίους και ευπαιδεύτους άνδρας, ως τους Μουρούζας, τους Υψηλάντας και άλλους, ωντας υπηρεσίας πολλάκις αυτή η Οθωμανική Κυβέρνησις περιέστη εις την ανάγκην να επικαλεσθή και χρησιμοποιήση, και των οποίων η πολύτιμος δράσις και ενέργεια, ιδία δε των Υψηλαντών, γνωστή τυγχάνει και εκ της μεγάλης ελληνικής επαναστάσεως του 1821.
Και είναι αληθώς θαύμα πως οι Έλληνες του Πόντου σκληρότατα δοκιμασθέντες επί αιώνας δουλείας και ίσως μάλιστα πλέον ή οι των άλλων αλυτρώτων τμημάτων του Ελληνισμού καταδυναστευθέντες κατόρθωσαν να διασώσωσιν ακεραίαν την εθνικήν συνείδησιν και ζωηρόν το εθνικόν φρόνημα, αλώβητον δε την θρησκευτικήν και γλωσσικήν κληρονομιάν των προγόνων αυτών παρουσιάζοντες ενιαχού της χώρας το μοναδικόν εν τω κόσμω φαινόμενον της - μετά την βιαίαν εξισλάμισιν πολλών χιλιάδων -διατηρήσεως εν τω κρυπτώ της πατρώας θρησκείας και υπενθυμίζοντες ου τω εν μέρει την εν ταις κατακόμβαις λατρείαν των πρώτων Χριστιανών.
..............................
Άποικοι εκ των ακτών της Ιωνίας, και της κυρίως Ελλάδος, από της Αργοναυτικής εκστρατείας, συμπεπυκνωμένοι από των πρώτων ακόμη Ολυμπιάδων εις Αποικίας ισχυράς, πέριξ των ΝΑ ακτών του Ευξείνου Πόντου, υπεδέχθημεν και ενισχύσαμεν τους «Μυρίους της Αναβάσεως», παρέσχομεν στρατιωτικάς φάλαγγας εις τον Μέγαν Αλέξανδρον και λεγεώνας εις τον Ηράκλειον.
Επειδή δε είμεθα ημείς οι πρώτοι φορείς του πολιτισμού εις την Ασίαν, εμείναμεν και οι τελευταίοι αμύντορες αυτού, αλλεπαλλήλως πίπτοντες και ανεγειρόμενοι, μη αφέντες την δάδα του πολιτισμού, ει μη, δια να παραδώσωμεν αυτήν εις την Δύσιν καλούντες αυτήν προς αναγέννησιν, ότε τέλος, ηναγκάσθημεν να συγκαλύψωμεν το πυρ της πίστεως και της ελπίδας ημών, προ του υπερεκχειλίζοντας κύματος της Μουσουλμανικής θυέλλης.
Μετά πέντε αιώνων εξαντλητικήν τυραννίαν, ήτις διά των απαχθέντων υιών ημών ήγειρε τρόπαια εις μεγάλην έκτασιν του γνωστού κόσμου, είδομεν τον Τούρκον, αποβλέποντα εις την πλήρη ημών εξόντωσιν.
Τας λεηλασίας, τας αρπαγάς, τας δολοφονίας, διεδέχοντο η καταστροφή και η σφαγή.
Αλλ' η βοή του μεγάλου πολέμου έφθασε μέχρι των χωρών ημών, και το αρχαίον ελληνικόν αίμα ημών ανέβρασεν. Εσπεύσαμεν κατά χιλιάδας εις τα τάξεις των χριστιανικών στρατιών, και όταν η ρωσική υποχώρησις ήνοιξε πάλιν την οδόν προς την χώραν ημών εις τας τουρκικάς ορδάς, εγκατελείψαμεν αυτήν, δια να συμπτυχθώμεν εις τον Καύκασον, όστις κατά την μυθολογίαν, και δια τους σημαντικούς ελληνικούς συνοικισμούς εις τας Νοτίους αυτού πλευράς, ανήκεν εις ημάς, και συγκεντρώσαντες το άνθος του ομογενούς πληθυσμού, εσχηματίσαμεν τα ελληνικά ποντιακά τάγματα, και επολεμήσαμεν, υπό τας διαταγάς του στρατηγού ημών Ανανίου, καλύπτοντες το μέτωπον τούτο, συμπολεμισταί των στρατιών του ΔΙΚΑΙΟΥ, σύμμαχοι ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ.
