Τη μαρτυρία του για την κυκλοφορία των εντύπων στον Πόντο δίνει ο 82χρονος (άνοιξη 1989) Δημήτριος Χρυσουλίδης, από την Ίμερα του Πόντου, κάτοικος Αγροσυκιάς Πέλλας.
Ο «Φάρος της Ανατολής» ερχόταν μια φορά την εβδομάδα στην Ίμερα. Οι αγωγιάτες πήγαιναν στην Τραπεζούντα και όταν εξασφάλιζαν φορτίο (αγώγι), γυρνούσαν στην Ίμερα. Ερχόταν η εφημερίδα με τους αγωγιάτες.
Την ίδια ημέρα ερχόταν και ο «Νεολόγος» της Πόλης, αλλά 3 4 φύλλα μαζεμένα. Οι αδελφοί Φωστηρόπουλοι, από τους οποίους πάντοτε έμενε κάποιος στην Ίμερα, στο σπίτι τους κοντά στη μονή του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, έπαιρναν πάντοτε εφημερίδες. Μαζεύονταν μπροστά στο σπίτι το δικό αυτός, που ήταν γειτονικό, οι άνδρες, και διάβαζαν τις εφημερίδες. Μαζεύονταν εκεί, γιατί ο πατέρας μου και ο παππούς μου χρημάτισαν, για πολλά χρόνια, πρόεδροι της κοινότητας Ίμερας. Συζητούσαν κατόπιν για αυτά που διάβαζαν. Υπήρχαν νέα φανερά, αλλά και κρυφά.
Από τα περιοδικά, ερχόταν ο «Αστήρ του Πόρτου». Τα τελευταία, όμως, χρόνια, πριν φύγουμε, σταμάτησε η έκδοσή του. Εκδόθηκε σε τέσσερις τόμους, μεγάλους. Κι εγώ έφερα δύο τόμους στην Ελλάδα, αλλά με γέλασαν κάποιοι που εργάζονταν στην «Εφημερίδα των Βαλκανίων» (εκδότης διευθυντής Νίκος Καστρινός, από τους δασκάλους της δημοσιογραφίας στη Θεσσαλονίκη) και τα πήραν δήθεν για να τα δημοσιεύσουν κι έτσι έχασα τους τόμους του περιοδικού.
Ήμουν τότε παιδί, γύρω στα 16. Το περιοδικό «Αστήρ του Πόντου» είχε ποικίλη ύλη και ήταν σοβαρό. Δεν ήταν μεγάλου σχήματος, όπως ο «Νεολόγος» και ο «Φάρος της Ανατολής», ήταν μικρού σχήματος, αλλά οι τόμοι του ήταν χρυσόδετοι. (Ο Χρυσουλίδης συγχέει τα πράγματα, αφού το περιοδικό Αστήρ του Πόντου είχε διακόψει το 1886. Ίσως συγχέει το περιοδικό με την εφημερίδα Νέος Αστήρ του Πόντου, που κυκλοφόρησε για λίγο το 1909, που και αυτήν δεν την πρόφτασε, αφού ο ίδιος γεννήθηκε το 1906).
Η εφημερίδα «Εποχή» σπανίως ερχόταν, αν και ήταν αγαπητός ο Νίκος Καπετανίδης που την έβγαζε. Οι Τούρκοι δεν μας εμπόδιζαν καθόλου να διαβάζουμε τις εφημερίδες μας. Στο χωριό μας έρχονταν 4 — 5 φύλλα του «Φάρου της Ανατολής». Τα έφερναν οι αγωγιάτες, στους οποίους πληρώναμε την αξία των εφημερίδων μόνον. Συνήθως έρχονταν Παρασκευή, μοίραζαν τα φορτία τους το Σάββατο και αφού ξεκουράζονταν, έφευγαν πάλι για την Τραπεζούντα.
Ήταν αγωγιάτες από την Ίμερα. Ο ένας λεγόταν Στυλιανός Μπαλτατζής και ο άλλος Παύλος Τσιλγγαρίδης. Είχαν ο καθένας 10—15 άλογα. Όταν ξεκινούσαν, ήταν η χαρά των παιδιών. Ήταν το λεγόμενο «κερβάν», δηλαδή ο συρμός, το καραβάνι. Το πρώτο άλογο δεν είχε φορτίο. Είχε μεγάλα κουδούνια και φτερά, ήταν πολύ στολισμένο. Το δεύτερο άλογο είχε λίγο φορτίο και τα υπόλοιπα είχαν το φορτίο.
Αυτός ο συρμός, κάθε Παρασκευή, έφερνε στην Ίμερα τις εφημερίδες από την Τραπεζούντα.
Πάνος Γ. Καϊσίδης
Την ίδια ημέρα ερχόταν και ο «Νεολόγος» της Πόλης, αλλά 3 4 φύλλα μαζεμένα. Οι αδελφοί Φωστηρόπουλοι, από τους οποίους πάντοτε έμενε κάποιος στην Ίμερα, στο σπίτι τους κοντά στη μονή του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, έπαιρναν πάντοτε εφημερίδες. Μαζεύονταν μπροστά στο σπίτι το δικό αυτός, που ήταν γειτονικό, οι άνδρες, και διάβαζαν τις εφημερίδες. Μαζεύονταν εκεί, γιατί ο πατέρας μου και ο παππούς μου χρημάτισαν, για πολλά χρόνια, πρόεδροι της κοινότητας Ίμερας. Συζητούσαν κατόπιν για αυτά που διάβαζαν. Υπήρχαν νέα φανερά, αλλά και κρυφά.
Από τα περιοδικά, ερχόταν ο «Αστήρ του Πόρτου». Τα τελευταία, όμως, χρόνια, πριν φύγουμε, σταμάτησε η έκδοσή του. Εκδόθηκε σε τέσσερις τόμους, μεγάλους. Κι εγώ έφερα δύο τόμους στην Ελλάδα, αλλά με γέλασαν κάποιοι που εργάζονταν στην «Εφημερίδα των Βαλκανίων» (εκδότης διευθυντής Νίκος Καστρινός, από τους δασκάλους της δημοσιογραφίας στη Θεσσαλονίκη) και τα πήραν δήθεν για να τα δημοσιεύσουν κι έτσι έχασα τους τόμους του περιοδικού.
Ήμουν τότε παιδί, γύρω στα 16. Το περιοδικό «Αστήρ του Πόντου» είχε ποικίλη ύλη και ήταν σοβαρό. Δεν ήταν μεγάλου σχήματος, όπως ο «Νεολόγος» και ο «Φάρος της Ανατολής», ήταν μικρού σχήματος, αλλά οι τόμοι του ήταν χρυσόδετοι. (Ο Χρυσουλίδης συγχέει τα πράγματα, αφού το περιοδικό Αστήρ του Πόντου είχε διακόψει το 1886. Ίσως συγχέει το περιοδικό με την εφημερίδα Νέος Αστήρ του Πόντου, που κυκλοφόρησε για λίγο το 1909, που και αυτήν δεν την πρόφτασε, αφού ο ίδιος γεννήθηκε το 1906).
Η εφημερίδα «Εποχή» σπανίως ερχόταν, αν και ήταν αγαπητός ο Νίκος Καπετανίδης που την έβγαζε. Οι Τούρκοι δεν μας εμπόδιζαν καθόλου να διαβάζουμε τις εφημερίδες μας. Στο χωριό μας έρχονταν 4 — 5 φύλλα του «Φάρου της Ανατολής». Τα έφερναν οι αγωγιάτες, στους οποίους πληρώναμε την αξία των εφημερίδων μόνον. Συνήθως έρχονταν Παρασκευή, μοίραζαν τα φορτία τους το Σάββατο και αφού ξεκουράζονταν, έφευγαν πάλι για την Τραπεζούντα.
Ήταν αγωγιάτες από την Ίμερα. Ο ένας λεγόταν Στυλιανός Μπαλτατζής και ο άλλος Παύλος Τσιλγγαρίδης. Είχαν ο καθένας 10—15 άλογα. Όταν ξεκινούσαν, ήταν η χαρά των παιδιών. Ήταν το λεγόμενο «κερβάν», δηλαδή ο συρμός, το καραβάνι. Το πρώτο άλογο δεν είχε φορτίο. Είχε μεγάλα κουδούνια και φτερά, ήταν πολύ στολισμένο. Το δεύτερο άλογο είχε λίγο φορτίο και τα υπόλοιπα είχαν το φορτίο.
Αυτός ο συρμός, κάθε Παρασκευή, έφερνε στην Ίμερα τις εφημερίδες από την Τραπεζούντα.
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου