Το Πιερικό χωριό Καταχάς και η ιστορία του.

Η εγκατάσταση νέων προσφύγων στον Καταχά

Ο Βασίλης Γρηγοριάδης, κτηνίατρος στο επάγγελμα, αλλά με σημαντικές εκδοτικές και συγγραφικές επιδόσεις , στο βιβλίο του που αναφέρεται στον τίτλο, γράφοντας για τις εγκαταστάσεις νέων προσφύγων στο χωριό Καταχάς Πιερίας, δημοσιεύει σχετικό κείμενο του αείμνηστου δάσκαλου τριών γενιών του Καταχά, του Γιορδάνη Ελευθεριάδη:
«Μετά την ανταλλαγήν των πληθυσμών το 1922 — 1923 και εισροήν νέων προσφύγων εις Ελλάδα (δεύτερη φουρνιά), έχομε τώρα και εις Καταχάν νέους πρόσφυγας εκ Πόντου, Θράκης και τινας εκ Μικράς Ασίας. 
Ο αριθμός των κατοίκων του χωρίου, ο εγκριθείς κατ' αρχήν, ανήλθε εις 150 οικογενείας, με προοπτικήν να περάση και τον αριθμόν των 200 οικογενειών. Πολλοί τοιούτοι πρόσφυγες, τέως εν Ρωσία καπνοφυτευταί, εγκατεστάθησαν κατά τα έτη 1922 — 1925 και, πέραν ακόμη, εις το χωρίον. Αναφέρω εδώ τοιούτους, των οποίων τα ονόματα παραθέτω:

Οι Αδελφοί Λαζαρίδη (Αλέξανδρος, Αναστάσιος, Διαμαντής, Ιωάννης, Γεώργιος και Λάζαρος) με τους γονείς των Παναγιώτην και Σελήνην και την ύπανδρον αδελφήν Ευγνωσίαν,

Οι αδελφοί Κουλαουζίδη (Ελευθέριος, Παναγιώτης, Γεώργιος, Αναστασία, Βασίλειος, Γρηγόριος και Χρήστος) με την μητέραν των Ειρήνην, 
Οι αδελφοί Αναστάσιος και Χαράλαμπος Γρηγοριάδη,
Οι αδελφοί Βασίλειος και Νικόλαος Μαυρομάτη, 
Ο Ιωάννης Παραδεισόπουλος,
Ο Θεμιστοκλής Φωτιάδης, 
Ο Βασίλειος Γρηγοριάδης, με τη σύζυγο του Ευτυχία και τα παιδιά τους Δημήτριο, Γεώργιο, Ευμορφίλη και Κωνσταντίνο, 
Οι αδελφοί Παναγιώτης, Σταύρος και Ηλίας Μαβίδη, 
Ο Ηλίας Σαββινίδης με τον πατέρα του Γεώργιον, 
Ο Χαράλαμπος Καριεντίδης με τα παιδιά του,
 Οι αδελφοί Ζευγαρίδη (Γεώργιος, Κωνσταντίνος και Αλέξανδρος),
Ο Θεμιστοκλής Βασιλειάδης,
Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος με τα παιδιά του Παναγιώτην και Κωνσταντίνον,
 Ο Κοσμάς Κοσμίδης, 
Ο Ιωάννης Κοκοβίδης με τα παιδιά του Ηλίαν και Κωνσταντίνον, 
Ο Κωνσταντίνος Κουσίδης, ολίγον αργότερον (1929), 
Ο Χρήστος Β. Γρηγοριάδης με την σύζυγόν του Ευτέρπην και τις μικρές θυγατέρες Αναστασία και Αθηνά και κάποιοι πιθανώς άλλοι που δεν ενθυμούμαι τα ονόματά των.


Ο Καταχάς αναδεικνύεται ένα από τα πρωτοπήρα χωριά στον γεωργικό τομέα
Με την εγκατάσταση και των νέων προσφύγων, ο Καταχάς αποκτά μεγαλύτερη ζωντάνια και ως κοινωνία αλλά και ως γεωργικό δυναμικό. Νέος άνεμος δημιουργίας πνέει και γίνεται εμφανής και από το επίπεδο ζωής των κατοίκων αλλά και από τον αντίκτυπο που έχει πλέον στη γύρω περιοχή. 
Γράφει στη συνέχεια ο Γιορδάνης Ελευθεριάδης:
«Οι Καταχιώτες πρωτοπόροι εις την γεωργικήν ανασυγκρότησιν, κηρύσσονται ως τοιούτοι και από του βήματος της Βουλής των Ελλήνων. Με όλην την ένδειαν και τας προκυπτούσας εκάστοτε ταλαιπωρίας, οι κάτοικοι του Καταχά πρωτοπορούν εις κάθε τι νεωτεριστικόν, υποδεικνυόμενον υπό της γεωπονικής επιστήμης, δυνάμενον να αυξήση τας αποδόσεις εις την γεωργίαν και να προσφέρη τας καλλιτέρας απολαβάς.
 Η Γεωπονική υπηρεσία παροτρύνει και ενισχύει την έφεσιν ταύτην των φιλότιμων γεωργών του Καταχά εις τολμηράς και ρηξικελεύθους ενεργείας. 
Προμηθεύει εις αυτούς νέας ποικιλίας σπόρων και φυτών και παρέχει τας δεούσας οδηγίας κατά την εφαρμογήν. Μέσω φιλοπροόδων γεωργών, εφαρμόζει δοκιμαστικάς καλλιεργείας και πειραματίζεται επ' αυτών.
»Εις τους εκάστοτε διαγωνισμούς καλλιτέρας εμφανίσεως εις ποιότητα και ποσότητα προϊόντων, ο Καταχάς έρχεται πρώτος. Εις σειράν Εκθέσεων, ως εκείνας της Διεθνούς Θεσσαλονίκης, πολλοί των αγροτών μας λαμβάνουν χρυσά, αργυρά και χάλκινα βραβεία. Εις άλλας δε, τοπικής φύσεως, έπαινοι και χρηματικά έπαθλα δίδονται εις πολλούς.
»Το όνειρον έγινε πια πραγματικότης. 
Οι νέοι Μακεδόνες του Καταχά το πήραν απόφαση. Την γη αυτή που τους έλαχε να ζήσουν πρέπει να την υποτάξουν με δύναμιν και θέλησιν. Πρέπει να γίνει ο έρως τους αλλά και ο σταυρός τους. Διότι, το εννόησαν καλά, ο σταυρός οδηγεί σε ανάσταση. Όταν υπάρχει η θέλησις και η δύναμις δημιουργίας, τα πάντα είναι κατορθωτά. Χρόνια τώρα παλεύουν με τη γη που ήταν έρημη. 
Ανοιξαν καινούργια καπνοτόπια, έριξαν νέους σπόρους, φερμένους από την εγκαταλελειμμένη πατρίδα τους, φύτεψαν νέα φυτά και μεταμόρφωσαν το γύρω τους περιβάλλον.
Τολμούμεν να είπωμεν ότι την εποχήν εκείνην και αργότερον, ο Καταχάς ήτο το περισσότερον φημισμένον χωρίον, και αν όχι εις όλην την Ελλάδα, το ολιγώτερον εις την Μακεδονίαν.

»0 αείμνηστος ηγέτης του Έθνους και πρωθυπουργός της Ελλάδος Ελευθέριος Βενιζέλος, το έτος 1929 εις μίαν συνεδρίαν της Βουλής των Ελλήνων, εκθέτων τα πεπραγμένα του έτους εις τον τομέα της γεωργικής αναπτύξεως της χώρας, μεταξύ άλλων, ανέφερε και το εξής λίαν χαρακτηριστικόν που κολακεύει ασφαλώς τον τόπον μας 
Εκεί επάνω εις την Μακεδονίαν, εις ένα μικρό χωριό της περιφερείας Κατερίνης που ονομάζεται Καταχάς, υπάρχουν γεωργοί οι οποίοι άλλοτε εις τον τόπον της προελεύσεώς των ήσαν έμποροι, τεχνίται, κουρείς, ράπται κ.λπ., σήμερα δε είναι οι καλύτεροι γεωργοί της Ελλάδος, που επέτυχαν κατά την καλλιέργειαν σιτηρών αποδόσεις πέραν των 400 οκάδων κατά στρέμμα, εφαμρόσαντες νέας επιστημονικάς μεθόδους'.
»Άλλοτε πάλιν, περιοδεύων σιδηροδρομικώς ο ίδιος μέγας πολιτικός εζήτησε να σταθμεύσει  η ταχεία εφ' ής επέβαινεν, περισσότερον του κεκανονισμένου εις τον σταθμόν Μεθώνης (Πιερίας), όπου πολύς κόσμος συνεκεντρώθη δια να τον επευφημήση. 
Εμφανισθείς τότε εις τον εξώστην της αμαξοστοιχίας και χαιρετίσας το μέγα πλήθος των επευφημούντων, έκαμε την ερώτησιν αν υπάρχουν μεταξύ των συγκεντρωθέντων και αγρόται του παρακειμένου χωρίου Καταχά, δια να τους γνωρίση εκ του πλησίον και σφίξη το χέρι των δια τα θαυμάσια επιτεύγματά των εις την γεωργίαν».
Γραπτή μαρτυρία του θαυμασμού του εθνικού ηγέτη προς όσες πρωτοβουλίες αναλαμβάνονταν από τους προοδευτικούς γεωργούς του Καταχά, αποτελεί και η επιστολή που έστειλε στον Χρήστο Κουλαουζίδη, με την οποία τον συγχαίρει για τη μελέτη του για τις αποδόσεις των διαφόρων ποικιλιών εγχωρίων και ξένων σιταριών, που καλλιέργησαν ο Χρήστος Κουλαουζίδης και άλλοι αγρότες του Καταχά.

Βασίλης Γρηγοριάδης

Κτηνίατρος

Πηγη: Περιοδικό ΠΟΝΤΙΑΚΑ