Αφήγηση αντάρτη: Δημήτρη Καγκελίδη , αυτόπτης μάρτυς:
Δυο μήνες ύστερα από το πρώτο ταξίδι σας στη Σάντα, ήτοι τον Μάη του 1922 ο Κώστας Ατέσογλους έβαλε κατά νου να διαφύγει στο ρωσικό έδαφος και παρακάλεσε τον Ευκλείδη να καλέσει σε συνεδρίαση όλους τους αντάρτες για να τους ανακοινώσει το σκοπό του και να τους παρακαλέσει να συμμετέχουν κι αυτοί στο τολμηρό του διάβημα.
Ο αρχηγός αρχικά φρόντισε να τον εμποδίσει και του υποσχέθηκε ότι θα ενεργήσει αργότερα να διαφύγουν στον Καύκασο δια θαλάσσης, μα ο Ατέσογλους επέμεινε και συμπαρέσυρε 41 αντάρτες από τους 65 οπαδούς του Ευκλείδη.
Μεταξύ των 41 ήμαστε εγώ, ο Ματθαίος Εφραιμίδης, ο Φωκίων Χαριάδης, ο Γιάννης Μελίδης του Γρηγόρη, ο Γιάννης Μελίδης της Φτελενέτσας , ο Γιάννης Κάτσιος, ο Κώστας Ατέσογλους, ο Χριστόφορος Ατέσογλους, ο Αβραάμ Χιονίδης, ο Χαράλαμπος Κοπαλίδης, ο Χριστόφορος Καϊταλίδης, ο Αριστείδης Μαυρόπουλος, ο Κων/νος Σωτηρόπουλος, ο Ιωάννης Σωτηρόπουλος, ο Νικόλαος Σωτηρόπουλος, ο Ευστάθιος Νεανίδης.
Μαζί μας ήταν και η Σοφία, η γυναίκα του Γεωργίου Σισμανίδη. Ο αρχηγός άμα είδε πως ο Ατέσογλους μένει αμετάπειστος, επέτρεψε στους 41 οπαδούς του να συνοδέψουν τον Ατέσογλους ,όμως μας συνέστησε να πεζοπορήσουμε, μονάχα την νύχτα και την ημέρα να κρυφτούμε στα ενδιάμεσα δάση σ’ όλη την διαδρομή από την Σάντα ως τα Ρωσικά σύνορα.
Ξεκινήσαμε αρχές του Μάη από την Σάντα, δεν κρατήσαμε όμως την συμβουλή του αρχηγού και περπατούσαμε μέρα και νύχτα χωρίς να σκεφτούμε τις συνέπειες του τολμήματος μας.
Ύστερα από πεζοπορία 2 ημερών συναντήσαμε 4 οπλοφόρους Τούρκους γνωστούς του αρχηγού και του Γιάννη Κάτσιου. Οι Τούρκοι μας έδωσαν τις κατάλληλη οδηγίες και μας ευχήθηκαν καλό κατευόδιο. Μετά 5 μέρες φτάσαμε σ’ ένα ψηλό βουνό που δεσπόζει του ποταμού Τσορόχ.
Η πορεία ήταν πολύ κοπιαστική και η Σοφία που ήταν έγκυος κόντεψε να λιποθυμήσει από την κούραση και παρουσιάστηκε ανάγκη να την υποστηρίξουμε. Μόλις κατασκηνώσαμε στο βουνό έπεσε πυκνό σκοτάδι και τότε ο Κ. Ατέσογλους με τον αδελφό του Χριστόφορο και με τον Γιάννη Κάτσιο κατέβηκαν στο κοντινό χωριό Ισπύρ της Παϊπούρτης, όπου χτύπησαν την πόρτα του πρώτου σπιτιού και παρουσιάστηκαν σαν φυγόστρατοι Τούρκοι, στον νοικοκύρη του Σιαπάν αγροφύλακα του χωριού.
