ΘΕΣΗ ΕΚΤΟΣ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΕ ΣΟΥΛΤΑΝΙΚΟ ΦΙΡΜΑΝΙ ΚΑΙ Η ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΞΟΝΤΩΣΗ 4000 ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΑΦΡΑΣ

Αντάρτες της Πάφρας

 Η Ιδέα λοιπόν του ξεσηκωμού κατά των τούρκων δεν ήταν για τους Παφραίους του Πόντου μια στιγμιαία έξαρση, ένας κάποιος ενθουσιασμός  η ανάγκη να ανταποκριθούν σε κάποιο κάλεσμα ή παρότρυνση, αλλά υπήρχε μέσα τους από εκατοντάδες χρόνια που δεν είχαν πάψει να πολεμούν τους Τούρκους και τους ανθρώπους τους, τους Ντερεμπέηδες, στα περίφημα και πρόσφορα για ανταρτο­πόλεμο βουνά της περιοχής, όπως το Νεπιέν, το Γιουντάγ (Μαλλιαρό), το Ταφσάν Νταγ (Λαγοβούνι), το Αγιού Τεπέ (Αρκουδοβούνι), το Κοτσά Νταγ (Μεγάλο βουνό), που αποτελούσαν μεταξύ τους μια αλυσίδα σε ολόκληρο το δυτικό Πόντο.

 Οι Τούρκοι γνώριζαν καλά τους κατοίκους της περιοχής και είχαν αρκετή πείρα από τους αγώνες και την αντίσταση των Ελλήνων των περιοχών αυτών και ειδικό­τερα των κατοίκων των περιοχών που βρίσκονταν στα βουνά στις όχθες του πο­ταμού 'Αλυ, τον Κιζίλ Ιρμάκ, μεταξύ Πάφρας, Κιοπρού και Κάβζας.

Για να προλάβουν ένα ενδεχόμενο ξεσηκωμό και των κατοίκων των περιοχών αυτών, έστειλε ο Σουλτάνος, στις αρχές του 1800, φιρμάνι, με αντίγραφο το "Ιερού Φετβά", με εντολή για εκτέλεση στους Ντερεμπέηδες, σύμφωνα με το ο­ποίο ετίθετο εκτός νόμου το άπιστο και βρωμερό έθνος των Γκιαούρηδων.

Με βάση το φιρμάνι αυτό και με τη δικαιοδοσία που είχαν οι Ντερεμπέηδες στη ζωή και την περιουσία των χριστιανών, από το 1665 ακόμη, που τους το είχε εκχωρή­σει ο σουλτάνος, οι Ντερεμπέηδες και οι άνθρωποι τους αρχίζουν και συλλαμβά­νουν από τα χωριά της Πάφρας και ειδικότερα κατά μήκος του ποταμού 'Αλυ από Πάφρας μέχρι Κιοπρού και Κάβζας, χιλιάδες Ελλήνων ηλικίας 15 μέχρι 50 χρό­νων, με τη δικαιολογία ότι διατάχθηκαν από το σουλτάνο να τους στρατεύσουν στον τούρκικο στρατό, για να πάνε να πολεμήσουν τους άπιστους Γκιαούρηδες σε διάφορες περιοχές της τότε απέραντης οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Με την πρό­φαση αυτή λοιπόν συνέλαβαν οι άνθρωποι του Ντερέμπεη περισσότερους από 4.000 Έλληνες από τα χωριά και τις κωμοπόλεις της Πάφρας. Τους βιαίως λοιπόν στρατολογηθέντες Έλληνες της περιοχής Πάφρας τους μετέφεραν στη συνέχεια στην πόλη της Πάφρας και στη συνέχεια στη Σαμψούντα για να καταταχθούν όπως είπαν στον τουρκικό στρατό.

Τους έδεσαν λοιπόν ανά δύο πισθάγκωνα με σύρμα και τις νύχτες χωρίς να γίνονται αντιληπτοί, τους μετέφεραν στον ποταμό 'Αλυ και τους έριχναν ζωντανούς στο ρεύμα του ποταμού, όπου πνίγονταν με το πιο φρικιαστικό τρόπο.

Τούρκοι ιστορικοί ισχυρίζονται ότι η ενέργεια αυτή των Τερεπέγηδων ήταν εν αγνοία του σουλτάνου και της υψηλής πύλης. Έτσι, θανα­τώθηκαν ομαδικά 4.000 κάτοικοι των χωριών της Πάφρας. Εικοσιπέντε ολόκληρα χρόνια περίμεναν οι Παφρηνοί την επιστροφή των δικών τους, ώσπου ο Άγγλος ιστορικός Ainsworth, Γουλιέλμος Χάρισον ανακάλυψε στην τύχη τους ομαδικούς τάφους των Παφραίων σε διάφορα σημεία του ποταμού 'Αλυος.

Βέβαια ο σκοπός του Άγγλου ερευνητή ήταν να ερευνήσει το μήκος, το πλάτος, το βάθος, τον ρουν και άλλες ιδιότητες του μεγαλύτερου ποταμού της Μικράς Ασίας 'Αλυ. Στην ε­ρευνά τους λοιπόν οι βοηθοί του Ράσαλ και Ρόσελ βρήκαν σε κάποιο σημείο του ποταμού σωρούς από κόκαλα ανθρώπων με δεμένα τα άκρα των χεριών τους με σύρματα.

Σαν κατακλείδα στο κεφάλαιο αυτό, με έμφαση πρέπει να τονιστεί ότι μετά την παρέλευση 200 περίπου χρόνων από την υποδούλωση του γένους, εμφανίστη­κε το καθεστώς των εκδικητών (εσχιάδων) δηλ. των αρματολών και κλεφτών που χρονολογούνται ακόμα από τα χρόνια 1670 και συμπίπτει με την εγκαθίδρυση στην οθωμανική αυτοκρατορία του τιμαριωτικού συστήματος.

Αχιλλέας Ανθεμίδης