ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΡΩΜΝΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑΣ (ΤΟ ΚΛΙΜΑ)

Το ορεινό κλί­μα της Κρώμνης εί­ναι εν γένει ξηρό και ψυχρό. Αλλά μεταξύ των οροπεδίων και την ενοριών υπάρχει διαφορά. Επιπλέον, στα οροπέδια, το λιγότερο ψυχρό είναι το χαμηλότερο μέρος, εκείνο των Λειβαδίων, επειδή αποκλείεται από βουνά.

Από τις ενορίες, ψυχρότερες ήταν αυτές που βρί­σκονταν ψηλότερα, δηλαδή οι ενορίες Μαντζάντων, Αληθινού και Σαράντων, επειδή ήταν εκτεθειμένες στον άνεμο, ενώ οι υπόλοιπες, που βρίσκονταν χαμηλότερα, ήταν θερμότερες.

Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όταν δεν έχει ομίχλη, πέφτει αρκετό χιόνι και κατά διαλείμματα, και αυτό συμβαίνει όταν στην Τραπεζούντα έχει, επίσης, κακο­καιρία εξαιτίας του βόρειου ανέμου.

Το ύψος του χιονιού φτάνει ως το ένα μέτρο μέσα στις ενορίες, ενώ στα οροπέδια ως τα δύο μέτρα λόγω, όμως, των ανέμων, το χιόνι μεταφέρεται από τα υψηλότερα μέρη στα χαμηλότερα και ενώ υπάρχει στα μέρη αυτά λίγο χιόνι, μαζεύεται, τελικά, σε ύψος που φτάνει τα τέσσερα μέτρα. Στα χαμηλότερα και άρα θερμότερα μέρη, το χιόνι λιώνει σχετικά γρήγορα.

Τα χιόνια λιώνουν γρήγορα κατά την άνοιξη, όταν φυσάει ζεστός νότιος άνεμος έτσι, ώστε στις αρχές του καλοκαιριού να μην μένει χιόνι ούτε και πάνω στα οροπέδια, και σπάνια παραμένουν χιόνια στα σκιερά μέρη των ψηλών βουνών μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.       

Αλλά και κατά τον χειμώνα, η περιοχή της Κρώμνης είναι, συνήθως, καλά προφυλαγμένη από ατμοσφαιρικές μεταβολές και ο ήλιος θερμαίνει πολύ τις ενο­ρίες, έτσι ώστε το κρύο να μην είναι δυνατό.

Κατά τα τέλη της άνοιξης λιώνουν τα χιόνια και αρχίζει να σχηματίζεται ομί­χλη. Από τότε, μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, τα οροπέδια είναι συχνά κα­λυμμένα με ομίχλη και υπάρχει κρύο.

Κοφρακοφώλια

 Η υγρασία, όμως, αυτή της ομίχλης δεν είναι βλαβερή στα παρχάρια (βοσκοτόπια) συμβαίνει το αντίθετο, δηλαδή είναι ωφελιμότατη για τα χόρτα των οροπεδίων και για τα ζώα, που είναι τότε ο καιρός τους να βόσκουν άνετα. Πολλές φορές, όμως, λείπει η ομίχλη και ο ήλιος, με τη θερμότητά του, ζωογονεί τα πάντα. Τα παρχάρια της Κρώμνης είναι αυτά που λιγότερο υποφέρουν από την ομίχλη, γιατί δεν μένει αυτή για πολύ χρόνο πάνω Κρωμναίοι στη θέση Κοφρακοφώλια από αυτά.

 Η ομίχλη σπάνια κατεβαίνει στις ενορίες της Κρώμνης, μόνον κατά τα

τέλη της άνοιξης και του καλοκαιριού, με αρχές φθινοπώ­ρου, και αποτελεί καιρικό φαινόμενο που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της νύχτας. Κατά τις πρωινές ώρες, θερμαίνεται από τον ήλιο και ανεβαίνει πάλι στα οροπέδια.

Από τα μέσα της άνοιξης και μέχρι το φθινόπωρο, οι ενορί­ες της Κρώμνης λούζονται συνέχεια από τις θερμές ακτίνες του ήλιου, χωρίς να υπάρχει ανυπόφορος καύσωνας.

Αυτό συμβαί­νει, επειδή από το πρωί μέχρι τις 2 μετά το μεσημέρι δεν φυσάει άνεμος. Μετά, όμως, από την ώρα αυτή φυσάει άνεμος από τον Άγιο Ζαχαρία και δροσίζει τα πάντα μέχρι τις 5 το απόγευμα και από την ώρα εκείνη και μετά σταματάει ο αέρας.

Συνήθως, ο άνεμος αυτός συνοδεύεται και από ομίχλη, που φτάνει μέχρι τον Άγιο Ζαχαρία και διαλύεται πάνω από την Κρώμνη, γιατί βρίσκει θερμότερο αέρα. Κάθε φορά που θα τύχει να βρέχει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στην Κρώμνη, τα σύννεφα σχηματίζονται πολύ γρήγορα, πέφτει βροχή ή χαλάζι για λίγο και έπειτα πάλι σκορπίζονται τα σύννεφα και ο καιρός γίνεται αίθριος.

Για όλα αυτά, το ξηρό κλίμα της Κρώμνης είναι υγιεινότα­το, όχι μόνον για τους υγιείς, που έχουν κόκκινα μάγουλα και στους οποίους, μάλιστα, φαίνεται το αίμα ζωηρό στα τριχο­ειδή αγγεία, αλλά και σε αυτούς που πάσχουν και από φθίση (φυματίωση) ακόμη, εκτός αν η αρρώστια αυτή φτάσει στο τελευταίο της στάδιο, οπότε το σκληρό κλίμα απαλλάσσει τον πάσχοντα από τους πόνους δια παντός, στέλνοντάς τον στον κόσμο, όπου εκλείπουν οι πόνοι και οι στεναγμοί.

Λόγω του υγιεινού κλίματος της Κρώμνης, όμοιο του οποίου δεν υπάρχει σε άλλο μέρος της Ανατολής, ίσως δε και σε ολόκληρη την Ευρώπη, όχι μόνον πολλές οι­κογένειες Κρωμναίων ανεβαίνουν στην πατρίδα κατά το καλοκαίρι για την υγεία τους, αλλά και πολ­λοί Τραπεζούντιοι.

Και έχουν δίκιο, γιατί, όχι μόνον κλίμα ξηρό και μέτρια ψυχρό βρίσκουν εκεί, αλλά και γάλα αρκετό και αυγά και κρέας προβάτου και, το κυριότερο, νερά κρύα και χωνευτικά, από τα οποία μερικά είναι μεταλλικά.

 Αν προσθέσουμε σε αυτά και ότι δεν υπάρχουν ενοχλητικά ζωύφια, όπως κουνούπια, ψύλλοι κ.τ.λ. και ότι οι επισκέπτες μπορούν να κάνουν περιπάτους στα βουνά και τα οροπέδια και να διασκεδάσουν σε συνα­ναστροφές με φίλους στα πανηγύρια, θα καταλάβει ο κα­θένας ότι δεν μπορεί να βρεθεί καλύτερη θερινή διαμονή από την Κρώμνη.

Για όλα αυτά έχω την πεποίθηση ότι θα έλθει καιρός που η Κρώμνη θα γίνει το θερινό καταφύγιο πολλών ανθρώπων, όχι μόνον Τραπεζούντιων, αλλά και ξένων ακόμη.

(Σημείωση σύνταξης: μέχρι αυτό το σημείο, τα σχετικά με την Κρώμνη τα έγραψε ο Ιωάννης Αθ. Παρχαρίδης. Ο γιος του Αθανάσιος Παρχαρίδης σημειώνει παρακάτω):

Αυτά έγραφε ο μακαρίτης ο πατέρας μου, όταν ανέλαβε να συγγράψει την ιστορία της αγαπητής του πατρίδας Κρώ­μνης, την οποία αγάπησε περισσότερο ακόμη και από την ίδια του την οικογένεια.

Αλλά το σκληρό πεπρωμένο δεν τον άφησε να τελειώσει την ιστορία αυτή, οι αλλεπάλληλες διαταραχές της υγείας του και οι διάφορες οικογενειακές περιπέτειες και, τέλος, ο πρόωρος θάνατος του άφη­σαν το έργο του ημιτελές και εγώ, ο γιος του, βρήκα μόνον σημειώσεις που είχε συλλέξει εκείνος σε διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών.

Του Αθανάσιου Ιωαν. Παρχαρίδη

Μετάφραση-Απόδοση κειμένου
Χρήστος Κοπτερόπουλος