Κατά την εκπόνηση της Διδακτορικής μου Διατριβής για το Προσφυγικό πρόβλημα της Δυτικής Μακεδονίας (1923-1930), είχα την ευκαιρία να συγκεντρώνω στοιχεία αναφερόμενα στο εν λόγω πρόβλημα και άλλων περιοχών της χώρας. Διότι, ενώ οι αναχωρήσαντες Μουσουλμάνοι προέρχονταν μόνο από τη Μακεδονία, την Ήπειρο, την Κρήτη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, ωστόσο, οι Έλληνες της Ανατολής που έφτασαν εδώ διωγμένοι και ξεριζωμένοι, ακόμη και στα πλαίσια της Ανταλλαγής, εγκαταστάθηκαν σ' όλη την Ελλάδα χωρίς κανένα σχεδιασμό και προγραμματισμό.
Τα ιστορικά αυτά στοιχεία, για την περίοδο 1923-1930, μαζί με άλλα που προέκυψαν από επόμενες έρευνες και που κάλυπταν το μετά τους βαλκανικούς πολέμους (1912-1913) διάστημα, συνιστούν το πρωτογενές υλικό αυτού του βιβλίου. Ένα μέρος αυτών των στοιχείων έχει ανακοινωθεί σε Πανελλήνια Ιστορικά Συνέδρια. Όλα μαζί δίνουν την εικόνα της προσφυγικής Ελλάδας της περιόδου 1913-1930. Η συνολική εξέταση και εποπτεία αυτού του τεράστιου θέματος δεν απασχόλησε, ως τώρα, την ιστορική έρευνα.
Το βιβλίο παρακολουθεί την κοσμογονική πορεία της μετάβασης από την απλή και περιστασιακή εγκατάσταση στη μόνιμη και λειτουργική ένταξη και αποκατάσταση. Από τον ΠΟΝΟ της προσφυγικής στη ΔΟΞΑ της σύγχρονης Ελλάδας.
Όμως, επειδή και τώρα αντιμετωπίζουμε ανάλογες καταστάσεις με τους πρόσφυγες αδελφούς μας από την πρώην Σοβιετική Ένωση, γι' αυτό κρίναμε σκόπιμο να προχωρήσουμε σε μια σύντομη εξέταση και του σημερινού προβλήματος.
Δε θα επεκταθούμε, βέβαια, σε λεπτομέρειες, αφού η όλη κατάσταση βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Απλά θα αναλύσομε τους θεσμικούς μηχανισμούς υποδοχής και αποκατάστασης των «Παλιννοστούντων», για να μπορούμε να κρίνομε, να συγκρίνομε και να βγάζομε τα συμπεράσματα μας ως προς τις δυο φάσεις του προσφυγικού προβλήματος: στις πρώτες 10/ετίες και στο κλείσιμο του 20ου αιώνα.
Μάρτης 1997
Ευστάθιος Πελαγίδης
Εκδοτικό Οίκο Αδελφών Κυριακίδη
(Θεσσαλονίκη)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου