Γεώργιος Τσουρουκίδης ή Τσουρούκ Γιώργης.

 

Ένοπλοι Σανταίοι 1910

Γεννήθηκε το 1668 στο χωριό Κράπουναρ της Πάφρας. Σε ηλικία 22 ετών συνέπτυξε ομάδα από θαρραλέους νέους από τα γύρω χωριά και ανέβηκε στο βουνό Γιούνταγ (Μαλλιαρό), όπου και έστησε το λημέρι του και άρχισε τη δράση ως εκδικητής από το 1690 εναντίον των ανδρών του ντερέμπεη Χασάν Αλήμπεη και του γιου του Μεχμέτ.
Όταν ανέλαβε ντερέμπεης ο Μεχμέτ, ως κληρονόμος του Χασάν Αλήμπεη, από το 1688, περίπου, σκέφτηκε ως πρώτο του μέλημα την εκκαθάριση της περιοχής από τους ευρισκόμενους στα βουνά εσκιάδες, που τον προβλημάτιζαν με όλα όσα έκαναν.
 Ετοίμασε εκστρατεία εναντίον του Γεώργιου Τσουρουκίδη, που είχε το λημέρι του στην τοποθεσία Ενέρ Τασί (Πέτρινο Διάσελο), στα βουνά της Γιάιλας της Πάφρας, σε μια δασώδη περιοχή, όπου, στα υψώματα των δύο πλευρών, υπήρχαν απόκρημνοι βράχοι και κρύπτες και όπου βρίσκονταν οι ογδόντα περίπου άνδρες της ομάδας.
Οι άνδρες αυτοί του Γεωργίου Τσουρουκίδη είχαν προβληματίσει πολύ τους Τούρκους με τις συνεχείς επιδρομές τους εναντίον των τούρκικων χωριών σε αντίποινα για όσα έκαναν και οι άνδρες του ντερέμπεη σε βάρος των Ελλήνων της περιοχής.
Ο Μεχμέτ, έχοντας στη διάθεσή του 400 ενόπλους πεζούς και 100 ιππείς, κίνησε για το λημέρι των εσκιάδων του Τσουρουκίδη, του οποίου όλοι, σχεδόν, οι άνδρες ήταν παθόντες, τόσο από τον πατέρα του Μεχμέτ όσο και από τον ίδιο, κατά το διάστημα που ήταν ντερέμπεης, οπότε έχασαν δικούς τους και τις περιουσίες τους. Μεγάλο κακό έκανε ιδίως ο Χασάν Αλή μπέης.
Ολοι οι άνδρες του αρχικαπετάνιου Τσουρούκ Γιώργη κατάγονταν από τα χωριά της Πάφρας Γουζάλαν, Κιζίλοτ, Κούσκοπου, Ασμάτσαμ, Αλάτσαμ, Νεπιέν κ. ά.
Οι κινήσεις του Μεχμέτ εναντίον των εσκιάδων, τον Μάρτιο του 1694, έγιναν γνωστές στον καπετάν Γιώργη, ο οποίος τοποθέτησε τους άνδρες του σε καίρια σημεία, με ενέδρες, χωρίς να δίνουν σημεία της παρουσίας τους.
 Άφησαν τους Τούρκους, πεζούς και ιππείς, να μπουν όλοι, σχεδόν, μέσα στο στενό που οδηγούσε προς το λημέρι των ανταρτών και όταν θεώρησαν ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά και από τις δύο πλευρές.
 Οι Τούρκοι βρέθηκαν ξαφνικά ανάμεσα σε δύο πυρά και μόλις κατόρθωσαν να πάρουν θέσεις για άμυνα, για να μπορέσουν, στη συνέχεια, να υποχωρήσουν από το πεδίο της μάχης, που κράτησε περίπου δύο ώρες. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν μεγάλες.
Η ενέργεια αυτή του καπετάν Γιώργη Τσουρούκ και των ανδρών του αποτελούσε ειδοποίηση προς τον Μεχμέτ, την οποία έπρεπε να λάβει σοβαρά υπόψη του και να μην στρέφεται εναντίον αόπλων και αμάχων γερόντων και γυναικόπαιδων στα χωριά, που επισκεπτόταν πολύ συχνά. 
Επίσης, η ενέργεια αυτή των Ελλήνων ανταρτών έστελνε μήνυμα στον Μεχμέτ ότι αν τολμήσει να σκεφτεί κάτι κακό για τα χωριά και τους Έλληνες χριστιανούς της περιοχής, θα εισπράξει τα ίδια από αυτόν και τους άνδρες του.
Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, ο καπετάν Γιώργης Τσουρουκίδης παρενέβη και προκάλεσε αντίποινα κατά των Τούρκων, όχι μόνον στη δική του περιοχή, της Πάφρας, αλλά και στις περιοχές Σαμψούντας, Γάβζας και Βεζίρ Κιοπρού, που ήταν γειτονικές και οι κάτοικοι τους ζητούσαν την υποστήριξή του.
 Ετσι, η φήμη του έφτασε και στα πλέον απομακρυσμένα χωριά του Δυτικού Πόντου και ο σκληρά καταπιεζόμενος ελληνοχριστιανικός κόσμος πολλά προσδοκούσε από αυτόν.
Η μάχη στην τοποθεσία Ενέρ Τασί (Πέτρινο Διάσελο), στα βουνά της Γιάιλας της Πάφρας,, ήταν μία από τις πολλές, που είχε δώσει ο καπετάν Γιώργης Τσουρούκ εναντίον των Τούρκων σε όλη τη διάρκεια που ήταν εσκιάς — εκδικητής, και μέχρι περίπου το 1720. Στο διάστημα αυτό, πολλοί άλλοι Παφραίοι μιμήθηκαν το παράδειγμά του, που σχημάτισαν δικές τους ομάδες εκδικητών, από το 1700, περίπου, και προβλημάτισαν στα σοβαρά τους Τούρκους.

Ο εγγονός του καπετάν Γιώργη Τσουρούκ ήρθε στην Ελλάδα με την ανταλλαγή, το 1924, και εγκαταστάθηκε στο χωριό Νέα Μπάφρα Σερρών, όπου ήταν γνωστός ως Τσουούκ Βασίλ. Ο Βασίλειος Τσουρουκίδης είχε γεννηθεί το 1818 στο Κούσκοπου της Πάφρας και πέθανε σε ηλικία 114 ετών, το 1932.

Ο Πόντιος συγγραφέας και πολιτικός, από τη Βέροια, Γιώργος Χιονίδης, αναφερόμενος στους ντερεμπέηδες της εποχής εκείνης και την απάνθρωπη συμπεριφορά τους κατά των Ελλήνων χριστιανών, γράφει:

«Την περίοδο εκείνη (οι Τούρκοι) για μέρες λεηλατούσαν, βίαζαν, έσφαζαν και ανάγκαζαν τους χριστιανούς να καταφεύγουν στα βουνά. Μετά από κάθε πολιορκία, οι παρθένες αυτοκτονούσαν, γυναικόπαιδα εξοντώνονταν, κληρικοί κατακρεουργούνταν, οι κρεμάλες και το κόψιμο της γλώσσας ήταν σε καθημερινή βάση σε βάρος των χριστιανών της περιοχής εκείνης, γιατί δεν κατόρθωσαν να τους εξισλαμίσουν».

Γιώργος Αντωνιάδης

οικονομόλογος-Συγγραφέας