Γάλλοι (Στρατιωτικοί & Διπλωμάτες): Μιλούν για την γενοκτονία

Καιρός είναι τώρα να δώσουμε το λόγο στους Γάλλους πολιτικούς, στρατιωτικούς και διπλωμάτες για να αντιληφθούμε εμείς σαν άτομα, η κυβέρνηση σαν υπεύθυνη Αρχή και η Διεθνής Κοινή Γνώμη αν πραγμα­τικά πρόκειται για γενοκτονία και ποιά έκταση είχε:

                                                        

        Γαλλικό Γενικό Επιτελείο / 2ο Επιτ. Γραφείο / 1 Οκτωβρίου 1918

Γράφει μεταξύ άλλων: "... Το κυριότερο κίνητρο που η Τουρκία βγήκε στον πόλεμο είναι ότι η Γερμανία της υποσχέθηκε να επανακτήσει Αίγυπτο, Λιβύη και Σουδάν.

Όταν οι πολεμικές επιχειρήσεις δεν ήταν ευνοϊκές, κυρίως λόγω της ρωσικής προέλασης στο έδαφος της Τουρκίας, τότε οι Γερμανοί, για να συ­γκρατήσουν την τουρκική αγανάκτηση, τους έστρεψαν εναντίον των Αρμενίων και Ελλήνων, των οποίων άρχισαν τη συστηματική εξόντωση με κατασχέσεις, βιασμούς, εξορίες, σφαγές...

Liman von Sanders

Ο ίδιος ο Liman Von Sanders- διέταξε τις εξορίες των Ελλήνων, με το πρόσχημα ότι προετοίμαζαν ξεσήκωμα και κατάληψη ακτών, προκειμένου να βοηθήσουν απόβαση, ελληνικού στρατού...".

-   Ο Γάλλος αντιπλοίαρχος Rollin σ' έκθεση του προς τo γαλλι­κό Γενικό Επιτελείο Ναυτικού της 9ης Φεβρουαρίου 1919 αναφέ­ρει:

"Οι Νεότουρκοι με τη συμμαχία τους με τους Γερμανούς φανέρωσαν τους στόχους τους. Απέβαλαν τη μάσκα.

... Από τις αρχές του 1914 υπό την καθοδήγηση του Γερμανού αρχιστρα­τήγου Liman Von Sanders άρχισαν οι συστηματικές εξορίες και διωγμοί.

... Μεθοδική επιχείρηση εξαφάνισης του ελληνικού και αρμενικού στοι­χείου.

... Υπό το πρόσχημα στρατιωτικής επιταγής οι διωγμοί μεταβλήθηκαν σ' εκατόμβες.

... Χιλιάδες εξοντώθηκαν στα περίφημα Ameles taboures (τάγματα ερ­γασίας)....

Ας σημειωθεί ότι ο παραπάνω Γάλλος δεν ήταν καθόλου φιλέλ­ληνας, αφού στην ίδια αναφορά του λίγο παρακάτω γράφει:

"Aπ' όλους τους λαούς: "Ελληνες, Αρμένιους κ.α. οι Τούρκοι παραταύτα παραμένουν οι πλέον συμπαθείς, με. τους οποίους μπορούμε καλύτερα να συνεννοηθούμε".

                                                                    

-   Το γαλλικό Γ.Ε.Σ. / Υπηρεσία Πληροφοριών / 5 Σεπτ. 1917.

Από Τούρκο λοχία λιποτάκτη πήραμε τις εξής πληροφορίες:

"Οι ανυπότακτοι Ελληνες καταδικάστηκαν σε θάνατο κατά χιλιάδες, αλ­λά στην πραγματικότητα τους έστειλαν στην περιοχή. ΒΟΖΑΝΤΙ, για να χρη­σιμοποιηθούν σε κοπιώδεις εργασίες για το άνοιγμα του τούνελ στο όρος Ταύ­ρο. Αγνοείται τι έγιναν, αλλά γνωρίζουμε ότι μεγάλος αριθμός είναι νεκροί.

... Εδώ και δυο χρόνια, όλος ο χριστιανικός πληθυσμός εξορίστηκε στο εσωτερικό, αφού του αφαιρέθηκαν τα πάντα...

Από Samsun (.Σαμψούντα) 60.000. Από Αivali (Αϊβαλί),30.000

... Γυναίκες και παιδιά θεωρούμενα ύποπτα εξορίστηκαν. Μεγάλος αρι­θμός είναι νεκροί από τύφο.

... Ακόμη μια χρονιά αυτού του καθεστώτος και η Τουρκία θα γίνει νε­κροταφείο όλου του χριστιανικού πληθυσμού

Η παραπάνω πληροφορία, που αφορά το Αϊβαλί, διασταυρώνεται δυο σχεδόν χρόνια αργότερα, που φανερώνει ακριβώς και ποια ήταν τ' αποτε­λέσματα των εξοριών.

Γράφει λοιπόν ο ναύαρχος Jean Bart προς το γαλλικό Γεν. Επιτ. Ναυτικού, την 26 Ιουλίου 1919:

"Οι Έλληνες του Αϊβαλιού, που εξορίστηκαν στο εσωτερικό κατά τη διάρκεια του πολέμου, επέστρεψαν στις εστίες τους. Από τις 35.000 μόνο οι  μισοί γύρισαν στις εστίες τους, οι υπόλοιποι πέθαναν στο δρόμο ".

-Το Γ.Ε.Σ. / Υπηρεσία Πληροφοριών 5 Οκτωβρίου 1917, γράφει μεταξύ άλλων:

"... Από σοβαρές πηγές, 50.000 άτομα εξορίστηκαν στο εσωτερικό με τις γνωστές ήδη συνθήκες. Ο ελληνισμός των ακτών της Μαύρης Θάλασσας υπέστη απόλυτη εξόντωση ".

-              Πληροφορίες Γάλλων 30 Ιουλίου 1917, που προέρχονται από τον ίδιο το γιό του Djemal pacha.

"Εδώ και έξι βδομάδες, σφαγές Ελλήνων κατά μάζες έλαβαν χώρα. Ο  αριθμός των φονευθέντων φθάνει τις 40.000 ". 

-     Γαλλικό Γ.Ε.Σ. / 2ο Ε.Γ. / 4 Σεπτεμβρίου 1917.

"Οι Έλληνες δεν έχουν πλέον το δικαίωμα ν' ασκήσουν κανένα επάγ­γελμα. Όποιος μουσουλμάνος δουλέψει μ’ Έλληνα τιμωρείται από τις στρα­τιωτικές Αρχές.

... Οι Τούρκοι επαναλαμβάνουν: «Ο Προφήτης μας είχε άδικο ν' αφήσει ελευθερίες στους χριστιανούς... ήταν η αιτία των καταστροφών μας. Απ' εδώ και πέρα θα εξαφανίσουμε καθετί που είναι χριστιανικό»

Και συνεχίζει η αναφορά:

"Στην περιοχή Αμισού, χωριά κατοικούμενα αποκλειστικά από Έλλη­νες, έγιναν βορά των τουρκικών ορδών (hordes). Έκλεψαν, ξεγύμνωσαν τους δυστυχείς, φόνευσαν, πήραν τα νέα κορίτσια, έκαψαν τα χωριά. Οι δυστυχείς περιφέρονται στα βουνά".

Οι Τούρκοι το 1908 εξαπάτησαν τους πάντες με το "ισότητα, ελευθε­ρία, δικαιοσύνη" και ιδού άλλο ένα παράδειγμα πώς τα εννοούσαν αυτά:

-       Τηλεγραφικό σήμα Γάλλου στρατιωτικού ακολούθου στην Αθήνα / 5 Μαΐου 1917 / ώρα 10 και 20':

Σύνοψη πληροφοριών 5 Μαΐου:

1ο. Από λογοκρισία ιδιωτικής αλληλογραφίας προερχόμενης από κά­τοικο Σμύρνης. Επιστράτευσαν στην Τουρκία μουσουλμάνους μέχρι 52 ετών, χριστιανούς μέχρι 60 ετών".

Οι οικογένειες των ανυποτάκτων περιοχής Σμύρνης κλείστηκαν στις φυλακές Ικονίου.

Σαν είδος πολιτικής επιστράτευσης, χριστιανές γυναίκες χρησιμοποι­ούνται σε διάφορες εργασίες χωρίς πληρωμή.

2ο. Τα βιλαέτια Ικονίου, Αγκυρας και Προύσας έδωσαν 6.000 άνδρες, πον είχαν παλαιά απαλλαγεί για λόγους υγείας. Τώρα κρίθηκαν ικανοί και οδηγήθηκαν στο Eski-chehir".

-Γαλλικό ΓΕΣ / Υπηρεσία Πληροφοριών / 7 Σεπτεμβρίου 1917.

'Επιστράτευση. Στα Πριγκιπονήσια στην Ιερατική Σχολή, οι Τούρκοι έκοψαν τα γένεια των παπάδων και τους στρατολόγησαν. Στην Κωνσταντι­νούπολη τρεις άλλες ιερατικές σχολές είχαν την ίδια τύχη.

... Στην περιοχή Κωνσταντινούπολης οι περιουσίες των Ελλήνων κατα­σχέθηκαν. Αυτούς (τους Έλληνες) τους συνέλαβαν και τους κακοποίησαν με διαταγή γερμανών αξιωματικών

Και η αναφορά συνεχίζει:

Πληροφορίες από περιοχή Αϊδινίου - Σμύρνης:

"Η κατάσταση τον στρατού είναι αξιοθρήνητη εξ αιτίας της κακής μετα­χείρισης των στρατιωτών εκ μέρους των αξιωματικών, της κακής διατρο­φής κλ.π.... μουσουλμάνοι και χριστιανοί λιποτακτούν τώρα από κοινού και κρύβονται στα βουνά..."

Να κι' άλλη πληροφορία που δείχνει ότι οι εξορίες ήταν διαταγμένες και αποσκοπούσαν στην εξόντωση των Ελλήνων:

- ΓΕΣ / Υπηρ. Πληροφ. / αριθμ. 287 / 9 Σεπτεμβρίου 1917.

'Μια υπουργική απόφαοη εκδόθηκε, σύμφωνα με την οποία όλοι οι Έλληνες από 21 έως 45 ετών θα εξοριστούν προς το εσωτερικό. Αυτό θα εί­ναι μία επανέκδοση, των Θανατηφόρων εξοριών των Αρμενίων'.

Αξίζει εδώ να κάνουμε μια παρένθεση, για να επισημάνουμε ότι την ίδια εποχή και οι Βούλγαροι ενεργούσαν συστηματικούς διωγμούς των Ελλήνων Θράκης και Ανατολικής Μακεδονίας. Ιδού μια μαρτυρία:

-     ΓΕΣ / Υπηρεσία Πληροφοριών / Λριθμσς 290 , 8 Σεπτεμβρίου 1917.

"Από της διακοπής των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας όλος ο αρσενικός πληθυσμός της Ανατολικής Μακεδονίας εξορί­στηκε στη Βουλγαρία. Ο πληροφοριοδότης μας είδε περισσότερα από 100 βα­γόνια γεμάτα από τέτοιους άνδρες, που εκκινούντο (από την περιοχή) το μήνα Ιούλιο (1917). Προσεχώς θα εξοριστούν μάλλον και οι Έλληνες της Αδριανούπολης ".

Οι Τούρκοι δικαιολόγησαν τις εξορίες των περιοχών Τριπόλεως, Κε­ρασούντος κ.λ.π. διότι ήταν κοντά στη ζώνη επιχειρήσεων με τους Ρώ­σους, όμως για να δικαιολογήσουν την ίδια τακτική παντού χρησιμο­ποιούσαν όλα τα προσχήματα και τεχνάσματα.

Ιδού ένα παράδειγμα από τα γαλλικά αρχεία:

-     ΓΕΣ / Γραφείο Πληροφοριών / Αριθμός 292 /12 Σεπτεμβρίου 1917.

"Η δικαιολογία, που πρόβαλαν για την εκκένωση των πληθυσμών της Σαμψούντας, ήταν ο μεγάλος αριθμός λιποτακτών και ανυποτάκτων Ελλή­νων της περιοχής".

Άλλο παράδειγμα μ' άλλη δικαιολογία:

-       Ο Γάλλος διοικητής του πλοίου "PIERRIER" κύριος R. de V. Ringuet  σ’ έκθεση του προς το Γεν. Επιτ. Ναυτικού / 14 Ιουνίου 1919 γράφει:

"... Όταν το Μάϊο του 1916 έφτασα στο Αργοστόλι (Κεφαλληνίας), είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ πολλές φορές μια ομάδα 500 προσφύγων, που προερχότανε από το χωριό Krithio · Καλλίπολης.

Στις 16 Αυγούστου 1914 οι Γερμανοί με Τούρκους πήγαν στο χωριό τους να εκτελέσουν αμυντικά έργα. Οι Έλληνες ζήτησαν να προστατευτούν τα κτήματά τους. Τότε δόθηκε διαταγή να εξοριστούν οι 3.000 Έλληνες του Κριθιού".

Οι Τούρκοι φέρονταν σκληρά και στους Άγγλους και Ρώσους αιχμα­λώτους στρατιώτες. Ιδού ένα παράδειγμα:

-      Γαλλικό ΓΕΣ / Υπηρ. Πληρ. / αριθμ. 241/31 Ιουλίου 1917.

"Το τουρκο-γερμανικό Επιτελείο κατασκευάζει στη Μικρά Ασία δευτε­ρεύουσες σιδηροδρομικές γραμμές μεταξύ Angora και YUZGAD.

Για τις εργασίες χρησιμοποιούνται 2.000 Άγγλοι, 1.000 Ρώσοι και 11.000 Έλληνες.

Οι Τούρκοι συμπεριφέρονται άγρια προς τους αιχμαλώτους πολέμου. Ένας μεγάλος αριθμός απ' αυτούς τους αιχμαλώτους πεθαίνουν από πείνα.

-     Γαλλικό ΓΕΣ / Υπηρ. Πληροψ. / Αρ. 244 / 5 Αυγούστου 1917.

"... Οι Τούρκοι επιστρατεύοντας όλους τους χριστιανούς δημιούργησαν τα λεγόμενα "hameles tabourous" ή συντάγματα εργασίας. Αυτά τα συντά­γματα κατασκεύασαν μεγάλο αριθμό δρόμων για αυτοκίνητα. Αναφέρω τους κυριώτερους:

•       Magnesie - Sapoundji

•       Bournabad - Smyrne - Menemen · Phokia - Pergame και Soma.

•       Koula - Diner - Eghirdir.

•       Bozanti - Giaour Dagh - Islahiye.

Στο Guiaour Dagh πέθαναν περίπου 30.000 άνδρες των συνταγμάτων εργασίας".

-Γαλλικό Γ.Ε.Σ./Υπηρ. Πληρ./αριθμ. 275/4 Σεπτεμβρίου 1917:

"... Το χριστιανικό στοιχείο καταδιώκεται από τους Τούρκους, τους οποίους σπρώχνουν οι Γερμανοί. Έτσι οι χριστιανοί για την τροφοδοσία τους ματαίως παρακάλεσαν τις τουρκικές Αρχές να τους αφήσουν μερικά τρόφιμα. 
Αυτές (οι Αρχές) απάντησαν κτηνωδώς: «Εσείς οι άλλοι είστε καταδι­κασμένοι στην πείνα» και υπό τα πεινασμένα μάτια των χριστιανών οι μου­σουλμάνοι μεταφέρουν επιδεικτικά λαχανικά και ψωμί.

Οι Τούρκοι μουσουλμάνοι από την έναρξη του πολέμου πήραν όλο το εμπόριο, που ήταν άλλοτε αποκλειστικό στα χέρια των χριστιανών και ιδού πως ενεργούν: Οι άδειες εισαγωγής και εξαγωγής δε δίνονται παρά. σε μου­σουλμάνους".

Ιδού μια αναφορά που δείχνει ποιοί κυβερνούσαν την Τουρκία το 1917.

-      Γαλλικό ΓΕΣ / Υπηρ. Πληρ. / αριθμ. 277:

Talaat Pacha

"Ο Talaat pacha είναι πρωθυπουργός και πρόεδρος της Επιτροπής "Ένωση και Πρόοδος".... μοιράζεται την εξουσία με τον Enver Pacha, υπουργό στρατιωτικών και αρχηγό του στρατού. 
Και ο ίδιος ο μουσουλμανι­κός πληθυσμός βαρέθηκε και είναι δυσαρεστημένος, αλλά αυτό δεν έχει ση­μασία, διότι η Επιτροπή ασκεί δικτατορία και τρομοκρατεί το λαό. Διαθέτει μια πολυάριθμη αστυνομία οργανωμένη στρατιωτικά.

Εάν κανείς εκδηλώσει αίσθημα αντίθετο με την κυβερνητική πολιτική, συλλαμβάνεται αμέσως και ρίχνεται στις φυλακές. Οι φυλακές της Κωνσταντινούπολης είναι γεμάτες...".

Η γαλλική λογοκρισία εργαζόταν αποτελεσματικά επιδιώκοντας τη συλλογή πληροφοριών. Ιδού το περιεχόμενο επιστολών, που στάλθηκαν από κάτοικους Akkeui  προς συγγενείς τους οτη Σάμο.

-     Γαλλικό ΓΕΣ / Υπηρ. Πληροφ. / Λρ. 183 / 18 Ιουνίου 1917.

1η Επιστολή 29 Μαΐου:

... Δε γνωρίζουμε ποιά βάσανα μας αναμένουν, διότι οι χριστιανοί των χωριών Akkeui, Yeronda και Domatia, θα εξοριστούν στο εσωτερικό.

2η Επιστολή 30 Μαΐου:

... Δεν μπορώ να περιγράψω τη ζωή μας στη Μικρά Ασία. Οι Τουρκικές Αρχές έχουν ήδη εξορίσει 28 χριστιανικές οικογένειες και 18 άλλες θα υπο­στούν εντός ολίγου την ίδια τύχη. Οι Τούρκοι κάνουν εδώ μεγάλες προπαρα­σκευές. Μεταφέρουν πολλά κανόνια, όπλα και υπόστεγα αεροπλάνων. Μόλις έφτασαν πολυάριθμοι Γερμανοί αξιωματικοί. Όλος ο χριστιανικός πληθυ­σμός των Δωματίων θα εξοριστεί. Όλες οι προμήθειες κατασχέθηκαν από τις τουρκικές στρατιωτικές Αρχές".

Οι Τούρκοι με το πρόσχημα ανάγκης χαλκού και μολύβδου λήστε­ψαν όλες τις εκκλησίες.

-Από αγγλική πηγή /12 Μαΐου 1917:

"Σύμφωνα με πληροφορία της 5/5/17 στην Ιερουσαλήμ και στην Παλαι­στίνη όλες οι καμπάνες των εκκλησιών αφαιρέθηκαν. Οι Τούρκοι επίσης άρχιοαν να αρπάζουν τα κοσμήματα, άμφια και άλλους θησαυρούς των εκκλη­σιών".

Ιδού ακόμη μια περίπτωση που θα πρέπει να συνταράζει τις συνειδή­σεις ακόμη και των Τούρκων κληρονόμων ίων δημίων:

- Γαλλικό ΓΕΣ / Υπηρ. Πληρ. / 30 Ιουλίου 1917:

"Ο Djemal pacha διέταξε στην Παλαιστίνη και Συρία το κλείσιμο όλων των σχολείων χωρών της Συμμαχίας. 800 μαθητές, τα περισσότερα των οποίων ήταν κορίτσια 18 έως 24 χρόνων μεταφέρθηκαν σ' άλλα σχολεία. Αυτά τα σχολεία ήταν, δήθεν κατά τύχη, πιασμένα από Τούρκους αξιωματι­κούς. Όλες βιάστηκαν. Κοριτσόπουλα 7 έως 8 χρόνων με τέτοιο τρόπο κόλ­λησαν σύφιλη "

Ιδού κι' άλλη δικαιολογία εξοριών:

-Από Αγγλική πηγη / σύνοψη πληροφ. 45 / 21 Απριλίου 1917:

"Από πληροφορία της 10 Απριλίου όλοι οι χριστιανοί των χωριών της Θράκης στάλθηκαν στη Μικρά Ασία και αντικαταστάθηκαν από Αλβανούς

Χαρακτηριστικό για τους τρόπους εξόντωσης των Ελλήνων αποτελεί το κείμενο της Κεντρικής Ένωσης Ποντίων, που στάλθηκε στην Ελληνική Στρατιωτική Αποστολή Κωνσταντινούπολης το 1919.

Η αναφορά λέει:

"Οι Τούρκοι εκτόπιζαν τους Έλληνες πάντοτε το χειμώνα, χωρίς να τους επιτρέψουν να παραλάβουν ούτε τρόφιμα ούτε στρώματα.

Τα Κυβερνητικά Όργανα, που συνόδευαν τους εκτοπισμένους, δεν επέ­τρεπαν στα θύματα τους να σταθμεύουν οε κατοικημένα μέρη. αλλά μόνο σε μέρη έρημα και εκτεθειμένα στις χειμερινές συνθήκες.

Ο σκοπός ήταν διπλός:

Πρώτα να μην μπορούν να στεγαστούν κ' έπειτα να μην μπορούν ν' αγο­ράσουν τρόφιμα.

Δεν επέτρεπαν για κανένα λόγο να δώσουν βοήθεια στους γέρους γονείς ή στ’ ανήλικα παιδιά και τους αρρώστους, οι οποίοι εγκαταλείπονταν στα φαράγγια και στα δάση, όπου πέθαιναν από πείνα ή εξοντώνονταν από τη λόγχη των Τούρκων.

Σε διάφορα μέρη της χώρας ιδρύθηκαν λουτρώνες δήθεν για στρατιωτι­κούς. Τα κυβερνητικά και αστυνομικά όργανα που οδηγούσαν τους εξορίστους εξανάγκαζαν τους δυστυχείς για λόγους δήθεν υγιεινής να λουσθούν. Εβαζαν κατά εκατοντάδες, άνδρες, γυναίκες και παιδιά στα λουτρά, γυμνούς με θερμοκρασία 40". Τα ενδύματα των δυστυχών ελεηλατούνταν.

'Οταν έβγαιναν από το λουτρό, τους εξανάγκαζαν να παρατάσσονται στο χιόνι και με θερμοκρασία κάτω από το μηδέν να περιμένουν την επίσκεψη του αστυνόμου για καταμέτρηση, ο οποίος ποτέ δεν ερχόταν πριν από μία ώρα κι έπειτα το γιατρό άλλη μια ώρα.

Κατά την επιθεώρηση χαρακτηρίζονταν σαν άρρωστοι οι νεώτεροι και υγιέστεροι, οι οποίοι θανατώνονταν κατά την αποστολή στο νοσοκομείο.

Τα λουτρά της Νικόπολης, του Έρπαα, της Τοκάτης, της Σεβάστειας έχουν αφήσει φρικαλέα ανάμνηση ".

Έτσι εξηγείται π.χ. το γεγονός ότι από 13.000 που εξορίστηκαν από την Τρίπολη τη 13η Νοεμβρίου 1916. μετά τρίμηνο είχαν απομείνει λιγώτεροι από 1.000.

Χάρης Τσιρκινίδης

Επιτέλους τους ξεριζώσαμε...

(Κεμάλ Ατατούρκ, 13 Αυγούστου 1923)

Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, της Θράκης και της Μ. Ασίας, μέσα από τα γαλλικά αρχεία

Γεννήθηκε το 1938, οτη Λεκάνη Καβάλας, από γονείς πρόσφυγες του Πόντου.

Στις παιδικές του αναμνήσεις κυριαρχούν οι ανεξίτηλες εικόνες, από τη βάρβαρη γερμανοϊταλοβουλγαρική κατοχή, από τους αδελφο­κτόνους εμφυλίους πολέμους του 1944 και 1946-49.

Οι τραγικές διηγήσεις των προσφύγων γονιών του για το ολοκαύτωμα του Πόντου και τη Μικρασιατική Καταστροφή, οι διωγμοί των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης και η Τουρ­κική εισβολή στην Κύπρο, εδραιώνουν την πι­κρή του πεποίθηση για την τραγική μοίρα της πατρίδας μας και το απάνθρωπο πρόσωπο του κόσμου.

Το 1961 αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελ­πίδων σαν Ανθυπολοχαγός Πυροβολικού.

Υπηρέτησε σε Μονάδες και Επιτελεία στην Ελλάδα και Κύπρο.

Είναι απόφοιτος των Σχολών Πολέμου Ελλάδας και Γαλλίας. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Αποστρατεύτηκε, ενώ υπηρετούσε σαν στρα­τιωτικός ακόλουθος στην Ελληνική Πρεσβεία στο Παρίσι.

Έγραψε το μυθιστόρημα "Συνταγματάρ­χης Θεμιστοκλής".

Το παρόν βιβλίο, στηρίζεται στις μακρο­χρόνιες έρευνες του για την τραγωδία της Γε­νοκτονίας. μέσα από τα γαλλικά πολιτικά, οτρατιωτικά και διπλωματικά αρχεία.