Ακρίτας κάστρον έχτιζεν τριγύρω σα ραχία (Κερασούντας)

Ακρίτας κάστρον έχτιζεν τριγύρω σα ραχία.

Απάν΄ του κόσμου τα φυτά εκεί φέρ΄ και φυτεύει,

απάν΄ του κόσμου τα πουλιά εκεί πάγ΄νε φωλεύ΄νε.

Ατά κηλάιδναν κι έλεγαν: Πάντα θα ζει ο Ακρίτες.

–Αφαίτεν τα πουλόπα μου, ας κηλαϊδούν κι ας χαίρουν,

ατά μικρά πουλόπα είν΄ ΄κι εξέρ΄ν να κηλαϊδούνε.

Όταν τερεί το πέραγμαν, ο Χάρον κατηβαίνει:

–Πού πας, πού πας, ναι, Χάρε μου, και πας συχαρεμένα;

–Έρθα να παίρω την ψυχή σ΄ και πάγω χαρεμένα.

–Χάρε μ΄, για ΄λ΄ ας παλεύουμε στο χάλκινον τ΄ αλώνιν.

Αν έν΄ και το νικάς με συ, έπαρ΄ την ψ΄σήν μ΄ και δέβα,

αν έν΄ και το νικιέσαι συ, θα πάρω και τον μαύρο σ΄.

Εξέβαν και επάλεψαν, ενίκεσεν ο Χάρον.

–Ναηλί εμέν και βάι εμέν, ενίκησέ με ο Χάρον.

Φέρτε με την φιλίντρα μου, φέρτε με τα σιλάχα μ΄,

φέρτε με το τοπούζι μου, ντο έν΄ εξήντ΄ οκάδες,

και τ΄ άλλο το τοπούζι μου, ντο έν΄ εξηνταπέντε.

Φέρν΄ ατον την φιλίντραν ατ, φέρν΄ ατον τα σιλάχ΄ ατ΄

φέρν΄

Δέβα, καλίτσα μ΄, στρώσον με θανατικόν κραβάτιν,

θέκον και στο κεφάλι μου και παρχαρί΄ τσιτσίκια.

Διαβαίν΄ η κάλια τ΄ στρώνει ατον τουσέκια και γεργάνια.

–Καλή, αδά να έστρωσες αχάντα και τροβόλα;...

και θέκ΄ και στον κεφάλιν ατ΄ και παρχαρί τσιτσέκια.

Άκουσ΄ άκουσ΄, Ακρίτα μου, ντο λέγν΄ οι γειτονάδες;

Γιάννες λέει, παίρω τ΄ άλογον, και Γεώρης το τοπούζ΄ν΄ ατ΄

κι ο γέρον, ο σαπόγερον λέγ΄ παίρω την κάλην ατ.

–Γιάννεν ΄κι πράττει τ΄ άλογο μ΄ και Γεώρης το τοπούζι μ΄,

το γέρον, το σαπόγερον ΄κι πράττ΄ τ΄ εμόν η κάλη.

Και το τοπούζ΄ν΄ ατ΄ έκαψεν και τ΄ άλογον σκοτώνει.

–Κόρ΄ έλα φτάμε ασπασμόν και τ΄ αποχωρισίας.

Κλίσκεται κα΄ να προσκυνά τ΄ Ακρίτα την καρδίαν.

Ατός την κόρην έγλυσεν, την θαυμαστήν την κόρην,

Οι δύο σ΄ μίαν επέθαναν, οι δύο σ΄ μίαν εθάφαν.

Παντού Ακρίτας και Ακρίτες και πουθενά Διγενής.

Κερασούντα

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
αφαίτεν: αφήστε 
 πέραγμαν: πέρασμα 
 φωλεύ΄νε: φωλιάζουν
 συχαιρεμένα: χαρούμενα
 έπαρ΄: πάρε 
 μαύρο: το μαύρο άλογο 
φιλίντρα: είδος πυροβόλου όπλου 
σιλάχα: όπλο 
 τοπούζι: σιδερένιο όπλο, σαν γροθιά 
 τεράζειν: αναταράσσεται 
 συντρομάζν΄: τρέμουν 
 ποίν’να: έκανα 
όρεα: όρη 
 θέκον: τοποθέτησε, βάλε
 καλίτσα, κάλια: η καλή του
 τουσέκια: στρώματα 
 γεργάνια: παπλώματα 
 αχάντα: αγκάθια 
 τροβόλια: τριβόλια
 παρχαρί τσιτσέκια: αγριολούλουδα 
 πράττει: πρέπει 
 έγλυσεν: συνέθλιψε

Πάνος  Καϊσίδης
Δημοσογράφος- Συγγραφέας








Παραλλαγή του γνωστού ακριτικού από την Κερασούντα.
Δημοσιεύτηκε το 1909 στο περιοδικό Λαογραφία με τίτλο «Ο Διγενής και ο Χάρος».