Ο Σιαπάν τους έστρωσε τραπέζι και τους περιποιήθηκε με το παραπάνω και τότε ο Κ. Ατέσογλους τον παρακάλεσε να πάρει υπό την προστασία του όλους τους συντρόφους του που βρίσκονται στο βουνό και να τους περάσει από τον ποταμό Τσορόχ, υποσχέθηκε να του δώσει ένα ή δυο από καλύτερα όπλα μας
Ο Σιαπάν τους ορκίστηκε φιλία και τότε ο Κ. Ατέσογλους και ο Ιωάννης Κάτσιος αν και υποψιάστηκαν τις κινήσεις του Σιαπάν, μολαταύτα άφησαν τον Χριστόφορο να πλένει τα τραύματά του και να τους περιμένει, αυτοί δε ανέβηκαν στο βουνό όπου βρήκαν τους 38 συντρόφους τους σε αμηχανία.
Μόλις ανέφεραν οι δυο αυτοί για την φιλία του Σιαπάν οι περισσότεροι αντάρτες φάνηκαν δύσπιστοι και μονάχα τρεις πείστηκαν να τους ακολουθήσουν. Αυτοί ήσαν οι Γιάννης Μελίδης, Αβραάμ Χιονίδης και Χαράλαμπος Κοπαλίδης.
Μαζεύτηκαν λοιπόν οι 6 αυτοί αντάρτες στο σπίτι του Σιαπάν, οι δε άλλοι 35 πιάσαμε μετερίζι έξω από το χωριό και περιμέναμε την εξέλιξη των συνεννοήσεων των 6 με τον Σιαπάν.
Στο μεταξύ ειδοποιημένος ο Τούρκος μουχτάρης του χωριού από τον Σιαπάν μπήκε ξαφνικά στο σπίτι του με 3-4 άλλους χωρικούς και είπε στους αντάρτες: «Παιδιά, είστε περικυκλωμένοι από παντού από τον στρατό. Παραδοθείτε για να σώσετε την ζωήν σας».
Στο άκουσμα αυτό άρπαξε το όπλο του Ατέσογλους ο Γιάννης Κάτσιος πετάχτηκε έξω και πυροβόλησε στον αέρα, άμα δε είδε ότι δεν φαίνονται πουθενά καταδιωκτικά αποσπάσματα παρακίνησε τους συντρόφους του να προβάλουν και αυτοί αντίσταση με τα όπλα τους και να φύγουν αυτοί όμως δείλιασαν και έμειναν ακίνητοι, έτσι δε αφοπλίστηκαν από τον μουχτάρη και πολλούς άλλους χωρικούς οι οποίοι στο μεταξύ έσπευσαν εκεί πάνοπλοι.
Ο Κάτσιος ειδοποίησε όλους μας πού παραμονεύαμε έξω από το χωριό και τότε κατά παρακίνηση του αρχηγού μας Χριστόφορου Καϊταλίδη (Τσιλίκ) ρίξαμε μερικές τουφεκιές μέσα στο χωριό για να προξενήσουμε απώλειες στους Τούρκους.
Κατόπιν ανεβήκαμε στο βουνό και από κει νύχτα ξεκινήσαμε για την Σάντα. Δύο από μας, ο Ματθαίος Εφραιμίδης και ο Φωκίων Χαριάδης, ξεχώρισαν από όλους μας και ξεκίνησαν για τα Ρωσικά σύνορα και ο μεν Μ. Εφραιμίδης κατόρθωσε να εισδύσει στο Ρωσικό έδαφος και να φθάσει στο Βατούμ, ο δε Φ. Χαριάδης πιάστηκε από μερικούς Τούρκους που τον σκοτώσανε στην περιφέρεια Καράτερε πίσω από το Ζιαρέτ ταγ.
Οι υπόλοιποι φτάσαμε μετά 3 μέρες στη Σάντα ύστερα από αφάνταστες ταλαιπωρίες.
0ι Τούρκοι του χωριού Ισπύρ παράδωσαν τους 5 αντάρτες μας στην χωροφυλακή, οι δε χωροφύλακες τους πήγανε συνοδεία στην Παϊπούρτη και τους παραδώσανε στις στρατιωτικές αρχές.
Οι αρχές τους παράπεμψαν στο Στρατοδικείο όπου δικάστηκαν σαν στασιαστές, καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν τον Δεκέμβρη του 1922.
Οι απαγχονισθέντες ήσαν οι Γιάννης Μελίδης, Κώστας Ατέσογλους, Χριστόφορος Ατέσογλους, Χαράλαμπος Κοπαλίδης, Αβραάμ Χιονίδης.
Δυο μήνες ύστερα από το πρώτο ταξίδι σας στη Σάντα, ήτοι τον Μάη του 1922 ο Κώστας Ατέσογλους έβαλε κατά νου να διαφύγει στο ρωσικό έδαφος και παρακάλεσε τον Ευκλείδη να καλέσει σε συνεδρίαση όλους τους αντάρτες για να τους ανακοινώσει το σκοπό του και να τους παρακαλέσει να συμμετέχουν κι αυτοί στο τολμηρό του διάβημα.
Ο αρχηγός αρχικά φρόντισε να τον εμποδίσει και του υποσχέθηκε ότι θα ενεργήσει αργότερα να διαφύγουν στον Καύκασο δια θαλάσσης, μα ο Ατέσογλους επέμεινε και συμπαρέσυρε 41 αντάρτες από τους 65 οπαδούς του Ευκλείδη.
Μεταξύ των 41 ήμαστε εγώ, ο Ματθαίος Εφραιμίδης, ο Φωκίων Χαριάδης, ο Γιάννης Μελίδης του Γρηγόρη, ο Γιάννης Μελίδης της Φτελενέτσας , ο Γιάννης Κάτσιος, ο Κώστας Ατέσογλους, ο Χριστόφορος Ατέσογλους, ο Αβραάμ Χιονίδης, ο Χαράλαμπος Κοπαλίδης, ο Χριστόφορος Καϊταλίδης, ο Αριστείδης Μαυρόπουλος, ο Κων/νος Σωτηρόπουλος, ο Ιωάννης Σωτηρόπουλος, ο Νικόλαος Σωτηρόπουλος, ο Ευστάθιος Νεανίδης.
Μαζί μας ήταν και η Σοφία, η γυναίκα του Γεωργίου Σισμανίδη. Ο αρχηγός άμα είδε πως ο Ατέσογλους μένει αμετάπειστος, επέτρεψε στους 41 οπαδούς του να συνοδέψουν τον Ατέσογλους ,όμως μας συνέστησε να πεζοπορήσουμε, μονάχα την νύχτα και την ημέρα να κρυφτούμε στα ενδιάμεσα δάση σ’ όλη την διαδρομή από την Σάντα ως τα Ρωσικά σύνορα.
Ξεκινήσαμε αρχές του Μάη από την Σάντα, δεν κρατήσαμε όμως την συμβουλή του αρχηγού και περπατούσαμε μέρα και νύχτα χωρίς να σκεφτούμε τις συνέπειες του τολμήματος μας.
Ύστερα από πεζοπορία 2 ημερών συναντήσαμε 4 οπλοφόρους Τούρκους γνωστούς του αρχηγού και του Γιάννη Κάτσιου. Οι Τούρκοι μας έδωσαν τις κατάλληλη οδηγίες και μας ευχήθηκαν καλό κατευόδιο. Μετά 5 μέρες φτάσαμε σ’ ένα ψηλό βουνό που δεσπόζει του ποταμού Τσορόχ.
Η πορεία ήταν πολύ κοπιαστική και η Σοφία που ήταν έγκυος κόντεψε να λιποθυμήσει από την κούραση και παρουσιάστηκε ανάγκη να την υποστηρίξουμε. Μόλις κατασκηνώσαμε στο βουνό έπεσε πυκνό σκοτάδι και τότε ο Κ. Ατέσογλους με τον αδελφό του Χριστόφορο και με τον Γιάννη Κάτσιο κατέβηκαν στο κοντινό χωριό Ισπύρ της Παϊπούρτης, όπου χτύπησαν την πόρτα του πρώτου σπιτιού και παρουσιάστηκαν σαν φυγόστρατοι Τούρκοι, στον νοικοκύρη του Σιαπάν αγροφύλακα του χωριού.
Ο Σιαπάν τους ορκίστηκε φιλία και τότε ο Κ. Ατέσογλους και ο Ιωάννης Κάτσιος αν και υποψιάστηκαν τις κινήσεις του Σιαπάν, μολαταύτα άφησαν τον Χριστόφορο να πλένει τα τραύματά του και να τους περιμένει, αυτοί δε ανέβηκαν στο βουνό όπου βρήκαν τους 38 συντρόφους τους σε αμηχανία.
Μόλις ανέφεραν οι δυο αυτοί για την φιλία του Σιαπάν οι περισσότεροι αντάρτες φάνηκαν δύσπιστοι και μονάχα τρεις πείστηκαν να τους ακολουθήσουν. Αυτοί ήσαν οι Γιάννης Μελίδης, Αβραάμ Χιονίδης και Χαράλαμπος Κοπαλίδης.
Μαζεύτηκαν λοιπόν οι 6 αυτοί αντάρτες στο σπίτι του Σιαπάν, οι δε άλλοι 35 πιάσαμε μετερίζι έξω από το χωριό και περιμέναμε την εξέλιξη των συνεννοήσεων των 6 με τον Σιαπάν.
Στο μεταξύ ειδοποιημένος ο Τούρκος μουχτάρης του χωριού από τον Σιαπάν μπήκε ξαφνικά στο σπίτι του με 3-4 άλλους χωρικούς και είπε στους αντάρτες: «Παιδιά, είστε περικυκλωμένοι από παντού από τον στρατό. Παραδοθείτε για να σώσετε την ζωήν σας».
Στο άκουσμα αυτό άρπαξε το όπλο του Ατέσογλους ο Γιάννης Κάτσιος πετάχτηκε έξω και πυροβόλησε στον αέρα, άμα δε είδε ότι δεν φαίνονται πουθενά καταδιωκτικά αποσπάσματα παρακίνησε τους συντρόφους του να προβάλουν και αυτοί αντίσταση με τα όπλα τους και να φύγουν αυτοί όμως δείλιασαν και έμειναν ακίνητοι, έτσι δε αφοπλίστηκαν από τον μουχτάρη και πολλούς άλλους χωρικούς οι οποίοι στο μεταξύ έσπευσαν εκεί πάνοπλοι.
Ο Κάτσιος ειδοποίησε όλους μας πού παραμονεύαμε έξω από το χωριό και τότε κατά παρακίνηση του αρχηγού μας Χριστόφορου Καϊταλίδη (Τσιλίκ) ρίξαμε μερικές τουφεκιές μέσα στο χωριό για να προξενήσουμε απώλειες στους Τούρκους.
Κατόπιν ανεβήκαμε στο βουνό και από κει νύχτα ξεκινήσαμε για την Σάντα. Δύο από μας, ο Ματθαίος Εφραιμίδης και ο Φωκίων Χαριάδης, ξεχώρισαν από όλους μας και ξεκίνησαν για τα Ρωσικά σύνορα και ο μεν Μ. Εφραιμίδης κατόρθωσε να εισδύσει στο Ρωσικό έδαφος και να φθάσει στο Βατούμ, ο δε Φ. Χαριάδης πιάστηκε από μερικούς Τούρκους που τον σκοτώσανε στην περιφέρεια Καράτερε πίσω από το Ζιαρέτ ταγ.
Οι υπόλοιποι φτάσαμε μετά 3 μέρες στη Σάντα ύστερα από αφάνταστες ταλαιπωρίες.
0ι Τούρκοι του χωριού Ισπύρ παράδωσαν τους 5 αντάρτες μας στην χωροφυλακή, οι δε χωροφύλακες τους πήγανε συνοδεία στην Παϊπούρτη και τους παραδώσανε στις στρατιωτικές αρχές.
Οι αρχές τους παράπεμψαν στο Στρατοδικείο όπου δικάστηκαν σαν στασιαστές, καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν τον Δεκέμβρη του 1922.
Οι απαγχονισθέντες ήσαν οι Γιάννης Μελίδης, Κώστας Ατέσογλους, Χριστόφορος Ατέσογλους, Χαράλαμπος Κοπαλίδης, Αβραάμ Χιονίδης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου