Τετάρτη 15 Ιουλίου 2015

Γενικοί Αρχιμεταλλουργοί στα μαντένια της Χαλδίας -Ακνταγ Μαντέν

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΑΡΧΙΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ 
Η Χαρά Λιουδάκη — Κυπραίου, στο βιβλίο της «Μεταλλεία της Μικράς Ασίας και του Πόντου», Αθήνα  1982, παρουσιάζει δύο πίνακες αρχιμεταλλουργών (ουσταμπάσηδων). Έναν για τους γενικούς και έναν άλλον για τους τοπικούς (ειδικούς) της Αργυρούπολης και των παροικιών της.
Στοιχεία για τους αρχιμεταλλουργούς υπάρχουν αρκετά, γραμμένα από διάφορους συγγραφείς στους κώδικες ναών, οικογενειακούς κώδικες κ.τ.λ. Εκτός αυτών, η Χαρά Λιουδάκη δίνει πολλές πληροφορίες και για τους τοπικούς αρχιμεταλλουργούς. Να τι γράφει:

ΓΕΝΙΚΟΙ ΑΡΧΙΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΟΙ
Η χρονική έναρξη της θητείας των γενικών αρχιμεταλλουργών του Πόντου επιβεβαιώνει την άποψη που έχουμε από το τουρκικό «Belleten» (ετήσια έκδοση του Τουρκικού Ιδρύματος Ιστορίας) ότι τα μεταλλεία λειτουργούσαν οργανωμένα πριν από το 1530.

Πίνακας γενικών αρχιμεταλλουργών                              Περίοδος θητείας
 Γεώργιος Σταυράκογλου (Κρωμναίος)                           1530
Κωνσταντίνος Καρατζάς                                                         1530-1550
Γιάννης Καρατζάς (Αργυρουπολίτης)                                    1550-1565
Χαράλαμπος Κουτρουπάνης                                                 1565-1582
Χατζηλάζαρος Σαρασίτης                                                          1582-1606
Χατζηαθανάσιος Σαρασίτης                                                1606-1625
Χατζημουράτ Σαρασίτης                                                          1625-1649
Σανόζ, (Αρμένιος στην καταγωγή)*                                  1649-1659
Αθανάσιος Καστελιώτης (Κρωμναίος)                                   1659-1670
 Δημ. Λογίζωνος                                                                         1670-1676
Στέφανος Σαρασίτης                                                              1676-1691
Ιωάννης Σαρασίτης, ο Λογοθέτης                                         1691-1722
Χατζηιγνάτιος Σαρασίτης                                                         1722-1765
Χατζηγεώργιος Σαρασίτης
ο Πρωτονοτάριος                                                                 1765-1785
Γρηγόριος Ουστόγλης                                                          1785-1810
Ιάκωβος Γρηγοράντης (εθνομάρτυρας)                                  1810-1830
Χαράλαμπος Ουστόγλου                                                           1830-1849
ΠαύλοςΕκμεκτζόγλου                                                           1849-1854
Κοσμάς Πολυχρονίδης                                                           1854-1858
Μιχάλης Ουσταμπασίδης                                                           1858-1866
Γρηγόριος Γρηγοριάδης ή Αβραάμ εφέντης                           1866-1872
Δανιήλ Δημήτριος, Κωνσταντίνος Παππάς                             1872-1885
Πάουλ Κράουζερ (Γερμανός)                                                   1885-1892

Οι αρχιμεταλλουργοί στην Αργυρούπολη και στις παροικίες της.
Περιλαμβάνονται 63 ονόματα αρχιμεταλλουργών ή οικογενειών που είχαν την ευθύνη λειτουργίας των μεταλλείων. Ο πίνακας έχει τρεις στήλες (Ονοματεπώνυμο, Μεταλλεία, Χρονολογία). Τρεις περιπτώσεις, οι υπ’ αριθμ. 18, 26 και 61 αφορούν το Άκνταγ Μαντέν: Πρόγονοι παπα Βασίλη Παναγιωτίδη, καταγομενου από το Λερί Κοασίου (ΒΑ της Αργυρούπολης).
 Μεταλλεία Άκνταγ Μαντέν χρονολογία 1779 Οικογένεια Φελέκη, καταγόμενου από τα Γαργάενα (ΒΔ της Αργυρούπολης). Μεταλλεία Άκνταγ Μαντέν, χρονολογία δεν αναφέρεται.**

Κώστας Νικολαΐδης
Οικονομολόγος-Συγγραφέας











*Ο Δημοσθένης Ηλ. Οικονομίδης γράψει για αυτόν: «Εις μόνος αναφέρεται Αρμένιος, ονόματι Σανόζ (1649-1659), όστις όμως αποδειχθείς κλέπτης εν τη τήξει των μεταλλευμάτων, εκαρατομήθη εν μέση τη πλατεία κατά διαταγήν του Ντιβανίου. Επ’ αυτού εκτίσθη η Αρμενική Μονή Βαγκ και ηυξήθη η εν τη πόλει συνοικία των Αρμενίων.
**Κατά τις πληροφορίες συγγενών μου, ουσταμπασήδες διετέλεσαν οι Σπυρίδων Φελέκης, γνωστός και ως Ισπύρ αγάς και ο αδελφός του Χαράλαμπος. Πιθανότατα διαδέχτηκαν τον πατέρα τους Δημήτριο.
Ο Θ. Τσακιρίδης (Τσουλφάς) μου είπε ότι τα πρώτα ξαδέλφια του παππού του Κωνσταντίνου ήταν ουσταμπασήδες, η δε μητέρα μου Μαρία, ότι ο παππούς της γιαγιάς μου Αναστασίας και ο αδελφός του ήταν ουσταμπασήδες «έκοβαν και έραβαν ’ς σην Τουρκίαν».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright © 2015 Santeos
| Design By Herdiansyah Hamzah