Για να γίνουν γνωστές οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η αποτρόπαιη πράξη της Γενοκτονίας στους Έλληνες της Ανατολής, επιβάλλεται μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν, για να αναζητηθούν όλες εκείνες οι πηγές, μέσα από τις οποίες θα έρθουν στο φως πληροφορίες που θα βοηθήσουν να βγούν ασφαλή συμπεράσματα.
Το Ματζικέρτ άνοιξε τον δρόμο στους Τούρκους
Όταν τα βυζαντινά στρατεύματα ηττήθηκαν, το 1071, στη μάχη της αρμενικής πόλης Ματζικέρτ, κοντά στη λίμνη Βαν, κανείς δεν μπορούσε τότε να φανταστεί τις συνέπειες που θα ακολουθούσαν. Τότε άνοιξε για τους Τούρκους ο δρόμος για τη Μικρά Ασία.
Ύστερα από αρκετά χρόνια ακολούθησε η άλωση της πόλης του Κωνσταντίνου, στις 29 Μαΐου του 1453, με αποτέλεσμα ολόκληρος ο ελληνισμός να γνωρίσει την πιο οδυνηρή περίοδο, την τουρκική σκλαβιά. Με την πτώση της Κωνσταντινούπολης, μια αυτοκρατορία έσβησε, αφού επί χρόνια πρόσφερε τα φώτα του πολιτισμού σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο.
Μετά από οχτώ χρόνια έπεσε και ο τελευταίος προμαχώνας του ελληνισμού, η Τραπεζούντα. Οι ακρίτες του Πόντου, αφού υπερασπίστηκαν με γενναιότητα και πάθος τη γη των πατέρων τους, υπέκυψαν στο μοιραίο τέλος. Η αυτοκρατορία των Κομνηνών, που για 257 χρόνια κρατούσε ζωντανή την ελπίδα της Ρωμιοσύνης, πέρασε στην ιστορία. Από τότε άρχισαν και τα δεινά της προσφυγιάς και της καταστροφής.
Ακολούθησαν για τον ελληνισμό τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς. Ένας σύγχρονος ιστορικός γράφει: «Ό,τι είχε σπαρθεί στην εθνική ψυχή κατά τους φοβερούς αιώνες της δουλείας, γονιμοποιήθηκε στην ψυχή του Ρήγα (Φεραίου).
Η ελληνική ψυχή, βγαλμένη μέσα από τα κόκαλα των παιδιών της, ανάνηψε και το 1821, με πολλές θυσίες, ελευθέρωσε μια μικρή γωνιά από τη μεγάλη κληρονομιά. Μια μικρή Ελλάδα γεννιέται μέσα από την τέφρα της και δηλώνει παρούσα στο προσκλητήριο των εθνών. Είναι έτοιμη να παίξει και πάλι τον ιστορικό της ρόλο, που της εμπιστεύθηκε η μοίρα της.
Στα εκατό χρόνια που θα ακολουθήσουν, η μικρή Ελλάδα θα αυξήσει τα εδάφη της. Τα σύνορά της θα επεκταθούν και θα γίνει και πάλι υπολογίσιμη δύναμη στο προσκήνιο της ευρωπαϊκής ιστορίας. Τα όνειρα και οι φιλοδοξίες για τους αλύτρωτους Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου ζωντανεύουν. Το τόλμημα επιχειρήθηκε. Οι θυσίες έγιναν. Εκείνο, όμως, που μετράει είναι το αποτέλεσμα.
Το 1922 ήρθε μαζί με την καταστροφή
Το 1922 ήρθε, φέρνοντας μαζί του και την καταστροφή. Η χρονιά εκείνη θα αποτελέσει την ιστορική τομή, που θα βάλει το οριστικό τέλος στα όνειρα και τις ελπίδες της Μεγάλης Ιδέας. Τον Αύγουστο του 1922 όλα γκρεμίστηκαν και ο ελληνισμός περνάει σε μια περιπέτεια, γεμάτη αγωνία.
Στα γαλανά νερά της Σμύρνης, μαζί με τα θύματα της τραγωδίας, βούλιαξε η Μεγάλη Ιδέα του ελληνισμού. Του ελληνισμού, που ποτέ δεν περιορίστηκε στα σύνορα ενός εθνικού κράτους, που έχοντας ως εργαλείο του την ελληνική γλώσσα του Ομήρου και της κλασικής Αθήνας του Περικλή, ήθελε πάντα το κέντρο του πολιτισμού έξω από τα σύνορα. Ήθελε έναν πολιτισμό οικουμενικό.
Να γιατί ο ελληνισμός θρήνησε την καταστροφή του 1922. Κανένα άλλο ατυχές γεγονός της ελληνικής ιστορίας δεν πήρε την έννοια και τη σημασία της καταστροφής. Τη χρονιά εκείνη, ο ελληνισμός ξεριζώθηκε από την πανάρχαια κοιτίδα του, τη Μ. Ασία, τον Πόντο και τη θράκη.
Παλαιό μεγαλείο και σύγχρονη τραγωδία
Οι Έλληνες στον Πόντο δημιούργησαν έναν πολιτισμό, που οι ρίζες του βυθίζονται στη μυθολογία της Αργοναυτικής Εκστρατείας. Ήταν ένας πολιτισμός που πρόσφερε το φως της γνώσης, μαζί με το μήνυμα της αγάπης του Χριστού.
Όσοι από τους Έλληνες της Ανατολής επέζησαν από τη λαίλαπα της απάνθρωπης αδικίας, μάζεψαν τα κομμάτια της ψυχής τους και την αξιοπρέπεια τους και κατέφυγαν στην Ελλάδα, την πατρίδα των ονείρων τους, την πατρίδα που τους δίδαξαν στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας και τα σχολεία των άλλων πόλεων της ελληνικής Ανατολής. Ήρθαν να συνεχίσουν τη δημιουργική τους πορεία στην πρόοδο και τον πολιτισμό. Η υποδοχή, καθόλου ευχάριστη και πολλές φορές εχθρική. Μάλιστα, πολλοί πέθαναν στο δρόμο από την πείνα και άλλοι από διάφορες ασθένειες, σε χώρους καραντίνας, όπως το Καραμπουρνού και η Μακρόνησος.
Πέρασαν 89 χρόνια ένοχης σιωπής
Από τότε πέρασαν 89 χρόνια ένοχης σιωπής, που επιβλήθηκε στο βωμό της ελληνοτουρκικής φιλίας και της νατοϊκής συμμαχίας. Η επίσημη πολιτεία ήταν αυτή που οδήγησε τα πράγματα στη λήθη των γεγονότων, γιατί φοβήθηκε τις συνέπειες της ιστορικής αλήθειας και της γνώσης. Χάθηκαν 1,5 εκατομμύριο ζωές, άλλοι τόσοι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς και οι πρόσφυγες μένουν με το ερώτημα:
Πότε, επιτέλους, οι υπεύθυνοι της τραγωδίας του ελληνισμού της Μ. Ασίας, του Πόντου και της Θράκης θα λογοδοτήσουν για το ανοσιούργημά τους ως άτομα και ως λαός ενώπιον της ιστορίας και του διεθνούς δικαίου; Πάντως, ένα είναι βέβαιο: Όλοι οι πρόσφυγες της δεύτερης και της τρίτης γενιάς και όσες γενιές θα ακολουθήσουν, έχουν ισχυρή μνήμη και απύθμενη υπομονή.
Πιστεύουν ότι ακόμη και σήμερα, οι απόγονοι των Νεοτούρκων και του Κεμάλ πρέπει να συρθούν στο δικαστήριο της ιστορίας, για να δώσουν λόγο για τις πράξεις των πατεράδων τους ως έθνος και ως λαός. Μόνον τότε θα δικαιωθούν οι ψυχές των νεκρών μας. Μόνον όταν αναγνωρίσουν επίσημα τη Γενοκτονία του ελληνισμού. Θα είναι και για αυτούς μια γενναία πράξη, που θα τους βοηθήσει στην ψυχική και ηθική τους κάθαρση.
Η αίτηση συγνώμης από τον Βίλι Μπραντ
Αρκετά χρόνια μετά τη δίκη της Νυρεμβέργης, ο καγκελάριος της Γερμανίας Βίλι Μπραντ (Villy Brand) πήγε στο νεκροταφείο της Βαρσοβίας και, γονατιστός, ζητούσε συγνώμη εκ μέρους της Γερμανίας από τα θύματα των ναζί σε βάρος των Εβραίων, των Πολωνών, των κομμουνιστών και των γύφτων.
Παναγιώτης Παπαδόπουλος
Το Ματζικέρτ άνοιξε τον δρόμο στους Τούρκους
Όταν τα βυζαντινά στρατεύματα ηττήθηκαν, το 1071, στη μάχη της αρμενικής πόλης Ματζικέρτ, κοντά στη λίμνη Βαν, κανείς δεν μπορούσε τότε να φανταστεί τις συνέπειες που θα ακολουθούσαν. Τότε άνοιξε για τους Τούρκους ο δρόμος για τη Μικρά Ασία.
Ύστερα από αρκετά χρόνια ακολούθησε η άλωση της πόλης του Κωνσταντίνου, στις 29 Μαΐου του 1453, με αποτέλεσμα ολόκληρος ο ελληνισμός να γνωρίσει την πιο οδυνηρή περίοδο, την τουρκική σκλαβιά. Με την πτώση της Κωνσταντινούπολης, μια αυτοκρατορία έσβησε, αφού επί χρόνια πρόσφερε τα φώτα του πολιτισμού σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο.
Μετά από οχτώ χρόνια έπεσε και ο τελευταίος προμαχώνας του ελληνισμού, η Τραπεζούντα. Οι ακρίτες του Πόντου, αφού υπερασπίστηκαν με γενναιότητα και πάθος τη γη των πατέρων τους, υπέκυψαν στο μοιραίο τέλος. Η αυτοκρατορία των Κομνηνών, που για 257 χρόνια κρατούσε ζωντανή την ελπίδα της Ρωμιοσύνης, πέρασε στην ιστορία. Από τότε άρχισαν και τα δεινά της προσφυγιάς και της καταστροφής.
Η ελληνική ψυχή, βγαλμένη μέσα από τα κόκαλα των παιδιών της, ανάνηψε και το 1821, με πολλές θυσίες, ελευθέρωσε μια μικρή γωνιά από τη μεγάλη κληρονομιά. Μια μικρή Ελλάδα γεννιέται μέσα από την τέφρα της και δηλώνει παρούσα στο προσκλητήριο των εθνών. Είναι έτοιμη να παίξει και πάλι τον ιστορικό της ρόλο, που της εμπιστεύθηκε η μοίρα της.
Στα εκατό χρόνια που θα ακολουθήσουν, η μικρή Ελλάδα θα αυξήσει τα εδάφη της. Τα σύνορά της θα επεκταθούν και θα γίνει και πάλι υπολογίσιμη δύναμη στο προσκήνιο της ευρωπαϊκής ιστορίας. Τα όνειρα και οι φιλοδοξίες για τους αλύτρωτους Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου ζωντανεύουν. Το τόλμημα επιχειρήθηκε. Οι θυσίες έγιναν. Εκείνο, όμως, που μετράει είναι το αποτέλεσμα.
Το 1922 ήρθε μαζί με την καταστροφή
Το 1922 ήρθε, φέρνοντας μαζί του και την καταστροφή. Η χρονιά εκείνη θα αποτελέσει την ιστορική τομή, που θα βάλει το οριστικό τέλος στα όνειρα και τις ελπίδες της Μεγάλης Ιδέας. Τον Αύγουστο του 1922 όλα γκρεμίστηκαν και ο ελληνισμός περνάει σε μια περιπέτεια, γεμάτη αγωνία.
Στα γαλανά νερά της Σμύρνης, μαζί με τα θύματα της τραγωδίας, βούλιαξε η Μεγάλη Ιδέα του ελληνισμού. Του ελληνισμού, που ποτέ δεν περιορίστηκε στα σύνορα ενός εθνικού κράτους, που έχοντας ως εργαλείο του την ελληνική γλώσσα του Ομήρου και της κλασικής Αθήνας του Περικλή, ήθελε πάντα το κέντρο του πολιτισμού έξω από τα σύνορα. Ήθελε έναν πολιτισμό οικουμενικό.
Να γιατί ο ελληνισμός θρήνησε την καταστροφή του 1922. Κανένα άλλο ατυχές γεγονός της ελληνικής ιστορίας δεν πήρε την έννοια και τη σημασία της καταστροφής. Τη χρονιά εκείνη, ο ελληνισμός ξεριζώθηκε από την πανάρχαια κοιτίδα του, τη Μ. Ασία, τον Πόντο και τη θράκη.
Παλαιό μεγαλείο και σύγχρονη τραγωδία
Οι Έλληνες στον Πόντο δημιούργησαν έναν πολιτισμό, που οι ρίζες του βυθίζονται στη μυθολογία της Αργοναυτικής Εκστρατείας. Ήταν ένας πολιτισμός που πρόσφερε το φως της γνώσης, μαζί με το μήνυμα της αγάπης του Χριστού.
Όσοι από τους Έλληνες της Ανατολής επέζησαν από τη λαίλαπα της απάνθρωπης αδικίας, μάζεψαν τα κομμάτια της ψυχής τους και την αξιοπρέπεια τους και κατέφυγαν στην Ελλάδα, την πατρίδα των ονείρων τους, την πατρίδα που τους δίδαξαν στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας και τα σχολεία των άλλων πόλεων της ελληνικής Ανατολής. Ήρθαν να συνεχίσουν τη δημιουργική τους πορεία στην πρόοδο και τον πολιτισμό. Η υποδοχή, καθόλου ευχάριστη και πολλές φορές εχθρική. Μάλιστα, πολλοί πέθαναν στο δρόμο από την πείνα και άλλοι από διάφορες ασθένειες, σε χώρους καραντίνας, όπως το Καραμπουρνού και η Μακρόνησος.
Πέρασαν 89 χρόνια ένοχης σιωπής
Από τότε πέρασαν 89 χρόνια ένοχης σιωπής, που επιβλήθηκε στο βωμό της ελληνοτουρκικής φιλίας και της νατοϊκής συμμαχίας. Η επίσημη πολιτεία ήταν αυτή που οδήγησε τα πράγματα στη λήθη των γεγονότων, γιατί φοβήθηκε τις συνέπειες της ιστορικής αλήθειας και της γνώσης. Χάθηκαν 1,5 εκατομμύριο ζωές, άλλοι τόσοι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς και οι πρόσφυγες μένουν με το ερώτημα:
Πότε, επιτέλους, οι υπεύθυνοι της τραγωδίας του ελληνισμού της Μ. Ασίας, του Πόντου και της Θράκης θα λογοδοτήσουν για το ανοσιούργημά τους ως άτομα και ως λαός ενώπιον της ιστορίας και του διεθνούς δικαίου; Πάντως, ένα είναι βέβαιο: Όλοι οι πρόσφυγες της δεύτερης και της τρίτης γενιάς και όσες γενιές θα ακολουθήσουν, έχουν ισχυρή μνήμη και απύθμενη υπομονή.
Πιστεύουν ότι ακόμη και σήμερα, οι απόγονοι των Νεοτούρκων και του Κεμάλ πρέπει να συρθούν στο δικαστήριο της ιστορίας, για να δώσουν λόγο για τις πράξεις των πατεράδων τους ως έθνος και ως λαός. Μόνον τότε θα δικαιωθούν οι ψυχές των νεκρών μας. Μόνον όταν αναγνωρίσουν επίσημα τη Γενοκτονία του ελληνισμού. Θα είναι και για αυτούς μια γενναία πράξη, που θα τους βοηθήσει στην ψυχική και ηθική τους κάθαρση.
Η αίτηση συγνώμης από τον Βίλι Μπραντ
Αρκετά χρόνια μετά τη δίκη της Νυρεμβέργης, ο καγκελάριος της Γερμανίας Βίλι Μπραντ (Villy Brand) πήγε στο νεκροταφείο της Βαρσοβίας και, γονατιστός, ζητούσε συγνώμη εκ μέρους της Γερμανίας από τα θύματα των ναζί σε βάρος των Εβραίων, των Πολωνών, των κομμουνιστών και των γύφτων.
Αυτή η πεποίθηση στηρίζεται στις αποφάσεις του ΟΗΕ. Πιο συγκεκριμένα, στηρίζεται στην απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ της 11ης Δεκεμβρίου 1946, λίγο μετά τη λήξη του β' παγκοσμίου πολέμου. Την ημέρα εκείνη, δηλαδή, που τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ — εκπρόσωποι των λαών του κόσμου, διακήρυξαν ότι «η Γενοκτονία είναι έγκλημα διεθνούς δικαίου». Δύο χρόνια αργότερα, την 9η Δεκεμβρίου 1948, η Γενική Συνέλευση υιοθέτησε ομόφωνα τη σύμβαση για «την πρόληψη και την καταστολή του εγκλήματος της Γενοκτονίας», η οποία, τελικά, τέθηκε σε εφαρμογή το 1951 με αναδρομική ισχύ.
Η στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της Γενοκτονίας
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, το έγκλημα της γενοκτονίας μπορούν να το στοιχειοθετήσουν ένα ή περισσότερα από τα εξής εγκλήματα:
1.0 φόνος των μελών μιας εθνικής, εθνολογικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας.
2.Η πρόκληση σοβαρής βλάβης στη σωματική ή διανοητική ακεραιότητα των μελών της ομάδας.
3.Η εκ προθέσεως υποβολή της ομάδας σε συνθήκες διαβίωσης, που μπορεί να επιφέρουν την πλήρη ή μερική σωματική καταστροφή της.
4.Η εφαρμογή μέτρων παρεμπόδισης των γεννήσεων.
5.Η αναγκαστική μεταφορά παιδιών μιας ομάδας σε άλλη.
Και οι πέντε αυτές περιπτώσεις εγκλημάτων, όπως ακριβώς περιγράφονται στη Σύμβαση που επικύρωσε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 9 Δεκεμβρίου 1948 για την πρόληψη και την καταστολή του εγκλήματος της γενοκτονίας, συνέβησαν για μεγάλο διάστημα σε βάρος των Ελλήνων της Μ. Ασίας, του Πόντου και της Θράκης.
Εκατοντάδες χιλιάδες είναι οι Έλληνες που οδηγήθηκαν με τον ένα ή άλλο τρόπο στην εξόντωση.
Η πεισματική άρνηση της Τουρκίας
Από τότε πέρασαν 89 χρόνια και η Τουρκία αρνείται πεισματικά να κάνει την υπέρβασή της ως οργανωμένη κοινωνία ανθρώπων και να αναγνωρίσει την ειδεχθή πράξη της γενοκτονίας.
Σήμερα, μάλιστα, παρουσιάζεται με ενδιαφέρουσες φιλοδοξίες να εναρμονίσει τα βήματά της με τους λαούς της Ευρώπης, με την είσοδο της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέχρι τώρα μπορούσε να προβάλλει διάφορες δικαιολογίες για την έλλειψη κάποιων στοιχείων, που να θεμελιώνουν το εναντίον της κατηγορητήριο.
Αυτό, όμως, έπαψε να υπάρχει σήμερα. Οι αποκαλύψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας είναι πολλές και ισχυρές. Προέρχονται από τα διπλωματικά έγγραφα της εποχής εκείνης των ξένων κρατών, που δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία ότι τα εγκλήματα σε βάρος των Ελλήνων της Ανατολής έγιναν και μάλιστα οργανώθηκαν ή ενθαρρύνθηκαν από το καθεστώς των Νεοτούρκων και του Κεμάλ.
Αυτό, όμως, έπαψε να υπάρχει σήμερα. Οι αποκαλύψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας είναι πολλές και ισχυρές. Προέρχονται από τα διπλωματικά έγγραφα της εποχής εκείνης των ξένων κρατών, που δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία ότι τα εγκλήματα σε βάρος των Ελλήνων της Ανατολής έγιναν και μάλιστα οργανώθηκαν ή ενθαρρύνθηκαν από το καθεστώς των Νεοτούρκων και του Κεμάλ.
Τελος 1ου Μέρους
Φιλόλογος- Συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου