Τρεις αετοί

Τρεις αετοί, τρεις αετοί κι οι τρεις καϊτανεμένοι,

έγκαν φαΐν, έγκαν ποτήν, κάθουν καί τρων' καί πίνε.

Ο εις έπεν πολλά κρασίν κι εμέθυξεν κι ερρούξεν,

άλλος επαραστράτεσεν κι ελάθεψεν τη στράταν,

κι άλλος επαρεγέρασεν κι ετσακοφτερουλίεν.

Μη κλαίτε ατόν, π' εμέθυξεν, απομεθεί και σκούται,

μη κλαίτε άτον π' ελάθεψεν, καταρωτά και πάει,

κλαψέστε άτον π' εγέρασεν κι άλλο φτερά 'κί φέρει.

Τρεις αετοί

Τρεις αετοί, τρεις αετοί, γαϊτανοστολισμένοι,

φέραν φαγί, φέραν πιοτό, κάθονται, τρων' καί πίνουν.

 Ο ένας παραμέθυσε κι έπεσε κι εκοιμήθη,

ό άλλος παραστράτησε και λάθεψε τό δρόμο

κι ό τρίτος παραγέρασε και έσπασαν τα φτερά του.

Μη κλαίτε αυτόν πού μέθυσε, θα ξεμεθύσει πάλι,

μη κλαίτε αυτόν πού λάθεψε, θα βρει ρωτώντας άκρη,

μόν' κλάψτε αυτόν πού γέρασε και πια φτερά δεν φέρνει.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ

Το κοινωνικοψυχολογικό περιεχόμενο του ποιήματος εκφράζεται με τρεις ποιητικές εικόνες. Είναι συμβολικές. Τις ενσαρκώνουν τρεις αετοί.

Ο πρώτος αϊτός συμβολίζει τον γλεντοκόπο άνθρωπο. Αυτόν πού δεν προβληματίζεται στη ζωή. Κοιτάζει να βρει τη χαρά και την ευτυχία με τρόπο κάπως επιπόλαιο. Μέσα στη ζάλη της μέθης νιώθει ευτυχισμένος. Ή ποιητική εικόνα δίνει την εύθυμη όψη της ζωής.

Ο δεύτερος αϊτός χάνει το δρόμο. Συμβολίζει τον αγωνιστή, πού, από κάποιο λάθος, βρίσκεται σε αδιέξοδο. Συχνά, ο υπέρμετρος ζήλος για την απόκτηση υλικών αγαθών δημιουργεί τέτοια αδιέξοδα. Τούτο, καμιά φορά, είναι αποτέλεσμα τυχαίων περιστατικών. Έτσι, ή εικόνα συμβολίζει, βασικά, την ατυχία της ζωής.

Ή περίπτωση του τρίτου αϊτού αποτελεί τον βασικό στόχο του λαϊκού ποιητή. Του γερασμένου αϊτού τα φτερά είναι τσακισμένα. ' Ο συμβολισμός άφορα τη δραματική φάση της ανθρώπινης ζωής. 'Υπενθυμίζει την τραγική μοίρα του ανθρώπου, πού γεννιέται, για να πεθάνει. Ή ποιητική εικόνα συμβολίζει την τραγική θέση των γηρατειών.

Ο υπέρμετρος γλεντοκόπος πέφτει με τη χαρά της μέθης. 'Επιδίδεται σε κραιπάλη, όμως γρήγορα συνέρχεται. Δεν είναι να τον λυπηθείς.

Και οι ατυχίες δεν αποτελούν τελεσίδικες καταστάσεις. Ξεπερνιούνται και πάλι ανοίγουν δρόμοι και ορίζοντες για νέους αγώνες. Δεν χρειάζεται να ανησυχεί κανείς, πολύ περισσότερο, να απελπίζεται με μια ατυχία.

Τα γερατειά είναι το δράμα. 'Ανάμεσα ζωής και θανάτου, στέκει ο γέροντας, ή γερόντισσα, σαν πρόσωπο τραγικό. Το μέλλον δεν του ανήκει και έχασε το παρελθόν.

Ο τελευταίος στίχος είναι κραυγή. Είναι επίκληση δραματική. Μόν' κλάψτε αυτόν, πού γέρασε και πια φτερά δεν φέρνει.

Γίνεται ή κραυγή ηθικό παράγγελμα προς τούς νέους. Τούς καλεί να σεβαστούν τα γερατειά. Κάποτε θα φτάσουν και εκείνοι στην ίδια θέση. Αν δεν αποδώσουν τον οφειλόμενο σεβασμό, δεν θα έχουν αργότερα το δικαίωμα να τον απαιτήσουν.

Φωτεινές κολώνες οι γέροντες ανάμεσα μας. Πασχίζουν να αγωνιστούν μαζί μας. Ή καρδιά τους ποθεί τούς ωραίους αγώνες, μα δεν έχουν τις ανάλογες δυνάμεις. Ο νους τους στοχάζεται τη σκληρή πραγματικότητα. Είναι πια ανήμποροι.

Όμως, έχουν τα γερατειά το δικό τους μεγαλείο. Είναι ζωντανοί φορείς παραδόσεων. Είναι βωμός ιερός, μπροστά στον όποιο οφείλουν τα νιάτα να σταθούν με σεβασμό και λίγο φιλοσοφώντας. Πρέπει, όσο μπορούν, να μετριάσουν τα αισθήματα πόνου των γεννητόρων τους.

Στάθης Αθανασιάδης