Από τους πρωτοπόρους αγωνιστές για την ανεξαρτησία του Πόντου. Απόφοιτος του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας και πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, μετεκπαιδεύτηκε στην Οφθαλμολογία και ωτορινολαρυγγολογία στο Παρίσι. Στη συνέχεια, γύρισε στην Τραπεζούντα, όπου ασκούσε την ιατρική. Παράλληλα ήταν και Πρόεδρος του Συλλόγου «Ξενοφών» και Γραμματέας της «Φιλοπτώχου Αδελφότητας» Τραπεζούντας (1910-1914).
Το 1916, οπότε η Τραπεζούντα περνά στη ρωσική κατοχή, ο Θεοφύλακτος εκδίδει το περιοδικό «Οι Κομνηνοί», ασκώντας, παράλληλα, καθήκοντα Διευθυντή του Νοσοκομείου Τραπεζούντας και αρχιάτρου για όλη την περιφέρεια.
Η εθνική του δραστηριότητα κορυφώνεται μετά την αποχώρηση των Ρώσων (1918), οπότε ο Θεοφύλακτος καταφεύγει στο Βατούμ και ιδρύει, μαζί με τον Ιασονίδη, Ιωαννίδη κ.ά. το Εθνικό Συμβούλιο του Πόντου. Εκεί εκδίδει και την Εφημερίδα «Ελεύθερος Πόντος», ένα είδος «Εφημερίδας» της άτυπης κυβέρνησης του Πόντου.
Με την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου καταφεύγει στη Θεσ/νίκη, όπου εγκαθίσταται και μένει οριστικά ασκώντας την ιατρική.
Και στη Θεσσαλονίκη συνεχίζει αμείωτα το εθνικό-κοινωνικό του έργο:
1. Ως πρόεδρος του «Κεντρικού Συνδέσμου Ποντίων Μακεδονίας - Θράκης» συνέβαλε στην ίδρυση της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών (1927) και στην έκδοση του πρώτου τόμου του «Αρχείου Πόντου» (1928).
2. Ως Υπουργός και Διοικητής Θράκης, προώθησε σημαντικά το έργο της προσφυγικής αποκατάστασης (1928).
3. Ως πνευματικός παράγων γενικής εκτίμησης και ευρύτατου κύρους, κατάφερε να ιδρύσει την Εύξεινο Λέσχη Θεσ/νίκης (1933), της οποίας διετέλεσε ισόβιος πρόεδρος, μετά το 1935. Από τη θέση του Προέδρου, ίδρυσε στη Λέσχη το πρώτο Λαϊκό Πανεπιστήμιο της Θεσ/νίκης (1939-1944), το οποίο λειτούργησε στα μαύρα χρόνια της Κατοχής και πρόσφερε πνευματική τροφή και θαλπωρή σ' όλη την κοινωνία της πόλης. Εξάλλου, την ίδια περίοδο η Λέσχη έγινε κέντρο εθνικής προστασίας και κοινωνικής μέριμνας για πολεμοπαθείς, πυροπαθείς, θύματα και άπορους φοιτητές.
4. Ως Επίτιμος Πρόεδρος της Λέσχης εισηγήθηκε και πέτυχε την ίδρυση Στέγης Απόρου Φοιτητή. Πράγματι, η στέγη αυτή λειτούργησε, αρχικό, στην οδό Αγίας Σοφίας (1958) και, στη συνέχεια, στην Προξένου Κορομηλά, πίσω από το Αμερικανικό Προξενείο. Από εκεί μεταστεγάστηκε, αργότερα, στην οδό Βασιλίσσης Όλγας (περιοχή Σαλαμίνας) σε ιδιόκτητο μέγαρο της Λέσχης.
Το 1916, οπότε η Τραπεζούντα περνά στη ρωσική κατοχή, ο Θεοφύλακτος εκδίδει το περιοδικό «Οι Κομνηνοί», ασκώντας, παράλληλα, καθήκοντα Διευθυντή του Νοσοκομείου Τραπεζούντας και αρχιάτρου για όλη την περιφέρεια.
Η εθνική του δραστηριότητα κορυφώνεται μετά την αποχώρηση των Ρώσων (1918), οπότε ο Θεοφύλακτος καταφεύγει στο Βατούμ και ιδρύει, μαζί με τον Ιασονίδη, Ιωαννίδη κ.ά. το Εθνικό Συμβούλιο του Πόντου. Εκεί εκδίδει και την Εφημερίδα «Ελεύθερος Πόντος», ένα είδος «Εφημερίδας» της άτυπης κυβέρνησης του Πόντου.
Με την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου καταφεύγει στη Θεσ/νίκη, όπου εγκαθίσταται και μένει οριστικά ασκώντας την ιατρική.
Και στη Θεσσαλονίκη συνεχίζει αμείωτα το εθνικό-κοινωνικό του έργο:
1. Ως πρόεδρος του «Κεντρικού Συνδέσμου Ποντίων Μακεδονίας - Θράκης» συνέβαλε στην ίδρυση της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών (1927) και στην έκδοση του πρώτου τόμου του «Αρχείου Πόντου» (1928).
2. Ως Υπουργός και Διοικητής Θράκης, προώθησε σημαντικά το έργο της προσφυγικής αποκατάστασης (1928).
3. Ως πνευματικός παράγων γενικής εκτίμησης και ευρύτατου κύρους, κατάφερε να ιδρύσει την Εύξεινο Λέσχη Θεσ/νίκης (1933), της οποίας διετέλεσε ισόβιος πρόεδρος, μετά το 1935. Από τη θέση του Προέδρου, ίδρυσε στη Λέσχη το πρώτο Λαϊκό Πανεπιστήμιο της Θεσ/νίκης (1939-1944), το οποίο λειτούργησε στα μαύρα χρόνια της Κατοχής και πρόσφερε πνευματική τροφή και θαλπωρή σ' όλη την κοινωνία της πόλης. Εξάλλου, την ίδια περίοδο η Λέσχη έγινε κέντρο εθνικής προστασίας και κοινωνικής μέριμνας για πολεμοπαθείς, πυροπαθείς, θύματα και άπορους φοιτητές.
4. Ως Επίτιμος Πρόεδρος της Λέσχης εισηγήθηκε και πέτυχε την ίδρυση Στέγης Απόρου Φοιτητή. Πράγματι, η στέγη αυτή λειτούργησε, αρχικό, στην οδό Αγίας Σοφίας (1958) και, στη συνέχεια, στην Προξένου Κορομηλά, πίσω από το Αμερικανικό Προξενείο. Από εκεί μεταστεγάστηκε, αργότερα, στην οδό Βασιλίσσης Όλγας (περιοχή Σαλαμίνας) σε ιδιόκτητο μέγαρο της Λέσχης.
Πέρα από τα παραπάνω, ο Θεοφύλακτος έγραψε και το περισπούδαστο έργο «Γύρω στην άσβεστη φλόγα», μια σύνθεση πολυκύμαντη ζωής και πολύπλευρης δραστηριότητας. Δημοσιεύματα του βρίσκει κανείς και στο «Αρχείον Πόντου», στα «Ποντιακά φύλλα», στα «Χρονικά του Πόντου», στην «Ποντιακή Εστία» κ.ά. !
Σήμερα, το εθνικό κοινωνικό έργο του Θεοφυλάκτου συνεχίζει επάξια η κόρη του Άννα, γιατρός, που συγκρότησε ένα θαυμάσιο Αρχείο Φωτογραφιών για τις Αλησμόνητες Πατρίδες του Πόντου και της λοιπής Μικράς Ασίας, και το προσφέρει πρόθυμα σε κάθε ζήτηση για ιστορικές εκδόσεις και εκδηλώσεις-εκθέσεις εθνικής μνήμης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου