Χρονιάρες μέρες.

Το χωριό Τσορούκ στο όρος Κατσαλάχ

Είναι πολλές οι γιορτές... Όμως, οι χρονιάρες μέρες έχουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στην ιστορία του λαού. Γιορτάζει τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά σαν γιορτές κατεξοχήν οικογενειακές.

Ισως αυτό το στοιχείο είναι που δίνει μια ιδιαίτερη ατμό­σφαιρα στις γιορτές του Δωδεκαήμερου. Είναι τόσο άφθονα χυμένη μέσα στο βίωμα του λαού, που είναι δύσκολο, συχνά, να βρεθούν τα αίτια που καθορίζουν - επίτηδες, ίσως - την ατμόσφαιρα αυτή.

Δεν είναι, ωστόσο, καθόλου τυχαίο ότι έχει την αιτιότητα του στην αναγκαιότητα της ίδιας της ζωής και της φύσης.

Η περίοδος που μεσολαβεί ανάμεσα στις δύο μεγάλες γιορτές της χριστιανοσύνης είναι αρκετά μεγάλη χρονικά, τόση που σχεδόν αποξενώνει ή αλλάζει τον τρόπο και τη μορφή της εκδήλωσης της θρησκευτικότητας.

Όλο το καλοκαίρι ο λαός γιορτάζει τις γιορτές - μικρές ή μεγάλες - στο ύπαιθρο, δίνοντας τους χαρακτήρα πιο πολύ πανηγυριώτικο.

Η αποξένωση αποτελεί ένα γεγονός που τονώνει τη θρη­σκευτική ευλάβεια. Ένα άλλο - σημαντικότερο, ίσως - γεγο­νός, που δεν είναι ευκαταφρόνητο, είναι ότι οι απλοί άνθρω­ποι, ριγμένοι στην καθημερινή βιοπάλη, εξαναγκάζονται σε μακρόχρονη απουσία από το σπίτι και την οικογένεια τους, γιατί θα πρέπει να δουλέψουν για να ζήσουν.

Η νοσταλγία του γυρισμού των θαλασσοδαρμένων και των ξενιτεμένων βιοπαλαιστών κάνει πιο προσφιλή την ατμόσφαιρα του σπιτιού, πιο απαραίτητη την επαφή με τους δικούς τους. Η επιστροφή του ξενιτεμένου στο σπιτι­κό του, να γιορτάσει τις χρονιάρες μέρες με τους δικούς του και να ξεχειμωνιάσει, κάνει πιο αναγκαία την επαφή - πιο νοσταλγικό τον γυρισμό, που με την επικουρία της γραφι­κής χειμωνιάτικης νύχτας, στο παραγώνι ή στο τζάκι, δημι­ουργεί μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα - ένα εντελώς ξεχωριστό χρώμα, διαφορετικό από τις άλλες γιορτές.

Πολλοί φαντάζονται πάντοτε τα Χριστούγεννα χιονι­σμένα, φανταστικά δίπλα στο τζάκι, μαζί με τους δικούς τους, γιατί αυτό είναι το στοιχείο που δίνει ιδιαίτερο τόνο στη μέρα αυτή!

Στη λογοτεχνία, στα παραμύθια και στις ατέλειωτες χριστουγεννιάτικες ιστορίες, που από παράδοση ιστορεί ο λαός, γεννήθηκαν ιδιαίτερα ήθη και έθιμα, που αποκτούν έναν ιδιόρρυθμο χαρακτήρα και συγκινούν με τη συχνή αφή­γηση περιπετειών, υποδηλώνοντας τη σημασία που έχουν οι χρονιάρες μέρες στη ζωή του ανθρώπου ή τονώνοντας, ταυτόχρονα, και το θρησκευτικό συναίσθημα. Αυτές οι ατέ­λειωτες ιστορίες διατηρούνται στη σκέψη από γενιά σε γε­νιά, από παππούδες σε εγγόνια, και συνεχίζονται, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε αυτές τις χρονιάρες μέρες ...