Το Γκαναχλέμπα (Αμπαρλό, Καλά) ιδρύθηκε γύρω στο 1820 από τους μετανάστες της περιοχής Αρζρούμ. Οι κάτοικοι του χωριού στην αρχή δεν μπορούσαν να καλλιεργήσουν εύκολα τα χωράφια τους, γιατί βρίσκονταν στο αρμενικό περιβάλλον και οι Αρμένιοι ήθελαν να πάρουν τα χωράφια των Ελλήνων.
Έτσι οι τελευταίοι, μερικές φορές, αναγκάζονταν να μετακομίσουν. Τελικά αποφασίστηκε να συγκεντρωθούν όλοι μαζί και να εγκατασταθούν στην περιοχή Αμπαρλό. Έχτισαν σπίτια και ονόμασαν το χωριό τους Καλά, επειδή οι περισσότεροι κάτοικοί του προέρχονταν από το χωριό Καλά της περιοχής Αρζρούμ.
Οι κάτοικοι αυτού του χωριού ήξεραν πολύ καλά τα αρμενικά, αφού στη Μικρά Ασία ζούσαν μαζί με τους Αρμένιους. Εξάλλου και σήμερα σ' αυτό το χωριό μιλάνε τουρκικά και αρμενικά. Οι κάτοικοι αυτού του χωριού αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην εγκατάστασή τους. Δεν έχτιζαν εκκλησία, γιατί δεν ήξεραν αν θα μείνουν εδώ τελικά. Μετά, όταν αποφάσισαν να μείνουν, άρχισαν να μαζεύουν χρήματα για την κατασκευή της εκκλησίας.
Η πρώτη εκκλησία του χωριού χτίστηκε το 1857 πάνω στα θεμέλια μιας παλιάς γεωργιανής εκκλησίας και αφιερώθηκε στον προφήτη Ηλία. Την εκκλησία αυτή, που βρίσκεται έξω απ’ το χωριό σε ένα μικρό λόφο, εγκαινίασε ο ιερέας Α. Ξενοδόχοβ, που έγινε και ο πρώτος ιερέας της. Η λειτουργία στην εκκλησία γινόταν στην ελληνική γλώσσα.
Με τον καιρό, κοντά στην εκκλησία του προφήτη Ηλία, ανακάλυψαν τα παλιά θεμέλια μιας άλλης γεωργιανής εκκλησίας Και εκεί έχτισαν νέα εκκλησία και την αφιέρωσαν στον Άγιο Παντελεήμονα.
Οι Έλληνες του χωριού Αμπαρλό ήταν δίγλωσσοι. Όπως αναφέρθηκε η λειτουργία στην εκκλησία ως το 1920 γινόταν στην ελληνική γλώσσα. Από τις αρχές του 1870 και με την καθοδήγηση των πιστών άνοιξε το εκκλησιαστικό σχολείο, όπου τα παιδιά μάθαιναν την ελληνική γλώσσα και πολλά στοιχεία (έγγραφα) έφτασαν ως τις μέρες μας γραμμένα στα ελληνικά. Οι πιστοί αυτού του, χωριού βάφτιζαν τα παιδιά τους με αρχαία ελληνικά ονόματα. Οι ηλικιωμένοι κάτοικοι μερικές φορές χρησιμοποιούσαν την ελληνική γλώσσα στην καθημερινή ζωή. Οι κομμουνιστές όμως έκλεισαν όλα τα ελληνικά σχολεία και απαγόρευσαν τη λειτουργία στις εκκλησίες. Έτσι άρχισε να ξεχνιέται η μητρική γλώσσα των Ελλήνων.
Οι κάτοικοι του χωριού Γκαναχλέμπα, αρχίζοντας από το 1857 κάθε χρόνο στις 2 Αυγούστου, με το παλιό ημερολόγιο πάντα, γιόρταζαν τη γιορτή του προφήτη Ηλία και στις 9 Αυγούστου τη γιορτή του Αγίου Παντελεήμονα. Αυτές τις μέρες εκατοντάδες άνθρωποι από τα γειτονικά χωριά έρχονταν εδώ για να γιορτάσουν. Άναβαν κεριά, προσεύχονταν, μετά χόρευαν και γλεντούσαν ως αργά το βράδυ.
Σωκρατης Αγγελιδης
Διδακτορας Ιστοριας-Ανατολικολογος
Έτσι οι τελευταίοι, μερικές φορές, αναγκάζονταν να μετακομίσουν. Τελικά αποφασίστηκε να συγκεντρωθούν όλοι μαζί και να εγκατασταθούν στην περιοχή Αμπαρλό. Έχτισαν σπίτια και ονόμασαν το χωριό τους Καλά, επειδή οι περισσότεροι κάτοικοί του προέρχονταν από το χωριό Καλά της περιοχής Αρζρούμ.
Οι κάτοικοι αυτού του χωριού ήξεραν πολύ καλά τα αρμενικά, αφού στη Μικρά Ασία ζούσαν μαζί με τους Αρμένιους. Εξάλλου και σήμερα σ' αυτό το χωριό μιλάνε τουρκικά και αρμενικά. Οι κάτοικοι αυτού του χωριού αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην εγκατάστασή τους. Δεν έχτιζαν εκκλησία, γιατί δεν ήξεραν αν θα μείνουν εδώ τελικά. Μετά, όταν αποφάσισαν να μείνουν, άρχισαν να μαζεύουν χρήματα για την κατασκευή της εκκλησίας.
 |
| Η Εκκλησια του προφητη Ηλια |
Η πρώτη εκκλησία του χωριού χτίστηκε το 1857 πάνω στα θεμέλια μιας παλιάς γεωργιανής εκκλησίας και αφιερώθηκε στον προφήτη Ηλία. Την εκκλησία αυτή, που βρίσκεται έξω απ’ το χωριό σε ένα μικρό λόφο, εγκαινίασε ο ιερέας Α. Ξενοδόχοβ, που έγινε και ο πρώτος ιερέας της. Η λειτουργία στην εκκλησία γινόταν στην ελληνική γλώσσα.
Με τον καιρό, κοντά στην εκκλησία του προφήτη Ηλία, ανακάλυψαν τα παλιά θεμέλια μιας άλλης γεωργιανής εκκλησίας Και εκεί έχτισαν νέα εκκλησία και την αφιέρωσαν στον Άγιο Παντελεήμονα.
Οι Έλληνες του χωριού Αμπαρλό ήταν δίγλωσσοι. Όπως αναφέρθηκε η λειτουργία στην εκκλησία ως το 1920 γινόταν στην ελληνική γλώσσα. Από τις αρχές του 1870 και με την καθοδήγηση των πιστών άνοιξε το εκκλησιαστικό σχολείο, όπου τα παιδιά μάθαιναν την ελληνική γλώσσα και πολλά στοιχεία (έγγραφα) έφτασαν ως τις μέρες μας γραμμένα στα ελληνικά. Οι πιστοί αυτού του, χωριού βάφτιζαν τα παιδιά τους με αρχαία ελληνικά ονόματα. Οι ηλικιωμένοι κάτοικοι μερικές φορές χρησιμοποιούσαν την ελληνική γλώσσα στην καθημερινή ζωή. Οι κομμουνιστές όμως έκλεισαν όλα τα ελληνικά σχολεία και απαγόρευσαν τη λειτουργία στις εκκλησίες. Έτσι άρχισε να ξεχνιέται η μητρική γλώσσα των Ελλήνων.
Οι κάτοικοι του χωριού Γκαναχλέμπα, αρχίζοντας από το 1857 κάθε χρόνο στις 2 Αυγούστου, με το παλιό ημερολόγιο πάντα, γιόρταζαν τη γιορτή του προφήτη Ηλία και στις 9 Αυγούστου τη γιορτή του Αγίου Παντελεήμονα. Αυτές τις μέρες εκατοντάδες άνθρωποι από τα γειτονικά χωριά έρχονταν εδώ για να γιορτάσουν. Άναβαν κεριά, προσεύχονταν, μετά χόρευαν και γλεντούσαν ως αργά το βράδυ.
Διδακτορας Ιστοριας-Ανατολικολογος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου