Το Δασωτό του Νευροκοπίου

Το Δασωτό ή Κουμανίτς, όπως το γνωρίζουν οι παλαιό­τεροι, βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της επαρ­χίας Νευροκοπίου, σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα της επαρχίας, το Νευροκόπι.
Όπως μαρτυρά και η επιγραφή στο εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου («Δαπάνη και Δεήσεις των δούλων του Θεού των ευλογημένων χριστιανών των κατοικούντων εν τη χώρα ταύ­τη, Κωμανίτζη 1831»), το Δασωτό δεν είναι καινούργιος οικι­σμός. Οι πρώτοι πρόσφυγες που έφτασαν στο χωριό την πε­ρίοδο 1922-1923 από τη Σηλυβρία της Θράκης, συνάντησαν 15 οικογένειες γηγενών κατοίκων. Το Μάιο του 1925 εγκατα­στάθηκαν στο Δασωτό γύρω στις 50 οικογένειες Σανταίων, οι οποίοι κατέφυγαν στην περιοχή του Νευροκοπίου προκειμέ­νου να αποφύγουν το ανθυγιεινό κλίμα των Κυργίων της Δράμας, όπου είχαν εγκατασταθεί προσωρινά. Λίγους μήνες μετά στους κατοίκους του Δασωτού προστέθηκαν και μερικές οι­κογένειες ποντίων προσφύγων από το  Ακ Νταγ Ματέν («Μετενλήδες»).
Η μεγάλη πλειοψηφία των Σανταίων του Δασωτού κατάγε­ται από την ενορία Ισχανάντων, μία μικρότερη ομάδα από την ενορία Τερζάντων και ελάχιστοι από τις υπόλοιπες ενορίες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι κάτοικοι του Δασω­τού επέλεξαν να αφιερώσουν την εκκλησία του χωριού τους στην Αγία Κυριακή, το όνομα της οποίας έφερε και η κεντρι­κή εκκλησία της ενορίας Ισχανάντων. Στη νέα αυτή εκκλησία, που χτίσθηκε το 1928, φυλάσσεται μέχρι σήμερα το ιερό Ευαγ­γέλιο της Αγίας Κυριακής Ισχανάντων.
Μεταπολεμικά, με την αποχώρηση των λίγων γηγενών κα­τοίκων του, το Δασωτό έμεινε ένας καθαρά προσφυγικός οι­κισμός. Το 1960 το χωριό είχε 687 κατοίκους, οι οποίοι όμως στην τελευταία απογραφή μειώθηκαν σε 278 λόγω της ανερ­γίας και των μεταναστευτικών τάσεων της σύγχρονης εποχής, που έπληξαν ολόκληρη την επαρχία Νευροκοπίου.
Η κυριότερη ασχολία των κατοίκων του Δασωτού είναι η γε­ωργία, με βασική καλλιέργεια τη φημισμένη πατάτα Νευρο­κοπίου.
Ακολουθούν τα ονόματα των πρώτων Sανταίων κατοίκων του Δασωτού. Τα συγκεντρώσαμε χάρη στην πολύτιμη βοή­θεια του αείμνηστου Θεόφιλου Σπυριδόπουλου και του επίτι­μου προέδρου του Συλλόγου Σανταίων Θεσσαλονίκης «Η Επτάκωμος Σάντα» Παντελή Σοφιανού, αλλά και με προσωπικές συ­νεντεύξεις που πραγματοποιήσαμε κατά τη διάρκεια διήμε­ρης επίσκεψης μας στην περιοχή.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΣΑΝΤΑΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΟΥ ΔΑΣΩΤΟΥ

Α. Από την ενορία Ισχανάντων:

Αμοιρίδης Λεωνίδας του Κωνσταντίνου με το γιο του Φίλιππο
Εφραιμίδης Δημήτριος του Γεωργίου
Εφραιμίδης Ιορδάνης του Χριστόφορου
Εφραιμίδης Κωνσταντίνος του Γεωργίου με τη σύζυγο του Κυριακή και τα παιδιά του Ελένη, Γεώργιο και Ιωάννη
Εφραιμίδης Τριαντάφυλλος του Νικολάου με τη σύζυγο του Μαρία και τα παιδιά του Αγησίλαο και Όλγα
Κοασίδης Χρήστος του Κωνσταντίνου («ο Κούζτιρον»), με τη σύζυγο του Σοφία («η Κουζτιρίνα») και το γιο του Δημήτριο
Κωστικίδης Κωνσταντίνος του Σάββα
Λαζαρίδου Κυριακή χήρα του Χριστόφορου («η Αρκουράβα»)
Λιανίδης Μιχαήλ του Θεοδώρου («ο Λιάντς») με τη σύζυ­γο του Μαρία και τα παιδιά τους Χριστόφορο, Ελένη και Όλγα
Λιανίδου Βασιλική χήρα του Κοσμά (Κρωμέτ'σα), με τα παιδιά της Νεοκλή και Ανδρομάχη
Μαυρόπουλος Μιλτιάδης του Χαραλάμπους («Γαρατσιάλτς»)
Μαυρόπουλος Μιχαήλ του Χαραλάμπους («Γαρατσιάλτς») με τη σύζυγο του Παρθένα
Μελίδης Ευστάθιος του Κωνσταντίνου με τη σύζυγο του Κυριακή και τα παιδιά του Κωνσταντίνο και Παρθένα
Μελίδης Ιωάννης του Κωνσταντίνου με τη σύζυγο του Σο­φία
Νεανίδης Κωνσταντίνος του Νικολάου («Κιάντζογλης»)
Νεανίδου Παρθένα χήρα του Ευσταθίου
Παπαδόπουλος Χαράλαμπος του Ιωάννη με τη σύζυγο του Ερμοφίλη και τα παιδιά του Ιωάννη και Χαρίκλεια
Παυλίδης Κοσμάς του Κωνσταντίνου («ο Αλχά'ης») με τα αδέλφια του Γεώργιο, Ελένη και Κυριακή
Πιστοφίδου Αγάπη χήρα του Αντωνίου («η Τσιολαχούνα») με το γιο της Κωνσταντίνο
Πιστοφίδου Ελένη, χήρα του Θεοδώρου
Σοφιανίδου Βαρβάρα χήρα του Αντωνίου με το γιο της Ιωάννη («ο Γιάννες ο Χοντρόν») και την κόρη της Κυριακή
Σοφιανίδου Μαρία χήρα του Κωνσταντίνου με το γιο της Ιωάννη
Σπυριδόπουλος Αλέξανδρος του Χαραλάμπου («Τσουμπάνον»)
Σπυριδόπουλος Θεόφιλος του Θεοδώρου («Γάλτσιαχ-μάχ'ς») με τη σύζυγο του Μαρία
Σπυριδόπουλος Στέφανος του Ιωάννη («Τεσέρτς») με τη σύζυγο του Ευθυμία («η Στεφανίνα») και τους γιους του Τρια­ντάφυλλο, Ιωάννη και Κωνσταντίνο
Σπυριδόπουλος Χαράλαμπος του Κοσμά («Τσουμπάνον»)
Σπυριδόπουλος Χριστόφορος του Κοσμά («Τσουμπάνον») με τη σύζυγο του Δόμνα και τα παιδιά του Αντώνιο και Πολυμάχη
Σπυριδοπούλου Κυριακή χήρα του Χριστόφορου με το γιο της Χαράλαμπο
Συμεωνίδης Άγγελος του Μιχαήλ («Παρμαξού'ης») με τη σύζυγο του και το γιο του Κωνσταντίνο
Συμεωνίδης Πολύχρονης του Μιχαήλ («Παρμαξού'ης») με το γιο του Αριστείδη
Τριανταφυλλίδης Κωνσταντίνος του Ιωάννη («ο Καφάλτς») με τη σύζυγο του Μαρία («η Καφαλίνα»)
Τριανταφυλλίδης Ευστάθιος του Ιωάννη με τη σύζυγο του Χριστίνα

Ισχανάντων-Πινιατάντων-Τερζάντων

Β. Από την ενορία Τερζάντων:

• Ηλιόπουλος Χρήστος του Χριστόφορου («Εβλιάς»), με τη σύζυγο του Χαρίκλεια και την κόρη τους Κυριακή

• Ηλιόπουλος Χριστόφορος του Χαραλάμπους («ο Φόλον ο Εβλιάς») με τη σύζυγο του Συμέλα

• Μουρατίδης Σωκράτης του Θεοδώρου

• Μούτας Αλέξανδρος του Παναγιώτη

• Παναγιωτίδης Αλέξανδρος του Χαραλάμπους («Μούτας»)

• Πανταζής Ιωάννης του Κοσμά

• Πανταζής Κοσμάς του Σπυρίδωνα με τις κόρες του Κλείτη και Κυριακή

• Σιαμανής Λαμπριανός του Πολύχρονη («ο Λαμπρίκας») με τη σύζυγο του Όλγα

• Σιαμανής Νικόλαος του Πολυχρόνη

• Σπαθάρου Αλεξάνδρα χήρα του Ιωάννου («η Σπαθαρίνα») με το γιο της Ευστάθιο

• Σπαθάρου Καλλιόπη, χήρα

• Σπαθάρου Παρθένα χήρα του Μιχαήλ με τους γιους της Χρήστο και Χαράλαμπο

• Τσακμακίδου Αγγελική, χήρα του Ισαάκ, με την κόρη της Ναζή

Γ. Από την ενορία Πινιατιάντων:

• Γεροντίδου Μαρία

• Κωνσταντινίδου Δέσποινα χήρα του Σπυρίδωνος με το γιο της Ευστάθιο («Κώτογλης»)

• Κωνσταντινίδης Σταύρος του Αβραάμ με την αδερφή του Ελένη

• Ποταμόπουλος Ισραήλ του Σπυρίδωνος («Τιαριάς») με τη σύζυγο του και τους γιους του Ευστάθιο και Ανδροκλή

Δ. Από την ενορία Κοσλαράντων:

• Μουρατχανίδης Αλέξανδρος του Ιωάννη

• Χειμωνίδης Ευκλείδης του Παύλου

Ε. Από την ενορία Πιστοφάντων:

• Κιτμιρίδης Κωνσταντίνος του Παντελή με τη σύζυγο του Ευτυχία («η Κουτμιρίνα») και το γιο τους Παντελή

ΣΤ. Από την ενορία Τσακαλάντων:

• Χωλίδου Χαρίκλεια του Λαμπριανού (σύζυγος Χρήστου Μωϋσίδη) με τα αδέλφια της Θεόδωρο και Ευθυμία


                                                                                 ΔΑΣΩΤΟ

ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ της Νέας Σάντας
Αυγουστος 2006

Συντακτική Επιτροπή
Δημήτρης Πιπερίδης
Ευη Σοφιανού
Ηλέκτρα Κουρτίδου