Αλλ' οι τίτλοι ημών δεν στηρίζονται μόνον επί της ιστορίας, και των μακρών υπηρεσιών, τας οποίας προσηνέγκομεν εις την αναστήλωσιν του ανθρωπισμού. Έχομεν, προς τούτοις, και το προνόμιον της πλειοψηφίας, κατέχομεν μεγάλην έκτασιν εδαφικήν, ευρείαν και συνεχή, εις τας Ν.Α ακτάς της Μαύρης Θαλάσσης, πλήρη ωργανωμένων Κοινοτήτων...
Αλλά και μετά την πτώσιν του Βυζαντίου επί οκτώ όλα έτη συγκρατήσασα τον ακατάσχετον χείμαρον των Τούρκων, ηναγκάσθημεν εν τέλει να υποκύψη και αύτη εις τον κατακτητήν Μωάμεθ τον Β', πλην όμως, και υποκύψασα δεν ώκνησε να προσφέρη νέας υπηρεσίας εις την Ευρώπην, διότι μεταξύ των λογάδων Ελλήνων, οίτινες, καταφυγόντες εις την Δύσιν, συνετέλεσαν εις την εν αυτή αναγέννησιν των γραμμάτων, επιφανεστάτην θέσιν κατέχουσι και οι εκ του Πόντου λόγιοι Έλληνες, εν οις ο πολύς Βησσαρίων, Γεώργιος ο Τραπεζούντισς και άλλοι.
Και εν αυτή δε τη μακραίωνι σκοτεινή δουλεία η δύναμις του Ελληνισμού μεθ’ όλας τας καταπιέσεις, τους απηνείς διωγμούς και τας βιαίας εξισλαμίσεις εκ μέρους των καταχτητών τοσαύτην έδειξεν αντοχήν και τοιαύτην ζωτικότητα, διατηρήσασα ζωηράν την Εθνικήν συνείδησιν, αλώβητον την θρησκείαν και αμετάβλητα σχεδόν τα πανάρχαια ήθη και έθιμα αυτού, ώστε, το ελληνικόν στοιχείον εν αυτή τη χώρα ου μόνον ανεδείχθη από απόψεως προόδου και πολιτισμού πολύ υπέρτερον της κυριάρχου φυλής και των άλλων συνοίκων υποδούλων λαών, αλλά και ουκ ολίγους ανέδειξε κατά καιρούς λογίους και ευπαιδεύτους άνδρας, ως τους Μουρούζας, τους Υψηλάντας και άλλους, ωντας υπηρεσίας πολλάκις αυτή η Οθωμανική Κυβέρνησις περιέστη εις την ανάγκην να επικαλεσθή και χρησιμοποιήση, και των οποίων η πολύτιμος δράσις και ενέργεια, ιδία δε των Υψηλαντών, γνωστή τυγχάνει και εκ της μεγάλης ελληνικής επαναστάσεως του 1821.
Και είναι αληθώς θαύμα πως οι Έλληνες του Πόντου σκληρότατα δοκιμασθέντες επί αιώνας δουλείας και ίσως μάλιστα πλέον ή οι των άλλων αλυτρώτων τμημάτων του Ελληνισμού καταδυναστευθέντες κατόρθωσαν να διασώσωσιν ακεραίαν την εθνικήν συνείδησιν και ζωηρόν το εθνικόν φρόνημα, αλώβητον δε την θρησκευτικήν και γλωσσικήν κληρονομιάν των προγόνων αυτών παρουσιάζοντες ενιαχού της χώρας το μοναδικόν εν τω κόσμω φαινόμενον της - μετά την βιαίαν εξισλάμισιν πολλών χιλιάδων -διατηρήσεως εν τω κρυπτώ της πατρώας θρησκείας και υπενθυμίζοντες ου τω εν μέρει την εν ταις κατακόμβαις λατρείαν των πρώτων Χριστιανών.
..............................
Ότι δε η ημετέρα χώρα είναι αυτάρκης, τούτο αποδεικνύεται ου μόνον εκ της προγενεστέρας ιστορίας αυτής και εκ του ομολογουμένως λίαν γονίμου εδάφους αυτής εις πλείστα είδη παραγωγής, αλλά και εκ του γεγονότος ότι και σήμερον έτι-παρά την παντελή έλλειψιν των μέσων της συγκοινωνίας-είναι αύτη εν πυκνότερον κατωκημένων τμημάτων της Μικρός Ασίας.
Εν ω δέ το βιώσιμον του Πόντου ως κράτος, όλως ανεξαρτήτου και ελευθέρου, επανειλημμένως απέδειξε και η προ Χριστού και η επί των Κομνηνών ιστορία αυτού, παρουσιάζονται και σήμερον, εάν ούτος αναδειχθή πάλιν ελεύθερον κράτος, ασφαλέστατα της αυταρκείας αυτού εχέγγυο προς τη φυσική του εδάφους γονιμότητι και προς τη αφθονία πολλών εισέτι ανεκμεταλλεύτων εν αυτώ πηγών πλούτου ως, μεταλλείων και λοιπών, και άλλοι πολύτιμοι και απαραίτητοι συντελεσταί, η ευφυΐα και εργατικότης, η πνευματική και ηθική υπεροχή και καθόλου η μεγάλη και απαράμιλλος ζωτική και εκπολιτιστική δύναμις του αυτόθι Ελληνισμού, όστις πάντοτε κατείχε, και νυν έτι κατέχει, αναμφισβητήτως τα σκήπτρα μεταξύ πάντων των συνοίκων λαών εις το εμπόριον, εις τα γράμματα, εις την γεωργίαν, την κτηνοτροφίαν και ναυτιλίαν και εις πάσας σχεδόν τας τέχνας και επιστήμας, ως τούτο καταδεικνύουσι τα εις τας σημαντικωτέρας πόλεις λειτουργούντα εμπορικά και τραπεζιτικά καταστήματα, τα ουκ ολίγα επιτοπίου ναυπηγήσεως ιστιοφόρα πλοία και άλλα της τέχνης προϊόντα, τα εις διάφορα κέντρα ιδρυμένα και αθορύβως εργαζόμενα φιλανθρωπικά καθιδρύματα, το πλήθος απανταχού και κατά το πλείστον μεγαλοπρεπών ναών και σχολείων, οι πολυπληθείς εκπαιδευτικοί ή και φιλανθρωπικοί σύλλογοι και αι αδελφότητες, τα ευεργετικήν πάντοτε δράσιν αναπτύσσοντα μοναστήρια, το πλήθος παντός είδους επιστημόνων και άλλα πολλά.
Τοιούτους έχοντες να επιδείξωμεν ιστορικούς, εθνολογικούς και πραγματικούς τίτλους και τοιαύτα προβάλλοντες δίκαια επί της ανέκαθεν Ελληνικής του Πόντου χώρας ης είμεθα γεννήματα και θρέμματα και ήτις ως γνωστόν, κατά την μακράν αυτής σταδιοδρομίαν ανέδειξε χορείαν ολόκληρον ανδρών επί σοφία και αρετή διαπρεψάντων, βασιλέων, πολιτικών, στρατηγών, ηγεμόνων, Πατριαρχών, λογιών και άλλων, άφθονον δ’ έχυσε το αίμα των τέκνων της και εν τω τελευταίω πολέμω τω ευρωπαϊκώ, υπέρ της ιδέας της ελευθερίας είτε εις τα πεδία των μαχών κατά των βαρβάρων είτε και υπό την μάχαιραν των αγρίων σφαγέων, βασιζόμενοι αφ’ ετέρου επί της υφ’ υμών διακηρυχθείσης αρχής των Εθνοτήτων καθ’ ην πας λαός είτε μέγας είτε μικρός δικαιούται όπως ελευθέρως διακανονίση τα καθ’ εαυτόν, ποιούμεθα θερμοτάτην έκκλησιν προς τα φιλελεύθερα, φιλοδίκαια και χριστιανικά υμών αισθήματα και, αποκρούοντες πάσαν άλλην του ζητήματος του Πόντου λύσιν προς τους διακαείς πόθους, την εθνικήν συνείδησιν και τα εθνικά ημών δίκαια αντιστρατευομένην, εξαιτούμεθα εν ονόματι της δικαιοσύνης και της ελευθερίας, υπέρ ων συνηγωνίσθημεν και ημείς κατά δύναμιν, και εξ ονόματος του αγνού εν Πόντω Ελληνισμού εις 700.000 ανερχομένου (χωρίς να συνυπολογισθώσι πολλαί άλλαι χιλιάδες Κρυπτοχριστιανών), την πλήρη αυτονομίαν της ημετέρας χώρας, καθ’ όσον μάλιστα σήμερον, οι μεν Αρμένιοι (οίτινες άλλως τε και εν προγενεστέροις χρόνοις ουδέποτε απετέλεσαν πλέον του ενός πέμπτου του ελληνικού πληθυσμού) μετά τας επανειλημμένος αυτών σφαγάς εξέλιπον εν αυτή, οι δε Τούρκοι και άλλοι μικροί λαοί ομόθρησκοι με αυτούς, αλλ’ ετερόφυλοι, βεβαίως δεν είναι δυνατόν να ληφθώσιν υπ’ όψιν μετά την οριστικήν απόφασιν της Συνδιασκέψεως της Ειρήνης περί καταργήσεως της Τουρκικής κυριαρχίας πανταχού ένθα έχει θύτη υφ' εαυτήν συμπαγή Χριστιανικόν πληθυσμόν, και πεποίθαμεν ότι υμείς οι υπέρ των υψηλών αρχών της ελευθερίας και δικαιοσύνης ηρωικώτατα και νικηφόρας αγωνισθέντες και τα πολυτιμότατα ταύτα αγαθά τα προς την πρόοδον και ευημερίαν παντός πεπολιτισμένου έθνους απαραίτητα γενναιοφρόνως και εις τα μικρότερα έθνη και εις τους μικροτέρους λαούς υποσχεθέντες ουδέποτε θ’ ανεχθήτε μόνη η ημετέρα χώρα να στερήται της πλήρους ανεξαρτησίας αυτής, προς ην εναγωνίως και μετά παλλούσης καρδίας απεβλέψαμεν πάντοτε και αποβλέπομεν αληθείς μάρτυρες αναδειχθέντες μετά την φοβεράν επί αιώνας δοκιμασίαν και το αληθές μαρτυρολογίαν υπό τον τουρκικόν ζυγόν. Επί τούτοις έχομεν την τιμήν να εκφράσωμεν προς υμάς την διαβεβαίωσιν της άκρας ημών υπολήψεως και της αιωνίου ευγνωμοσύνης σύμπαντος του εν Πόντω Ελληνισμού.
Εν Αθήναις τη 18η Μαρτίου 1919
Η Επιτροπεία των εν Ελλάδι Ποντίων
* Το παραπάνω τηλεγράφημα, που δείχνει την ευαισθησία των Ποντίων για την απελευθέρωση της ιδιαίτερης πατρίδας τους, είναι συγχρόνως και ένα μνημείο ιστορικού και πολιτικού λόγου χάρη στην εκτεταμένη και μεστή ιστορική αναδρομή που κάνει για να κατοχυρώσει και θεωρητικά την ελληνική υφή του Πόντου.
Κι ακόμα, δείχνει ανάγλυφα τον τρόπο σκέψης των ιθυνόντων της «Επιτροπείας Αθηνών», την εποχή εκείνη, και την εθνική τους υπερηφάνεια για την καταγωγή τους και για τον Πόντο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου