Τα δικαστήρια Ανεξαρτησίας και η γενοκτονία των Ποντίων

Πολλές φορές έχουν επαναλάβει πολλοί ομιλητές και άλλοι τόσοι έχουν γράψει ότι η επιμονή των Ποντί­ων να αναγνωριστεί η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνι­σμού κατά την περίοδο 1915 - 1923 από τους Τούρκους έχει ως βασικό στόχο - εκτός των άλλων - να αποτρέψει την επανάληψη παρόμοιων εγκλημάτων και από άλλους, αλλά και από τους απογόνους των εγκληματιών Τούρκους.

Αυτός ο στόχος σήμερα είναι, ίσως, πιο επίκαιρος από κάθε άλλη φορά, για τον απλούστατο λόγο ότι και σήμερα η Τουρκία είναι γεμάτη φυλακές, παρόμοιες με εκείνες του 1921, όπου στοιβάζονταν κατά εκατοντάδες, σιδηροδέσμιοι, οι πιο διακεκριμένοι αλλά και πάρα πολλοί απλοί 'Ελληνες του Πόντου.

Αμάσεια-Ποντου (ΣΗΜΕΡΑ)

Με τη διαφορά ότι τα τελευταία χρόνια, στις τουρκικές φυλακές αργοσβήνουν εκατοντάδες ή και χιλιάδες Κούρδοι αγωνιστές, οι οποίοι δεν ζητούν τίποτε άλλο, παρά μόνον μια ελεύθερη πατρίδα, όπου θα μπορούν να ζήσουν χωρίς τρομοκρατία και φυλακίσεις, χωρίς σκοτωμούς και βασα­νιστήρια.

Η εξόντωση των Ελλήνων του Πόντου μέσω των εκτά­κτων στρατοδικείων που εμπνεύστηκε και εφάρμοσε ο ίδιος ο Μουσταφά Κεμάλ, ο επιλεγόμενος και Ατατούρκ, δηλαδή Εθνάρχης, ξεκίνησε με το πρόσχημα ότι στο εξωτερικό, ιδιαιτέρως στην Αγγλία, όπου ταξίδευε συχνά μετά το 1918 για επαφές με τον Αγγλο πρωθυπουρ­γό Λόιντ Τζορτζ ο μητροπολίτης Τραπεζούντας Χρύσανθος Φιλιππίδης, συζητιόταν πολύ το ενδεχόμενο συγκρότησης μιας Ποντοαρμενικής Ομοσπονδίας, ανεξάρτητης από το τουρκικό κράτος, που και αυτό τότε δημιουργείτο.

Όπως σε κάθε πολιτική δίκη, έτσι και τα περιβόητα Δικαστήρια Ανεξαρτησίας δεν δίκαζαν για να βρουν την αλήθεια και να αποδώσουν δικαιοσύνη, αλλά για να συ­ντρίψουν τους ανθρώπους που μισούσαν γιατί ήταν Ελλη­νες χριστιανοί. Με τον τρόπο αυτόν, οι Τούρκοι δικαστές συνέβαλαν στην εξόντωση των Ελλήνων, δηλαδή στη γενοκτονία. Προσποιούνταν ότι δίκαζαν, ενώ ήταν απλοί διεκπεραιωτές ενός προαποφασισμένου και καλά σχεδια­σμένου εγκλήματος.

Η κατηγορία κατά των Ελλήνων Ποντίων ήταν πάντοτε ότι αγωνίζονταν για ελεύθερο Πόντο, για την απόσπαση, δηλαδή, ενός τμήματος της οθωμανικής επικράτειας. Μά­λιστα, άγνωστο πώς, στα σπίτια των κατηγορουμένων Ελ­λήνων, πάντοτε σχεδόν οι τουρκικές αρχές έβρισκαν κάτω από το κρεβάτι ή μέσα σε ένα συρτάρι κάποια προκήρυξη με το αίτημα για ανεξάρτητο Πόντο.

Για ελεύθερο Πόντο κατηγορήθηκαν ότι αγωνίζονταν και τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων ελληνικών πολι­τιστικών συλλόγων που δραστηριοποιούνταν σε διάφορες μεγάλες ποντιακές πόλεις. Και αυτοί οδηγήθηκαν στα Δικαστήρια Ανεξαρτησίας και στην αγχόνη, στην πλατεία της Αμάσειας. Ανάμεσά τους και έφηβοι, όπως εκείνοι του Αμερικανικού Κολεγίου «Ανατόλια» της Μερζιφούντας,

που κρεμάστηκαν μαζί με τους καθηγητές τους, γιατί είχαν τον σύλλογο «Ο Πόντος» και κυκλοφορούσαν το ομώνυ­μο περιοδικό το 1910 - 1911.

Η κατηγορία για ανεξάρτητο Πόντο ήταν το πρόσχη­μα. Η πραγματική κατηγορία κατά των συλλαμβανομένων ήταν ότι γεννήθηκαν Ελληνες και η απόφαση των τουρκικών αρχών, που πάρθηκε με υποδείξεις και του αρ­χηγού του τουρκικού στρατού, Γερμανού στρατηγού Λίμαν Φον Σάντερς, ήταν η εξόντωση των Ελλήνων, γιατί οι Νεότουρκοι του 1908 και οι κεμαλικοί του 1919 ήθελαν ένα κράτος, με ένα έθνος και μία θρησκεία. Κανένας αλλο­εθνής, κανένας αλλόθρησκος δεν χωρούσε στο κράτος που ονειρεύονταν. Και το όνειρο αυτό το πραγματοποιούσαν με το έγκλημα.

Ο εθνικιστικός φανατισμός ήταν τότε, ο ίδιος είναι και σήμερα. Οι άλλες παράμετροι, όπως ο θρησκευτικός φανα­τισμός, το γιάγμα, δηλαδή η αρπαγή των περιουσιών των μειονοτήτων, και κυρίως των Ελλήνων, έρχονται σε δεύτερη μοίρα.

Οι φανατικοί μουσουλμάνοι δικαστές των εκτάκτων Δικαστηρίων Ανεξαρτησίας, οι διάφοροι αξιωματούχοι που απαιτούσαν μπαξίσι, λίρες, για να είναι ευνοϊκοί απέναντι στους Ελληνες κατηγορουμένους, θεωρούσαν τους εαυτούς τους ανώτερους και τους χριστιανούς κατώτερα όντα.

Αυτοί ήταν οι Τούρκοι, το έθνος που προσπαθούσαν να φτιάξουν οι Νεότουρκοι από το 1908 και οι κεμαλικοί μετά το 1919. Και ως νεόκοποι εθνικιστές με τον φανατισμό του νεοπροσήλυτου, μπορούσαν να κάνουν τα φρικτότερα εγκλήματα και τα έκαναν.

Οι περιγραφές για τα εγκλήματα είναι πολλές. Ειδικότερα για τα βασανιστήρια που υπέστησαν οι συλληφθέντες Ελληνες το 1921, πριν οδηγηθούν μπροστά στους ψευτοδικαστές των δήθεν Δικαστηρίων Ανεξαρτησίας και από εκεί στην αγχόνη, στην πλατεία της Αμάσειας, είναι, επίσης, πολλές. Ανθρωποι που έζησαν τη φρίκη των φυλακών της Αμάσειας και που περίμεναν τη σειρά τους για την κρεμά­λα, αλλά από τύχη έζησαν, έχουν περιγράψει γλαφυρά όλα όσα αφορούν τους χώρους κράτησης των μελλοθανάτων πατριωτών Ελλήνων Ποντίων και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έζησαν οι εθνομάρτυρες του Πόντου.

Ανάμεσα τους και οι δύο εκπαιδευτικοί Ιάκωβος Κουλο χέρης και Παντελής Βαλιούλης. Ο πρώτος έφηβος τότε και ο δεύτερος σχεδόν μεσήλικας. Ο πρώτος κατάφερε να δραπετεύσει και ο δεύτερος πλήρωσε πανάκριβα για τη ζωή του κάποιον Τούρκο.

Οι περιγραφές τους είναι γλαφυρές, γιατί έζησαν και οι ίδιοι μέσα στους σκοτεινούς χώρους, στοιβαγμένοι, βρώμικοι, πεινασμένοι, ψειριασμένοι, με τον βούρδουλα του τζανταρμά πάνω από τα κεφάλια τους και με την αγωνία τι γίνονται οι συγγενείς τους, που γνώριζαν ότι έκαναν το παν για να τους σώσουν.

Από ζωντανές μαρτυρίες και άλλων, που ξέφυγαν τον θά­νατο, είναι γνωστό ότι το φρόνημα της μεγάλης πλειοψη­φίας των πατριωτών Ποντίων δεν κάμφθηκε ούτε στιγμή.

Υπάρχει η πληροφορία από τον Ιάκωβο Κουλοχέρη άτι ο εθνομάρτυρας Νίκος Καπετανίδης, 32 ετών τότε, είχε το κουράγιο μέσα στις φυλακές των Δικαστηρίων Ανεξαρτη­σίας να λέει κάποια αστεία, επιδιώκοντας, προφανώς, να δώσει θάρρος σε όσους έδειχναν άτι φοβούνταν τον βέβαιο πλέον θάνατο.

Ο Παντελής Βαλιούλης περιγράφει ως εξής την κατά­σταση στις φυλακές των Δικαστηρίων Ανεξαρτησίας: «Η ασφυκτική ατμόσφαιρα της φυλακής κατέθλιβεν επί μήνας πλήθος ανθρώπων αναξιοπαθούντων και ασυνήθων εν τη αβιώτω εκείνη ζωή, διότι ο συνωστισμός οσημέραι επετείνετο, πανταχόθεν απαγομένων των προκρίτων όλων των παραλίων πόλεων και του εσωτερικού του Πόντου.

Εκτός των Αμισηνών και Παφραίων, εξ Αλάτζαμ, Κιοπρού, Μερζιφούντος, Τοκάτης, Χάβζας, Τσόρουμ, Μεταλλείου Χατζή κιοϊ και Ακ Δαγ, Φάτσας, Ορδού, Κερασούντος, Τραπεζούντος και άλλων χωρίων αθροισθέντες, επλήρωσαν τας φυλακάς, αι οποίαι κατηρειπωμέναι επεσκευάζοντο κατ' ανάγκην αδραίς δαπάναις υπό των ομογενών εγκαθείρκτων, διότι εκινδύνευον να αποθάνωσιν εκ του ψύχους του παγερού εκείνου χειμώνος».

Αμάσεια του Ποντου (ΣΗΜΕΡΑ)

Μέσα στις φυλακές της Αμάσειας ταλαιπωρήθηκαν εκατοντάδες άνθρωποι και άλλοι τόσοι οδηγήθηκαν από αυτές κατευθείαν στην αγχόνη τον Σεπτέμβριο του 1921

Και παρακάτω περιγράφει ο Βαλιούλης: «Αυστηρά και αγριωπή των φυλάκων επαγρύπνησις, χυδαία περιφρόνησις εκ μέρους αξέστων στρατιωτών, σκαιότης συμπεριφοράς προς απίστους προδότας ημάς (!) απευθυνομένης ως προς κακούργους του χειρίστου είδους και προ παντός στέρησις ειδήσεων εκ μέρους των προσφιλών μας οικογενειών, δεδο­μένου ότι αι εκατέρωθεν επιστολαί, μετά την πληρωμήν των ταχυδρομικών τελών, κατεκρατούντο εις τον κάλαθον των αχρήστων, ώστε να εξαιτούμεθα μετά δακρύων έλεος παρά του Θεού προς όσον το δυνατόν ταχυτέραν απαλλαγήν από της αφορήτου εκείνης και αλγεινής θέσεως».

Ήταν τόση η αθλιότητα των φυλακών των Δικαστηρίων Ανεξαρτησίας, που οι φυλακισμένοι Πόντιοι πατριώτες ζη­τούσαν τον θάνατο ως λύτρωση!

Σήμερα, ο Ποντιακός Ελληνισμός, στο σύνολό του σχε­δόν, έφτασε στην ωριμότητα του αιτήματος αναγνώρισης της γενοκτονίας. Για να φτάσει, όμως, στο σημείο αυτό χρειάστηκαν πρώτα πρώτα οι μνήμες, οι αναμνήσεις που μεταδόθηκαν από τους πρόσφυγες της πρώτης γενιάς στα παιδιά και τα εγγόνια τους, μέσα από τις άδολες διηγήσεις τους. Και ήταν άδολες, χωρίς δηλαδή σκοπιμότητα, γιατί έρχονταν αυθόρμητα στα χείλη και δεν καθοδηγούνταν από πουθενά.

Αυτές οι διηγήσεις, μαζί με τις αποδείξεις που προήλθαν από τα γραφτά μελετητών, αποτέλεσαν τα στοιχεία για εκείνους που στη συνέχεια τα συγκέντρωσαν και με αυτά κατάγγειλαν στην ανθρωπότητα το μεγάλο έγκλημα της γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής από τους Τούρ­κους.

Η καταλυτική ετυμηγορία της ιστορίας, που δεν παρα­γράφεται, έχει καταδικάσει τις γενοκτονίες, όποτε έγιναν αυτές και από όποιους διαπράχθηκαν. Οι Γερμανοί τους Εβραίους, οι Τούρκοι τους Ελληνες και Αρμένιους, οι Ιά­πωνες τους Κινέζους, οι Αγγλοι λαούς της Αφρικής και της Ασίας, οι Αμερικανοί χιλιάδες ανίσχυρους σε όλα τα γεω­γραφικά μήκη και πλάτη του πλανήτη σήμερα, σε συνερ­γασία με τοπικούς δωσίλογους, έχουν καταδικαστεί από το αδέκαστο δικαστήριο της ιστορίας.

Αμάσεια του Πόντου (ΣΗΜΕΡΑ)

Κάποιοι από αυτούς ζήτησαν συγνώμη και τους δόθηκε. Κάποιοι άλλοι επιμένουν να αρνούνται τα αυτονόητα. Εκεί­νοι που ζήτησαν συγνώμη ζουν μέσα σε σχετικώς δημοκρα­τικά καθεστώτα. Οι άλλοι, που αρνούνται να συζητήσουν για τα εγκλήματα των άμεσων προγόνων τους, όπως οι σταλινικοί Ρώσοι, που εξόντωσαν χιλιάδες Πόντιους, ή οι Τούρκοι, έζησαν ή ζουν μέσα σε καταπιεστικά καθεστώτα, σχεδόν όμοια με εκείνα που διέπραξαν τις γενοκτονίες των Αρμενίων πρώτα και των Ελλήνων στη συνέχεια.

Γιαυτό και οι σημερινοί Τούρκοι δολοφονούν τους Κούρδους, γι αυ­τό είναι έτοιμοι να ξανακάνουν εγκλήματα στην Κύπρο.

Όλοι αυτοί κρίθηκαν και θα κρίνονται πάντα, μέχρι τη μέρα που ο άνθρωπος θα γίνει πραγματικός άνθρωπος. Μέ­χρι τότε εμείς οφείλουμε να αγωνιζόμαστε κατά του οργα­νωμένου κρατικού εγκλήματος, μην ξεχνώντας τις πικραμέ­νες μορφές των γονιών μας, που έφυγαν αδικαίωτοι.

Πανος Καϊσίδης
Δημοσιογράφος - Συγγραφέας 








Οι φωτογραφίες ειναι απο το προσωπικό αρχείο του Σακελλαρίδη Βασίλη