Οι Έλληνες
συγγραφείς ποτέ δεν έσκυψαν με σοβαρότητα να εξετάσουν το θεωρητικό βάθρο της ύπαρξης του τουρκισμού ή αλλιώς του
"τουρανισμού" και με άλλη έκφραση του "παντουρκισμού".
Θα αναφερθούμε πολύ
συνοπτικά στην κοσμοθεωρία αυτή του "τουρανισμού"
που επινοήθηκε από την ελίτ του τουρκισμού, για να επιβληθεί ως άρχουσα τάξη
στη χώρα αυτή.
Η θεωρία αυτή όπως είναι γνωστό αναπτύχθηκε και ενισχύθηκε από τους κατ' εξοχήν δύο σημαντικότερους εμπνευστές
εθνικών φρονημάτων και πατέρες του τουρκισμού και πρώτα πρώτα από τον ελληνομαθή Ahmet Vefik Pasa (1823-1891) και τον Υπουργό των
στρατιωτικών σχολών και διοικητή της οθωμανικής στρατιωτικής Ακαδημίας Suleyman Husnu Pasa (1838-1892).
Ziya Gokalp |
Με τον τρόπο αυτό και με
βάση τη λέξη Turan που σημαίνει
"απόγονος των Τουρ" (των Τούρκων) δημιουργήθηκε η χώρα της ουτοπίας
των Τούρκων, δηλαδή τα αρχαία τουρκικά βασίλεια, που φαντάζεται σήμερα ο απλός
Τούρκος χωρικός, με άλλα λόγια την "Κόκκινη Μηλιά", "Τουρά
σημαίνει με λίγα λόγια την πιο περιεκτική ιδανική πατρίδα των Τούρκων, το σύνολο
όλων των χωρών, όπου κατοικούν Τούρκοι και όπου ομιλείται η τουρκική γλώσσα,
τονίζει σε σχετικό ποίημά του ο Ziya Gokalp, ενώ συσχετίζοντας την εθνική
του θέση με τον ευρωπαϊκό χώρο δηλώνει,
ότι "οι οπαδοί του τουρκισμού επιθυμούν να ζήσουν εξ ολοκλήρου και
ανεπιφύλακτα σύμφωνα με το δυτικό πολιτισμό παραμένοντας
Τούρκοι και μουσουλμάνοι".
Ο λογοτέχνης,
ποιητής, κοινωνιολόγος, πολιτικός και πανεπιστημιακός δάσκαλος Ziya Gokalp με τους αναρίθμητους οπαδούς του ανάμεσα στους Τούρκους πολιτικούς, στρατιωτικούς
και συγγραφείς, είναι ο πρωτοπόρος του σημερινού τουρκικού εθνικισμού. Το έργο του, που επέδρασε σε μεγάλο βαθμό
πάνω
στη
σύγχρονη τουρκική γνώση, σχετίζεται άμεσα και με την Ελλάδα.
Με τις εθνικές αυτές ιδέες των Τούρκων
δεν είναι άσχετη και η ελληνική "Μεγάλη Ιδέα", γνωστή στους Τούρκους ως "Buyuk Fikir". Η θέση
της στα τουρκικά ιστορικά, στρατιωτικά
και περισσότερο στα λογοτεχνικά κείμενα είναι μεγάλη, ενώ οι συγγραφείς που
καταπιάνονται με αυτή φροντίζουν με επιμέλεια να πείσουν, ότι ο μεγαλοϊδεατισμός
αυτός εξακολουθεί να ζει στις συνειδήσεις των Ελλήνων και προσθέτουν: "Ο Έλλην, προσκολλημένος εις την "Μεγάλην Ιδέαν" είναι θρασύδειλος, υποκριτής, προκλητικός και επιθετικός. Εις την "Μεγάλην Ιδέαν" επέστη
ο καιρός να αντιτάξωμεν την "Μεγάλην Τουρκίαν". Τα Βαλκάνια
αποτελούνται από αλληλοσυγκρουόμενα κρατίδια, από μικρά τεμάχια αναμένοντα τη σύνδεσίν
των εις μίαν μονάδα. Εις την μουσουλμανικήν
τουρκικήν νεολαίαν απομένει να συνδέσει ταύτα υπό την μουσουλμανικήν τουρανικήν εξουσίαν".
Άμεσο επακόλουθο
του τουρκισμού ήταν ο τουρανισμός (Turancilik), ένα είδος παντουρκισμού,
που απέβλεπε και εξακολουθεί να αποβλέπει, στην
πολιτική ένωση όλων των τουρκικών φυλών από τη Μεσόγειο μέχρι και των ακτών της
Κασπίας Θάλασσας και των συνόρων της Κίνας, δηλαδή των Τούρκων της Ρωσίας, της
Περσίας, του Αφγανιστάν και της Κίνας, με ενιαίο τουρκικό πολιτισμό και κοινή
τουρκική γραφή. Πρόκειται για τη
"Μεγάλη Ιδέα" των Τούρκων (Buyuk Emel, Buyuk Mefkure).
Η ιδέα αυτή, βασισμένη στη λέξη "Turan", βγαλμένη από την περί ηρώων μυθολογία των Περσών, προήλθε από τους
Τούρκους της Ρωσίας και βρήκε φιλόξενο έδαφος στο συγγραφικό έργο πολλών
συγχρόνων Τούρκων λογοτεχνών.
Πρωτεύοντα ρόλο
στις δύο τελευταίες κινήσεις έπαιξε όπως λέχθηκε, ο Ziya Gokalp. Στο πολύ γνωστό ποίημά του,
Turan, που δημοσιεύτηκε για πρώτη
φορά το 1911 στη Θεσσαλονίκη, εκφράζονται με τον ακόλουθο τρόπο οι πολιτικές του ιδέες: “Πατρίδα των Τούρκων δεν είναι η Τουρκία, ούτε το Τουρκεστάν. Είναι μία μεγάλη χώρα, μια αιώνια χώρα,
που λέγεται Τουράν”.
Το μεταρρυθμιστικό και εκπολιτιστικό πρόγραμμα
του ΖΙΥΑ εφέντη,
έχει την τελειότητά του στο πολύ γνωστό
έργο "Turkculugun Esaslari". (Οι βάσεις του τουρκικού εθνικισμού),
γραμμένο το 1923, ένα χρόνο πριν από το θάνατο
του και μεταφρασμένο σήμερα και στα
αγγλικά, με τον τίτλο "The Principles of Turkism".
Οι παντουρκιστικοί πολιτικοί
σκοποί, που τονίστηκαν στο έργο αυτό, βρήκαν επίσημα αναγνώριση, αν λάβει
κανείς υπόψη την παραβίαση του πνεύματος της συνθήκης της Λωζάνης και της ισορροπίας των δυνάμεων στο
χώρο του Αιγαίου.
Είναι αλήθεια πως
την κοσμοθεωρία του τουρανισμού -
τουρκισμού δεν την υπέστησαν μόνο οι Έλληνες, οι Αρμένιοι, οι Κιρκάσιοι, οι
Άραβες του Χαταϊ, η εθνικοθρησκευτική
ενότητα των Αλεβίδων, αλλά και οι Κούρδοι, που σήμερα αποτελούν τη μεγαλύτερη
εθνική μειονότητα στα σπλάχνα της τουρκικής επικρατείας που διεκδικεί την
ανεξαρτησία της.
Οι Κούρδοι, που
υπήρξαν ομολογουμένως ο πιο νομιμόφρων λαός τόσο στη διάρκεια της οθωμανικής
εξουσίας όσο και στην εξουσία των σύγχρονων τουρκιστών, σήμερα ξεσηκώθηκαν σε
ένοπλο αγώνα για την ανεξαρτησία τους. Το
μέλλον θα δείξει εάν θα νικήσουν οριστικά και ολοκληρωτικά ή θα ηττηθούν.
Αχιλλέα Στεφ. Ανθεμίδη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου