"Οι προσπάθειες της Σάρας Κατούν, να συμπεριληφτεί και ο Μεγάλο-Κομνηνός στην συνθήκη της Αρσίνγκας, όπως και οι πονηριές της, των κινδύνων που περιέκλειε μια επίθεση κατά της Τραπεζούντας........αποκρούστηκαν από τους Τουρκους. Η πτώση του Δαβίδ είχε αποφασιστεί".
J. PH. FALMERAYER: Ιστορία της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, σελ. : 255.
Η Άνοιξη εκείνη τη χρονιά του 1461 βρισκόταν στην αποκορύφωσή της.
Ολα έλαμπαν και μοσκοβολούσαν. Μα, οι σκέψεις του Κατακτητή ήταν σκοτεινές. Μανιασμένος με τις Τουρκμενικές κύρια συμμαχίες του Δαβίδ, είχε αποφασίσει,να τελειώνει μαζί του. Είναι για τούτο που ετοίμασε απειράριθμο στρατό και στόλο. Και ξεκίνησε.
Σαν μεγάλο στρατηγικό μυαλό που ήταν, έπρεπε να ξεκαθαρίσει πρώτα με την Σινώπη, που και πλοία πολλά είχε και φρουρά υπολογίσιμη, Πρώτα, λοιπόν, αποκοίμησε με γράμματα παραπλανητικά, τον ηγεμόνα της Ισμαήλ, πως, τάχα, απ'αυτόν τίποτα δεν είχε να φοβηθεί, αφού ο σκοπός του ήταν η Τραπεζούντα, "οι άπιστοι". "Μα, την ειρήνη είχε στα χείλη του και στην καρδιά του τον πόλεμο". Τον αιφνιδίασε, λοιπόν, μ' αποτέλεσμα, να παραδώσει τη δυνατή Σινώπη, χωρίς αντίσταση, κι ο ίδιος ν' απομακρυνθει στη Φιλιππούπολη, μ' όλα του τα καλά.
Ύστερα απ' αυτή του την επιτυχία, ο Μωάμεθ έστειλε ανενόχλητος τον στόλο του στην Τραπεζούντα. Ο ίδιος με το στρατό, έδωσε σκληρές μάχες με τον Τουρκμενικό στρατό του Χασάν, που μπροστά στην πλημμυρίδα των τουρκικών δυνάμεων, κατατροπώθηκε......
Τότε, ο Χασάν στέλνει εσπευμένα στο στρατόπεδο του Μωάμεθ, μεγάλη Τουρκμενική αντιπροσωπεία, από άρχοντες και αξιωματούχους και δώρα πολλά. Επικεφαλής εκείνης της αντιπροσωπείας ήταν η μητέρα του, η Σάρα Κατούν, γνωστή για τις διπλωματικές της ικανότητες.
Ο Μωάμεθ έκανε λαμπρή υποδοχή στην αντιπροσωπεία. Φίλησε με σεβασμό το χέρι της αρχόντισσας Σάρας. Η προσφώνησή της ήταν υπέροχη. Μα, κι η φιλοξενία που παρασχέθηκε στην ίδια και στους Τουρκμενικούς άρχοντες κι αξιωματούχους της αντιπροσωπείας του Χασάν, ήταν από κάθε άποψη τέλεια.
Η Σάρα αρχόντισσα στην οποία παραχωρήθηκε ένας πλούσιος κι άνετος οντάς στον καταυλισμό, ύστερα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις με τον Πατισάχ, ξαπλωμένη πάνω στα μαλακά μεταξένια μαξιλάρια και πίνοντας αργά-αργά τον καφέ της, συλλογιζόταν. Εχοντας πλούσια πείρα από δύσκολες αποστολές, χάρη στο διπλωματικό δαιμόνιο που την διέκρινε, παράλληλα με την μεγάλη της μόρφωση και τη ρητορική της ικανότητα, είχε συνειδητοποιήσει πως ο Μωάμεθ Β', ήταν πάνω απο οποιαδηποτε προηγούμενη εμπειρία της.
Έφερε στο μυαλό της, όλες τις κινήσεις και όλα όσα ειπώθηκαν, στο μακρύ αυτό χρονικό διάστημα, ανάμεσα σ' αυτή και τον Κατακτητή. Δέχτηκε με φανερή ευχαρίστηση την υπέροχη προσφώνησή της σαν τον αποκάλεσε: "Μεγάλε Πατισάχ, καμάρι του Ισλάμ...". Όμως κάθε φορά και σκόνταφτε, πάνω στην ίδια απάντηση: "Μητέρα το ξίφος του Ισλάμ είναι στα χέρια μου".
Φυσικά, στην αρχή-αρχή προσπάθησε, να τον βολιδοσκοπήσει μέχρι που έχει σκοπό να φτάσει, χρησιμοποιώντας κολακείες για τη δόξα του και τη δύναμή του και πως όλο το Ισλάμ τον καμάρωνε και τον θαύμαζε.
Από την πλευρά του ο Μωάμεθ ήταν πολύ ευγενικός μαζί της. Ομως οι τιμές και η θαυμάσια φιλοξενία που πρόσφερε στην ίδια, αλλά και σ' όλη την αντιπροσωπεία, δεν θόλωνε το καθάριο μυαλό της. Καταλάβαινε καλά, πως και η εξυπνάδα και η ευστροφία του Κατακτητή ήταν πάνω από τα φυσιολογικά όρια. Μέσα στα δικά του παινέματα και τις ευγένειες, θα 'πρεπε κάθε φορά να διακρίνει τις προθέσεις του, όσο κι αν εκείνος ήταν δεξιοτέχνης στο να φυλάει τα μυστικά του.
Η Σάρα συνέλαβε την ακόρεστη δίψα του για επέκταση της αυτοκρατορίας του και που κανένας και τίποτα δεν θα τον σταματούσε.
Φυσικά η πρώτη της δουλειά ήταν να κατοχυρώσει τον αγαπημένο της γιό, τον Χασάν, που στις μάχες που έγιναν με τον τουρκικό χείμαρο έπαθε πανωλεθρία, παρ' όλες τις πρώτες του επιτυχίες. Πέτυχε να συναφθεί ειρήνη, αλλά με τον απαράβατο όρο: "οι Τουρκμάνοι να μην προβούν στο μέλλον σε καμμιά επιδρομή οτην Οσμανική Ανατολία, να αποκηρύξουν αμέσως την συμμαχία με την Τραπεζούντα και ν'αφήσουν στη μοίρα της αυτή τη χώρα".
Κατέβαλε πολλές προσπάθειες, να συμπεριληφτεί σ' αυτήν την ειρήνη της Αρσίνγκας και ο Μεγαλο-Κομνηνός, μα συνάντησε την αποφασιστική του άρνηση.
Η Σύρα αρχόντισσα είχε χριστιανικό αίμα στις φλέβες της κι ήταν υπερήφανη που ο Χασάν παντρεύτηκε την πανέμορφη Θεοδώρα Μεγαλο-Κομνηνή. Έτσι η απόφαση του Μωάμεθ να χτυπήσει την Τραπεζούντα, έθιγε το γιό της Χασάν, που είχε δεθεί με υπόσχεση παίρνοντας τη Θεοδώρα να προστατέψει την Τραπεζούντα. Και να, που υπογράφτηκε η συνθήκη της Αρσίγκας. Τα χέρια του τώρα ήταν δεμένα. Δεν έπρεπε ν'αναμιχτεί στην επίθεση που ετοίμαζε ο Μωάμεθ κατά της Τραπεζούντας.....
Σκεφτόταν την απελπισία και την απογοήτευση της Θεοδώρας, που είχε απόλυτη εμπιστοσύνη στον Χασάν, πως ποτέ δεν θ' άφηνε, απροστάτευτη την αγαπημένη της Τραπεζούντα,
Σηκώθηκε. Έπρεπε να ετοιμαστεί, οι άρχοντες και αξιωματούχοι της ακολουθίας της θα περίμεναν. Η σημερινή μέρα θα ήταν η πιο δύσκολη στη συνάντησή της με τον Κατακτητή. Θάπρεπε να του μετριάσει το μένος του κατά του Δοβίδ Μεγαλο-Κομνηνού που τόλμησε, κατά την άποψή του, να συνασπιστεί με ντοπιους και Δυτικούς για να τον εξοντώσει, να του ξαναπάρουν την "Βασιλίδα των Πόλεων”. Αναστέναξε, όπως βοηθούμενη από μιαν αρχόντισσα της ακολουθίας της, φορούσε τα βαρύτιμα χρυσαφικά της.
Με την αλάνθαστη κρίση της, τόβλεπε καθαρά πως η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας ήταν χαμένη. Δεν είχε παρά με τρόπο και πονηριά, να του επισημάνει και πάλι, τους μεγάλους κινδύνους που θ'αντιμετώπιζε σ'αυτή την επιθεση "εξ' αιτίας των απρόσιτων βουνών, των απροσπέλαστων δασωμένων φαραγγιών και της δυσκολίας ανεφοδιασμού του επιτιθέμενου στρατού". Τουλάχιστον ν'αποφεύγονταν το μεγάλο κακό που θα συνόδευε αυτή τη πτώση.
Έβρισκε πως μια συνθηκολόγηση θα ήταν προτιμότερη, όσο κι άν ήταν ατιμωτική.
Το μόνο που δεν υπολόγισε ήτσν, πως ο Κατακτητής θα ζητούσε τελικά, αυτή η ίδια, να μεσιτέψει στον Δαβίδ γι'αυτή την συνθηκολόγηση.....
Η κουρτίνα της σκηνής ανασηκώθηκε, μια αρχόντισσα φάνηκε.
Όλοι της αντιπροσωπείας περίμεναν έτοιμοι.
Η Σύρα αρχόντισσα με την χρυσοϋφαμένη καλύπτρα προχώρησε περήφανα. Κανείς, μήτε η Θεοδώρα δεν θα μπορούσε να την κατηγορήσει πως δεν έκανε ό,τι της ήταν ανθρωπίνως δυνατό για να μαλακώσει τη σκληρή καρδιά του Μωάμεθ Β'. Κι όσο για το γιό της, το γενναίο Χασάν, η εμπιστοσύνη της στη μεγάλη του προσωπικότητα, έμεινε πάντα αμείωτη. "Μια ήττα" σκεφτόταν δεν είναι και το τέλος. Έχει ο καιρός γυρίσματα".
".........Βρισκόμαστε στο 1461. 0 Μωάμεθ ο Κατακτητής φάνηκε μπροστά στα τείχη της Τραπεζούντας......"
J. PH. FALMERAYER: Ιστορία της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, σελ. : 255.
Η Άνοιξη εκείνη τη χρονιά του 1461 βρισκόταν στην αποκορύφωσή της.
 |
| Ο Μωάμεθ Β' Πορθητής σε προσωπογραφία του Ιταλού ζωγράφου G. Bellini. |
Ολα έλαμπαν και μοσκοβολούσαν. Μα, οι σκέψεις του Κατακτητή ήταν σκοτεινές. Μανιασμένος με τις Τουρκμενικές κύρια συμμαχίες του Δαβίδ, είχε αποφασίσει,να τελειώνει μαζί του. Είναι για τούτο που ετοίμασε απειράριθμο στρατό και στόλο. Και ξεκίνησε.
Σαν μεγάλο στρατηγικό μυαλό που ήταν, έπρεπε να ξεκαθαρίσει πρώτα με την Σινώπη, που και πλοία πολλά είχε και φρουρά υπολογίσιμη, Πρώτα, λοιπόν, αποκοίμησε με γράμματα παραπλανητικά, τον ηγεμόνα της Ισμαήλ, πως, τάχα, απ'αυτόν τίποτα δεν είχε να φοβηθεί, αφού ο σκοπός του ήταν η Τραπεζούντα, "οι άπιστοι". "Μα, την ειρήνη είχε στα χείλη του και στην καρδιά του τον πόλεμο". Τον αιφνιδίασε, λοιπόν, μ' αποτέλεσμα, να παραδώσει τη δυνατή Σινώπη, χωρίς αντίσταση, κι ο ίδιος ν' απομακρυνθει στη Φιλιππούπολη, μ' όλα του τα καλά.
Ύστερα απ' αυτή του την επιτυχία, ο Μωάμεθ έστειλε ανενόχλητος τον στόλο του στην Τραπεζούντα. Ο ίδιος με το στρατό, έδωσε σκληρές μάχες με τον Τουρκμενικό στρατό του Χασάν, που μπροστά στην πλημμυρίδα των τουρκικών δυνάμεων, κατατροπώθηκε......
Τότε, ο Χασάν στέλνει εσπευμένα στο στρατόπεδο του Μωάμεθ, μεγάλη Τουρκμενική αντιπροσωπεία, από άρχοντες και αξιωματούχους και δώρα πολλά. Επικεφαλής εκείνης της αντιπροσωπείας ήταν η μητέρα του, η Σάρα Κατούν, γνωστή για τις διπλωματικές της ικανότητες.
Ο Μωάμεθ έκανε λαμπρή υποδοχή στην αντιπροσωπεία. Φίλησε με σεβασμό το χέρι της αρχόντισσας Σάρας. Η προσφώνησή της ήταν υπέροχη. Μα, κι η φιλοξενία που παρασχέθηκε στην ίδια και στους Τουρκμενικούς άρχοντες κι αξιωματούχους της αντιπροσωπείας του Χασάν, ήταν από κάθε άποψη τέλεια.
Η Σάρα αρχόντισσα στην οποία παραχωρήθηκε ένας πλούσιος κι άνετος οντάς στον καταυλισμό, ύστερα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις με τον Πατισάχ, ξαπλωμένη πάνω στα μαλακά μεταξένια μαξιλάρια και πίνοντας αργά-αργά τον καφέ της, συλλογιζόταν. Εχοντας πλούσια πείρα από δύσκολες αποστολές, χάρη στο διπλωματικό δαιμόνιο που την διέκρινε, παράλληλα με την μεγάλη της μόρφωση και τη ρητορική της ικανότητα, είχε συνειδητοποιήσει πως ο Μωάμεθ Β', ήταν πάνω απο οποιαδηποτε προηγούμενη εμπειρία της.
Έφερε στο μυαλό της, όλες τις κινήσεις και όλα όσα ειπώθηκαν, στο μακρύ αυτό χρονικό διάστημα, ανάμεσα σ' αυτή και τον Κατακτητή. Δέχτηκε με φανερή ευχαρίστηση την υπέροχη προσφώνησή της σαν τον αποκάλεσε: "Μεγάλε Πατισάχ, καμάρι του Ισλάμ...". Όμως κάθε φορά και σκόνταφτε, πάνω στην ίδια απάντηση: "Μητέρα το ξίφος του Ισλάμ είναι στα χέρια μου".
Φυσικά, στην αρχή-αρχή προσπάθησε, να τον βολιδοσκοπήσει μέχρι που έχει σκοπό να φτάσει, χρησιμοποιώντας κολακείες για τη δόξα του και τη δύναμή του και πως όλο το Ισλάμ τον καμάρωνε και τον θαύμαζε.
Από την πλευρά του ο Μωάμεθ ήταν πολύ ευγενικός μαζί της. Ομως οι τιμές και η θαυμάσια φιλοξενία που πρόσφερε στην ίδια, αλλά και σ' όλη την αντιπροσωπεία, δεν θόλωνε το καθάριο μυαλό της. Καταλάβαινε καλά, πως και η εξυπνάδα και η ευστροφία του Κατακτητή ήταν πάνω από τα φυσιολογικά όρια. Μέσα στα δικά του παινέματα και τις ευγένειες, θα 'πρεπε κάθε φορά να διακρίνει τις προθέσεις του, όσο κι αν εκείνος ήταν δεξιοτέχνης στο να φυλάει τα μυστικά του.
Η Σάρα συνέλαβε την ακόρεστη δίψα του για επέκταση της αυτοκρατορίας του και που κανένας και τίποτα δεν θα τον σταματούσε.
Φυσικά η πρώτη της δουλειά ήταν να κατοχυρώσει τον αγαπημένο της γιό, τον Χασάν, που στις μάχες που έγιναν με τον τουρκικό χείμαρο έπαθε πανωλεθρία, παρ' όλες τις πρώτες του επιτυχίες. Πέτυχε να συναφθεί ειρήνη, αλλά με τον απαράβατο όρο: "οι Τουρκμάνοι να μην προβούν στο μέλλον σε καμμιά επιδρομή οτην Οσμανική Ανατολία, να αποκηρύξουν αμέσως την συμμαχία με την Τραπεζούντα και ν'αφήσουν στη μοίρα της αυτή τη χώρα".
Κατέβαλε πολλές προσπάθειες, να συμπεριληφτεί σ' αυτήν την ειρήνη της Αρσίνγκας και ο Μεγαλο-Κομνηνός, μα συνάντησε την αποφασιστική του άρνηση.
Η Σύρα αρχόντισσα είχε χριστιανικό αίμα στις φλέβες της κι ήταν υπερήφανη που ο Χασάν παντρεύτηκε την πανέμορφη Θεοδώρα Μεγαλο-Κομνηνή. Έτσι η απόφαση του Μωάμεθ να χτυπήσει την Τραπεζούντα, έθιγε το γιό της Χασάν, που είχε δεθεί με υπόσχεση παίρνοντας τη Θεοδώρα να προστατέψει την Τραπεζούντα. Και να, που υπογράφτηκε η συνθήκη της Αρσίγκας. Τα χέρια του τώρα ήταν δεμένα. Δεν έπρεπε ν'αναμιχτεί στην επίθεση που ετοίμαζε ο Μωάμεθ κατά της Τραπεζούντας.....
Σκεφτόταν την απελπισία και την απογοήτευση της Θεοδώρας, που είχε απόλυτη εμπιστοσύνη στον Χασάν, πως ποτέ δεν θ' άφηνε, απροστάτευτη την αγαπημένη της Τραπεζούντα,
Σηκώθηκε. Έπρεπε να ετοιμαστεί, οι άρχοντες και αξιωματούχοι της ακολουθίας της θα περίμεναν. Η σημερινή μέρα θα ήταν η πιο δύσκολη στη συνάντησή της με τον Κατακτητή. Θάπρεπε να του μετριάσει το μένος του κατά του Δοβίδ Μεγαλο-Κομνηνού που τόλμησε, κατά την άποψή του, να συνασπιστεί με ντοπιους και Δυτικούς για να τον εξοντώσει, να του ξαναπάρουν την "Βασιλίδα των Πόλεων”. Αναστέναξε, όπως βοηθούμενη από μιαν αρχόντισσα της ακολουθίας της, φορούσε τα βαρύτιμα χρυσαφικά της.
Με την αλάνθαστη κρίση της, τόβλεπε καθαρά πως η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας ήταν χαμένη. Δεν είχε παρά με τρόπο και πονηριά, να του επισημάνει και πάλι, τους μεγάλους κινδύνους που θ'αντιμετώπιζε σ'αυτή την επιθεση "εξ' αιτίας των απρόσιτων βουνών, των απροσπέλαστων δασωμένων φαραγγιών και της δυσκολίας ανεφοδιασμού του επιτιθέμενου στρατού". Τουλάχιστον ν'αποφεύγονταν το μεγάλο κακό που θα συνόδευε αυτή τη πτώση.
Έβρισκε πως μια συνθηκολόγηση θα ήταν προτιμότερη, όσο κι άν ήταν ατιμωτική.
Το μόνο που δεν υπολόγισε ήτσν, πως ο Κατακτητής θα ζητούσε τελικά, αυτή η ίδια, να μεσιτέψει στον Δαβίδ γι'αυτή την συνθηκολόγηση.....
Η κουρτίνα της σκηνής ανασηκώθηκε, μια αρχόντισσα φάνηκε.
Όλοι της αντιπροσωπείας περίμεναν έτοιμοι.
Η Σύρα αρχόντισσα με την χρυσοϋφαμένη καλύπτρα προχώρησε περήφανα. Κανείς, μήτε η Θεοδώρα δεν θα μπορούσε να την κατηγορήσει πως δεν έκανε ό,τι της ήταν ανθρωπίνως δυνατό για να μαλακώσει τη σκληρή καρδιά του Μωάμεθ Β'. Κι όσο για το γιό της, το γενναίο Χασάν, η εμπιστοσύνη της στη μεγάλη του προσωπικότητα, έμεινε πάντα αμείωτη. "Μια ήττα" σκεφτόταν δεν είναι και το τέλος. Έχει ο καιρός γυρίσματα".
".........Βρισκόμαστε στο 1461. 0 Μωάμεθ ο Κατακτητής φάνηκε μπροστά στα τείχη της Τραπεζούντας......"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου