ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ ΣΤΗΝ URFA

Το γεγονός της σφαγής της Γαλλικής φρουράς της Urfa, όπως μας μεταδόθηκε από αρμόδιες πηγές έλαβε χώ­ρα κάτω απ' τις εξής συνθήκες:

Οι Εθνικιστές είχαν νικήσει τις μικρές γαλλικές δυνάμεις της Urfa τις πρώτες μέρες του Απριλίου 1920 και στο τέλος ο Διοικητής των Γαλλικών Δυνάμεων Hauger αναγκάσθηκε να παραδοθεί. 

Στις 8 Απριλίου αποφάσισε να εκκενώσει την πόλη πράγμα πού έκανε υπό τους εξής όρους: 

Ότι όλοι οι Χριστιανοί θα είχαν πλήρη προστασία· 

ότι τα σπίτια πού είχαν καταληφθεί από τη φρουρά δεν θα τα καταλάμβαναν οι Τούρκοι προτού να εγκαταλείψει η φρουρά την πόλη, 

ότι οι τάφοι των πεσόντων θα ήταν σεβαστοί· 

ότι θα εδίδονταν αρκετά μεταφορικά μέσα στους Γάλλους για να μεταφέρουν τα όπλα και πολεμοφόδια τους κλπ. γιατί τα δικά τους μεταφορικά μέσα είχαν εξα­ντληθεί. Ένας αξιωματικός της Χωροφυλακής και δέκα άνδρες θα τους συνώδευαν για την ασφάλεια της συνοδεί­ας.

Ολ' αυτά είχαν γίνει δεκτά από τον Μουτεσαρίφη της Urfa και απ' τον Διοικητή των Τουρκικών Εθνικιστικών δυνάμεων, κατά παράβαση όμως της συμφωνίας αυτής οι Τούρκοι έπετέθησαν λίγο ύστερα απ' την αναχώρηση των Γάλλων εναντίον τους και τους εξόντωσαν σχεδόν εντελώς. 

Ένας εκ γενετής Αμερικανός υπήκοος πού έτυχε να βρίσκεται στην Urfa σε υπηρεσία περιθάλψεως και πού ήθελε να πάει στο Χαλέπι, αποφάσισε να ακολουθήσει την δύσμοιρη αποστολή και ήταν αυτόπτης μάρτυρας αυτών πού συνέβησαν. Η περιγραφή πού ακολουθεί είναι πολύ ενδιαφέρουσα σαν ένα κεφάλαιο αυθεντικής ιστορίας πού δεν έχει δημοσιευθεί μέχρι σήμερα:

«Αναχωρήσαμε απ' την Urfa την Κυριακή 11 Απριλίου 1920 στις 1.30 π.μ., ενώ στην εμπροσθοφυλακή ήταν ο λοχαγός Perraut και 4 χωροφύλακες χρησίμευαν σαν οδηγοί, στο κέντρο της συνοδείας ήταν ο Αξιωματικός της Χωροφυλακής Emir Effendi, πού θα μας συνόδευε μέχρι τον τόπο του προορισμού μας.

«Ενώ περνούσαμε την κορυφή του λόφου παρατηρήσαμε αρκετούς χωροφύλακες για τους οποίους μας είπαν, ότι εκεί ήταν το φυλάκιο τους. Η ανάβαση ήταν πολύ δύσκολη γιατί τα άλογα ήταν σε αθλία κατάσταση εξ αιτίας πού δεν είχαν αρκετή τροφή και άσκηση. 

Οι καμήλες μας έκαναν να καθυστερούμε, γιατί ήταν πολύ φορτωμένες και σκαρφάλωναν με μεγάλη βραδύτητα. Σταματούσαμε όπως συνήθως επί δέκα λεπτά κάθε ώρα, ενώ η οπισθο­φυλακή αποτελείτο από εκατόν πενήντα άνδρες, άλλοι δε εκατόν εξήντα άνδρες έρχονταν δυο χιλιόμετρα πιο πίσω.

«Στις 6 π.μ. ενώ περνούσαμε ένα φαράγγι επάνω σ' ένα ίσιο κομμάτι του δρόμου, ξαφνικά μας επετέθησαν οι Τούρκοι από πίσω και απ' τα δυο πλευρά μας, έχοντας μαζί τους πολυβόλα. 

Οι πυροβολισμοί άρχισαν προτού να βγουν οι καμήλες έξω απ' το φαράγγι. Βρίσκονταν πάνω στη στροφή και σταμάτησαν. Πριν απ' την επίθεση προ­χωρούσα εγώ με τον Διοικητή Hauger και πέντε λεπτά προτού ν' αρχίσουν οι πυροβολισμοί ήμουν επάνω σ' ένα αμάξι του Ερυθρού Σταυρού, όπου ήταν και δύο τραυματίες. 

Όταν άρχισαν οι πυροβολισμοί, δυο αμάξια πού προηγούνταν απ' τα άλλα, επειδή τα άλογα η τα μουλάρια τους είχαν τραυματιστεί η σκοτωθεί, αναγκάστηκαν να σταματήσουν.

 Πήδησα κάτω προσπαθώντας να καλυφθώ μέσα σ' ένα κοίλωμα στην άκρη του δρόμου, βλέποντας όμως ότι ήμουν εκτεθειμένος στους πυροβολισμούς απ' τις κορυφές των λόφων, αποφάσισα να προχωρήσω παρα­πέρα ελπίζοντας ότι θα εύρισκα τον Διοικητή πού ήξερα ότι ήταν μόνο δυο γυάρδες πιο μπροστά από μένα.

«Την στιγμή εκείνη η επίθεση είχε πάρει μια τρομερή μορφή. Το έδαφος εκεί σχημάτιζε μια λεκάνη περιβαλ­λόμενη από λόφους και στερούμενη από οιαδήποτε προκάλυψη έτσι πού η φάλαγγα ήταν αναγκασμένη να προχω­ρήσει για να βρει μια θέση άμυνας, πράγμα πού έγινε πεντακόσιες γυάρδες παραπέρα. 

Έτσι η συνοδεία, με την ε­ξαίρεση πού είπαμε, αποκόπηκε, ενώ τα περισσότερα απ' τα άλογα είχαν σκοτωθεί μέχρι τη στιγμή εκείνη. Οι πυ­ροβολισμοί ως τότε είχαν αυξηθεί πάρα πολύ και εγώ προχωρώντας συνάντησα τον Διοικητή Hauger πού ήταν μαζί με δυο άλλους αξιωματικούς σε μια τρύπα στην πλαγιά του λόφου (πού είχαν αφήσει μερικοί λατόμοι) και απ' εκεί διηύθυνε τις επιχειρήσεις. Ύστερα από λίγο ήρθαν κοντά μας και άλλοι δύο αξιωματικοί και ο Τούρκος αξιω­ματικός της χωροφυλακής, πού ήταν τότε άοπλος και δυο διερμηνείς.

«Κατά τις εννέα π.μ. ακούστηκε η οπισθοφυλακή και οι πυροβολισμοί αυξήθηκαν ακόμα περισσότερο. Σε λί­γο μας συνάντησε ο αξιωματικός πού ήταν επί κεφαλής της, ο όποιος μας έδωσε μια φρικιαστική περιγραφή αυτών πού είχαν συμβεί, τους είχαν στήσει ενέδρα σε μια χαράδρα και έτσι πολύ λίγοι είχαν γλυτώσει.

«Από έναν λόφο προς τα βόρεια παρατηρήσαμε την Τουρκική Εθνικιστική σημαία. Ύστερα από λίγο είδαμε αρκετούς Κούρδους να έρχονται επάνω απ' τους λόφους· καθώς φαίνεται ήταν μια απ' τις φυλές τους. Κατά τις 10 η ώρα περίπου ο Διοικητής Hauger συσκέφθηκε με τους άλλους αξιωματικούς και αποφάσισε να παραδοθεί.

«Τη στιγμή εκείνη η γραμμή είχε σπάσει προς Ανατολάς, η μεταφορά είχε αποτύχει, η οπισθοφυλακή είχε α­ποκοπεί και μας έφερναν πολλούς τραυματίες. Και τότε ο Γάλλος Διοικητής είπε στον αξιωματικό της Χωροφυλα­κής να βγει έξω με μια σημαία ανακωχής.

«Επειδή είχαμε πολλούς Αρμενίους μαζί μας πού είχαν ανάγκη προστασίας επρότεινα να τους συνοδεύσω ε­γώ. Ο Διοικητής το ενέκρινε και έτσι προχωρήσαμε προς την παράταξη του εχθρού, ο διερμηνέας μου πού κρα­τούσε την Αμερικανική σημαία και εγώ, έχοντας ανάμεσα μας τον αξιωματικό της χωροφυλακής με τη λευκή σημαία. Εξακολουθούσαν να μας πυροβολούν συνεχώς. Όταν φθάσαμε στο μέρος, οπού ήταν πριν η φάλαγγα μετα­φοράς πού είχε καταστραφεί, βρεθήκαμε μπροστά σ' ένα μεγάλο στρατιωτικό σχηματισμό και ζητήσαμε να ιδούμε τον αρχηγό του. Μας είπαν ότι δεν είχαν αρχηγό παρά ήταν άτακτα στρατεύματα «Τσέτες» κλπ.

«Τότε έδωσα οδηγίες στον αξιωματικό της Χωροφυλακής να στείλει αγγελιαφόρους πού να ζητήσουν την παύση του πυρός και αυτό έγινε κατά τις 10 και 20' π.μ. Ύστερα από λίγα λεπτά μια ομάδα Κούρδων έτρεξαν απ' τους λόφους προς τις Γαλλικές θέσεις και η μάχη ξανάρχισε. 

Βλέποντας ότι δεν ήταν δυνατό να γίνει τίποτε, εφό­σον οι εχθροί δεν δέχονταν την ανακωχή, είπα στον αξιωματικό της Χωροφυλακής να τρέξει μ' ένα άλογο στην Urfa, (μια απόσταση από εννιά μίλια περίπου) για να πληροφορήσει τον Μουτεσαρίφη για όλα όσα είχαν συμβεί και να φέρει αμάξια για τους τραυματίες κι εκείνος συμμορφώθηκε.

«Τότε είδα με τα μάτια μου να σκοτώνονται τραυματίες και άνδρες πού παρέδιναν τα όπλα τους. Αυτά τα εί­δαν και άλλοι, ανάμεσα σ' αυτούς και ο Υπολοχαγός Deloir, ο οποίος τώρα είναι αιχμάλωτος στην Urfa. 

Εζήτησα από μια φρουρά χωροφυλάκων πού έφθασε στο αναμεταξύ, να με συνοδεύσει μέχρι την Urfa. Προχωρήσαμε πη­γαίνοντας γύρω από ένα λόφο και διασχίζοντας τον δρόμο προς μια φυσική στέρνα, απ' την οποία μπορέσαμε να πάρουμε νερό. 

Ο αξιωματικός πού ήταν επί κεφαλής των χωροφυλάκων της Urfa έφθασε και μου έδωσε μια φρου­ρά από έξη άνδρες ακόμα, τους οποίους διέταξε να προχωρήσουν προς την πόλη όσο το δυνατό ταχύτερα, γιατί οι άτακτοι Κούρδοι έδειχναν πολύ εχθρική στάση. Προχωρήσαμε από έναν κυκλικό δρόμο ανάμεσα από ένα φαράγγι και φθάσαμε στην Urfa κατά τις 2.30 μ.μ. αφού είχαμε βαδίσει επί δώδεκα ώρες, μας συνόδευε δε και ένας Σύρος με το όνομα Ιακώβ, ο όποιος είχε εργασθεί στην Ελβετική Ιεραποστολή της Urfa.

«Δεν κατώρθωσα να σώσω ούτε έναν απ' τους Αρμενίους, γιατί είχαν εξαφανιστεί.

«Ο Σύρος Yakub, πού τον έφερα πίσω μαζί μου, και πού αποπειράθηκε να δραπετεύσει στο Χαλέπι είναι τώρα στην Urfa. Για τους Αρμενίους δεν ακούσαμε τίποτε.

«Την ώρα πού διέσχιζα το πεδίο της μάχης είδα ένα λόχο Τούρκων τακτικών στρατιωτών του πεζικού και το τμήμα πολυβόλων με τα μεταγωγικά μουλάρια πού προχωρούσαν προς τις Γαλλικές θέσεις. Ίσως είχαν καθυστε­ρήσει κάπως, εκτός εάν είχαν αναπτύξει δράση επάνω στις κορυφές των λόφων και προχωρούσαν τώρα, για να συνεχίσουν τη μάχη.

«Η επίθεση έλαβε χώρα στους λόφους δυτικά απ' την Urfa, σε απόσταση εννιά μιλίων περίπου απ' την πόλη και δυο μιλίων απ' τη διασταύρωση του Arab Punar και απ' τους δρόμους Serondj».

Η ιστορία πού είπαμε παραπάνω αποδόθηκε ακριβώς όπως την άκουσα χωρίς καμιά αλλοίωση, ούτε καν στη στίξη. Τα ιδιάζοντα χαρακτηριστικά του συμβάντος αυτού είναι:

Η παραβίαση της συμφωνίας· η χρησιμοποίηση των δήθεν «άτακτων» απ' τις Τουρκικές Αρχές για ν' αποφύ­γουν τις ευθύνες και την παρουσία τακτικών στρατιωτών για την περίπτωση ανάγκης· ο σκοτωμός των τραυματιών και κείνων πού παρέδιδαν τα όπλα τους.

Στην Urfa βρισκόταν όσο διαρκούσε η πολιορκία η Κα Richard Mansfield, χήρα του περίφημου ηθοποιού· ο κ. G. Woodward, λογιστής της Near East Relief και η Mary Caroline Holmes, μια ηρωική Αμερικανίς κυρία, η ο­ποία έγραψε ένα βιβλίο για τα γεγονότα πού έζησε με τον τίτλο «Between the Lines in Asia Minor» (Ανάμεσα στις γραμμές στη Μικρά Ασία) πού εκδόθηκε απ' την εταιρία «Fleming Η. Revell Company».

Ο ρόλος πού έπαιξαν η Ιταλία και η Γαλλία και πού συνέβαλε τόσο πολύ στην εξόντωση του Χριστιανικού πληθυσμού της Τουρκίας και στα τρομερά γεγονότα της Σμύρνης ανακεφαλαιώνεται πολύ σωστά απ' τον George Abbott στο έργο του πού αναφέραμε παραπάνω με τις εξής λέξεις:

«Η Γαλλία πού μετά την ανακωχή είχε δείξει μια δυνατή αντιζηλία για τη θέση της Αγγλίας σε μια περιοχή του κόσμου σχετικά με την οποία έχει η ίδια ειδικές αξιώσεις, πολύ γρήγορα συνoμολόγησε μια ιδιαίτερη συμφω­νία με, την Τουρκία — συμπεριφορά, στην οποία την μιμήθηκε η Ιταλία — και έδωσε στους Τούρκους την ηθική και υλική της ενίσχυση εναντίον των Ελλήνων ενώ η Αγγλία, αρνήθηκε μεν να αλλάξει την πολιτική της υπέρ των εχθρών της, περιoρίστηκε όμως να δώσει στους Έλληνες μόνο μια πλατωνική ενθάρρυνση, την οποία εκείνοι είχαν την αφροσύνη να θεωρήσουν πολύ σπουδαιότερη απ' ό,τι άξιζε».

«Σημείωσις: Οι αιχμάλωτοι, πενήντα περίπου, ίσως είναι στη φυλακή. Μπορεί να είναι και περισσότεροι, αλλά επί του παρόντος δεν μπορεί κανείς να το βεβαιώσει, γιατί υπάρχει μια πιθανότης ότι μερικοί βρίσκονται ακόμα στα χέρια των Κούρδων Η επίσημη αναφορά του Μουτεσαρίφη αναφέρει ότι θάφτηκαν εκατόν ενενήντα, στους οποίους αν προσθέσουμε και τους εκατό πού είναι σε Νοσοκομείο η στη φυλακή, έχουμε σύνολο τριακόσιους περίπου, ενώ η φρουρά πού είχε ξεκινήσει αποτελείτο από τετρακόσιους και άνω.

«Ειδικές σημειώσεις: Τούρκοι τακτικοί ιππείς αφήρεσαν τα ρούχα του από τον Υπολοχαγό Deloir, τον οποίον αναφέραμε παραπάνω, και τον οποίο ηύραν ολόγυμνο και διέσωσαν υστέρα από λίγη ώρα Κούρδοι οι οποίοι του έ­δωσαν τροφή και τον μετέφεραν στην Urfa.

GEORGE HORTON Προξένου και Γενικού Προξένου των Ηνωμένων  Πολιτειών στην Εγγύς Ανατολή επί τριάντα χρόνια.

Απόσπασμα από το βιβλίο του:Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ

Μια διήγηση για τη συστηματική εξόντωση των Χριστιανικών πληθυσμών απ' τους Μωαμεθανούς και για την ενοχή ορισμένων Μεγάλων Δυνάμεων, μαζί με την αληθινή ιστορία της πυρπολήσεως της Σμύρνης