O οργανωμένος ποντιακός χώρος (σύλλογοι, ομοσπονδίες) συχνά πυκνά κατηγορείται, και ίσως όχι άδικα, πως εξαντλεί τον λόγο ύπαρξής του στα χορευτικά τμήματα, στα πανηγύρια και στα συναπαντήματα. Δυστυχώς, με εξαίρεση έναν μικρό αριθμό συλλόγων, αυτή είναι η πραγματικότητα.
Θα ήταν, όμως, και άδικο πολύ αν αποτολμούσαμε να μειώσουμε ή και να μηδενίσουμε, με οποιονδήποτε τρόπο, τη μεγάλη και ανεκτίμητη προσφορά πολλών συλλόγων και κάποιων ομοσπονδιών στον τομέα του πολιτισμού, της διατήρησης των ηθών και εθίμων και της ιστορικής μνήμης. Ήταν και είναι στις μέρες μας τα μοναδικά, τολμώ να πω, οχυρά, που αντιστέκονται και επιμένουν.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, πως όλα βαίνουν καλώς και η όποια καλοπροαίρετη κριτική ή πρόταση είναι άτοπη και άχρηστη.
Στο πλαίσιο αυτό και μόνον σε αυτό, και με αφορμή το πρόσφατο 4ο Συναπάντημα Ποντιακών Συλλόγων Νομού Κιλκίς στην Αξιούπολη, τολμώ να καταθέσω ορισμένες διαπιστώσεις, που σίγουρα δεν είναι μόνον δικές μου, αλλά και κάποιες σκέψεις και προτάσεις.
Από αυτόν που έχει τη διαχείριση του μικρόφωνου στις βασικές και μοναδικές, συνήθως, εκδηλώσεις των συλλόγων, δηλαδή ετήσιο χορό, καλοκαιρινό πανηγύρι και εμφανίσεις του χορευτικού, το πρώτο που ακούει κανείς είναι ότι καθήκον και υποχρέωση των συλλόγων είναι η διατήρηση και η διάδοση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς, όπως, άλλωστε, ορίζεται από τα καταστατικά τους.
Κάπου εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα και κατά πόσο αυτά, πάντα στο μέτρο των δυνατοτήτων που έχει κάθε σύλλογος, συμβαίνουν και στην πράξη. Φοβάμαι πως ο απολογισμός θα είναι φτωχός. Αλήθεια, πόσοι σύλλογοι, παράλληλα με τη χοροδιδασκαλία, διδάσκουν στα παιδιά, έστω και λίγη ιστορία για τον ποντιακό Ελληνισμό;
Πόσοι σύλλογοι πραγματοποιούν, έστω και μία φορά τον χρόνο, μια διάλεξη με ιστορικό, λογοτεχνικό, λαογραφικό περιεχόμενο;
Πόσοι σύλλογοι οργανώνουν κάποια μαθήματα σχετικά με την ποντιακή κουζίνα, έτσι ώστε να μάθουν και οι νέες νοικοκυρές τον τρόπο παρασκευής ποντιακών φαγητών και εδεσμάτων;
Πόσοι σύλλογοι μπήκαν στον κόπο να καταγράψουν την ιστορία του χωριού τους και των κατοίκων του, πόσοι σύλλογοι συμβάλλουν με κάποια δράση στον ευπρεπισμό της γειτονιάς του χωριού τους ή και της πόλης, όπου εδρεύουν;
Ποια αγάπη και ποιον σεβασμό προσφέρουν στους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, στους μειζετέρους, όπως έλεγαν οι παλαιοί μας;
Αν ρίξουμε μια ματιά και προς την πλευρά των ομοσπονδιών — έχουμε την πολυτέλεια να διαθέτουμε, χρόνια τώρα, δύο πανελλαδικές ομοσπονδίες και δύο παγκόσμιες — θα δούμε ότι και εκεί, χρόνια τώρα, το σκηνικό είναι ίδιο και στάσιμο, η Γενοκτονία, η διδασκαλία της ιστορίας του ποντιακού Ελληνισμού, καθώς και ζητήματα που αφορούν τους νεοπρόσφυγες από τις χώρες της ΕΣΣΔ, μονοπωλούν το ενδιαφέρον τους. Τελευταία προστέθηκαν τα «συναπαντήματα» της ποντιακής νεολαίας και από πλευράς ΠΟΕ, το Φεστιβάλ ποντιακών χορών.
Στο δικό μας 4ο Συναπάντημα ποντιακών συλλόγων Κιλκίς στην Αξιούπολη, κυρίαρχο στοιχείο ήταν, δυστυχώς, και σε αυτό ο χορός. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της οργανωτικής επιτροπής και του προέδρου Κώστα Ζηλελίδη, προέδρου του συλλόγου Αξιούπολης, η προσέλευση δεν ήταν η αναμενόμενη.
Το θέαμα με τις άδειες καρέκλες, αλλά και το φτωχό και επαναλαμβανόμενο περιεχόμενο της εκδήλωσης, θα πρέπει να απασχολήσουν την οργανωτική επιτροπή του 5ου Συναπαντήματος, εάν και εφόσον πραγματοποιηθεί. Αν σκέψη και πρόθεση είναι να γίνει, αντιγράφοντας τα προηγούμενα, φοβάμαι ότι παρόντες θα είναι μόνον τα παιδιά και τα μέλη του Δ.Σ.
Στην πόλη του Κιλκίς υπάρχει το καταπληκτικό θέατρο στον λόφο του Αγίου Γεωργίου. Ας αφήσουμε στην άκρη τους ερασιτεχνισμούς, τους αυτοσχεδιασμούς και την προχειρότητα και ας κάνουμε ένα μικρό βήμα υπέρβασης και πραγματικής συνεργασίας, αλλιώς δεν καταλαβαίνω τι νόημα έχει η συγκέντρωση 15-20 χορευτικών, τα οποία, λίγο πολύ, εμφανίστηκαν όλα στις εκδηλώσεις του καλοκαιριού και αλλού.
Προφανώς, η οικονομική κρίση, που αφήνει ανεξίτηλα τα σημάδια της στην κοινωνία, περιορίζει το ενδιαφέρον του κόσμου για πολλά θέματα και σίγουρα και για τα των συλλόγων. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι οι δραστηριότητες των συλλόγων μας θα πρέπει να περιοριστούν μόνον σε ό,τι έχει σχέση με τα χορευτικά και τον χορό.
Στην τηλεόραση υπάρχουν αρκετές εκπομπές ποντιακού ενδιαφέροντος, στις οποίες κυριαρχούν ο χορός και το τραγούδι. Δεν είναι κακό αυτό, αλλά θα μπορούσαν, με ευθύνη των συλλόγων και των ομοσπονδιών, να προσφέρουν και κάτι άλλο, δηλαδή λίγη ιστορία, θέατρο, κάτι για την ποντιακή διάλεκτο, τη λογοτεχνία κ. ά.
Νίκος Σιάνας
είναι επαγγελματίας και παράγοντας του οργανωμένου ποντιακού χώρου.
Σημ. σύντ.: Συμπληρώνουμε σε όσα γράφει ο Νίκος Σιάνας, από το Πολύκαστρο, ότι οι υπεύθυνοι των συλλόγων κρατάνε τους νέους και τις νέες των χορευτικών έξω από τις αίθουσες, όπου γίνονται οι εκδηλώσεις ... για να μην ακούσουν τις ομιλίες! Δυστυχώς.
Θα ήταν, όμως, και άδικο πολύ αν αποτολμούσαμε να μειώσουμε ή και να μηδενίσουμε, με οποιονδήποτε τρόπο, τη μεγάλη και ανεκτίμητη προσφορά πολλών συλλόγων και κάποιων ομοσπονδιών στον τομέα του πολιτισμού, της διατήρησης των ηθών και εθίμων και της ιστορικής μνήμης. Ήταν και είναι στις μέρες μας τα μοναδικά, τολμώ να πω, οχυρά, που αντιστέκονται και επιμένουν.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, πως όλα βαίνουν καλώς και η όποια καλοπροαίρετη κριτική ή πρόταση είναι άτοπη και άχρηστη.
Στο πλαίσιο αυτό και μόνον σε αυτό, και με αφορμή το πρόσφατο 4ο Συναπάντημα Ποντιακών Συλλόγων Νομού Κιλκίς στην Αξιούπολη, τολμώ να καταθέσω ορισμένες διαπιστώσεις, που σίγουρα δεν είναι μόνον δικές μου, αλλά και κάποιες σκέψεις και προτάσεις.
Από αυτόν που έχει τη διαχείριση του μικρόφωνου στις βασικές και μοναδικές, συνήθως, εκδηλώσεις των συλλόγων, δηλαδή ετήσιο χορό, καλοκαιρινό πανηγύρι και εμφανίσεις του χορευτικού, το πρώτο που ακούει κανείς είναι ότι καθήκον και υποχρέωση των συλλόγων είναι η διατήρηση και η διάδοση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς, όπως, άλλωστε, ορίζεται από τα καταστατικά τους.
Κάπου εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα και κατά πόσο αυτά, πάντα στο μέτρο των δυνατοτήτων που έχει κάθε σύλλογος, συμβαίνουν και στην πράξη. Φοβάμαι πως ο απολογισμός θα είναι φτωχός. Αλήθεια, πόσοι σύλλογοι, παράλληλα με τη χοροδιδασκαλία, διδάσκουν στα παιδιά, έστω και λίγη ιστορία για τον ποντιακό Ελληνισμό;
Πόσοι σύλλογοι πραγματοποιούν, έστω και μία φορά τον χρόνο, μια διάλεξη με ιστορικό, λογοτεχνικό, λαογραφικό περιεχόμενο;
Πόσοι σύλλογοι οργανώνουν κάποια μαθήματα σχετικά με την ποντιακή κουζίνα, έτσι ώστε να μάθουν και οι νέες νοικοκυρές τον τρόπο παρασκευής ποντιακών φαγητών και εδεσμάτων;
Πόσοι σύλλογοι μπήκαν στον κόπο να καταγράψουν την ιστορία του χωριού τους και των κατοίκων του, πόσοι σύλλογοι συμβάλλουν με κάποια δράση στον ευπρεπισμό της γειτονιάς του χωριού τους ή και της πόλης, όπου εδρεύουν;
Ποια αγάπη και ποιον σεβασμό προσφέρουν στους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, στους μειζετέρους, όπως έλεγαν οι παλαιοί μας;
Αν ρίξουμε μια ματιά και προς την πλευρά των ομοσπονδιών — έχουμε την πολυτέλεια να διαθέτουμε, χρόνια τώρα, δύο πανελλαδικές ομοσπονδίες και δύο παγκόσμιες — θα δούμε ότι και εκεί, χρόνια τώρα, το σκηνικό είναι ίδιο και στάσιμο, η Γενοκτονία, η διδασκαλία της ιστορίας του ποντιακού Ελληνισμού, καθώς και ζητήματα που αφορούν τους νεοπρόσφυγες από τις χώρες της ΕΣΣΔ, μονοπωλούν το ενδιαφέρον τους. Τελευταία προστέθηκαν τα «συναπαντήματα» της ποντιακής νεολαίας και από πλευράς ΠΟΕ, το Φεστιβάλ ποντιακών χορών.
Στο δικό μας 4ο Συναπάντημα ποντιακών συλλόγων Κιλκίς στην Αξιούπολη, κυρίαρχο στοιχείο ήταν, δυστυχώς, και σε αυτό ο χορός. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της οργανωτικής επιτροπής και του προέδρου Κώστα Ζηλελίδη, προέδρου του συλλόγου Αξιούπολης, η προσέλευση δεν ήταν η αναμενόμενη.
Το θέαμα με τις άδειες καρέκλες, αλλά και το φτωχό και επαναλαμβανόμενο περιεχόμενο της εκδήλωσης, θα πρέπει να απασχολήσουν την οργανωτική επιτροπή του 5ου Συναπαντήματος, εάν και εφόσον πραγματοποιηθεί. Αν σκέψη και πρόθεση είναι να γίνει, αντιγράφοντας τα προηγούμενα, φοβάμαι ότι παρόντες θα είναι μόνον τα παιδιά και τα μέλη του Δ.Σ.
Στην πόλη του Κιλκίς υπάρχει το καταπληκτικό θέατρο στον λόφο του Αγίου Γεωργίου. Ας αφήσουμε στην άκρη τους ερασιτεχνισμούς, τους αυτοσχεδιασμούς και την προχειρότητα και ας κάνουμε ένα μικρό βήμα υπέρβασης και πραγματικής συνεργασίας, αλλιώς δεν καταλαβαίνω τι νόημα έχει η συγκέντρωση 15-20 χορευτικών, τα οποία, λίγο πολύ, εμφανίστηκαν όλα στις εκδηλώσεις του καλοκαιριού και αλλού.
Προφανώς, η οικονομική κρίση, που αφήνει ανεξίτηλα τα σημάδια της στην κοινωνία, περιορίζει το ενδιαφέρον του κόσμου για πολλά θέματα και σίγουρα και για τα των συλλόγων. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι οι δραστηριότητες των συλλόγων μας θα πρέπει να περιοριστούν μόνον σε ό,τι έχει σχέση με τα χορευτικά και τον χορό.
Στην τηλεόραση υπάρχουν αρκετές εκπομπές ποντιακού ενδιαφέροντος, στις οποίες κυριαρχούν ο χορός και το τραγούδι. Δεν είναι κακό αυτό, αλλά θα μπορούσαν, με ευθύνη των συλλόγων και των ομοσπονδιών, να προσφέρουν και κάτι άλλο, δηλαδή λίγη ιστορία, θέατρο, κάτι για την ποντιακή διάλεκτο, τη λογοτεχνία κ. ά.
Νίκος Σιάνας
είναι επαγγελματίας και παράγοντας του οργανωμένου ποντιακού χώρου.
Σημ. σύντ.: Συμπληρώνουμε σε όσα γράφει ο Νίκος Σιάνας, από το Πολύκαστρο, ότι οι υπεύθυνοι των συλλόγων κρατάνε τους νέους και τις νέες των χορευτικών έξω από τις αίθουσες, όπου γίνονται οι εκδηλώσεις ... για να μην ακούσουν τις ομιλίες! Δυστυχώς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου