Τη Κλάδονος η Σοφία νέησα εχόρεψεν και με τα χίλια δυσκολίας ετράνυνεν και εσπούδασεν το μονάκριφον παιδόπον άτς, τον Παντζίκον.
Άμον ντο ετελείωσεν το Φροντιστήριον εγέντον διάσκαλος. Δύο χρόνια εκάτσεν 'ς ση Κογκά κ' επεκεί επήγεν ’ς σήν Ρουσσίαν. Εκάτσεν κ’ εκεί, ’ς σήν Κρίμσκαγιαν, διάσκαλος ’ς σό Ελλενικόν το σκολείον τέσσερα χρόνια.
Η μάνα τ' 'ς ατά τα τέσσερα χρόνια έφαγεν άτεν η αρωθυμία .Εκείνε 'ς σήν Ρουσσίαν κ’ εθέλνεν να πάη με τον γυιόν άτς.-«Κ' επορώ ν' αφίνω το πουτζάκι μ', έλεεν, κ' εκείνο τ' ευλογημένον κι θέλ’ να γυρίζ’ ..θα τρώει με ατό η καμονή.»
Έγραψεν, έβαλεν και τ’ άλλ’τς κ' έγραψαν, 'ς σό τέλος έφερεν τον Παντζίκον άτς 'ς σην Τραπεζούνταν, και έτρεξεν απάν - αφκά εδιόρτσεν ατόν 'ς ση Δαφνούντας το σκολείον.
Ο Παντζίκον καλόν παιδίν ετον, άμαν με το να έζησεν 'ς σην Ρουσσίαν και έμαθεν και τζιάτρα-πάτρα τα ρούσσικα, κανίναν κ’ επεγανέφκουτον.
— Παντζίκο, έλεγεν ατόν η μάνα τ', οψέ η Μελπομένη τη Πατούλ’ έστειλεν προξενείαν. Θέλ' ν’ εφτάει σε γαμπρόν.. Το κορτσόπον άτς, μάλαμαν κορίτ’ς εν.
— Λελεύω σε, μάνα! έλεγεν κι' o Γερίκας. Αφ'ς τα προξενείας.
Εγώ Τραπεζούντας κορίτ'ς να παίρω κ’ είμαι..Ούλα τα κορίτσια 'σουν οπισθοδρομικά και απολίτιστα είναι!.
Αέτς πα εδέβαν άλλα δυο χρόνια κι' ο Παντζίκον εέντον 30 χρόνων και κανέναν κορίτ’ς κ’ εύρεν άξιον άτ’... Η μάρσα η Σοφία τρανόν μεράκ είχεν άτο, άμαν ντο ν' εποίνεν.
Οσα επέγνα 'ς σό σπίτ’ν άτς, η καλατζή άτς, τη Παντζίκονος η παντρεία ετόν...
* *
Εκείνο τον χρόνον 'ς σό φροντιστήριον έρθεν ίνας καθηγητής, α σήν Ελλάδαν, Στέφανον Κόκκον, έλεγαν άτον. Χέρος έτον και έφερεν μετ’ εκείνον την Θαγατέραν άτ', έναν έμορφον κορίτσ' 20-22 χρόνων. Ενοικίασσεν έναν μικρόν οσπιτό πον ’ς σην γειτονίαν εμούν. Εγνωρισέφταμε. Είχαμε έναν «καλημέρα» ανάμεσα μουν. Άρ’ ατόσον !
Τη Χριστού την ημέραν απάν ’ς σο βράδον με τα χιόνια έρθεν η Σοφία 'ς σό σπίτι μ'. - Βέβαια είπε με, κατ' έρθα να παρακαλώ σε... Αμαν τρανόν μυστικόν εν’..
Ε... ασού εν μυστικόν εγώ μ' άκου' άτο, είπεν η Στοφορίνα, και ετοιμάστεν ν’ εβγαίν ασήν οτάν.
— Γιόκ, γιόκ... Στοφορίνα άκ’σον κ’ εσύ.
Καί είπε μας το μυστικόν άτς η Σοφία: Ο Παντζίκον εγάπεσεν την θαγατέραν τη Στέφανε τη διασκάλ' καί θέλ' να παίρ’ ατεν...και έρθεν η Σοφία να παρακαλεί με να πάγω ψαλαφώ άτεν ασόν πατέραν ατς.
Καλόν, είπα, η κουτζή εξέρ’ τηδέν ;
-Για τ’ ατό τηδέν κ' είπε με, λέει η μάρσα.
Άκ’σον Σοφία, λέει ή Στοφορίνα. Πρώτα-πρώτα πρέπ’ να λέει μας ο Παντζίκον που ευρίεται η δουλεία με το κορίτζ' κ' επεκεί να καλατζεύωμε και τον δάσκαλον.
’Σά δυο - τρία ημέρας απάν' έρθεν ξαν η Σοφία και είπε με πως το κορίτζ’ είδεν τον Παντζίκον κι’ άέτς εξέρ’ ποίος εν' !..
-Άλλο;...
Άλλο, ντο θέλ’τς... Άρ' εξέρ’ ντο σίλεος εν’... και ντο εν' και διάσκαλος...
-Σοφία ! εκαλάτζεψαν ; Είπαν τηδέν ;
-Έ!.. εκείνα vτo θ' έλεγαν, θα λες άτα εσύ.. Ατό τ’ εσόν δουλείαν..
Και ερχίνεσεν να παρακαλει να κλαίει, να ευχάται.. — «Λελεύω σε, Βέβαια, εσύ κι' ο θεός ίσ..»
Έν σόοντα έτζιξαμ’ ατέν και εδέχτα.
-Αμάν Σοφία, είπα, εγώ τα λώματα μ’ για προξενέτεν κ' είν’.. και τα Ελλενικά μ’ κί ξέρω αν θα εγροικά τα ατός ο διάσκαλον...
-Τζιάνου μ'... λώματα, φορίζω σε τη Παντζίκο το καλόν το «κατ’» ’ς σό μπόϊ έναν είστεν.
-Και τα Ελλενικά μ’ ;..
-Ευλογημένε! Εσύ...τα Ελλενικά άσ’ εκείνον και καλλίον καλατζεύς άτα.. Τ’ εξυπνάδα σ’ ας ειν’καλά!..
Ηύραμε εύλογον να πάγω τα Κάλαντα την ημέραν, τέα ’ς σήν «επίσκεψιν» και να εφτάγω την προξενείαν.
Ως το μεσημέρ’ ο Παντζίκον εφόρνεν τα καλά τ’. Ασό μεσημέρ’ κ' υστερνά έγκε μ’ άτα η Σοφία και εφόρεσα τα εγώ. Τα μανίκια ολίγον κοντά έσαν, το πανταλόν πα ολίγον κοντόν ετον. Το γελέκον και το τζιακέτον καλά κ' εκούμπωναν απάν’ ιμ, άμαν...το σωστόν, σω-στόν—καινούργια έσαν. Εδέβασαν 'ς σήν γούλα μ’ κι’ εναν κόκκινον γραβάτον, εφόρτσανε με καί «λάστικα» να μη λερώνω τ’ οσπίτ' τη διασκάλ’— επέρα το κομπολόι ’ς σ’ έναν το χέρ’ και το «παστόν» ’ς σ’ άλλο, εγέμ’ «τρίγκαν» και εδέβα πλάν.
Τάκ-τάκ’ εντώκα ’ς σήν πόρταν. Ενοιξε με η θαγατέρα τη διάσκαλε και ερώτεσε με ντ' αραεύω ;
-Έ, γειτόν’ είμες, είπα, έρθα να ελέπω σας...
— Περάστε, περάστε, είπεν.
Εξέγκα τα λάστικα μ’ και εσέβα απέσ’ ’ς σην οτάν. 0 διάσκαλον εκάθουτον ’ς σό τραπέζ’ κεκά και ένοιγεν «φάλ» (πασιέντσα).
-Καλημέρα, είπα, καί εις έτη πολλά !..
Εγροίκ’σα πως ευχαριστέθεν ο μαύρον. Εσκώθεν εδώκε με το χέρ’ν άτ’, είπε με «καλώς ορίσατε» και εκάτσαμε.
Κατ’ είπα, κατ’ είπεν κ' επεκεί το κορίτσ’ έφερε μας απ’ έναν κονιάκ κι’ άπ’ έναν σεκερλεμέν..
Εγώ άμον εσασούρεψα. Κ’ εξέρ’να πως ν’ αρχινώ. Άμαν έκείν' πα τηδέν κ' έλεγαν κ’ ερχίνεσα να στεναχωρεύκουμαι. Έσπιγγαν εμέ και τα λώματα μ' κι' ερχίνεσα να ιδρώνω. Είπα απέσ’ ’ς σο νού μ' «Κυριε ημών Ιησού Χριστέ» και..
-Κυρ διάσκαλε, ερώτεσά τον, έ’εις άλλα παιδία ;
-Όχι μόνο την κορούλα μου.
-Έμορφα !.. πολλά έμορφα..
Εγέλασεν ο διάσκαλον, εγέλασεν και το κορίτς και είπε με «ευχαριστώ».
Eγέλασα κι' εγώ χωρίς να εγροικώ γιατί είπε με ευχαριστώ και ξάν ερώτεσα :
Σόν τόπον εσούν πόσω χρονών αντρίζ'νε τα κορίτζια ;
Ετέρεσεν ίνας τον άλλον και ερώτεσεν ο διάσκαλον.
-Τι θα πει αντρίζ.. αντρίζ..
-Αντρίζ’νε ! λέγω κ’ εγώ... Παίρ’νε άντραν, πως λέτε άτο εσείν... παντρεύκουνταν.. διάσκαλε.
-Α ! πανδρεύονται Ε.. ανάλογα, είπε, 20 - 22 - 25 και παραπάν’..
Ε... ατώρα κ’ επορώ να λέγω σας καταλεπτώς πως έγκα την καλατζήν ’ς σήν προξενίαν και ς’ σον Παντζίκον.
Άλλα έλεγα εγώ, άλλα εγροίκαναν εκείν’.. άμαν ’ς σο τέλος εσέβαν απέσ’...
-Δηλαδή, λέει με εν σόοντα ο διάσκαλον, ο νέον ατός ο διάσκαλον ψαλαφά—αέτς κ’ είπεν άτο, άμαν ατό είπεν την κόρη μου ;
-Έ !.. ναι., ναι.. για τ’ ατό έρθα, είπα κ’ εγώ.
Eκλώστεν κ’ ερώτεσεν την θαγατέραν άτ’ άν εγνώρτσεν ατόν τίναν επροξένευα. Το κορίτζ είπεν πως κι ξερ’ για τίναν λέγω.
-Ναι ρίζα μ’, λέγω κ’ εγώ, κιά εκείνος ο Παντζίκον, τεμέκ ο Παναγιώτης Χουχουλίδης είπεν πως τ’ Άεστεφανή έρθεν αδά με τ’ άλλ’τς τοί διασκάλ’τς, ’ς σή πατέρα σ’ τ’ όνομαν...
-Ά !.. του Άγιου Στεφανή, λέει κ' εκείνε, και τερεί με καλά καλά, από πάν’ ους αφκά..
- Ναι.. ναι τ’ Άε - Στεφανή...
-Πολλοί έρθαν... λέει, πως να ενθυμούμαι ! Και ξαν τερεί με από πάν' ους αφκά.
-Aς λέγω σε να ενθυμάσαι, λέγω κ’ εγώ. Εκάν 28 - 30 χρονών. Μαυριδερός. ’Σ εμόν το πόϊ. Το μυτίν άτ’ ολίγον τρανόν και η γούλα τ’ μακρήν...
-Τι ρούχα φορούσε ;
Eγροίκ’σα πως για τα λώματα τ' ερώτεσεν, και άμον ερχίνεσα να ιδρώνω ξαν...
-Κιά ντ’ εξέρω !.. είπα.. Εκείνος πάντα αλλάζ’, «πολλά εχ’»..
-Στάσου να σου πω, λέει με η κουτζή, και πάσα τερεί με. Μαύρον κοστούμ’ άμον ατό ντο φορείς εσύ, και κόκκινον γραβάταν άμον το δικό σου...
-Ίσως, λέγω κι' εγώ.
Ναι.. ναι, ξάν λέει.., και στο πέτο του σακκακιού.
-Τζιάνουμ’ ντο «πιάτον» εν’ ατό ντο λές ;
-Να... εδώ... στον γιακά—και επίασεν το δεξέν την γιακάν τη τζακέτου μ’—είχεν έναν μεγάλο λεκέ.. Να.. ακριβώς όπως είναι αυτός !.. Και έσκωσεν την γιακάν κ' έδειξε μ’ άτο... Και είδα... είδα ο μαυρόχαρον έναν κοτζαμάν λεκέν απάν’ ’ς σην γιακάν.
Ε... ίσως...πέκι·..ίσως.., λέγω και τα τζεγκέδες ιμ’ ερχίνεσαν να τρομάζ’νε...
-Ε... ατός ετον... εκούιξεν το κορίτζ’ κ’ ελιγώθεν α σο γέλως.
Eκλώστεν ’ς σόν πατέραν άτς μερέαν, κατ’ είπεν άτον αγλήγωρα -αγλήγωρα, χωρίς να εγροικώ εγώ «γρί», κ’ επεκεί έρθεν επαίρεν το χέρι μ’ και είπε με:- «Ευχαριστώ καλέ γείτονα, και του χρόνου. Καληνύχτα... και εξέβεν ασήν οτάν!..
Εγώ έρθα κ’ επέμνα. Εγροίκ’σα πως η δουλεία κ' επήγεν καλά, άμαν την αιτίαν κ’ επόρνα να ευρίκω.
-Έ... ντο λες κυρ - διάσκαλε ; ερώτεσα.
-Πολλά λυπούμαι, είπεν, άμαν το κορίτσι, μ’ αρραβωνασμένον εν ’ς σην Ελλάδαν...
Eγροίκ’σα πως η Σοφίαν να εφτάει την θαγατέραν τή διάσκαλε νύφεν, κουσμέτ κ’ έτον! Εσκώθα αμον βρεγμέντσα κάτα να διαβαίνω πλάν’ άμαν κ’ εκρατισέφτα και ερώτεσα.
-Διάσκαλε, μη κακοφαίνεται σε, άμαν γιατί εγέλασεν το κορτσόπο σ’ και ντο είπε σε και κ' εγροικ’σα τηδέν ;
-Σ’ άλλο μίαν, είπε με όνταν θα ψαλαφά ο κύριος Χουχουλίδης κορίτζ’, να πάη ο ίδιον ψαλαφά το, και να μη στείλ’ τα λώματά τ’...
Eγώ επέμνα ’ς σόν τόπο μ’.
-Κατάλαβες τι είπα; ερώτεσέ με.
-Πως κ' εκατάβαλα... ο μαυρόχαρον!.. είπα κ’ ερούξα εξ'...
Α σην εντροπή μ' ενέσπαλλα να φορώ και τα «λάστικα»...
Αοίκον ρεζιλούκ’ καμμίαν ’ς σήν ζωή μ’ κ’ έπαθα.
ΤΟΞΑΝ ΓΙΑΛΑΝΤΣ
ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ
ΓΕΝΑΡΗΣ 1955
Άμον ντο ετελείωσεν το Φροντιστήριον εγέντον διάσκαλος. Δύο χρόνια εκάτσεν 'ς ση Κογκά κ' επεκεί επήγεν ’ς σήν Ρουσσίαν. Εκάτσεν κ’ εκεί, ’ς σήν Κρίμσκαγιαν, διάσκαλος ’ς σό Ελλενικόν το σκολείον τέσσερα χρόνια.
Η μάνα τ' 'ς ατά τα τέσσερα χρόνια έφαγεν άτεν η αρωθυμία .Εκείνε 'ς σήν Ρουσσίαν κ’ εθέλνεν να πάη με τον γυιόν άτς.-«Κ' επορώ ν' αφίνω το πουτζάκι μ', έλεεν, κ' εκείνο τ' ευλογημένον κι θέλ’ να γυρίζ’ ..θα τρώει με ατό η καμονή.»
Έγραψεν, έβαλεν και τ’ άλλ’τς κ' έγραψαν, 'ς σό τέλος έφερεν τον Παντζίκον άτς 'ς σην Τραπεζούνταν, και έτρεξεν απάν - αφκά εδιόρτσεν ατόν 'ς ση Δαφνούντας το σκολείον.
Ο Παντζίκον καλόν παιδίν ετον, άμαν με το να έζησεν 'ς σην Ρουσσίαν και έμαθεν και τζιάτρα-πάτρα τα ρούσσικα, κανίναν κ’ επεγανέφκουτον.
— Παντζίκο, έλεγεν ατόν η μάνα τ', οψέ η Μελπομένη τη Πατούλ’ έστειλεν προξενείαν. Θέλ' ν’ εφτάει σε γαμπρόν.. Το κορτσόπον άτς, μάλαμαν κορίτ’ς εν.
— Λελεύω σε, μάνα! έλεγεν κι' o Γερίκας. Αφ'ς τα προξενείας.
Εγώ Τραπεζούντας κορίτ'ς να παίρω κ’ είμαι..Ούλα τα κορίτσια 'σουν οπισθοδρομικά και απολίτιστα είναι!.
Αέτς πα εδέβαν άλλα δυο χρόνια κι' ο Παντζίκον εέντον 30 χρόνων και κανέναν κορίτ’ς κ’ εύρεν άξιον άτ’... Η μάρσα η Σοφία τρανόν μεράκ είχεν άτο, άμαν ντο ν' εποίνεν.
Οσα επέγνα 'ς σό σπίτ’ν άτς, η καλατζή άτς, τη Παντζίκονος η παντρεία ετόν...
Εκείνο τον χρόνον 'ς σό φροντιστήριον έρθεν ίνας καθηγητής, α σήν Ελλάδαν, Στέφανον Κόκκον, έλεγαν άτον. Χέρος έτον και έφερεν μετ’ εκείνον την Θαγατέραν άτ', έναν έμορφον κορίτσ' 20-22 χρόνων. Ενοικίασσεν έναν μικρόν οσπιτό πον ’ς σην γειτονίαν εμούν. Εγνωρισέφταμε. Είχαμε έναν «καλημέρα» ανάμεσα μουν. Άρ’ ατόσον !
Τη Χριστού την ημέραν απάν ’ς σο βράδον με τα χιόνια έρθεν η Σοφία 'ς σό σπίτι μ'. - Βέβαια είπε με, κατ' έρθα να παρακαλώ σε... Αμαν τρανόν μυστικόν εν’..
Ε... ασού εν μυστικόν εγώ μ' άκου' άτο, είπεν η Στοφορίνα, και ετοιμάστεν ν’ εβγαίν ασήν οτάν.
— Γιόκ, γιόκ... Στοφορίνα άκ’σον κ’ εσύ.
Καί είπε μας το μυστικόν άτς η Σοφία: Ο Παντζίκον εγάπεσεν την θαγατέραν τη Στέφανε τη διασκάλ' καί θέλ' να παίρ’ ατεν...και έρθεν η Σοφία να παρακαλεί με να πάγω ψαλαφώ άτεν ασόν πατέραν ατς.
Καλόν, είπα, η κουτζή εξέρ’ τηδέν ;
-Για τ’ ατό τηδέν κ' είπε με, λέει η μάρσα.
Άκ’σον Σοφία, λέει ή Στοφορίνα. Πρώτα-πρώτα πρέπ’ να λέει μας ο Παντζίκον που ευρίεται η δουλεία με το κορίτζ' κ' επεκεί να καλατζεύωμε και τον δάσκαλον.
’Σά δυο - τρία ημέρας απάν' έρθεν ξαν η Σοφία και είπε με πως το κορίτζ’ είδεν τον Παντζίκον κι’ άέτς εξέρ’ ποίος εν' !..
-Άλλο;...
Άλλο, ντο θέλ’τς... Άρ' εξέρ’ ντο σίλεος εν’... και ντο εν' και διάσκαλος...
-Σοφία ! εκαλάτζεψαν ; Είπαν τηδέν ;
-Έ!.. εκείνα vτo θ' έλεγαν, θα λες άτα εσύ.. Ατό τ’ εσόν δουλείαν..
Και ερχίνεσεν να παρακαλει να κλαίει, να ευχάται.. — «Λελεύω σε, Βέβαια, εσύ κι' ο θεός ίσ..»
Έν σόοντα έτζιξαμ’ ατέν και εδέχτα.
-Αμάν Σοφία, είπα, εγώ τα λώματα μ’ για προξενέτεν κ' είν’.. και τα Ελλενικά μ’ κί ξέρω αν θα εγροικά τα ατός ο διάσκαλον...
-Τζιάνου μ'... λώματα, φορίζω σε τη Παντζίκο το καλόν το «κατ’» ’ς σό μπόϊ έναν είστεν.
-Και τα Ελλενικά μ’ ;..
-Ευλογημένε! Εσύ...τα Ελλενικά άσ’ εκείνον και καλλίον καλατζεύς άτα.. Τ’ εξυπνάδα σ’ ας ειν’καλά!..
Ηύραμε εύλογον να πάγω τα Κάλαντα την ημέραν, τέα ’ς σήν «επίσκεψιν» και να εφτάγω την προξενείαν.
Ως το μεσημέρ’ ο Παντζίκον εφόρνεν τα καλά τ’. Ασό μεσημέρ’ κ' υστερνά έγκε μ’ άτα η Σοφία και εφόρεσα τα εγώ. Τα μανίκια ολίγον κοντά έσαν, το πανταλόν πα ολίγον κοντόν ετον. Το γελέκον και το τζιακέτον καλά κ' εκούμπωναν απάν’ ιμ, άμαν...το σωστόν, σω-στόν—καινούργια έσαν. Εδέβασαν 'ς σήν γούλα μ’ κι’ εναν κόκκινον γραβάτον, εφόρτσανε με καί «λάστικα» να μη λερώνω τ’ οσπίτ' τη διασκάλ’— επέρα το κομπολόι ’ς σ’ έναν το χέρ’ και το «παστόν» ’ς σ’ άλλο, εγέμ’ «τρίγκαν» και εδέβα πλάν.
Τάκ-τάκ’ εντώκα ’ς σήν πόρταν. Ενοιξε με η θαγατέρα τη διάσκαλε και ερώτεσε με ντ' αραεύω ;
-Έ, γειτόν’ είμες, είπα, έρθα να ελέπω σας...
— Περάστε, περάστε, είπεν.
Εξέγκα τα λάστικα μ’ και εσέβα απέσ’ ’ς σην οτάν. 0 διάσκαλον εκάθουτον ’ς σό τραπέζ’ κεκά και ένοιγεν «φάλ» (πασιέντσα).
-Καλημέρα, είπα, καί εις έτη πολλά !..
Εγροίκ’σα πως ευχαριστέθεν ο μαύρον. Εσκώθεν εδώκε με το χέρ’ν άτ’, είπε με «καλώς ορίσατε» και εκάτσαμε.
Κατ’ είπα, κατ’ είπεν κ' επεκεί το κορίτσ’ έφερε μας απ’ έναν κονιάκ κι’ άπ’ έναν σεκερλεμέν..
Εγώ άμον εσασούρεψα. Κ’ εξέρ’να πως ν’ αρχινώ. Άμαν έκείν' πα τηδέν κ' έλεγαν κ’ ερχίνεσα να στεναχωρεύκουμαι. Έσπιγγαν εμέ και τα λώματα μ' κι' ερχίνεσα να ιδρώνω. Είπα απέσ’ ’ς σο νού μ' «Κυριε ημών Ιησού Χριστέ» και..
-Κυρ διάσκαλε, ερώτεσά τον, έ’εις άλλα παιδία ;
-Όχι μόνο την κορούλα μου.
-Έμορφα !.. πολλά έμορφα..
Εγέλασεν ο διάσκαλον, εγέλασεν και το κορίτς και είπε με «ευχαριστώ».
Eγέλασα κι' εγώ χωρίς να εγροικώ γιατί είπε με ευχαριστώ και ξάν ερώτεσα :
Σόν τόπον εσούν πόσω χρονών αντρίζ'νε τα κορίτζια ;
Ετέρεσεν ίνας τον άλλον και ερώτεσεν ο διάσκαλον.
-Τι θα πει αντρίζ.. αντρίζ..
-Αντρίζ’νε ! λέγω κ’ εγώ... Παίρ’νε άντραν, πως λέτε άτο εσείν... παντρεύκουνταν.. διάσκαλε.
-Α ! πανδρεύονται Ε.. ανάλογα, είπε, 20 - 22 - 25 και παραπάν’..
Ε... ατώρα κ’ επορώ να λέγω σας καταλεπτώς πως έγκα την καλατζήν ’ς σήν προξενίαν και ς’ σον Παντζίκον.
Άλλα έλεγα εγώ, άλλα εγροίκαναν εκείν’.. άμαν ’ς σο τέλος εσέβαν απέσ’...
-Δηλαδή, λέει με εν σόοντα ο διάσκαλον, ο νέον ατός ο διάσκαλον ψαλαφά—αέτς κ’ είπεν άτο, άμαν ατό είπεν την κόρη μου ;
-Έ !.. ναι., ναι.. για τ’ ατό έρθα, είπα κ’ εγώ.
Eκλώστεν κ’ ερώτεσεν την θαγατέραν άτ’ άν εγνώρτσεν ατόν τίναν επροξένευα. Το κορίτζ είπεν πως κι ξερ’ για τίναν λέγω.
-Ναι ρίζα μ’, λέγω κ’ εγώ, κιά εκείνος ο Παντζίκον, τεμέκ ο Παναγιώτης Χουχουλίδης είπεν πως τ’ Άεστεφανή έρθεν αδά με τ’ άλλ’τς τοί διασκάλ’τς, ’ς σή πατέρα σ’ τ’ όνομαν...
-Ά !.. του Άγιου Στεφανή, λέει κ' εκείνε, και τερεί με καλά καλά, από πάν’ ους αφκά..
- Ναι.. ναι τ’ Άε - Στεφανή...
-Πολλοί έρθαν... λέει, πως να ενθυμούμαι ! Και ξαν τερεί με από πάν' ους αφκά.
-Aς λέγω σε να ενθυμάσαι, λέγω κ’ εγώ. Εκάν 28 - 30 χρονών. Μαυριδερός. ’Σ εμόν το πόϊ. Το μυτίν άτ’ ολίγον τρανόν και η γούλα τ’ μακρήν...
-Τι ρούχα φορούσε ;
Eγροίκ’σα πως για τα λώματα τ' ερώτεσεν, και άμον ερχίνεσα να ιδρώνω ξαν...
-Κιά ντ’ εξέρω !.. είπα.. Εκείνος πάντα αλλάζ’, «πολλά εχ’»..
-Στάσου να σου πω, λέει με η κουτζή, και πάσα τερεί με. Μαύρον κοστούμ’ άμον ατό ντο φορείς εσύ, και κόκκινον γραβάταν άμον το δικό σου...
-Ίσως, λέγω κι' εγώ.
Ναι.. ναι, ξάν λέει.., και στο πέτο του σακκακιού.
-Τζιάνουμ’ ντο «πιάτον» εν’ ατό ντο λές ;
-Να... εδώ... στον γιακά—και επίασεν το δεξέν την γιακάν τη τζακέτου μ’—είχεν έναν μεγάλο λεκέ.. Να.. ακριβώς όπως είναι αυτός !.. Και έσκωσεν την γιακάν κ' έδειξε μ’ άτο... Και είδα... είδα ο μαυρόχαρον έναν κοτζαμάν λεκέν απάν’ ’ς σην γιακάν.
Ε... ίσως...πέκι·..ίσως.., λέγω και τα τζεγκέδες ιμ’ ερχίνεσαν να τρομάζ’νε...
-Ε... ατός ετον... εκούιξεν το κορίτζ’ κ’ ελιγώθεν α σο γέλως.
Eκλώστεν ’ς σόν πατέραν άτς μερέαν, κατ’ είπεν άτον αγλήγωρα -αγλήγωρα, χωρίς να εγροικώ εγώ «γρί», κ’ επεκεί έρθεν επαίρεν το χέρι μ’ και είπε με:- «Ευχαριστώ καλέ γείτονα, και του χρόνου. Καληνύχτα... και εξέβεν ασήν οτάν!..
Εγώ έρθα κ’ επέμνα. Εγροίκ’σα πως η δουλεία κ' επήγεν καλά, άμαν την αιτίαν κ’ επόρνα να ευρίκω.
-Έ... ντο λες κυρ - διάσκαλε ; ερώτεσα.
-Πολλά λυπούμαι, είπεν, άμαν το κορίτσι, μ’ αρραβωνασμένον εν ’ς σην Ελλάδαν...
Eγροίκ’σα πως η Σοφίαν να εφτάει την θαγατέραν τή διάσκαλε νύφεν, κουσμέτ κ’ έτον! Εσκώθα αμον βρεγμέντσα κάτα να διαβαίνω πλάν’ άμαν κ’ εκρατισέφτα και ερώτεσα.
-Διάσκαλε, μη κακοφαίνεται σε, άμαν γιατί εγέλασεν το κορτσόπο σ’ και ντο είπε σε και κ' εγροικ’σα τηδέν ;
-Σ’ άλλο μίαν, είπε με όνταν θα ψαλαφά ο κύριος Χουχουλίδης κορίτζ’, να πάη ο ίδιον ψαλαφά το, και να μη στείλ’ τα λώματά τ’...
Eγώ επέμνα ’ς σόν τόπο μ’.
-Κατάλαβες τι είπα; ερώτεσέ με.
-Πως κ' εκατάβαλα... ο μαυρόχαρον!.. είπα κ’ ερούξα εξ'...
Α σην εντροπή μ' ενέσπαλλα να φορώ και τα «λάστικα»...
Αοίκον ρεζιλούκ’ καμμίαν ’ς σήν ζωή μ’ κ’ έπαθα.
ΤΟΞΑΝ ΓΙΑΛΑΝΤΣ
ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ
ΓΕΝΑΡΗΣ 1955
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου