Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ:Ο ΓΑΜΟΣ σην Σαντά Μέρος 1ο

Στα παλιά τα χρόνια που ξενιτεύονταν στο εξωτερικό και γύριζαν το Φθινόπωρο, η χαρά (γάμος) γινόταν το Φθινόπωρο, γι' αυτό και το δίστιχο:

Ούλ' περιμέν' την άνοιξιν κ' ή κόρ' τό μοθοπώρι,

 τ' άνθια αθούν την άνοιξη κι' ή κόρ' τό μοθοπώρι.

Αργότερα όταν ξενιτεύονταν στη Ρωσία και γύριζαν κατά το τέλος του φθινοπώρου, ο γάμος συνήθως γινόταν το Γενάρη και σπανιώτερα τό Φλεβάρη· οι ημέρες του Μαΐου θεωρούνταν αποφράδες (από τό Μάης - μαεία), καθώς και ολόκληρος ο δίσεκτος χρόνος.

Ο γάμος στον Πόντο ήταν ο σπουδαιότερος σταθμός της ζωής του ανθρώπου, γι' αυτό και γινόταν με μεγάλη μεγαλοπρέπεια και αυστηρή τήρηση των εθίμων.

Μια εβδομάδα πριν από το γάμο, οι συγγενείς του γαμπρού και ο ανά­δοχος ή ο κουμπάρος επισκέπτονταν τους οικείους της νύφης και «έπαιρναν το λόγον άτουν» δηλ. τη διαβεβαίωση ότι την ερχόμενη Κυριακή θα γίνει η στέψη, οι άλλοι ακούοντας ότι επαίραν λόγον, έλεγαν: η σινέα τ' ή ή σινέα τς εκοπανίεν.

Την βδομάδα αυτήν γίνονταν οι ετοιμασίες για τη χαρά: Προσκλητή­ρια σε συγγενείς πού ήσαν σ' άλλα χωριά. Ετοιμασίες για τις τροφές και τα πιοτά. Συμφωνία των οργανοπαικτών, της μαγείρισσας, του οικονόμου.

 Ο οικονόμος (τιουγουντζή - πάσης) τηρούσε τήν ευταξία, στην κίνηση, στα τραπέζια, στα πιοτά, στο χορό και προλάμβανε κάθε παρεξήγηση· αυτός έπαιρνε και μερικούς βοηθούς.

Γάμος στην Τρανταφυλλιά Σερρών

Λουτρό.

Την Πέμπτη λουζόταν ο γαμπρός σ' ένα στάβλο με νερό πού έφερε από τη βρύση ένας φίλος του άγαμος· έξω από το στάβλο έπαιζεν η ζουρνά και το ταούλ, χόρευαν δε παιδιά με τριγώνια, δηλ. ξύλα με τρεις μύτες στις άκρες των οποίων κάρφωναν φρούτα το ίδιο γινόταν και νύφη από τις φιλενάδες της ή ψωμάκια τριγωνικού σχήματος.

Ξύρισμα. 

Μετά το λουτρό γινόταν το ξύρισμα του γαμπρού από τον κουμπάρο σ' ένα αλώνι ή στην αυλή του σπιτιού αν ήταν μεγάλη. Κατά τη διάρκεια τού ξυρίσματος γύρω από αυτόν χόρευαν στα παλιά χρόνια μόνο γυναίκες κρατώντας πετσέτες, και γυναίκες μαζί με άνδρες κατά το 19ο αιώνα.

 Κατά το ξύρισμα ο κουρέας γύριζε το ξυράφι ανάποδα και έλεγε:«Τό ξυράφ' κί κόφτ' έπεκονέθεν καί θέλ' άκόνεμαν» για να αναγκάσει το γαμπρό να του κάμει κάτι δώρο.

Μετά το ξύρισμα τον χάριζαν επάνω στο κεφάλι ή στα χέρια, οι δε νεόνυμφες του φιλούσαν το χέρι.

 Από την Πέμπτη ή την Παρασκευή η νύφη περιοριζόταν σε ιδιαίτερο δωμάτιο, το νυφείον, που το ετοίμαζαν τα συγκόρτια της (συνομίληκες φιλενάδες), και τα οποία την συντρόφευαν ως το νυφέπαρμαν. 

Αν δεν υπήρχε ιδιαίτερο δωμάτιο περιοριζόταν σε μια νωνία (πουτσιάχ) με παραπέτασμα και την έστρωναν για να καθήσει η νύφη. Κατά το διάστημα αυτό η νύφη παράθετε στα παραδέλφια της τσουμούρ (κομματάκια ψωμί βρασμένα σε λίγο νερό και μπόλικο βούτυρο αγνό) γιαούρτι.

 Στα τελευταία προτιμούσαν να κάμουν χαβίτσ (ανθόγαλα στο οποίο έριχναν σιγά - σιγά αλεύρι καλαμποκίσιο).

Κατά τις ημέρες αυτές γινόταν και η πρόσκληση των γειτόνων στο γάμο (έλάλναν σήν χαράν) κατά τα παλιά χρόνια με κερί κοκκινόκωλον  δηλ. με την άκρη βαμμένη κόκκινη· στα τελευταία καλούσαν προφορικά, χωρίς κερί.