Τον Οκτώβριο του 1963, ο μαθηματικός Χαράλαμπος Λυσαρίδης, έχοντας την εμπειρία από την προηγουμένη έκδοση της εφημερίδας της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης «Το Βήμα», προχώρησε στην έκδοση της εφημερίδας «Ποντιακή Φωνή».
Στην προσπάθειά του αυτή είχε άμεσους και πολύτιμους βασικούς συνεργάτες, τον εκπαιδευτικό, συγγραφέα και δημοσιογράφο Ευριπίδη Χειμωνίδη, που ήταν ο αρχισυντάκτης, και τον επίσης εκπαιδευτικό, συγγραφέα, δημοσιογράφο και βουλευτή Λευτέρη Ελευθεριάδη, που είχε τη θέση του διευθυντή σύνταξης, χωρίς αυτό να αναφέρεται επάνω από το όνομα του, στην ταυτότητα της εφημερίδας.
Άλλο θέμα είναι η συνήθης οικονομική αποτυχία των εφημερίδων και περιοδικών των Ποντίων, που αναγκάζονται, σύντομα, να κλείσουν, επειδή οι πολλοί δεν ενισχύουν.
Και πώς να μην έρχεται η οικονομική αποτυχία, όταν γνωστοί Πόντιοι, με μεγάλη προσφορά στα ποντιακά, λένε κάτι σαν εκείνο που είπε πριν από μερικούς μήνες γνωστότατος Πόντιος; «Μου έστειλε ο Καϊσίδης αυτό το περιοδικό. Τι να το κάνω;»!...
Λόγω της εκδοτικής και δημοσιογραφικής πείρας που είχαν και οι τρεις βασικοί συνεργάτες, ήταν επόμενο να κυκλοφορήσουν ένα πολύ προσεγμένο και σοβαρό φύλλο, το οποίο εκτίμησαν αμέσως οι αναγνώστες και συνδρομητές του.
Ο δάσκαλος Ευριπίδης Χειμωνίδης ήταν τότε συνεργάτης της εφημερίδας «Ελληνικός Βορράς» και του περιοδικού «Ποντιακή Εστία». Προηγουμένως είχε θητεύσει στον ελληνικό τύπο μέσα από τις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης «Μακεδονικά Νέα», «Ταχυδρόμος», «Νέα Αλήθεια», «Μακεδονία».
Ο μαθηματικός Λευτέρης Ελευθεριάδης είχε αρκετή εκδοτική και δημοσιογραφική πείρα, αφού ο ίδιος είχε εκδώσει το 1949 την εφημερίδα «Η φωνή του εθνοφρουρού» και το 1957 την εφημερίδα «Θαρραλέος», στην Κατερίνη.
Οι επίσης εκλεκτοί μόνιμοι ή έκτακτοι συνεργάτες
Εκτός από τους δύο άμεσους και βασικούς συνεργάτες του Χαράλαμπου Λυσαρίδη, εκλεκτοί ήταν και οι άλλοι συνεργάτες της εφημερίδας, οι μόνιμοι ή έκτακτοι, όπως οι δάσκαλοι - συγγραφείς Στάθης Αθανασιάδης (Γεροστάθης), Μιχάλης Μεταλείδης, Γεώργιος Κανδηλάπτης - Κάνις, ο δικηγόρος και συγγραφέας Στάθης Ευσταθιάδης, ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Φυλίζης, ο γιατρός και λογοτέχνης Γεώργιος Χιάλης κ. ά.
Με όλους αυτούς, και άλλους, ο Χαράλαμπος Λυσαρίδης συνεργάζεται αξιοθαύμαστα, γεγονός που αποδεικνύεται και από την ποιοτική ανωτερότητα της εφημερίδας «Ποντιακή Φωνή».
Ο Λυσαρίδης και οι δύο άμεσοι συνεργάτες του, ο Ευριπίδης Χειμωνίδης και ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης, καταλαβαίνουν ότι, μετά τον θάνατο του Φίλωνα Κτενίδη και το κλείσιμο ή τη συγκεχυμένη κατάσταση, στην οποία περιήλθε η «Ποντιακή Εστία», το μοναδικό, τότε, αξιόλογο ποντιακό έντυπο, το κενό του χώρου αυτού της πληροφόρησης των Ποντίων και της απάλυνσης της «ανύστακτης» νοσταλγίας τους για την πατρίδα, έπρεπε να καλυφθεί σύντομα με κάτι, επίσης, αξιόλογο.
Γιαυτό και επιδίωξη τους ήταν - με πρώτον τον Χαράλαμπο Λυσαρίδη - να πάρουν τη θέση της «Ποντιακής Εστίας» στις καρδιές των Ποντίων και να την ξεπεράσουν.
Σημειώνεται ότι η «Ποντιακή Εστία», για διάφορους λόγους, που δεν είναι του παρόντος, ξανακυκλοφόρησε το 1975, δηλαδή ένδεκα χρόνια μετά το προσωρινό - όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων - κλείσιμο της το 1964.
Στοιχεία για την «Ποντιακή Φωνή»
Κάτω από τον τίτλο της εφημερίδας «Ποντιακή Φωνή» αναγράφονταν, με κεφαλαία γράμματα, τα ακόλουθα: «Εβδομαδιαία εφημερίς εν Θεσσαλονίκη - Όργανον των απανταχού Ποντίων - Γραφεία Πατριάρχου Ιωακείμ 2, Τηλ. 22-672 - Τυπογραφεία Πρίγκηπος Νικολάου 1 Τηλ. 26-847.
Μέσα σε παραλληλόγραμμο πλαίσιο, επάνω δεξιά, αναγράφονταν η ημερομηνία και το έτος, αριθμός φύλλου και η τιμή φύλλου.
Η εφημερίδα έχει τέσσερις σελίδες μεγάλου σχήματος (του παλαιού). Η ταυτότητα της εφημερίδας καταχωρείται στην κορυφή της τρίτης σελίδας, αριστερά.
Στην ταυτότητα εμφανίζονται ως εκδότες και οι τρεις (Λυσαρίδης, με κατοικία στην πλατεία Διοικητηρίου 3, Χειμωνίδης, με κατοικία στην οδό Αγίας Τριάδος 10, και Ελευθεριάδης, με κατοικία στην Εγνατία, αριθμός 130). Το τυπογραφείο Κ. Γεωργιάδη και Σία, όπου τυπωνόταν η εφημερίδα, βρισκόταν στην αρχή της σημερινής οδού Σβώλου, αριστερά, μπαίνοντας στην οδό από την Αγία Σοφία.
Το τυπογραφείο, που λειτουργούσε μέχρι πριν από μερικά χρόνια, βρισκόταν σε ένα ημιυπόγειο, στην εσοχή της οδού, δίπλα στο κτίριο, όπου αργότερα στεγαζόταν η Εθνική Ασφάλεια Θεσσαλονίκης. Υπεύθυνος τυπογραφείου ήταν ο Απόστολος Δορδοκίδης. Η εφημερίδα καταχωρεί και μικρές σε μέγεθος διαφημίσεις, κυρίως γιατρών, αλλά και εμπορικών και ξενοδοχείων.
Το φύλλο αριθμός 10 του πρώτου (δευτέρου) έτους
Στο φύλλο αριθμός 10 του πρώτου έτους έκδοσης (κανονικά δεύτερου, αφού η εφημερίδα εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 1963), της Κυριακής 26 Ιουλίου 1964, που είχε την ευγενή καλοσύνη να φέρει στο περιοδικό «Ποντιακά» από την Κατερίνη η Ευωδία Ελευθεριάδου, σύζυγος του Λευτέρη, στην πρώτη σελίδα, καταχωρούνται τα ακόλουθα θέματα, τα περισσότερα συνέχειες προηγούμενων φύλλων και μάλιστα μερικά συνέχειες από το πρώτο φύλλο.
Συγκεκριμένα, το κύριο άρθρο, που καταχωρείται στο αριστερό επάνω μέρος της πρώτης σελίδας και έχει τίτλο «Άγνοια και υπενθύμιση», υπογράφεται από τον Στάθη Ευσταθιάδη και έχει ως θέμα το Κυπριακό. Γράφει εισαγωγικά στο άρθρο του ο Στάθης Ευσταθιάδης (είναι το έτος 1964): «Η ώρα για την Κύπρο εσήμανε. Είναι ώρα ιστορική. Οι αιώνες με τα γεγονότα τους, μιλούν για τη δόξα του νησιού και δίνουν ακτινοβόλα του ελληνικού πνεύματος τη λάμψη».
Δίπλα, δεξιά, στην πρώτη σελίδα πάντοτε, καταχωρείται άρθρο του Ελευθέριου Ελευθεριάδη, με τίτλο «Η ζωή και το έργον του Φ. Κτενίδη». Ο υπέρτιτλος είναι: «Επί τη 1η επετείω του θανάτου του» (ο Φίλων Κτενίδης πέθανε στις 13 Ιουλίου 1963).
Στον πλαγιότιτλο αναφέρεται: «Σύντομη σκιαγραφία του Μεγάλου Ποντίου». Ως λεζάντα στο σκίτσο με τη μορφή του Κτενίδη αναγράφεται: Φίλων Κτενίδης, 1889-1963, Ο οραματιστής, ο εμπνευστής, ο δημιουργός».
Γράφει, εισαγωγικά, ο Λευτέρης Ελευθεριάδης για τον Φίλωνα Κτενίδη:
«Ο Φίλων Κτενίδης, ο Γίγας της ποντιακής λαογραφίας, ο Όμηρος του Ποντιακού έπους, ο ειδυλλιακός υμνωδός της ποντιακής ζωής, ο ασίγαστος τραγουδιστής των συναισθηματικών εκδηλώσεων της ποντιακής νεότητος, ο ακοίμητος φρουρός των εφαστίων βωμών της ποντιακής οικογένειας, πέρασε σαν φωτεινό μετέωρο από το στερέωμα της ζωής του Ποντίου Ελληνισμού στα κοσμογονικά χρόνια του αιώνος μας. Έφηβος ακόμα, μαθητής στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, είχε δοσμένη την ψυχή του στην Ελλάδα και ζούσε με τ' όνειρο του ελεύθερου Πόντου...».
Ανάλογου περιεχομένου είναι και τα άλλα δημοσιευμένα άρθρα στην εφημερίδα των Χαράλαμπου Λυσαρίδη, Ευριπίδη Χειμωνίδη και Ελευθέριου Ελευθεριάδη.
Πάνος Καϊσίδης
Στην προσπάθειά του αυτή είχε άμεσους και πολύτιμους βασικούς συνεργάτες, τον εκπαιδευτικό, συγγραφέα και δημοσιογράφο Ευριπίδη Χειμωνίδη, που ήταν ο αρχισυντάκτης, και τον επίσης εκπαιδευτικό, συγγραφέα, δημοσιογράφο και βουλευτή Λευτέρη Ελευθεριάδη, που είχε τη θέση του διευθυντή σύνταξης, χωρίς αυτό να αναφέρεται επάνω από το όνομα του, στην ταυτότητα της εφημερίδας.
Άλλο θέμα είναι η συνήθης οικονομική αποτυχία των εφημερίδων και περιοδικών των Ποντίων, που αναγκάζονται, σύντομα, να κλείσουν, επειδή οι πολλοί δεν ενισχύουν.
Και πώς να μην έρχεται η οικονομική αποτυχία, όταν γνωστοί Πόντιοι, με μεγάλη προσφορά στα ποντιακά, λένε κάτι σαν εκείνο που είπε πριν από μερικούς μήνες γνωστότατος Πόντιος; «Μου έστειλε ο Καϊσίδης αυτό το περιοδικό. Τι να το κάνω;»!...
Λόγω της εκδοτικής και δημοσιογραφικής πείρας που είχαν και οι τρεις βασικοί συνεργάτες, ήταν επόμενο να κυκλοφορήσουν ένα πολύ προσεγμένο και σοβαρό φύλλο, το οποίο εκτίμησαν αμέσως οι αναγνώστες και συνδρομητές του.
Ο δάσκαλος Ευριπίδης Χειμωνίδης ήταν τότε συνεργάτης της εφημερίδας «Ελληνικός Βορράς» και του περιοδικού «Ποντιακή Εστία». Προηγουμένως είχε θητεύσει στον ελληνικό τύπο μέσα από τις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης «Μακεδονικά Νέα», «Ταχυδρόμος», «Νέα Αλήθεια», «Μακεδονία».
Ο μαθηματικός Λευτέρης Ελευθεριάδης είχε αρκετή εκδοτική και δημοσιογραφική πείρα, αφού ο ίδιος είχε εκδώσει το 1949 την εφημερίδα «Η φωνή του εθνοφρουρού» και το 1957 την εφημερίδα «Θαρραλέος», στην Κατερίνη.
Οι επίσης εκλεκτοί μόνιμοι ή έκτακτοι συνεργάτες
Εκτός από τους δύο άμεσους και βασικούς συνεργάτες του Χαράλαμπου Λυσαρίδη, εκλεκτοί ήταν και οι άλλοι συνεργάτες της εφημερίδας, οι μόνιμοι ή έκτακτοι, όπως οι δάσκαλοι - συγγραφείς Στάθης Αθανασιάδης (Γεροστάθης), Μιχάλης Μεταλείδης, Γεώργιος Κανδηλάπτης - Κάνις, ο δικηγόρος και συγγραφέας Στάθης Ευσταθιάδης, ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Φυλίζης, ο γιατρός και λογοτέχνης Γεώργιος Χιάλης κ. ά.
Με όλους αυτούς, και άλλους, ο Χαράλαμπος Λυσαρίδης συνεργάζεται αξιοθαύμαστα, γεγονός που αποδεικνύεται και από την ποιοτική ανωτερότητα της εφημερίδας «Ποντιακή Φωνή».
Ο Λυσαρίδης και οι δύο άμεσοι συνεργάτες του, ο Ευριπίδης Χειμωνίδης και ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης, καταλαβαίνουν ότι, μετά τον θάνατο του Φίλωνα Κτενίδη και το κλείσιμο ή τη συγκεχυμένη κατάσταση, στην οποία περιήλθε η «Ποντιακή Εστία», το μοναδικό, τότε, αξιόλογο ποντιακό έντυπο, το κενό του χώρου αυτού της πληροφόρησης των Ποντίων και της απάλυνσης της «ανύστακτης» νοσταλγίας τους για την πατρίδα, έπρεπε να καλυφθεί σύντομα με κάτι, επίσης, αξιόλογο.
Γιαυτό και επιδίωξη τους ήταν - με πρώτον τον Χαράλαμπο Λυσαρίδη - να πάρουν τη θέση της «Ποντιακής Εστίας» στις καρδιές των Ποντίων και να την ξεπεράσουν.
Σημειώνεται ότι η «Ποντιακή Εστία», για διάφορους λόγους, που δεν είναι του παρόντος, ξανακυκλοφόρησε το 1975, δηλαδή ένδεκα χρόνια μετά το προσωρινό - όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων - κλείσιμο της το 1964.
Στοιχεία για την «Ποντιακή Φωνή»
Κάτω από τον τίτλο της εφημερίδας «Ποντιακή Φωνή» αναγράφονταν, με κεφαλαία γράμματα, τα ακόλουθα: «Εβδομαδιαία εφημερίς εν Θεσσαλονίκη - Όργανον των απανταχού Ποντίων - Γραφεία Πατριάρχου Ιωακείμ 2, Τηλ. 22-672 - Τυπογραφεία Πρίγκηπος Νικολάου 1 Τηλ. 26-847.
Μέσα σε παραλληλόγραμμο πλαίσιο, επάνω δεξιά, αναγράφονταν η ημερομηνία και το έτος, αριθμός φύλλου και η τιμή φύλλου.
Η εφημερίδα έχει τέσσερις σελίδες μεγάλου σχήματος (του παλαιού). Η ταυτότητα της εφημερίδας καταχωρείται στην κορυφή της τρίτης σελίδας, αριστερά.
Στην ταυτότητα εμφανίζονται ως εκδότες και οι τρεις (Λυσαρίδης, με κατοικία στην πλατεία Διοικητηρίου 3, Χειμωνίδης, με κατοικία στην οδό Αγίας Τριάδος 10, και Ελευθεριάδης, με κατοικία στην Εγνατία, αριθμός 130). Το τυπογραφείο Κ. Γεωργιάδη και Σία, όπου τυπωνόταν η εφημερίδα, βρισκόταν στην αρχή της σημερινής οδού Σβώλου, αριστερά, μπαίνοντας στην οδό από την Αγία Σοφία.
Το τυπογραφείο, που λειτουργούσε μέχρι πριν από μερικά χρόνια, βρισκόταν σε ένα ημιυπόγειο, στην εσοχή της οδού, δίπλα στο κτίριο, όπου αργότερα στεγαζόταν η Εθνική Ασφάλεια Θεσσαλονίκης. Υπεύθυνος τυπογραφείου ήταν ο Απόστολος Δορδοκίδης. Η εφημερίδα καταχωρεί και μικρές σε μέγεθος διαφημίσεις, κυρίως γιατρών, αλλά και εμπορικών και ξενοδοχείων.
Το φύλλο αριθμός 10 του πρώτου (δευτέρου) έτους
Στο φύλλο αριθμός 10 του πρώτου έτους έκδοσης (κανονικά δεύτερου, αφού η εφημερίδα εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 1963), της Κυριακής 26 Ιουλίου 1964, που είχε την ευγενή καλοσύνη να φέρει στο περιοδικό «Ποντιακά» από την Κατερίνη η Ευωδία Ελευθεριάδου, σύζυγος του Λευτέρη, στην πρώτη σελίδα, καταχωρούνται τα ακόλουθα θέματα, τα περισσότερα συνέχειες προηγούμενων φύλλων και μάλιστα μερικά συνέχειες από το πρώτο φύλλο.
Συγκεκριμένα, το κύριο άρθρο, που καταχωρείται στο αριστερό επάνω μέρος της πρώτης σελίδας και έχει τίτλο «Άγνοια και υπενθύμιση», υπογράφεται από τον Στάθη Ευσταθιάδη και έχει ως θέμα το Κυπριακό. Γράφει εισαγωγικά στο άρθρο του ο Στάθης Ευσταθιάδης (είναι το έτος 1964): «Η ώρα για την Κύπρο εσήμανε. Είναι ώρα ιστορική. Οι αιώνες με τα γεγονότα τους, μιλούν για τη δόξα του νησιού και δίνουν ακτινοβόλα του ελληνικού πνεύματος τη λάμψη».
Δίπλα, δεξιά, στην πρώτη σελίδα πάντοτε, καταχωρείται άρθρο του Ελευθέριου Ελευθεριάδη, με τίτλο «Η ζωή και το έργον του Φ. Κτενίδη». Ο υπέρτιτλος είναι: «Επί τη 1η επετείω του θανάτου του» (ο Φίλων Κτενίδης πέθανε στις 13 Ιουλίου 1963).
Στον πλαγιότιτλο αναφέρεται: «Σύντομη σκιαγραφία του Μεγάλου Ποντίου». Ως λεζάντα στο σκίτσο με τη μορφή του Κτενίδη αναγράφεται: Φίλων Κτενίδης, 1889-1963, Ο οραματιστής, ο εμπνευστής, ο δημιουργός».
Γράφει, εισαγωγικά, ο Λευτέρης Ελευθεριάδης για τον Φίλωνα Κτενίδη:
«Ο Φίλων Κτενίδης, ο Γίγας της ποντιακής λαογραφίας, ο Όμηρος του Ποντιακού έπους, ο ειδυλλιακός υμνωδός της ποντιακής ζωής, ο ασίγαστος τραγουδιστής των συναισθηματικών εκδηλώσεων της ποντιακής νεότητος, ο ακοίμητος φρουρός των εφαστίων βωμών της ποντιακής οικογένειας, πέρασε σαν φωτεινό μετέωρο από το στερέωμα της ζωής του Ποντίου Ελληνισμού στα κοσμογονικά χρόνια του αιώνος μας. Έφηβος ακόμα, μαθητής στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, είχε δοσμένη την ψυχή του στην Ελλάδα και ζούσε με τ' όνειρο του ελεύθερου Πόντου...».
Ανάλογου περιεχομένου είναι και τα άλλα δημοσιευμένα άρθρα στην εφημερίδα των Χαράλαμπου Λυσαρίδη, Ευριπίδη Χειμωνίδη και Ελευθέριου Ελευθεριάδη.
Πάνος Καϊσίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου