To καθαρά ελληνικό χωριό της Ανατολικής Θράκης (μέχρι τον Απρίλιο του 1914, οι κάτοικοι του ήταν μόνον Έλληνες) Αχμέτ Μπέη είναι χτισμένο ανάμεσα στα βουνά, σε μια εύφορη και όμορφη κοιλάδα.
Πολύ κοντά του το Λουλέ Μπουργκάς (η αρχαία Αρκαδιούπολη) και γύρω οι κωμοπόλεις και τα χωριά Μπουναχισάρ, Γέννα, Βρύση, Καζάνκιοϊ, Οσμανλί, Σοφλάρ, Καραγάτς, Τούρκμπεϊ και Μπεγιάζκιοϊ. Όλη η περιοχή ανήκε στο σαντζάκι (νομός) των Σαράντα Εκκλησιών Από την πόλη των Σαράντα Εκκλησιών απέχει περίπου 45 χιλιόμετρα, νοτιοανατολικά.
Κοντά, σχετικά, από το χωριό Αχμέτ Μπέη περνούν οι παραπόταμοι του ποταμού Εργίνη, Καραγάτς Ντερεσί και Μπεγιάζ. Ο Εργίνης, που πηγάζει από την οροσειρά της Στράντζας, βόρεια, είναι γνωστός ποταμός της Θράκης, από τα κατακάθαρα νερά του οποίου έπαιρναν νερό πολλά χωριά.
Στο Αχμέτ Μπέη και σε άλλα χωριά γύρω, υπήρχαν και πολλές πηγές, που ανάβλυζαν γάργαρα νερά. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα προϊόντα τους τα πωλούσαν στο Λουλέ Μπουργκάς και στην πλούσια αγορά της Αδριανούπολης.
Επειδή η περιοχή ήταν σε επίκαιρη θέση, δέχθηκε πολλές επιθέσεις, σε διάφορες εποχές, και καταστράφηκε από ξένους στρατούς που βάδιζαν κατά της Κωνσταντινούπολης. Στην περιοχή αυτή, το έτος 970, ο Ιωάννης Τσιμισκής νίκησε τους Πετσενέγους.
Στην ίδια περιοχή κατασκήνωσε ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης, τον 4ο π. Χ. αιώνα, για να ξεκουραστεί ο στρατός του και να αντέξει στις ταλαιπωρίες που τον περίμεναν κατά την εκστρατεία του εναντίον της Ελλάδας.
Γύρω από το Λουλέ Μπουργκάς, επίσης, έγιναν σκληρές μάχες μεταξύ των Τούρκων και των Βουλγάρων, τον Οκτώβριο του 1912 (βαλκανικοί πόλεμοι). Αντιμέτωποι ήταν η τουρκική στρατιά Θράκης, αποτελούμενη από πεζικό και ιππικό, με διοικητή τον Αμντουλάχ Πασά, και η βουλγαρική ομάδα στρατιών, με διοικητή τον στρατηγό Σαβώφ. Οι Βούλγαροι κατάφεραν να διώξουν τους Τούρκους από την περιοχή του Λουλέ Μπουργκάς, αλλά το 1913, μετά περίπου από έναν χρόνο, οι Τούρκοι ανακατέλαβαν την περιοχή και την κράτησαν μέχρι τον Ιούλιο του 1920, οπότε μπήκε στο Λουλέ Μπουργκάς ο ελληνικός στρατός.
Τον Οκτώβριο του 1922, όμως, μετά την κατάρρευση του μετώπου στη Μικρά Ασία, οι Τούρκοι ξανακατέλαβαν το Λουλέ Μπουργκάς και όλη την Ανατολική Θράκη.
Όταν εκδιώχθηκαν από τους Τούρκους οι κάτοικοι του Αχμέτ Μπέη, το 1914, η τουρκική κυβέρνηση εγκατέστησε στο χωριό λίγους Τούρκους, που ήρθαν από τη νότια Σερβία. Αυτοί οι Τούρκοι κατάντησαν το ολοκάθαρο χωριό βρώμικο, που μύριζε άσχημα, σαν στάβλος.
Οι κάτοικοι του Αχμέτ Μπέη ήταν γνωστοί για τη γενναιότητά τους, γιατί, πολλές φορές, τα έβαλαν με τους Τούρκους, αρνούμενοι να υποταχθούν σε αυτούς. Τελικά, βέβαια, οι Τούρκοι, με τη «συνδρομή» και των Μεγάλων Δυνάμεων της Ευρώπης, κατάφεραν να διώξουν τους Έλληνες όλων των γύρω χωριών, που κατέφυγαν στην Ελλάδα.
Τα τελευταία χρόνια, πριν από την αναγκαστική ανταλλαγή των πληθυσμών, το 1922 — 1923, δάσκαλος στο χωριό Αχμέτ Μπέη ήταν ο Αναστάσιος Κ. Βαλιούλης, γεννημένος το 1881 στον Σκοπό της Ανατολικής Θράκης, ο οποίος εξιστόρησε τους διωγμούς των Ελλήνων της ευρύτερης περιοχής της πατρίδας του, που τυπώθηκε σε βιβλίο από τον Σύλλογο Νέου Σκοπού Σερρών «Ορφέας», με τίτλο «Ο διωγμός των Σκοπινών Ανατολικής Θράκης».
Γράφει ο Αναστάσιος Κ. Βαλιούλης:
"Εις το Αχμέτ Βέη επειδή εχρημάτισα διδάσκαλος, εγνώριζα όλας τας οικογενείας του και τώρα (όταν γύρισε εκεί το 1915) αναγνωρίζω τα σπίτια, εις τα οποία κατοικούσαν! Νομίζω προς στιγμήν ότι θα παρουσιασθούν τα γνωστά πρόσωπα των Ελλήνων κατοίκων του χωρίου, δια να με υποδεχθούν.
Η εκκλησία, το σχολείον και το κωδονοστάσιον, δια τα οποία δεν εκοπίασα ολίγον, είναι κατεστραμμένα και μόλις στέκονται στα πόδια των. Τα καθαρά, νοικοκυρεμμένα και ευτυχισμένα σπίτια μετεβλήθησαν εις κοπρώνας και φωλεάς θηρίων! Θεέ μου! Τι βλέπομεν!"
Βλέπομεν ερειπωμένα το σχολειό, την εκκλησία
και μας πιάνει νέος πόνος κι εθνική απελπισία.
Ποία αλλαγή, Θεέ μου! Το χωριό δεν είν' εκείνο
πού 'ταν άνθος μυρωδάτο, καθαρό ωσάν το κρίνο!
Στα ερείπια του τώρα κλαίομεν μικροί μεγάλοι
και περνούμεν από μέσα με συγκίνησιν και ζάλη!
Πλην τα μάτια δεν πιστεύουν, περιμένουν ν' αντικρύσουν
Έλληνας μέσα στα σπίτια και μ'εκείνους να μιλήσουν.
Αλλ' αντί Ελλήνων τώρα Τούρκους βλέπομεν κατοίκους
οι οποίοι ομοιάζουν με αρκούδες και με λύκους!
Καίτη Μελή- Παπαπαναγιώτου
Δημοσιογράφος
*Το Αχμέτ Μπέη υπήρξε η γενέτειρα του Χρήστου Παπαπαναγιώτου, πατέρα της Καίτης Μελή — Παπαπαναγιώτου
Πηγη: Περιοδικό ΠΟΝΤΙΑΚΑ
Πολύ κοντά του το Λουλέ Μπουργκάς (η αρχαία Αρκαδιούπολη) και γύρω οι κωμοπόλεις και τα χωριά Μπουναχισάρ, Γέννα, Βρύση, Καζάνκιοϊ, Οσμανλί, Σοφλάρ, Καραγάτς, Τούρκμπεϊ και Μπεγιάζκιοϊ. Όλη η περιοχή ανήκε στο σαντζάκι (νομός) των Σαράντα Εκκλησιών Από την πόλη των Σαράντα Εκκλησιών απέχει περίπου 45 χιλιόμετρα, νοτιοανατολικά.
Κοντά, σχετικά, από το χωριό Αχμέτ Μπέη περνούν οι παραπόταμοι του ποταμού Εργίνη, Καραγάτς Ντερεσί και Μπεγιάζ. Ο Εργίνης, που πηγάζει από την οροσειρά της Στράντζας, βόρεια, είναι γνωστός ποταμός της Θράκης, από τα κατακάθαρα νερά του οποίου έπαιρναν νερό πολλά χωριά.
Στο Αχμέτ Μπέη και σε άλλα χωριά γύρω, υπήρχαν και πολλές πηγές, που ανάβλυζαν γάργαρα νερά. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα προϊόντα τους τα πωλούσαν στο Λουλέ Μπουργκάς και στην πλούσια αγορά της Αδριανούπολης.
 |
| Το Λουλέ Μπουργκάς, όπως είναι σήμερα |
Στην ίδια περιοχή κατασκήνωσε ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης, τον 4ο π. Χ. αιώνα, για να ξεκουραστεί ο στρατός του και να αντέξει στις ταλαιπωρίες που τον περίμεναν κατά την εκστρατεία του εναντίον της Ελλάδας.
Γύρω από το Λουλέ Μπουργκάς, επίσης, έγιναν σκληρές μάχες μεταξύ των Τούρκων και των Βουλγάρων, τον Οκτώβριο του 1912 (βαλκανικοί πόλεμοι). Αντιμέτωποι ήταν η τουρκική στρατιά Θράκης, αποτελούμενη από πεζικό και ιππικό, με διοικητή τον Αμντουλάχ Πασά, και η βουλγαρική ομάδα στρατιών, με διοικητή τον στρατηγό Σαβώφ. Οι Βούλγαροι κατάφεραν να διώξουν τους Τούρκους από την περιοχή του Λουλέ Μπουργκάς, αλλά το 1913, μετά περίπου από έναν χρόνο, οι Τούρκοι ανακατέλαβαν την περιοχή και την κράτησαν μέχρι τον Ιούλιο του 1920, οπότε μπήκε στο Λουλέ Μπουργκάς ο ελληνικός στρατός.
Τον Οκτώβριο του 1922, όμως, μετά την κατάρρευση του μετώπου στη Μικρά Ασία, οι Τούρκοι ξανακατέλαβαν το Λουλέ Μπουργκάς και όλη την Ανατολική Θράκη.
Όταν εκδιώχθηκαν από τους Τούρκους οι κάτοικοι του Αχμέτ Μπέη, το 1914, η τουρκική κυβέρνηση εγκατέστησε στο χωριό λίγους Τούρκους, που ήρθαν από τη νότια Σερβία. Αυτοί οι Τούρκοι κατάντησαν το ολοκάθαρο χωριό βρώμικο, που μύριζε άσχημα, σαν στάβλος.
Οι κάτοικοι του Αχμέτ Μπέη ήταν γνωστοί για τη γενναιότητά τους, γιατί, πολλές φορές, τα έβαλαν με τους Τούρκους, αρνούμενοι να υποταχθούν σε αυτούς. Τελικά, βέβαια, οι Τούρκοι, με τη «συνδρομή» και των Μεγάλων Δυνάμεων της Ευρώπης, κατάφεραν να διώξουν τους Έλληνες όλων των γύρω χωριών, που κατέφυγαν στην Ελλάδα.
Τα τελευταία χρόνια, πριν από την αναγκαστική ανταλλαγή των πληθυσμών, το 1922 — 1923, δάσκαλος στο χωριό Αχμέτ Μπέη ήταν ο Αναστάσιος Κ. Βαλιούλης, γεννημένος το 1881 στον Σκοπό της Ανατολικής Θράκης, ο οποίος εξιστόρησε τους διωγμούς των Ελλήνων της ευρύτερης περιοχής της πατρίδας του, που τυπώθηκε σε βιβλίο από τον Σύλλογο Νέου Σκοπού Σερρών «Ορφέας», με τίτλο «Ο διωγμός των Σκοπινών Ανατολικής Θράκης».
Γράφει ο Αναστάσιος Κ. Βαλιούλης:
"Εις το Αχμέτ Βέη επειδή εχρημάτισα διδάσκαλος, εγνώριζα όλας τας οικογενείας του και τώρα (όταν γύρισε εκεί το 1915) αναγνωρίζω τα σπίτια, εις τα οποία κατοικούσαν! Νομίζω προς στιγμήν ότι θα παρουσιασθούν τα γνωστά πρόσωπα των Ελλήνων κατοίκων του χωρίου, δια να με υποδεχθούν.
Η εκκλησία, το σχολείον και το κωδονοστάσιον, δια τα οποία δεν εκοπίασα ολίγον, είναι κατεστραμμένα και μόλις στέκονται στα πόδια των. Τα καθαρά, νοικοκυρεμμένα και ευτυχισμένα σπίτια μετεβλήθησαν εις κοπρώνας και φωλεάς θηρίων! Θεέ μου! Τι βλέπομεν!"
Βλέπομεν ερειπωμένα το σχολειό, την εκκλησία
και μας πιάνει νέος πόνος κι εθνική απελπισία.
Ποία αλλαγή, Θεέ μου! Το χωριό δεν είν' εκείνο
πού 'ταν άνθος μυρωδάτο, καθαρό ωσάν το κρίνο!
Στα ερείπια του τώρα κλαίομεν μικροί μεγάλοι
και περνούμεν από μέσα με συγκίνησιν και ζάλη!
Πλην τα μάτια δεν πιστεύουν, περιμένουν ν' αντικρύσουν
Έλληνας μέσα στα σπίτια και μ'εκείνους να μιλήσουν.
Αλλ' αντί Ελλήνων τώρα Τούρκους βλέπομεν κατοίκους
οι οποίοι ομοιάζουν με αρκούδες και με λύκους!
Καίτη Μελή- Παπαπαναγιώτου
Δημοσιογράφος
*Το Αχμέτ Μπέη υπήρξε η γενέτειρα του Χρήστου Παπαπαναγιώτου, πατέρα της Καίτης Μελή — Παπαπαναγιώτου
Πηγη: Περιοδικό ΠΟΝΤΙΑΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου