Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ στη διάδοση των Φώτων ήταν αναγνωρισμένος από τους Έλληνες διαφωτιστές. Ο Αδαμάντιος Κοραής έγκαιρα είχε διαγνώσει ότι το θέατρο θερμαίνει «των ομογενών τα στήθη διά την ανάστασιν της πατρίδος», ο δε Κωνσταντίνος Οικονόμος το θεωρούσε «δημόσιον σχολείον της ημερότητος και της φιλανθρωπίας». Πράγματι, το θέατρο ήταν μία διαδικασία μαζικής κατήχησης, τα μηνύματα περνούσαν στο κοινό, σε αγράμματους και μορφωμένους, το θέατρο ήταν σχολείο των ηθών, αφού στην αίθουσα ζυμώνονταν οι συνειδήσεις του φιλοθεάμονος κοινού. Εξυπακούεται, ότι η Οδησσός πρωτοπόρησε και σ’ αυτό τον τομέα, το θέατρο που δημιούργησαν οι Έλληνες μπήκε στην υπηρεσία της Παλιγγενεσίας. Ήταν μάλιστα η Οδησσός, μαζί με το Ιάσιο και το Βουκουρέστι, οι τόποι στους οποίους οι Έλληνες ομογενείς ανέπτυξαν δημόσιες σκηνικές παραστάσεις στον πρώιμο 190 αιώνα.
Οι μαρτυρίες για την έναρξη θεατρικών παραστάσεων από τους Έλληνες της Οδησσού αναφέρονται στην περίοδο 1814-1818. Τότε παίχτηκαν οι πρώτες παραστάσεις έργων μεταφρασμένων από την ιταλική γλώσσα αλλά και ο «θάνατος του Δημοσθένους», έργο του Νικολάου Πίκκολου, παράσταση του 1818 που προκάλεσε ενθουσιασμό στους ομογενείς.
Λίγο πριν είχαν ανέβει έργα όπως ο «Θεμιστοκλής», ο «Λεωνίδας», στα οποία από τον τίτλο ήδη διακρίνουμε την τάση για αναδίφηση στο αρχαιοελληνικό παρελθόν, στους ένδοξους ήρωες των περσικών πολέμων. Οι συνειρμοί, συνεπώς, είναι επιβεβλημένοι. Η εξύμνηση των πολέμων και των προσώπων που έδρασαν στην απόκρουση των εισβολέων «βαρβάρων» κατά την αρχαιότητα, προσιδιάζει με τη θέληση των νεοελλήνων για την κατάκτηση της ελευθερίας από τους Τούρκους, τους σύγχρονους «βαρβάρους».
Με άλλα λόγια μέσω των συγκεκριμένων θεατρικών παραστάσεων μεταφέρεται στους θεατές της ελληνικής σκηνής της Οδησσού το μήνυμα ότι ο αγώνας των Ελλήνων απέναντι στην τυραννία, παλαιότερη και νεώτερη, είναι συνεχής και αδιάλειπτος και κατά συνέπεια συνιστά στοιχείο της μεγαλοσύνης του έθνους.
Οι μαρτυρίες υποδεικνύουν ότι το ελληνικό θέατρο της Οδησσού ήταν ένα από τα πρόσφορα μέσα που χρησιμοποίησαν οι Φιλικοί για τη μετάδοση του λυτρωτικού μηνύματος.
Ο Γεώργιος Λασσάνης, συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός ήταν από τους δραστηριότερους Φιλικούς της Οδησσού, το ίδιο και οι άλλοι ηθοποιοί. Στο θέατρο ανέβαιναν έργα με περιεχόμενο τον πόθο των Ελλήνων για ελευθερία. Το έργο του Λασσάνη «Η Ελλάδα και ο Ξένος» παιζόταν συχνά στην αίθουσα και αφορούσε τη διήγηση των βασάνων της υπόδουλης Ελλάδας σε κάποιον περιηγητή, αλλά και τη βεβαιότητα, τα τέκνα της πατρίδας παλεύουν να την ελευθερώσουν από τον δυνάστη της. Ο διοικητής Λανζερόν, όταν παρακολούθησε την παράσταση τον Φεβρουάριο του 1819, συνεχάρη τους Έλληνες συντελεστές για την ποιότητα της εκτέλεσης.
Αλλά και τα έργα και οι μεταφράσεις αρχαίου δράματος του Νικολάου Πίκκολου που ανέβηκαν στο θέατρο, ο «Φιλοκτήτης» και ο «θάνατος του Δημοσθένους», προκάλεσαν την ένθερμη αποδοχή του κοινού και συνέβαλαν στην αφύπνιση των συνειδήσεων των Οδησσινών παροίκων.
Βασιλης Καρδασης
Οι μαρτυρίες για την έναρξη θεατρικών παραστάσεων από τους Έλληνες της Οδησσού αναφέρονται στην περίοδο 1814-1818. Τότε παίχτηκαν οι πρώτες παραστάσεις έργων μεταφρασμένων από την ιταλική γλώσσα αλλά και ο «θάνατος του Δημοσθένους», έργο του Νικολάου Πίκκολου, παράσταση του 1818 που προκάλεσε ενθουσιασμό στους ομογενείς.
 |
| Το κτίριο της Όπερας, πήρε τη θέση του παλαιού Θεάτρου της Οδησσού |
Λίγο πριν είχαν ανέβει έργα όπως ο «Θεμιστοκλής», ο «Λεωνίδας», στα οποία από τον τίτλο ήδη διακρίνουμε την τάση για αναδίφηση στο αρχαιοελληνικό παρελθόν, στους ένδοξους ήρωες των περσικών πολέμων. Οι συνειρμοί, συνεπώς, είναι επιβεβλημένοι. Η εξύμνηση των πολέμων και των προσώπων που έδρασαν στην απόκρουση των εισβολέων «βαρβάρων» κατά την αρχαιότητα, προσιδιάζει με τη θέληση των νεοελλήνων για την κατάκτηση της ελευθερίας από τους Τούρκους, τους σύγχρονους «βαρβάρους».
Με άλλα λόγια μέσω των συγκεκριμένων θεατρικών παραστάσεων μεταφέρεται στους θεατές της ελληνικής σκηνής της Οδησσού το μήνυμα ότι ο αγώνας των Ελλήνων απέναντι στην τυραννία, παλαιότερη και νεώτερη, είναι συνεχής και αδιάλειπτος και κατά συνέπεια συνιστά στοιχείο της μεγαλοσύνης του έθνους.
Οι μαρτυρίες υποδεικνύουν ότι το ελληνικό θέατρο της Οδησσού ήταν ένα από τα πρόσφορα μέσα που χρησιμοποίησαν οι Φιλικοί για τη μετάδοση του λυτρωτικού μηνύματος.
Ο Γεώργιος Λασσάνης, συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός ήταν από τους δραστηριότερους Φιλικούς της Οδησσού, το ίδιο και οι άλλοι ηθοποιοί. Στο θέατρο ανέβαιναν έργα με περιεχόμενο τον πόθο των Ελλήνων για ελευθερία. Το έργο του Λασσάνη «Η Ελλάδα και ο Ξένος» παιζόταν συχνά στην αίθουσα και αφορούσε τη διήγηση των βασάνων της υπόδουλης Ελλάδας σε κάποιον περιηγητή, αλλά και τη βεβαιότητα, τα τέκνα της πατρίδας παλεύουν να την ελευθερώσουν από τον δυνάστη της. Ο διοικητής Λανζερόν, όταν παρακολούθησε την παράσταση τον Φεβρουάριο του 1819, συνεχάρη τους Έλληνες συντελεστές για την ποιότητα της εκτέλεσης.
Αλλά και τα έργα και οι μεταφράσεις αρχαίου δράματος του Νικολάου Πίκκολου που ανέβηκαν στο θέατρο, ο «Φιλοκτήτης» και ο «θάνατος του Δημοσθένους», προκάλεσαν την ένθερμη αποδοχή του κοινού και συνέβαλαν στην αφύπνιση των συνειδήσεων των Οδησσινών παροίκων.
Βασιλης Καρδασης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου