ΕΝΟΧΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΩΣ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΑΠΟ 1 ΝΟΕΜΒΡΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ.

Στους κατηγορουμένους απαγγέλθηκε το παρακάτω κατηγορητήριο:

 «Κατηγορείσθε ότι από της 1ης Νοεμβρίου 1920 και εφεξής μέχρι της 26ης Αυγούστου 1922 συναποφασίσαντες μετά των συνυπουργών υμών περί πράξεως εσχάτης προδοσίας, εκουσίως και εκ προθέσεως υπεστηρίξατε την εισβολήν ξένων στρατευμάτων, ήτοι του τουρκικού εθνικιστικού στρατού, εις την επικράτειαν του Βασιλείου, τουτέστιν εις την υπό της Ελλάδος κατεχομένην και δια της Συνθήκης των Σεβρών κατακεκυρωμένην χώραν της Μ. Ασίας παραδόσαντες άμα εις τον αυτόν εχθρόν πόλεις, φρούρια, μέγα μέρος του Στρατού και μεγίστης αξίας υλικόν πολέμου κ.λ.π. δια των επομένων μέσων.

ΤΟ ΠΡΩΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ ΕΠΕΡΡΙΨΑΝ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΛΑΟΝ

 1)  Διότι εν γνώσει της από 20ής Νοεμβρίου διακοινώσεως Γαλλίας, Αγγλίας και Ιταλίας προς τον ελληνικόν λαόν, ήτις κατηγορηματικώς εδήλου την έκπτωσιν ημών εκ της μετά των ειρημένων Δυνάμεων συμμαχίας και των εκ ταύτης συνεπειών, προέβητε εις διενέργειαν δημοψηφίσματος δια του από 12 Νοεμβρίου Ν. Διατάγματος, ούτινος επεδιώξατε την κύρωσιν δια του από 26 Ιανουαρίου 1921 ψηφίσματος της Συνελεύσεως, ης είχατε την πλειοψηφίαν, προς επαναφοράν του τέως Βασιλέως, εκθέσαντες ούτω την Ελλάδα, θεωρηθείσαν συνένοχον των εχθρικών πράξεων του Κωνσταντίνου προς τας Δυνάμεις, εις τας συνεπείας της ως άνω διακοινώσεως, αποκρύψαντες άμα την παρ’ ημών προς τας ειρημένας Δυνάμεις δοθείσαν απάντησιν, εν η δολίως επεζητήθη η επαύξησις της εις τον ελληνικόν λαόν αποδοθείσης ευθύνης, δια της ανακριβούς βεβαιώσεως ότι τα 99% τούτου εψήφισαν υπέρ της επαναφοράς του τέως Βασιλέως, και ήτις απάντησις παρέμεινεν άγνωστος μέχρι της παρά της Ανακριτικής Επιτροπής ανακαλύψεως του σχετικού εγγράφου.

ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 2)Διότι ενώ δια της από 13 Ιανουαρίου 1920 αποφάσεως των Συμμαχικών επεδικάσθη εις την Ελλάδα η Β. Ήπειρος με τα συμφωνηθέντα σύνορα μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας δια της συμφωνίας Βενιζέλου Τιττόνι της 16 Ιουλίου 1919 και ενώ η Δωδεκάνησος δια της αυτής συμφωνίας είχε παραχωρηθή εις την Ελλάδα, υμείς δεν προέβητε εις την λήψιν των αναγκαίων μέτρων δια την προσάρτησιν των ελληνικωτάτων τούτων χωρών εις το Κράτος, εξυπηρετήσαντος ούτω τα συμφέροντα ξένης Δυνάμεως, διότι απησχολείσθε εν τω μεταξύ εις την ενέργειαν του ολεθρίου Δημοψηφίσματος.

ΤΟ ΤΡΙΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 3)  Διότι παρεγνωρίσατε την από 25 Νοεμβρίου  1920  διακοίνωσιν των αυτών ως άνω Δυνάμεων περί οικονομικού της Ελλάδος αποκλεισμού εις περίπτωσιν επαναφοράς του Κωνσταντίνου επί του θρόνου της Ελλάδος στερήσαντος ούτω την Πατρίδα ημών συναλλάγματος 33  εκατομμυρίων δολλαρίων, 5 εκατομμυρίων αγγλικών λιρών και 566 εκατομμυρίων φράγκων, αφήσαντες το παρά της Εθνικής Τραπέζης εκδοθέν χαρτονόμισμα ακάλυπτον, το Δημόσιον χρεώστην των αντιστοίχων ποσών των εκδοθέντων χαρτονομισμάτων, δημιουργήσαντες ούτω την πτώσιν και εξευτελισμόν του ελληνικού χαρτονομίσματος, στερήσαντες την Ελλάδα της δυνατότητος προς δόσιν εγγυήσεων διά την σύναψιν εξωτερικού δανείου, ματαιώσαντες την δια της από 28 Φεβρουαρίου 1918 συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος, Αγγλίας και Γαλλίας περί παροχής τη πρώτη υλικού επί πιστώσει, παροχήν τοιούτου, ως και των ωφελειών του άρθρου 2 της αυτής συμφωνίας, δημιουργήσαντες τελικώς διά πάντων τούτων και άλλων συνεπειών την οικονομικήν καταστροφήν της Πατρίδος ημών.
 Την διακοίνωσιν δε ταύτην φόβω απεκρύψατε από τον ελληνικόν λαόν, διά κυβερνητικών ανακοινώσεων, παρανόμως λειτουργούσης λογοκρισίας και αυθαιρέτων ενεργειών δικαστικών οργάνων.

ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 4) Ότι ετοποθετήσατε επικεφαλής ανωτέρων και κατωτέρων μονάδων απειροπόλεμα και άχρηστα στελέχη και απεμακρύνατε του στρατεύματος ικανά και εμπειροπόλεμα και ετοποθετήσατε εις το στράτευμα αυτομόλους προς τον εχθρόν εις βάρος του στρατού και της Πατρίδος.

ΠΕΜΠΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 5)  Διότι καίτοι κατέστησαν παγκοίνως γνωσταί αι δηλώσεις των πρωθυπουργών Αγγλίας και Γαλλίας προς υμάς και δι' υμών αυτών προς πάντας τους συγκατηγορουμένους ως και του προέδρου της επί των Εξωτερικών κοινοβουλευτικής Επιτροπής της Γαλλίας Λέιγκ ότι η Ελλάς δεν δύναται να τύχη ουδεμίας υποστηρίξεως εφ’ όσον ευρίσκεται εις τον Θρόνον ο Β. Κωνσταντίνος, ούτε εις τον Βασιλέα υπεδείξατε να παραιτηθή, ούτε εν μη παραδοχή της υποδείξεως παρητήθητε, αποκρύψαντες από τον ελληνικόν λαόν πάντοτε την αλήθειαν, ην συστηματικούς διά των εν τη Συνελεύσει αγορεύσεων σας, δι’ ανακοινώσεων κυβερνητικών, δια των οργάνων του κυβερνητικού Τύπου και δια παρανόμως λειτουργούσης Λογοκρισίας κατωρθώσατε ν’ αποκρύπτετε εν γνώσει του αδυνάτου της διεθνούς αναγνωρίσεως του καθεστώτος και απεπνίξατε πάσαν αποκαλυπτικήν φωνήν περί των λόγων της εκπτώσεως ημών εκ των Συμμαχιών και του οικονομικού αποκλεισμού μέχρι της ημέρας της καταστροφής.

ΕΚΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 6) Διότι εκ Λονδίνου διετάχθησαν αι πολεμικαί επιχειρήσεις του Μαρτίου 1921 προς Άγκυραν, πριν αποδώση τα αποτελέσματά της ή κηρυχθείσα επιστράτευσις, προκληθείσης ούτω παρ’ υμών της πρώτης ήττης του ελληνικού στρατού, ήτις έσχε σημαντικά αποτελέσματα επί της εν γένει καταστάσεως.

ΕΒΔΟΜΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 7) Διότι παρά την γνώμην του αρμοδίου διοικητού της Στρατιάς, όστις δεν ενέκρινε την συνέχισιν της εκστρατείας προς Άγκυραν μετά την κατάληψιν του Δορυλαίου, ελάβατε μετά του τέως Βασιλέως την απόφασιν της εκστρατείας ταύτης και επροκαλέσατε ούτω τον ηθικόν κλονισμόν και την απώλειαν βασίμου και σοβαράς ελπίδος στρατιωτικής ημών επιβολής επί του αντιπάλου.

ΟΓΔΟΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 8) Διότι ανεθέσατε την αρχηγίαν του Στρατού εις τον ανεύθυνον τέως βασιλέα.

ΕΝΑΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 9)    Διότι εψηφίσθησαν υπό τας εμπνεύσεις υμών από της Εθνοσυνελεύσεως, ης είχατε την πλειοψηφίαν, νόμοι αμοιβής στασιατών κατά της Πατρίδος, αυτομόλων εις τον εχθρόν, λιποτακτών, διασπαθίσεως του δημοσίου πλούτου δι’ αποζημιώσεως Βουλευτών της Βουλής του Δεκεμβρίου 1915 και δήθεν παθόντων προσώπων κ.λ.π. εν παραγνωρίσει της οικονομικής εξαντλήσεως, εις ην υπεβάλλετε την χώραν και εν πληρεστάτη γνώσει ότι ο Στρατός έπασχεν ελλείψει χρημάτων, ως εξ επισήμων εμφαίνεται εκθέσεων, στερούμενος μισθοδοσίας, τροφής και ιματισμού, εις τρόπον ώστε η οικονομική αύτη εξάντλησις και η διπλωματική απομόνωσις η αποκλείουσα την εκμετάλλευσιν πάσης επιτυχίας και η ατέρμων παράτασις να προκαλέσουν αναποδράστως την κατάρρευσιν του Μετώπου και επομένως την καταστροφήν της χώρας.

ΔΕΚΛΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 10)  Διότι καίτοι παμψηφεί υπό της Εθνοσυνελεύσεως εψηφίσθη έσχατον όριον των εθνικών ημών διεκδικήσεων η Συνθήκη των Σεβρών, εν τούτοις ανετέθη διά της ελληνικής αντιπροσωπείας αποτελουμένης εκ των κατηγορουμένων Γούναρη και Μπαλτατζή εν λευκώ η μεσολάβησις προς λύσιν των ζητημάτων τούτων εις ξένας Δυνάμεις, ενώ προηγουμένως ούτε κατ’ αρχήν εγένοντο δεκταί παρ’ υμών αι προτάσεις των Δυνάμεων του Ιουνίου του 1921, δι’ ων εσώζετο τουλάχιστον ολόκληρος η Θράκη και επετυγχάνετο η αυτονομία της Μ. Ασίας με διατήρησιν του ελληνικού στρατού εν Σμύρνη.

ΕΝΔΕΚΑΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 11) Διότι εν Κυβερνήσει συνασπισμού μετά του Ν. Στράτου προέβητε εις τον διορισμόν του αντιστρατήγου Γ. Χατζηανέστη ως Αρχιστρατήγου, γνωστού εις πάντας και εις υμάς ως ανισορρόπου και διαλυτικού στοιχείου.

ΔΩΔΕΚΑΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 12)  Διότι απεσπάσατε εις Θράκην Δυνάμεις εκ Μ. Ασίας προς παιδαριώδη σκοπόν, συντελέσαντες ούτως εις την μείωσιν της μαχητικότητος του στρατού της Μ. Ασίας, δόντες την ευκαιρίαν εις τον εχθρόν να εκδηλώση την τελευταίαν επίθεσίν του, εξ ης επήλθεν ο επίλογος της εθνικής καταστροφής, ην διά των προαναφερθέντων λόγων παρεσκευάσατε.

Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Δημήτριος Γούναρης στην επιστροφή από το Μέτωπο της Μικράς Ασίας στο κατάστρωμα του θωρηκτού «Κιλκίς»
(Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών Ελευθέριος Βενιζέλος-Ψηφιακή Βιβλιοθήκη).

ΔΕΚΑΤΟΝ ΤΡΙΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 13)  Διότι διά της συμβάσεως, ην υπεγράψατε μετά του αγγλικού Θησαυροφυλακίου, παρητήθητε εις βάρος της χώρας ημών των πιστώσεων, δι' ας είχον ανειλημμένας οι Σύμμαχοι υποχρεώσεις.

ΔΕΚΑΤΟΝ ΤΕΤΑΡΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 14)  Διότι ηνέχθητε να σχηματισθή παρακυβέρνησις υπό τον πρίγκηπα Νικόλαον, Γ. Στρέιτ, Β. Δούσμανην, Κ. Κωνσταντινόπουλον, Τσόντον κλπ., ήτις δια δολοφονιών, απειλών, επιθέσεων κατ’ αόπλων πολιτών ενέσπειρε την τρομοκρατίαν προς διατήρησιν της αρχής χωρίς να υπάρχη ουδεμία αμφιβολία περί του ολέθρου προς ον έβαινεν η χώρα.

ΔΕΚΑΤΟΝ ΠΕΜΠΤΟΝ ΕΓΚΛΗΜΑ

 15) Διότι παρημποδίσατε να ηγηθή της διπλωματικής αντιπροσωπείας ο τότε πρωθυπουργός Δ. Ράλλης και ως αντιπρόσωπος των αλυτρώτων Ελλήνων ο Ε. Βενιζέλος εις το κατά Φεβρουάριον 1921    Συνέδριον του Λονδίνου.