Τη μωρί το λούσιμον.

Μια καθημερινή τελετουργία ήταν το λούσιμο του μωρού. Παραμερίζονταν όλες οι άλλες δουλειές του σπιτιού. «Τα δουλείας ας αναμέν’νε», έλεγαν.

Ήταν συνήθως δουλειά της γιαγιάς. Η μάνα του παιδιού, σαν άπειρη που ήταν, ήταν το βοηθητικό πρόσωπο.

Στην ζεστή κάμαρα του σπιτιού, βάζανε την μικρή παιδική σκάφη και την μισογέμιζαν με χλιαρό νερό.

Η γιαγιά έπαιρνε το μικρό από τις μασχαλίτσες του, το έβρεχε διαδοχικά, πρώτα τις πατούσες, τις γάμπες, το "πραματάκι" του και μετά το ξάπλωνε ανάσκελα μέσα στην σκάφη, κρατώντας το από το σβέρκο και ανασηκώνοντας το κεφάλι ψηλά.

Με το δεξί της χέρι, έριχνε διαρκώς νερό πάνω στο κορμάκι του. για να μην κρυώνει, του σαπούνιζε την κοιλίτσα του και τα χερά­κια. Έπειτα με πολλή προσοχή σαπούνιζε το κεφάλι και τα μαλλά­κια του, φροντίζοντας να μη πάει νερό στα μάτια του μωρού. Μετά το γύριζε μπρούμυτα, σαπούνιζε την πλάτη του και τον "ποπό", ό­που πρόσεχαν ιδιαίτερα το ενδιάμεσο των γλουτών.

Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα, η μάνα έριχνε στην σκάφη ζεστό νερό, για να είναι η θερμοκρασία του νερού σταθερή.

Στο τέλος το έβγαζε η γιαγιά από τη σκάφη κρατώντας το από τις μασχάλες, ενώ η νύφη έριχνε άφθονο χλιαρό νερό, από το κεφά­λι ως τα νύχια για να το ξεπλύνει.

Την ώρα εκείνη ξεφώνιζε και το πιο ήσυχο μωρό. Τότε η για­γιά, γρήγορα και προσεκτικά, το έπιανε από τα χεράκια (παλάμες), το κουνούσε δεξιά και αριστερά, το τίναζε και μερικές φορές το αναποδογύριζε, το κρατούσε από τις πατούσες, σαν λαγό και το κουνούσε μια-δυο φορές.

Αμέσως μετά το τύλιγε σε μια ζεσταμένη πετσέτα ή κανένα βαμβακερό ύφασμα, το σκούπιζε και το έδινε στην μάνα, να το ντύσει και να το θηλάσει λέγοντας: "Δόξα σοι ό Θεός", ενώ όταν το βουτούσε στη σκάφη για λούσιμο έλεγαν: "Χριστέ μ' ς' όνεμα Σ'".

Πίστευαν πως το μπάνιο μεγάλωνε τα παιδιά και τα βοηθούσε να μένουν ήρεμα, γι' αυτό και τους πρώτους έξη μήνες τα έλουζαν κάθε μέρα και αργότερα μέρα παρά μέρα.

Αξιοπρόσεκτο είναι ότι τα παιδάκια των Σανταίων, αλλά και όλα τα Ποντιόπουλα, δεν έκαμναν λέπια, στο πάνω μέρος του κεφα­λιού, πράγμα πολύ συνηθισμένο στα μη ποντιακά παιδιά.

Κάποιος παιδίατρος, μη Πόντιος μάλιστα, έκανε παρατήρηση σε μια νεαρή μητέρα: "Τι χάλια είναι αυτά", της είπε "δεν το λούζε­τε το παιδί; Το κεφάλι του είναι γεμάτο λέπια".

Εκείνη παραξενεύτηκε και απάντησε στον γιατρό: "Μα αυτό, γιατρέ, το βγάζουν όλα τα παιδάκια, αφού εκεί είναι η πηγή του κεφαλιού και δεν το βρέχουμε. Θα μεγαλώσει και θα φύγει". "Καλογρίτσα είναι".

Γέλασε ο γιατρός και της συνέστησε συχνό λούσιμο.

Βέβαια το περιστατικό αυτό αναφέρεται σε χρόνια παλαιότερα ,γύρω στο 1960.

Πόπη Τσακμακίδου -Κωτίδου.

Φιλόλογος-Συγγραφέας.

"Οι γυναικες της Σαντας του Ποντου"