Οι σχέσεις των Ελλήνων και των Τούρκων στην εποχή του ήπιου μονάρχη Σουλτάν Χαμίτ ήταν αγαθές. Ο Μουτασαρίφης Χαλήλ Χαμδή μπέης είχε πολύ φιλικές σχέσεις με τον παλιό Μητροπολίτη Άνθιμο και μετά με το Γερμανό Καραβαγγέλη Της Αμισού και Πάφρας.
Τούρκοι, Έλληνες και Αρμένιοι χαίρονταν τις αρμονικές σχέσεις τους. Συχνά ο Μητροπολίτης με το Διοικητή αντάλλαζαν επισκέψεις φιλοφροσύνης. Όταν οι Τούρκοι είχαν το Ραμαζάνι τους, που κρατούσε 40 μέρες και έτρωγαν μόνο τα μεσάνυχτα με το σύνθημα του κανονιού, οι Έλληνες παρακολουθούσαν με πολύ συμπάθεια. Και όταν ερχόταν η άλλη μεγάλη γιορτή το Μπαϊράμι, τρεις μέρες διασκέδαζαν στους δρόμους χορεύοντας με νταούλια, βιολιά και σάζια Έλληνες και Τούρκοι μαζί.
Το ίδιο έκαναν και οι Τούρκοι τα Χριστούγεννα και το Πάσχα των Χριστιανών. Οι Ρωμιές στα χαμάμια συναντιόνταν με τις χανούμισσες και έκαναν παρέα. Ένιωθαν σαν αδελφές στο ζεστό εκείνο περιβάλλον.
Τούρκοι, Έλληνες και Αρμένιοι χαίρονταν τις αρμονικές σχέσεις τους. Συχνά ο Μητροπολίτης με το Διοικητή αντάλλαζαν επισκέψεις φιλοφροσύνης. Όταν οι Τούρκοι είχαν το Ραμαζάνι τους, που κρατούσε 40 μέρες και έτρωγαν μόνο τα μεσάνυχτα με το σύνθημα του κανονιού, οι Έλληνες παρακολουθούσαν με πολύ συμπάθεια. Και όταν ερχόταν η άλλη μεγάλη γιορτή το Μπαϊράμι, τρεις μέρες διασκέδαζαν στους δρόμους χορεύοντας με νταούλια, βιολιά και σάζια Έλληνες και Τούρκοι μαζί.
Το ίδιο έκαναν και οι Τούρκοι τα Χριστούγεννα και το Πάσχα των Χριστιανών. Οι Ρωμιές στα χαμάμια συναντιόνταν με τις χανούμισσες και έκαναν παρέα. Ένιωθαν σαν αδελφές στο ζεστό εκείνο περιβάλλον.
Στη Διοίκηση ο Ελληνισμός αντιπροσωπεύονταν από κληρικούς στα συμβούλια των Νομών. Οι αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων ήσαν υποχρεωτικές. Η πλειοψηφία των Δ.Σ. ήταν Τούρκικη αλλά την κατεύθυνση σε κάθε απόφαση την έδιδε ο πνευματικός αρχηγός των Ελλήνων.
Η θέση του ήταν ενισχυμένη, γιατί ο μόνος εγκαταστημένος στη θέση αυτή με Σουλτανικό Φιρμάνι ήταν αυτός.
Ακολουθούνταν και υποστηρίζονταν απ’όλους τους Χριστιανούς, από τους αντιπροσώπους των Χριστιανικών Κρατών και από το Οικουμ. Πατριαρχείο, μέσω του οποίου ενίοτε απέτρεπε αντίθετες αποφάσεις με επέμβαση στην Υψηλή Πύλη.
Οι πνευματικοί αρχηγοί των Ελλήνων ήσαν αναγνωρισμένοι και από τους Τούρκους που αισθάνονταν τη γυμνότητά τους μπροστά στους εγκυκλοπαιδικώς μορφωμένους με το θάρρος της γνώμης τους κληρικούς. Πολλές φορές η διοίκηση διευθύνονταν από Μητροπολίτες χάρη στα προσόντα τους και πολλοί Τούρκοι κατέφευγαν σ’ αυτούς για την επίλυση των ζητημάτων τους.
Οι εξωτερικές Χριστιανικές τελετές προσέλκυαν πλήθη Μουσουλμάνων, που συμμετείχαν στις πανηγύρεις, στην κατάδυση του Τιμίου Σταυρού τα Θεοφάνια. Έτσι δημιουργούνταν αρμονικές σχέσεις και πολλές δυσχέρειες τακτοποιούνταν.
Το Πάσχα και η γιορτή του Αγίου Γεωργίου ήσαν κοινές γιορτές. Το Πάσχα είχαν αργία και οι Τούρκοι λόγω απουσίας των Ελλήνων από τις εργασίες τους. Στα χωριά Έλληνες και Τούρκοι έβαφαν αυγά. Κάτω από τον Επιτάφιο περνούσαν και οι Τούρκοι για να θεραπευτούν από τις αρρώστιες τους. Οι Ιερές Μονές των Ελλήνων ήσαν προσκυνήματα των Ελλήνων και των Τούρκων.
Στο Ότκαγια της Πάφρας στη γιορτή της Παναγίας στις 15 Αυγούστου, όλοι μαζί γιόρταζαν Τούρκοι και Έλληνες. Μέχρι και σήμερα ακόμη οι Τούρκοι της περιοχής πιστεύουν ότι η Παναγία θεραπεύει τα μάτια τους.
Το νεοτουρκικό Κομιτάτο, «Ένωση και Πρόοδος», ιδρύθηκε το 1891 στη Γενεύη από εθνικιστικά στοιχεία και κατόπιν το 1906 μετέφερε την έδρα της στη Θεσ/νίκη με αρχηγό τον Εμβέρ, που οργάνωσε την επανάσταση του 1908132. Ο Ταλαάτ ήταν Υπουργός Εσωτερικών του Κομιτάτου και ο Εμβέρ Υπουργός Στρατιωτικών. Το τρίτο μέλος του Ν.Κ. ήταν ο Νιαζί.
Το 1908 το μυστικό σωματείο των Νεοτούρκων με στρατιωτικό κίνημα στη Μακεδονία ανάγκασε το Σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ να υπογράψει το τουρκικό Σύνταγμα, το Χουριέτ. Έτσι η Αυτοκρατορία πήρε καινούργιο δρόμο, άγνωστο και αρχικά γεμάτο ελπίδες για τους καταπιεσμένους υπηκόους της. Το γεγονός γιορτάστηκε με δοξολογίες, ύμνους, πανηγύρια, τραγούδια από τους Τούρκους, Αρμένιους, Τσερκέζους, οι οποίοι έσμιγαν τα χέρια, αγκαλιάζονταν, φιλιούνταν και αυθόρμητα ζητωκραύγαζαν: Γιασασίν Χουριέτ! Ζήτω το Σύνταγμα!......
Ζήτω η Αδελφότητα!......Ζήτω η Ισότητα!....... Κάτω ο Χαμίτ!.....
Όλοι είχαν πιστέψει πως το αναμορφωτικό κίνημα, που επικράτησε στην Τουρκία θα έδινε την προσδοκώμενη ελευθερία σ’ όλους και οι εθνότητες και οι Θρησκείες θα βάδιζαν ισότιμες και ελεύθερες προς το μέλλον.
Κανένας Ρωμιός δεν είχε καταλάβει τη βαθύτερη σημασία του κινήματος. Γιατί η εντύπωση που δημιουργήθηκε ήταν σατανική και παραπλανητική. Οι πρωτεργάτες του Χουριέτ στρατηγοί, Εμβέρ, Ταλαάτ και Νιαζί έριξαν ένα φωτεινό προπέτασμα μεθυστικού καπνού που ζάλισε τα μάτια και τα μυαλά του κόσμου με τα πολύχρωμα οράματά του.
Οι Νεότουρκοι σχεδίαζαν στα σκοτεινά, κάτω από την απατηλή προμετωπίδα του Κομιτάτου τους, «Ένωση-Πρόοδος», την αφομοίωση όλων των εθνοτήτων της Αυτοκρατορίας σε μια ενιαία τουρκική εθνότητα, συνεχίζοντας έτσι την πολύ παλιά παράδοση των πρώτων ολιγάριθμων Τουρανών προγόνων τους.
Η ανοχή λοιπόν των Τούρκων δυναστών τερματιζόταν κάτω από μια πανηγυρική απάτη. Καταργούνταν ουσιαστικά τα προστατευτικά προνόμια, που είχαν επιβληθεί με επέμβαση των ομοθρήσκων μεγάλων δυνάμεων και κυρίως της Ρωσίας.
Τη θέση των προνομίων την πήρε η «Ενότητα», δηλαδή η εξοντωτική απορρόφηση των Ρωμιών και των Αρμενίων, ο οικονομικός εξανδραποδισμός και η ληστεία των περιουσιών. Μόλις μετά από είκοσι μέρες από την καθιέρωση του Συντάγματος στη νέα Τουρκική Κυβέρνηση της Κωνσταντινούπολης, στάλθηκαν τηλεγραφήματα που διαμαρτύρονταν για το σύνθημα «Αδελφότητα» και επέμεναν ότι ήταν αντίθετη με τον ισλαμισμό η αδελφική συμβίωση με τους άπιστους, γκιαούρηδες Ρωμιούς και Αρμένιους. Έλεγαν ότι η θρησκεία του Μωάμεθ θεωρεί ακάθαρτους και μιαρούς τους μη μουσουλμάνους.
Οι αρχηγοί των Νεοτούρκων Ταλαάτ και Εμβέρ αποφάσισαν τη σφαγή των Αρμενίων. Ο Εμβέρ τελικά σκοτώθηκε σε μάχη πολεμώντας εναντίον των Ρώσων τον Αύγουστο του 1922, τον Ταλαάτ όμως τον σκότωσε ένας Αρμένιος στο Βερολίνο, όπου είχε καταφύγει μετά την κατάρρευση της Τουρκίας.
Μέσα σε 15 μέρες σφάχτηκε ολόκληρο το αρμενικό έθνος. Εσφάγησαν περίπου δύο εκατομμύρια Αρμένιοι140. Μόνο στα Άδανα της Κιλικίας στο όνομα της ενότητας έσφαξαν 20.000 Αρμένιους. Στη Μαλάτεια και στα περίχωρα έσφαξαν 40.000 Αρμένιους.
Η Μαλάτεια ήταν η αρχαία Ελληνική πόλη Μελετίνη. Ήταν ωραία, εύφορη και εμπορική πόλη. Είχε πριν από τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο περισσότερο από 25.000 κατοίκους Αρμένιους. Στα περίχωρά της στο Τάστεπε, Κιουντιπέτ-δερέ, Εσκισεχίρ και Φούρουνδζα, κατοικούσαν περίπου 15.000 Αρμένιοι οι οποίοι σφάχτηκαν μαζί με τους άλλους. Αργότερα οι Τούρκοι μετά από εννέα χρόνια όπως και οι Κούρδοι έσκαβαν το χώμα και ζητούσαν ανθρώπινα κρανία για να τους πάρουν τα χρυσά δόντια.
Για τους Έλληνες σοφίστηκαν τη λευκή σφαγή. (Le massacre dlanc). Στην αρχή μετά τους Αρμένιους ήθελαν να σφάξουν και τους Έλληνες. Με τη μεσολάβηση του Πατριαρχείου όμως ο Ρωσικός στόλος εμφανίστηκε στη Μαύρη Θάλασσα και έτσι η σφαγή αποτράπηκε.
To 1916 άρχισαν οι εκτοπισμοί των Ελλήνων.
Ο Γερμανός Καραβαγγέλης, ο Μητροπολίτης Αμισού-Πάφρας, μόλις είχε μάθει από το φίλο του, τον Πρόξενο της Αυστρίας ότι είχε αποφασιστεί αθρόα μετατόπιση ολοκλήρου του Ελληνικού πληθυσμού του Πόντου στο εσωτερικό, συνάντησε στο Σου Σεχίρ το στρατάρχη Βεχήπ Πασά, τον οποίο είχε φιλοξενήσει πολλές φορές στη Μητρόπολη του ηγεμονικά.
Έμεινε τρεις μέρες κοντά του και πήρε την υπόσχεση ότι θα πράξει ότι είναι δυνατό για να αποτρέψει την πλήρη εκτέλεση της διαταγής της Κυβερνήσεως.
Επέτυχε τη διάσωση της πλούσιας Αμισού
Νικόλαος Κυνηγόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου