Συγκρότηση Φιλικής Εταιρείας στον Πόντο (1914) στα πρότυπα της Φιλικής Εταιρείας του 1821. Μέρος 1ο

Πέμπτη 16 Ιουνίου 2016

 1.Γενικά:
Επιτροπή Φιλικών, όρκος, κατασκευή των πρώτων τεσσάρων πυροβόλων από ηγέτες της Φιλικής Εταιρείας.
Ο ελληνισμός του Πόντου γνώριζε πως, πριν από εκατό περίπου χρόνια από τις δικές του πράξεις, ο συμπατριώτης του Αλέξανδρος Υψηλάντης κήρυξε την ελληνική επανάσταση στη Μολδοβλαχία, ως αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας.

Έτσι, μετά ένα περίπου αιώνα, κάπου 55 χιλιόμετρα έξω από την Αμάσεια στο χωριό Μεταλλείου Σιμ (Γκιουμούς Μαντενί), μια νύχτα του Σεπτέμβρη του 1914 μαζεύονται σιωπηλά στα γραφεία της Μητροπόλεως τέσσερεις άνθρωποι.
Τα ονόματά τους είναι: Ιωάννης Παπαπέτρου, Ανδρέας Γαβριηλίδης (δημοδιδάσκαλος), Λάζαρος Καλτζίδης (έξαρχος της Μητρόπολης) και Χαρ. Κοντοβραχιονίδης (ένας φλογερός πατριώτης) και ιδρύουν τη μικρή Φιλική Εταιρεία τους που άρχισε το έργο της μύησης των Ρωμιών. Η μύηση γινόταν με όρκο στο Ευαγγέλιο, σε ένα πιστόλι και ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, με τα λόγια:
“Ορκίζομαι εις το Ιερόν Εναγγέλιον ότι εάν προδώσω την οργάνωση και τους σκοπούς αυτής, να με εκδικηθεί αυτή, με το όπλον επί του οποίου ορκίζομαι και το αίμα μου να τρέξει, όπως αυτό το κόκκινο κρασί”.
Οι τέσσερις αυτοί πατριώτες, μαζί με άλλους συμπατριώτες τους, κατόρθωσαν να κατασκευάσουν μπαρούτι δικής τους σύνθεσης, γιατί το χώμα της περιοχής είχε νίτρο. Με την ύπαρξη της μπαρούτης, οι πατριώτες αυτοί, και με τη βοήθεια τεχνικών, οδηγήθηκαν στην κατασκευή των τεσσάρων πρώτων κανονιών της οργάνωσης με οπισθογεμή λειτουργία. 
Τη νύχτα της 18ης Ιανουαρίου 1915, έγινε η πρώτη δοκιμή. Από αυτούς τους Φιλικούς αναδείχθηκε ο μεγάλος οπλαρχηγός Χαρ. Κοντοβραχιονίδης, με το όνομα Χαμδή μπέης, ενώ ο Παπαπέτρου, παιδί ακόμα, αρνήθηκε τη σύσταση του διευθυντή του σχολείου του να καταταγεί στον τουρκικό στρατό και να υπηρετήσει το σουλτάνο, με τα λόγια: “Πατρίδα μου ξέρω μόνο την Ελλάδα και βασιλέα μου τον βασιλέα των Ελλήνων Κωνσταντίνο”.

2. Δημιουργία από τους Έλληνες αντάρτες ανεξάρτητου βασιλείου, (ελεύθερης Ελλάδος) στις κορυφές του βουνού Γιουντάγ, στην καρδιά της τουρκικής διοίκησης.
Το ανεξάρτητο βασίλειο των Ελλήνων ανταρτών στις κορυφές του βουνού Γιουντάγ στην καρδιά της τουρκικής επικράτειας είναι μια πραγματικότητα.
Στις κορυφές Γουσποκού του βουνού Γιουντάγ, περίμενε τους Τούρκους ο γίγαντας των ανταρτών του Κούσποκου ο Καράγιορταν (Ιορδάνης Παπαδόπουλος) από το χωριό Παπασοόν Ατά της Πάφρας.
 Ήταν καπνέμπορος και όλη του την περιουσία την είχε διαθέσει στους αγώνες εναντίον των Τούρκων και στη συνέχεια ανέβηκε και ο ίδιος στο βουνό και εξελίχθηκε σε μεγάλο οπλαρχηγό, καπετάνιο. Οι Τούρκοι προσπαθούσαν να διασπάσουν την αμυντική γραμμή των ανταρτών και να κατευθυνθούν στο Γούσποκου, όπου είχαν συγκεντρωθεί χιλιάδες γυναικόπαιδα και άμαχοι για την ασφάλειά τους.
 Γίνονται κάθε φορά σκληρές μάχες σώμα με σώμα στο Κοτσά Γαλούχ και το Ενέρ Τασί του Γουσποκού όπου μαζί με τον Καράγιορταν και τα παλικάρια του, οι Μπαρμπαθόδωρος, Παπαδόπουλος Γεώργιος, Χριστοφορούν Κοτζαγιώργης, ο Σαρί Γεσίφ Χατζηθεοδωρίδης Ιωσήφ, δίνουν τον υπέρτατο αγώνα της τιμής και της αξιοπρέπειας, τον αγώνα εναντίον του τυράννου και δεν επιτρέπουν στους Τούρκους να ανέβουν και να καταλάβουν τη βάση του στο Γουσποκού. 
Έτσι το Γουσποκού μένει ελεύθερο και γίνεται θρύλος, γίνεται ίνδαλμα, γίνεται παράδοση, γίνεται τραγούδι και τραγουδιέται από Έλληνες αντάρτες της Πάφρας του Πόντου που το δημιούργησαν με τις θυσίες, το αίμα τους και την παλικαριά τους. Για πολλά χρόνια το Κούσποκου έμεινε απόρθητο φρούριο και η φήμη του έφθασε μέχρι την Κωνσταντινούπολη, το Πατριαρχείο, καθώς και την Ελλάδα. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν φοβερές στη σύγκρουση στο Κούσποκου και γι’ αυτό οι Τούρκοι σύνθεσαν και μελοποίησαν το πιο κάτω τραγούδι: “Κούσποκουντα Κιουλ μου βαρ, κεναριντά γιολ μου βαρ, κιτέν εσκέρ κέλμετι, πασιντά πιρ χαλ μι βαρ”, που σημαίνει ότι: στο Γούσποκου μήπως υπάρχουν ρόδα και τριαντάφυλλα, μήπως υπάρχουν απόκρημνα μονοπάτια, ο στρατός που κίνησε για εκεί δε γύρισε. Μήπως κάποιο κακό χάλι έπεσε στο κεφάλι τους;
Αλλά και ένα τραγούδι που το τραγουδούσαν όλοι οι Έλληνες της περιοχής Πάφρας, αλλά μαζί τους και ο Δεσπότης Γερμανός Καραβαγγέλης και ο βοηθός του Μητροπολίτη και Επίσκοπος Πάφρας Ζήλων Ευθύμιος έλεγε: "Γουσποκού Καφσενελίκ, Τεστέ Φυσεκλίκ. Γοσποκουνά Κουρουλμούς, Ουρουμτάν Πατισακλίκ" που σημαίνει ότι: "το Γούσποκου, είναι ανεξάρτητη περιοχή, σωρός τα φυσεκλίκια, στο Γούσποκου στήθηκε από τους Ρωμιούς ελληνικό βασίλειο". Ήταν κάτι ανάλογο με τα όσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου στα βουνά της Ελλάδος. Οι γερμανικοί επιχειρησιακοί χάρτες της Βέρμαχτ, που έπεσαν στα χέρια μας, είχαν ειδική σημείωση για τις ελεύθερες περιοχές των βουνών που δεν κατάφεραν να κατακτήσουν, με την ένδειξη: “Freies Griechenland” (ελεύθερη Ελλάδα).
Μη μπορώντας λοιπόν οι Τούρκοι να διασπάσουν τη γραμμή του Κουσποκού, κίνησαν από άλλη κατέυθυνση και μάλιστα από την πλευρά του χωρίου Γιαϊλά και συγκεκριμένα από τα λεγόμενα Γιαϊλά Νταγλαρί (βουνά της Γιαϊλάς) για να φθάσουν στις κορυφές του Κουσποκού. Όμως, τους περίμεναν άλλοι καπεταναίοι με τα παλικάρια τους και τους επιφύλαξαν φοβερή υποδοχή, χωρίς να μπορέσουν να πλησιάσουν ούτε καν την περιοχή.
Οι οπλαρχηγοί της περιοχής αυτής, Ιστιλίν Νικόλας (Καρασαββίδης Νικόλαος, γιος του περίφημου οπλαρχηγού της περιοχής την περίοδο 1840-1880 Ιστίλ αγά, ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, Τοπαλγιορτανίν Κυρέ, καθώς και ο άλλος ξακουστός οπλαρχηγός Γαβαχλοόν Γιουβάνης από το διπλανό με τη Γιάιλα συνοικισμό Γαβάχλοο, από όπου πήρε και το παρατσούκλι, καθώς και μαζί με άλλους 300 γενναίους πολεμιστές ανάγκασαν τον τούρκικο στρατό να οπισθοχωρήσει και να φύγει στα χαμηλά τουρκοχώρια για προφύλαξη και ανασύνταξή. Η περιοχή του Γουσποκού έμεινε άπαρτη, έμεινε ελεύθερη και η παλικαριά των πολεμιστών της Πάφρας έμεινε για πάντα σύμβολο τόλμης και γενναιότητας.
Κωνσταντίνος Γεωργίου Κωνσταντινίδης

3. Ο θεωρητικός ηγέτης του αγώνα ανεξαρτησίας του Πόντου, Κωνσταντίνος
Γεωργίου Κωνσταντινίδης, ως Ρήγας Φεραίος του ποντιακού ελληνισμού.
Και ενώ ο αγώνας των ανταρτικών σωμάτων κορυφώνεται στα βουνά του Πόντου, ο μεγάλος πατριώτης, από τη Μασσαλία της Γαλλίας, εκστρατεύει για την κινητοποίηση του ελληνισμού του Πόντου αλλά και των ισχυρών της ημέρας, για την ανεξαρτησία του. Ακόμη μια φορά θα αναφέρουμε εδώ ότι, ήδη από το 1917, ο Κ. Γεωργίου Κωνσταντινίδης, με διακήρυξή του από το Παρίσι, που στέλνεται με δελτάρια στη γαλλική γλώσσα, κάνει έκκληση για εθνικό ξεσηκωμό του ελληνισμού του Πόντου και έτσι αναδείχνεται αυτοδίκαια ως ο Ρήγας Φεραίος του ποντιακού ελληνισμού.
“Πολίτες του Πόντου ξεσηκωθείτε, θυμίστε στα φιλελεύθερα έθνη τα ύψιστα δικαιώματά σας στη ζωή και στην ανεξαρτησία”.
Κ. Γ. Κωνσταντινίδης, PARIS 1917.
Έτσι, σιγά-σιγά ύστερα από λίγο καιρό, φάνηκε στον ορίζοντα το θέμα της ανεξαρτησίας του Πόντου, ενώ ο ρόλος των ανταρτικών μονάδων μεταβλήθηκε από αμυντικό σε απελευθερωτικό του πάτριου εδάφους. Ο ελληνισμός του Πόντου αγωνίζεται με εκατόμβες θυσιών για την ανεξαρτησία του γύρω από την υπαρκτή πρωτεύουσά του, την Τραπεζούντα, όπως οι Βούλγαροι για την Σόφια, οι Ρουμάνοι για το Βουκουρέστι, οι Σέρβοι για το Βελιγράδι.
Ο μεγάλος πατριώτης και ευεργέτης του έθνους συναντά τους ισχυρούς του καιρού του τόσο στο διεθνή πολιτικό στίβο όσο και στην Ελλάδα. Αναπτύσσει μια διπλωματική δραστηριότητα που μέσα σε λίγα χρόνια φαίνεται να οδηγεί στην πραγματοποίηση των ονείρων του ποντιακού ελληνισμού. Κοντά του και με στενό σύνδεσμο μαζί του, ο Παναγιώτης Ερμείδης, δικηγόρος της Κερασούντας (1870-1919), του οποίου το γραφείο ήταν κέντρο μυστικών συνεννοήσεων για την ανεξαρτησία της πατρίδας του, με τίμημα την άγρια δολοφονία του, από το τουρκικό κομιτάτο, αλλά και τη δίωξη και εξόντωση των μελών της οικογένειάς του.
 Ο Κωνσταντινίδης, ο Ερμείδης και όλοι οι ηγέτες του ποντιακού ελληνισμού με πατριωτικά αισθήματα είχαν πρότυπα τους συμπατριώτες τους Αλέξανδρο και Δημ. Υψηλάντη, αλλά και τους άλλους ηγέτες της ελληνικής επανάστασης του 1821.
Βέβαια, πολλοί κάτοικοι του Πόντου θεώρησαν μάταιη τη συγκρότηση ανταρτικών σωμάτων, ενώ για τα δεινοπαθήματά τους θεωρούσαν υπεύθυνους τους αντάρτες, με το αιτιολογικό ότι σε κάθε φόνο Τούρκου γίνονταν ομαδικά αντίποινα εκ μέρους των Τούρκων και μάλιστα σε βάρος των γυναικόπαιδων γενικά. Η άποψη αυτή όμως είναι μαχητή και η θεωρία αυτή απορρίπτεται πια από τους ίδιους που την εφάρμοσαν, γιατί φέρνει ακριβώς τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.


Αχιλλέας Στ. Ανθεμίδης

Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright © 2015 Santeos
| Design By Herdiansyah Hamzah