Γεννήθηκε στο Σοχούμι της Αμπχαζίας και έζησε εκεί μέχρι να τελειώσει το Λύκειο. Μετά έφυγε στη Μόσχα για σπουδές στο Χρηματοοικονομικό Πανεπιστήμιο. Εργαζόταν στα κεντρικά γραφεία της κρατικής Τράπεζας της Μόσχας. Αλλά ποτέ δεν έχασε την επαφή με την πατρίδα του.
Ελληνες καπνέμποροι πρωτοστάτησαν στην ανάπτυξη του Σοχούμι το 1912. Συνέβαλαν στη δημιουργία δύο θεάτρων
- Πότε ήρθατε εδώ;
«Μόνιμα ήρθα το 1992. Η πρώτη φορά που μπόρεσα να ταξιδέψω εδώ μόλις άλλαξε η σοβιετική νομοθεσία περί ταξιδιών στο εξωτερικό ήταν το 1988».
- Η ιστορία της πόλης;
«Η σημερινή πόλη του Σοχούμι είναι κτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας ελληνικής Διοσκουριάδας. Το Μεσαίωνα η Αμπχαζία επί αιώνες ήταν τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και ο ελληνισμός τότε συνέχιζε να ανθεί εκεί. Ο ντόπιος πληθυσμός εκχριστιανίστηκε.
Μετά την κατάκτηση της Αμπαζίας από τους Οθωμανούς ο αμπχάζικος πληθυσμός επί το πλείστον εξισλαμίσθηκε. Το 1810 η Αμπχαζία ως δουκάτο έγινε τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Οι ρωσικές αρχές άρχισαν να προσελκύουν χριστιανικό πληθυσμό στην Αμπχαζία με τις πολλές διευκολύνσεις που του παρείχαν.
Ετσι 300 ελληνικές οικογένειες από τα νησιά του Αιγαίου κάπου στα μέσα του 19ου αιώνα μετοίκισαν στην Αμπχαζία. Αργότερα άρχισε η μαζική εποίκιση της περιοχής από τους Ελληνες του Πόντου με τη δημιουργία πάνω από 50 χωριών».
- Η ελληνική κοινότητα;
«Ιδρύθηκε το 1905. Οι πρώτοι στόχοι της οποίας ήταν η δημιουργία ελληνικού σχολείου (άνοιξε το 1909) και η ανέγερση της ελληνικής εκκλησίας (από 1915). Εκεί έδρασε πολιτικά ως μενσεβίκος ο Γιάννης Πασαλίδης, μετέπειτα ιδρυτής της ΕΔΑ, ο οποίος εξέδιδε την εφημερίδα "Νέα Ζωή".
Επίσης στο Σοχούμι ζούσε η γνωστή οικογένεια Μοσκώφ, από τους οποίους προέρχεται ο Κωστής Μοσκώφ, καθώς και η οικογένεια Μπαλτατζή, οι οποίοι μετέφεραν τη συνεταιριστική ιδέα στην Ελλάδα. Μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων η ελληνική σοσιαλιστική παιδεία άνθησε.
Από το 1927 μέχρι το 1938 λειτουργούσε ελληνικό θέατρο στο Σοχούμι και ερασιτεχνικά θέατρα σε αρκετά χωριά. Με την αλλαγή πολιτικής του κράτους περί εθνοτήτων από το 1937, το 1938 έκλεισαν τα ελληνικά σχολεία, θέατρα, και η εφημερίδα "Κόκκινος Καπνάς" το Μάρτιο του 1939».
- «Μικρή Ελλάδα»;
«Ετσι το έλεγαν τότε, άρχισε να χάνει το ελληνικό του πρόσωπο και οριστικά το έχασε το 1949 με την εξορία του ελληνικού πληθυσμού στο Καζακστάν και την Κεντρική Ασία. Μετά το θάνατο του Στάλιν, από το 1956 ένα μέρος των Ελλήνων γύρισε πίσω, αλλά επειδή η αρχές της ΣΣΔ Γεωργίας δεν ήταν πρόθυμες να δεχθούν πίσω μεγάλο αριθμό Ελλήνων οι περισσότεροι μείνανε στους τόπους εξορίας, αλλά μερικοί μπόρεσαν να φύγουν στην Ελλάδα».
- Διδάσκατε ελληνικά;
«Ναι, πριν από την περεστρόικα, από το 1981, με πολλή δυσκολία πέτυχε μια ομάδα Ελλήνων του Σοχούμι η οποία αποτελούνταν από τους: Θεόφιλο Ποποβίδη, Χαράλαμπο Πολιτίδη, Γεώργιο Σοφιάδη, Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο, Βασίλειο Νικοπολίδη, Βαλεντίνα Ποποβίδη.
Αυτοί δημιούργησαν την ημιπαράνομη οργανωτική επιτροπή και συγκέντρωσαν υπογραφές του ελληνικού στοιχείου, απευθύνθηκαν στις κομματικές αρχές στη Μόσχα, διαπραγματεύθηκαν τα ζητήματα επαναφοράς της διδασκαλίας των ελληνικών με το υπουργείο Παιδείας της Αμπχαζίας και πάλεψαν για την υπερπήδηση των εμποδίων από την πλευρά του υπουργού Παιδείας της ΣΣΔ Γεωργίας, ο οποίος εναντιωνόταν σθεναρά στην ιδέα αυτή».
- Μετά;
«Το 1989 δημιουργήθηκε και η ελληνική οργάνωση της Αμπχαζίας με την επωνυμία "Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Αμπχαζίας", πρόεδρος του οποίου εκλέχθηκε ο Ευστάθιος Αναστασιάδης. Στο Σοχούμι επαναδραστηριοποιήθηκαν το ποντιακό θέατρο, τα ελληνικά μουσικά συγκροτήματα, άρχισαν να αναστηλώνονται ελληνικές εκκλησίες στα χωριά, να εντείνονται οι επαφές με την Ελλάδα. Σύμφωνα με την καταγραφή πληθυσμού το 1989, στην Αμπχαζία ο ελληνικός πληθυσμός ανερχόταν σε 14.664 άτομα».
Από τον ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΥΣΗ
g.kiousis@eleftherotypia.net
Πηγη: Ελευθεροτυπια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου