Αι μάχαι του Δαζλή Ταζλών
Την 24ην Φεβρουαρίου οι Τούρκοι επιχειρήσαντες με μικροτέρας δυνάμεις επιθέσεις εναντίον μας κατετροπώθησαν τελείως εγκαταλείψαντες τα όπλα και τα πολεμοφόδια των και πολλούς νεκρούς και τραυματίες. Εξ ημών ετραυματίσθησαν τίνες και εφονεύθησαν τρεις γυναίκες, πληγωθείσαι παραδόξως μέσα εις τα κρησφύγετα των.
Την 26ην οι Τούρκοι, αν και ενισχύθηκαν υπό αποσπασμάτων τακτικού στρατού και πυροβολικού ελαφρού, διεσκορπίσθησαν κατόπιν συντόμου μάχης, καθ' ην οι πολεμισταί μας, αψηφούντες τον θάνατον εξήλθον από τας θέσεις των και επετέθησαν κατά των κεμαλικών σώμα προς σώμα.
Ποία η οχυρά θέσις Δαζλή.
Το χωρίον τούτο κείται εις τας υπώρειας του όρους Μπογαλή, εν μέσω βαθείας φάραγγος, αποκλειομένης υπό υψηλών και πυκνών δένδρων.
Προς ανατολάς κείται το Σαχίρ Γιαγιλασή περιβαλλόμενον υπό απόκρημνων βράχων όπου υπάρχουν λαξευμένοι τρώγλαι, παλαιάς εποχής, όπου κατόρθωσαν να κρυβούν και διασωθούν 300 γυναικόπαιδά μας. Προς δυσμάς κείται το Μεντεκλή Γιαγιλασή απρόσιτος και δύσβατος τοποθεσία. Προς νότον ευρίσκετο ο υψηλότερος λόφος Τζαμή τεπεσί.
Προς βορράν εντός στενωπού κείνται τα ισχυρότατα προχώματά μας χάρις εις τα οποία πλειστάκις απεκρούσαμεν τους Τούρκους σώσαντες τα δεινοπαθήσαντα γυναικόπαιδά μας.
Εκεί ευρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου του μεγαλομάρτυρος. Οι Τούρκοι αιχμάλωτοι μας μας εδιηγήθησαν πολύ παράδοξα κατά την πολιορκίαν μας υπό των κεμαλικών. "Είδομεν" έλεγον, "ότι λευκός ιππεύς με απαστράπτον ξίφος περιήρχετο τα προχώματά σας κατ' επανάληψιν. Τον επυροβόλησαν πολλάκις, αλλά εστάθη αδύνατον να τον επιτύχουν".
Η εβδόμη μάχη εις το Δαζλή - πολύνεκρος και κρίσιμος.
Την 16ην Μαΐου ο στρατηγός Δζαβήτ πασάς, άγων ολόκληρον σύνταγμα προέβη εις τακτικήν πολιορκίαν του χωρίουυ Δαζλή. Μετά του στρατού συνέπραττον όλοι οι άτακτοι Τούρκοι των περιφερειών Ερπαά, Αμασείας, Τοκάτης και Νεοκαισάρειας. Κιρκάσιοι φίλοι μας οι οποίοι μας ειδοποίησαν περί της αφίξεως του Φουρκά Κομαντανή τούτου ανέφεραν ότι έχει δύναμιν 10.000 στρατού και ατάκτων. Ο αρχηγός μας Γεώργ. Μεγαλομύσταξ εζήτησεν αμέσως την βοήθειαν του διασήμου ολαρχηγού του Γιαγιλατσίκ Αναστ. Παπαδοπούλου.
Οι Τούρκοι πριν επιχειρήσουν επίθεσιν ωχυρώθησαν δια διπλής και τριπλής σειράς προχωμάτων, καθ'όλους τους κανόνας του πολέμου. Κάθε διάστημα τεσσάρων βημάτων εις μεγάλην απόστασιν είχον κατασκάψει το έδαφος, ωσάν να ευρίσκοντο απέναντι πολυπληθούς ευρωπαϊκού στρατού εις το δυτικόν μέτωπον του γενικού πολέμου.
Η έφοδος του όγκου τούτου ήτο εκτάκτως μεγαλοπρεπής. Οι σημαιοφόροι εις εκάστην πρόοδον του στρατού έμπηγον τας σημαίας των εις την γην με μεγάλο θάρρος και με μεθοδικότητα. Ημείς προ του μεγέθους του κινδύνου ετριπλασιάσαμεν τας προσπαθείας μας και επολεμήσαμεν ως άξιοι γόνοι των Ελλήνων. Σπιθαμήν προς σπιθαμήν διεφιλονεικήσαμεν το έδαφος και εγεμίσαμεν τον τόπον από τα πτώματα των Τούρκων. Εν τω μεταξύ, δια παν ενδεχόμενον, αποστείλαμεν εις ασφαλή κρησφύγετα τα γυναικόπαιδα, ενώ οι Τούρκοι δια συνεχούς καταιγισμού πυρός εναντίον των οχυρών θέσεών μας, μας ημπόδιζον δια πάσαν τολμηράν απόπειραν αντιεπιθέσεώς μας κατά των γραμμών των. Μέχρι εσπέρας εδονούντο τα βουνά εκ των ομοβροντιών των διαφόρων πυροβόλων. Οι Τούρκοι είχον τόσο πλησιάσει τας γραμμάς μας ώστε οι αξιωματικοί των, θεωρούντες βεβαίαν την παράδοσίν μας, την περιέμενον από στιγμής εις στιγμήν.
Ματαίως περιμένομεν επικουρίαν παρά του αρχηγού του Γιαγιλατσίκ Αναστασίου Παπαδόπουλου. 80 οπλοφόροι μας μεταβάντες εις το χωρίον Τσεπραήλ παριέμενον ανυπομόνως την ζητηθείσαν βοήθειαν, ότε επληροφορήθησαν παρά των γενναίων οπλαρχηγών Θεοφίλου και Μιχαήλ Κιουτσόγλου, ότι δυστυχώς ο αρχηγός είναι πληγωμένος και απέστειλεν εις επικουρίαν αυτούς μετά 40 οπλοφόρων. Η απελπισία μας τότε εκορυφώθη. Επιστεύσαμεν ότι ήλθε το τέλος μας και ότι τόσος δυστυχής λαός, τον οποίον επροστατεύσαμεν επί μήνας προώρισται εντός ολίγου να πέση εις τας χείρας των αιμοδιψών τίγρεων του Κεμάλ. Προσήλ-θεν ο ιερεύς μας και ετελέσαμεν μετά κατανύξεως παράκλησιν εν μέσω οδυρμών και κλαυθμών των ατυχών γυναικόπαιδων και υπό την πένθιμον κατήφειαν των πολεμιστών. Ο ιερεύς μας έφθασεν εις το ύψος του αοιδίμου ηγουμένου του Αρκαδίου Κρήτης Γαβριήλ, όταν μας ενεθάρρυνεν και ενεψύχωνεν, αναφέρων τους αρχαίους Σπαρτιάτες και τους ηρωισμούς των Σουλιωτών. Ήδη ησπάσθημεν όλοι την δεξιάν του ιερέως, καθ' ην στιγμήν ούτος με πλήρη πεποίθησιν μας εβεβαίωνεν ότι αφεύκτως θα νικήσωμεν τους βαρβάρους και θα σώσωμεν την ιεράν παρακαταθήκης την οποίαν είχομεν εις τας χείρας μας. Ταυτοχρόνως ο γενναιότατος αρχηγός μας μας εξέθετεν ως ο Λεωνίδας εις τας Θερμοπύλας το "Ταν ή επι Τας"! Πλήρεις θάρρους απεχωρίσθημεν, αφού ηκούσαμεν τας τελευταίας συστάσεις και παραγγελίας του αρχηγού μας. Διηρέθημεν εις τρία σώματα, ανά είκοσιν οπλοφόροι υπό τους οπλαρχηγούς Βασίλειον Παπαδόπουλον και Σάββαν Ιορδανίδην, οίτινες εστάλησαν εις τα πλάγια, ενώ το κύριον μέτωπον υπό τον αρχηγόν μας έμενεν εις την θέσιν του. Όταν εγένετο σκότος ολόκληρος η παράταξίς μας με ανέκφραστον μένος και ορμητικότητα, επέπεσεν επί των Τούρκων, αδιαφορούσα προς τα κροτούντα δαιμονιωδώς όπλα και πολυβόλα των.
Καθώς ο χείμαρος, ογκούμενος εν ώρα χειμώνος, εξέρχεται της κοίτης του και ανατρέπων τους ενδεχομένους τεχνητούς φραγμούς, ορμά ακάθεκτος, σαρώ-νων τα πάντα, τοιουτοτρόπως και οι Ακρίται του ποντιακού ελληνισμού, μαχόμενοι υπέρ βωμών και εστιών, εκδηκηταί αυτοί και τιμωροί των φιλτάτων των, εχύθησαν πτερωτοί, ολιγάριθμοι κατά πολυπληθών βαρβάρων και τους ανέτρεψαν.
Οι Τούρκοι χωροφύλακες και άτακτοι ετράπησαν εις φυγήν αλλ' ο τακτικός στρατός καίτοι εκλονίσθη σοβαρώτατα, αντέταξεν αντίστασιν επί δύο ώρας ακόμη. Επιτέλους όμως προ της αφαντάστου ορμής μας ήρχισε και ούτος και τρέπεται και να διασκορπίζεται.
Ανήλθομεν επί των οχυρωμάτων των και τους κατεπυροβολούμεν πανταχόθεν. Εις μερικά σημεία εντός των προχωμάτων, οι ημέτεροι συνεπλάκησαν στήθος προς στήθος, προς τους στρατιώτας, μεταχειριζομένους τας λόγχας των. Αλλ' οι Τούρκοι έρριπτον τα όπλα των και ικέτευον να μην τους φονεύσωμεν. Συνελά-βομεν πολλούς αιχμαλώτους αλλ' οι Τούρκοι μας υποχρέωσαν με την πικράν πείραν του παρελθόντος να μη σεβασθώμεν και ημείς τους αιχμαλώτους.
Δεν υπάρχει παράδειγμα κατά το οποίον οι συλληφθέντες χριστιανοί με το όπλον εις τας χείρας να διέφυγον τον οδυνηρότερον των θανάτων εκ μέρους των Τούρκων. Ουδενός λοιπόν και ημείς εφείσθημεν.
Αιχμάλωτοι και πληγωμένοι απετελειώθησαν επί τόπου. Άνω των 350 πληγωμένων εγκατελείφθησαν επί τόπου. Εγκατέλειψαν πλείσττα όπλα και πολεμοφόδια εις το πεδίον της μάχης. Εσταματήσαμεν την καταδίωξιν και εκινήσαμεν προς τας κρύπτας όπου είχομεν προαποστείλει τα γυναικόπαιδά μας.
Εκεί όμως μας ανέμενε φοβερά και απίστευτος συμφορά. Οι φύλακες τους οποίους ετάξαμεν προς φρούρησιν των γυναικόπαιδων μας εξαπατηθέντες υπό των Τούρκων, ότι δε θα βλάψουν αυτά, αλλά θα τα εγκαταστήσουν εις τουρκικά χωρία, τα παρέδωκαν εις την σφαγήν και την ατίμωσιν, καίτοι αι γυναίκες επέμενον και παρεκάλουν τους φύλακας να μην τας παραδώσουν.
Και τοιουτοτρόπως μετά μίαν τόσον λαμπράν νίκην κατά των Τούρκων, ούτοι μεταχειριζόμενοι το προαιώνιον σύστημα της απάτης και του δόλου, συνέλαβον υπέρ τα 200 γυναικόπαιδά μας και τα έφεραν εις το τουρκικόν χωρίον Πίτεβι.
Όταν όμως ο αρχηγός του κατατροπωθέντος τουρκικού στρατού έμαθε την αισχράν ήτταν του στρατού του ελύσσαξεν εξ οργής. Διέταξεν αμέσως και παρέσυραν τα δυστυχή εκείνα πλάσματα εις το Τδσαρή Δερεσή και εκεί ανηλεώς τα έσφαξαν ως πρόβατα.
Μένουν εισέτι εκεί άταφα τα σώματα των φιλτάτων μας. Κράζουν ακόμη προς τους τραγικούς πατέρας, αδελφούς και συζύγους ζητούντα εκδίκησιν. Ναι εκδίκησιν και εκδίκησιν αιώνιαν. Έχομεν δώσει τον λόγον μας, ωρκίσθημεν τον φρικτότερον των όρκων να μη δεχθώμεν ποτέ συμφωνίας και σπονδάς μετά Τούρκων. Και η ημέρα της ανταποδόσεως δε θα βραδύνη.
Σάββας Κ. Ασλανίδης
Εκ του χωρίου Κηζολτηρέν περιφερείας Έρπαα (Ηρακλείας το πάλαι).
Τα μόνα σχόλια που μπορεί κανείς να εκφράσει για το ιστορικό ντοκουμέντο του Ασλανίδη είναι ο σεβασμός και η ευλάβεια στους τιτάνιους αγώνες των παλικαριών του Πόντου, που διαιώνισε ο καπετάνιος με το σύντομο αλλά περιεκτικό σε γεγονότα κείμενο του.
Την 24ην Φεβρουαρίου οι Τούρκοι επιχειρήσαντες με μικροτέρας δυνάμεις επιθέσεις εναντίον μας κατετροπώθησαν τελείως εγκαταλείψαντες τα όπλα και τα πολεμοφόδια των και πολλούς νεκρούς και τραυματίες. Εξ ημών ετραυματίσθησαν τίνες και εφονεύθησαν τρεις γυναίκες, πληγωθείσαι παραδόξως μέσα εις τα κρησφύγετα των.
Την 26ην οι Τούρκοι, αν και ενισχύθηκαν υπό αποσπασμάτων τακτικού στρατού και πυροβολικού ελαφρού, διεσκορπίσθησαν κατόπιν συντόμου μάχης, καθ' ην οι πολεμισταί μας, αψηφούντες τον θάνατον εξήλθον από τας θέσεις των και επετέθησαν κατά των κεμαλικών σώμα προς σώμα.
Ποία η οχυρά θέσις Δαζλή.
Το χωρίον τούτο κείται εις τας υπώρειας του όρους Μπογαλή, εν μέσω βαθείας φάραγγος, αποκλειομένης υπό υψηλών και πυκνών δένδρων.
Προς ανατολάς κείται το Σαχίρ Γιαγιλασή περιβαλλόμενον υπό απόκρημνων βράχων όπου υπάρχουν λαξευμένοι τρώγλαι, παλαιάς εποχής, όπου κατόρθωσαν να κρυβούν και διασωθούν 300 γυναικόπαιδά μας. Προς δυσμάς κείται το Μεντεκλή Γιαγιλασή απρόσιτος και δύσβατος τοποθεσία. Προς νότον ευρίσκετο ο υψηλότερος λόφος Τζαμή τεπεσί.
Προς βορράν εντός στενωπού κείνται τα ισχυρότατα προχώματά μας χάρις εις τα οποία πλειστάκις απεκρούσαμεν τους Τούρκους σώσαντες τα δεινοπαθήσαντα γυναικόπαιδά μας.
Εκεί ευρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου του μεγαλομάρτυρος. Οι Τούρκοι αιχμάλωτοι μας μας εδιηγήθησαν πολύ παράδοξα κατά την πολιορκίαν μας υπό των κεμαλικών. "Είδομεν" έλεγον, "ότι λευκός ιππεύς με απαστράπτον ξίφος περιήρχετο τα προχώματά σας κατ' επανάληψιν. Τον επυροβόλησαν πολλάκις, αλλά εστάθη αδύνατον να τον επιτύχουν".
Η εβδόμη μάχη εις το Δαζλή - πολύνεκρος και κρίσιμος.
Την 16ην Μαΐου ο στρατηγός Δζαβήτ πασάς, άγων ολόκληρον σύνταγμα προέβη εις τακτικήν πολιορκίαν του χωρίουυ Δαζλή. Μετά του στρατού συνέπραττον όλοι οι άτακτοι Τούρκοι των περιφερειών Ερπαά, Αμασείας, Τοκάτης και Νεοκαισάρειας. Κιρκάσιοι φίλοι μας οι οποίοι μας ειδοποίησαν περί της αφίξεως του Φουρκά Κομαντανή τούτου ανέφεραν ότι έχει δύναμιν 10.000 στρατού και ατάκτων. Ο αρχηγός μας Γεώργ. Μεγαλομύσταξ εζήτησεν αμέσως την βοήθειαν του διασήμου ολαρχηγού του Γιαγιλατσίκ Αναστ. Παπαδοπούλου.
Οι Τούρκοι πριν επιχειρήσουν επίθεσιν ωχυρώθησαν δια διπλής και τριπλής σειράς προχωμάτων, καθ'όλους τους κανόνας του πολέμου. Κάθε διάστημα τεσσάρων βημάτων εις μεγάλην απόστασιν είχον κατασκάψει το έδαφος, ωσάν να ευρίσκοντο απέναντι πολυπληθούς ευρωπαϊκού στρατού εις το δυτικόν μέτωπον του γενικού πολέμου.
Η έφοδος του όγκου τούτου ήτο εκτάκτως μεγαλοπρεπής. Οι σημαιοφόροι εις εκάστην πρόοδον του στρατού έμπηγον τας σημαίας των εις την γην με μεγάλο θάρρος και με μεθοδικότητα. Ημείς προ του μεγέθους του κινδύνου ετριπλασιάσαμεν τας προσπαθείας μας και επολεμήσαμεν ως άξιοι γόνοι των Ελλήνων. Σπιθαμήν προς σπιθαμήν διεφιλονεικήσαμεν το έδαφος και εγεμίσαμεν τον τόπον από τα πτώματα των Τούρκων. Εν τω μεταξύ, δια παν ενδεχόμενον, αποστείλαμεν εις ασφαλή κρησφύγετα τα γυναικόπαιδα, ενώ οι Τούρκοι δια συνεχούς καταιγισμού πυρός εναντίον των οχυρών θέσεών μας, μας ημπόδιζον δια πάσαν τολμηράν απόπειραν αντιεπιθέσεώς μας κατά των γραμμών των. Μέχρι εσπέρας εδονούντο τα βουνά εκ των ομοβροντιών των διαφόρων πυροβόλων. Οι Τούρκοι είχον τόσο πλησιάσει τας γραμμάς μας ώστε οι αξιωματικοί των, θεωρούντες βεβαίαν την παράδοσίν μας, την περιέμενον από στιγμής εις στιγμήν.
Ματαίως περιμένομεν επικουρίαν παρά του αρχηγού του Γιαγιλατσίκ Αναστασίου Παπαδόπουλου. 80 οπλοφόροι μας μεταβάντες εις το χωρίον Τσεπραήλ παριέμενον ανυπομόνως την ζητηθείσαν βοήθειαν, ότε επληροφορήθησαν παρά των γενναίων οπλαρχηγών Θεοφίλου και Μιχαήλ Κιουτσόγλου, ότι δυστυχώς ο αρχηγός είναι πληγωμένος και απέστειλεν εις επικουρίαν αυτούς μετά 40 οπλοφόρων. Η απελπισία μας τότε εκορυφώθη. Επιστεύσαμεν ότι ήλθε το τέλος μας και ότι τόσος δυστυχής λαός, τον οποίον επροστατεύσαμεν επί μήνας προώρισται εντός ολίγου να πέση εις τας χείρας των αιμοδιψών τίγρεων του Κεμάλ. Προσήλ-θεν ο ιερεύς μας και ετελέσαμεν μετά κατανύξεως παράκλησιν εν μέσω οδυρμών και κλαυθμών των ατυχών γυναικόπαιδων και υπό την πένθιμον κατήφειαν των πολεμιστών. Ο ιερεύς μας έφθασεν εις το ύψος του αοιδίμου ηγουμένου του Αρκαδίου Κρήτης Γαβριήλ, όταν μας ενεθάρρυνεν και ενεψύχωνεν, αναφέρων τους αρχαίους Σπαρτιάτες και τους ηρωισμούς των Σουλιωτών. Ήδη ησπάσθημεν όλοι την δεξιάν του ιερέως, καθ' ην στιγμήν ούτος με πλήρη πεποίθησιν μας εβεβαίωνεν ότι αφεύκτως θα νικήσωμεν τους βαρβάρους και θα σώσωμεν την ιεράν παρακαταθήκης την οποίαν είχομεν εις τας χείρας μας. Ταυτοχρόνως ο γενναιότατος αρχηγός μας μας εξέθετεν ως ο Λεωνίδας εις τας Θερμοπύλας το "Ταν ή επι Τας"! Πλήρεις θάρρους απεχωρίσθημεν, αφού ηκούσαμεν τας τελευταίας συστάσεις και παραγγελίας του αρχηγού μας. Διηρέθημεν εις τρία σώματα, ανά είκοσιν οπλοφόροι υπό τους οπλαρχηγούς Βασίλειον Παπαδόπουλον και Σάββαν Ιορδανίδην, οίτινες εστάλησαν εις τα πλάγια, ενώ το κύριον μέτωπον υπό τον αρχηγόν μας έμενεν εις την θέσιν του. Όταν εγένετο σκότος ολόκληρος η παράταξίς μας με ανέκφραστον μένος και ορμητικότητα, επέπεσεν επί των Τούρκων, αδιαφορούσα προς τα κροτούντα δαιμονιωδώς όπλα και πολυβόλα των.
Καθώς ο χείμαρος, ογκούμενος εν ώρα χειμώνος, εξέρχεται της κοίτης του και ανατρέπων τους ενδεχομένους τεχνητούς φραγμούς, ορμά ακάθεκτος, σαρώ-νων τα πάντα, τοιουτοτρόπως και οι Ακρίται του ποντιακού ελληνισμού, μαχόμενοι υπέρ βωμών και εστιών, εκδηκηταί αυτοί και τιμωροί των φιλτάτων των, εχύθησαν πτερωτοί, ολιγάριθμοι κατά πολυπληθών βαρβάρων και τους ανέτρεψαν.
Οι Τούρκοι χωροφύλακες και άτακτοι ετράπησαν εις φυγήν αλλ' ο τακτικός στρατός καίτοι εκλονίσθη σοβαρώτατα, αντέταξεν αντίστασιν επί δύο ώρας ακόμη. Επιτέλους όμως προ της αφαντάστου ορμής μας ήρχισε και ούτος και τρέπεται και να διασκορπίζεται.
Ανήλθομεν επί των οχυρωμάτων των και τους κατεπυροβολούμεν πανταχόθεν. Εις μερικά σημεία εντός των προχωμάτων, οι ημέτεροι συνεπλάκησαν στήθος προς στήθος, προς τους στρατιώτας, μεταχειριζομένους τας λόγχας των. Αλλ' οι Τούρκοι έρριπτον τα όπλα των και ικέτευον να μην τους φονεύσωμεν. Συνελά-βομεν πολλούς αιχμαλώτους αλλ' οι Τούρκοι μας υποχρέωσαν με την πικράν πείραν του παρελθόντος να μη σεβασθώμεν και ημείς τους αιχμαλώτους.
Δεν υπάρχει παράδειγμα κατά το οποίον οι συλληφθέντες χριστιανοί με το όπλον εις τας χείρας να διέφυγον τον οδυνηρότερον των θανάτων εκ μέρους των Τούρκων. Ουδενός λοιπόν και ημείς εφείσθημεν.
Αιχμάλωτοι και πληγωμένοι απετελειώθησαν επί τόπου. Άνω των 350 πληγωμένων εγκατελείφθησαν επί τόπου. Εγκατέλειψαν πλείσττα όπλα και πολεμοφόδια εις το πεδίον της μάχης. Εσταματήσαμεν την καταδίωξιν και εκινήσαμεν προς τας κρύπτας όπου είχομεν προαποστείλει τα γυναικόπαιδά μας.
Εκεί όμως μας ανέμενε φοβερά και απίστευτος συμφορά. Οι φύλακες τους οποίους ετάξαμεν προς φρούρησιν των γυναικόπαιδων μας εξαπατηθέντες υπό των Τούρκων, ότι δε θα βλάψουν αυτά, αλλά θα τα εγκαταστήσουν εις τουρκικά χωρία, τα παρέδωκαν εις την σφαγήν και την ατίμωσιν, καίτοι αι γυναίκες επέμενον και παρεκάλουν τους φύλακας να μην τας παραδώσουν.
Και τοιουτοτρόπως μετά μίαν τόσον λαμπράν νίκην κατά των Τούρκων, ούτοι μεταχειριζόμενοι το προαιώνιον σύστημα της απάτης και του δόλου, συνέλαβον υπέρ τα 200 γυναικόπαιδά μας και τα έφεραν εις το τουρκικόν χωρίον Πίτεβι.
Όταν όμως ο αρχηγός του κατατροπωθέντος τουρκικού στρατού έμαθε την αισχράν ήτταν του στρατού του ελύσσαξεν εξ οργής. Διέταξεν αμέσως και παρέσυραν τα δυστυχή εκείνα πλάσματα εις το Τδσαρή Δερεσή και εκεί ανηλεώς τα έσφαξαν ως πρόβατα.
Μένουν εισέτι εκεί άταφα τα σώματα των φιλτάτων μας. Κράζουν ακόμη προς τους τραγικούς πατέρας, αδελφούς και συζύγους ζητούντα εκδίκησιν. Ναι εκδίκησιν και εκδίκησιν αιώνιαν. Έχομεν δώσει τον λόγον μας, ωρκίσθημεν τον φρικτότερον των όρκων να μη δεχθώμεν ποτέ συμφωνίας και σπονδάς μετά Τούρκων. Και η ημέρα της ανταποδόσεως δε θα βραδύνη.
Σάββας Κ. Ασλανίδης
Εκ του χωρίου Κηζολτηρέν περιφερείας Έρπαα (Ηρακλείας το πάλαι).
Τα μόνα σχόλια που μπορεί κανείς να εκφράσει για το ιστορικό ντοκουμέντο του Ασλανίδη είναι ο σεβασμός και η ευλάβεια στους τιτάνιους αγώνες των παλικαριών του Πόντου, που διαιώνισε ο καπετάνιος με το σύντομο αλλά περιεκτικό σε γεγονότα κείμενο του.
Αχιλλέας Στεφάνου Ανθεμίδης
Δρ Νομικής Πανεπιστημίου Gottingen
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου