Οι σουλτάνοι από
την εμφάνιση των Οθωμανών στο προσκήνιο της ιστορίας ήταν αυτοί που διέθεταν την πολιτική,
δικαστική, στρατιωτική και θρησκευτική εξουσία. Αυτοί που επί αιώνες με φωτιά
και σίδερο κατέκτησαν λαούς, κυρίευσαν έθνη και δημιούργησαν την απέραντη Οθωμανική
Αυτοκρατορία, ήρθε τo πλήρωμα του χρόνου να
διακινδυνεύσουν την ύπαρξή τους.
Στις 13 Απριλίου
1909 οργάνωσε την αντεπανάστασή του. Ιδού μια μικρή περιγραφή, όπως την
παρουσιάζει ο Γάλλος στρατιωτικός ακόλουθος, ταγματάρχης Delon, σ’ έκθεση του, 16 Απριλίου 1909:
"... Σας
αποστέλλω εφημερίδες με την περιγραφή των όσων συνέβησαν την 13 και 14
Απριλίου, που περιγράφουν ώρα προς ώρα το απίθανο θέαμα. που παρουσίασε η
πρωτεύουσα, χωρίς κυβέρνηση, χωρίς Αρχές, αφημένη στις αυθαιρεσίες των
στρατιωτών, κινουμένων από το "Πέραν" στην "Πόλη" αδειάζοντας
(πυροβολώντας) τα όπλα τους στους δρόμους.
... Το ξεσήκωμα
αυτό προκλήθηκε από to σουλτάνο, όμως
προετοιμάστηκε από ιο μουσουλμανικό κλήρο. Αυτοί έβλεπαν ότι η κυβέρνηση
σύρεται από την Επιτροπή "Ένωση και Πρόοδος” και οδηγούμαι σε πολιτική αντίθετη προς την “Cheriat”.
... Σήμερα (16-4-1909) επικρατεί ηρεμία”
Στη συνέχεια ο Γάλλος δίνει τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης και
καταλήγει:
"Το μέλλον στη δυστυχισμένη Τουρκία
γίνεται με μεγάλες καταιγίδες και είμεθα ίσως στην παραμονή των πιο δυσάρεστων γεγονότων
Βέβαια οι Νεότουρκοι αντέδρασαν και
κινώντας τα 2ο
και 3ο Σώματα Στρατού κατά της Κωνσταντινούπολης κατέπνιξαν το Κίνημα του Σουλτάνου. Ο Abdul Hamid έχασε χο θρόνο και τέθηκε υπό αυστηρό περιορισμό στο κτίριο
"Αλλατίνη" της Θεσσαλονίκης.
Σουλτάνος ορίστηκε ο αδελφός του Ressat Mehmet V, χωρίς ουσιαστικές δικαιοδοσίες, αφού η εξουσία
περιήλθε πλέον ολοκληρωτικά στα χέρια των Νεότουρκων.
Οι Έλληνες πέρασαν
από τον ενθουσιασμό των αρχών της Επανάστασης των Νεότουρκων
(Ιούλιος 1908) και οι τότε πανηγυρισμοί τους άρχισαν να μεταβάλλονται σε
ψυχρολουσία από τις εξελίξεις.
Ιδού πώς περιγράφει
ο Γάλλος στρατιωτικός ακόλουθος στην Αθήνα λοχαγός Denvignes τη στάση των Ελλήνων απέναντι στις εξελίξεις της Κωνσταντινούπολης, σε αναφορά του της
28ης Απριλίου 1909.
"... Όπως ο υπόλοιπος πληθυσμός, έτσι και οι αξιωματικοί παρακολούθησαν με
περιέργεια τα κινήματα στην Τουρκία, χωρίς να παίρνουν θέση υπέρ του ενός ή του
άλλου».
Το κόμμα των
Παλαιότουρκων θυμίζει στους Έλληνες ένα παρελθόν τυραννίας, σφαγών και θρησκευτικών
μισών αλλά από
την άλλη μεριά
το κόμμα των Νεότουρκων έχασε, κατά τη διάρκεια των εξ μηνών του, την αρχική του συμπάθεια. Οι Έλληνες
τους κατηγορούν για εξίσου τυραννικούς με τους προκατόχους τους, ότι αλλοίωσαν
το αποτέλεσμα των τελευταίων εκλογών και ότι χρησιμοποιούν τη φήμη τους σαν ελευθερόφρονες, ενώ ρέπουν προς άκρατο εθνικισμό.
Όλοι οι Έλληνες
αξιωματικοί αναγνωρίζουν την επείγουσα ανάγκη, δημιουργίας ενός ισχυρού στρατού, για. να
δυνηθούν να επωφεληθούν από μια ευνοϊκή στιγμή.
Το παράδειγμα της
Βουλγαρίας, η οποία χάρη στο δικό της (ισχυρό στρατό) μπόρεσε να μιλήσει αποφασιστικά και να επιτύχει την
ανεξαρτησία της, αποτελεί για την Ελλάδα την καλύτερη απόδειξη".
Επεισόδιο με Υπαξιωματικούς -
Επανάσταση Ελλήνων Αξιωματικών "Στρατιωτικού Συνδέσμου" 1909
Το έτος 1909
ανέτειλε ιδιαίτερα δύσκολο για την Ελλάδα:
- Η Αυστροουγγαρία προσάρτησε τη Βοσνία.
- Η Βουλγαρία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, ενώ οργάνωσε και
εξόπλισε ένα ισχυρό στρατό.
- Η Τουρκία μπήκε σ' ένα δρόμο, που
εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους, λόγω της διαφαινόμενης ξενοφόβου πολιτικής των
Νεότουρκων και λόγω του εκσυγχρονισμού του στρατού της.
- Ο ελληνικός στρατός τίποτε δε διδάχθηκε ούτε από το χρόνο ούτε από την ήττα
του 1897 ούτε από τις φλεγόμενες εξελίξεις στα Βαλκάνια.
Το Κρητικό
βρίσκεται σε έξαρση, διότι οι Μεγάλες Δυνάμεις υποχώρησαν στις υποσχέσεις τους.
Οι Έλληνες
πολιτικοί αδιόρθωτοι όπως πάντα.
Και τότε το Μάιο
του 1909 οι υπαξιωματικοί του στρατού διαμαρτύρονται μπροστά στη Βουλή για
θέματα που αφορούσαν την εξέλιξή τους. Πολλοί συλλαμβάνονται και τιμωρούνται
από το
στρατοδικείο με διάφορες ποινές.
Ο Θεοτόκης
παραιτείται και αναλαμβάνει πρωθυπουργός ο Ράλλης.
Τον Αύγουστο ξεσπά
στο Γουδί επανάσταση των αξιωματικών που απαιτούν:
- Νέο Σύνταγμα.
- Ανασυγκρότηση και εξοπλισμό στρατού.
- Απομάκρυνση από το στρατό του διαδόχου
και πριγκίπων.
Ο βασιλιάς
υποχωρεί. Τα αιτήματα γίνονται δεκτά.
Την 28η Αυγούστου
1909 αναλαμβάνει πρωθυπουργός ο Μαυρομιχάλης.
Βενιζέλος
ο Μεσσίας
Την 30ή Δεκεμβρίου
1909 φθάνει στον Πειραιά επιτέλους το πρόσωπο, που όλοι ανέμεναν σαν Μεσσία, χωρίς να γνωρίζουν από πού και πότε θα 'ρχόταν. Ήταν
Κρητικός και ονομαζόταν Ελευθέριος Βενιζέλος.
Την 30ή Ιανουαρίου
1910 παραιτείται ο Μαυρομιχάλης και αναλαμβάνει πρωθυπουργός ο Στέφανος
Δραγούμης.
Την 21η Αυγούστου του 1910 προκηρύσσονται εκλογές.
Στις 23 Οκτωβρίου
1910 ο Βενιζέλος ζητά ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής προς την κυβέρνηοή του, που σχημάτισε ύστερα από εντολή του βασιλιά.
Καταψηφίζεται και αμέσως υποβάλλει παραίτηση. Ο λαός ξεχύνεται στους δρόμους
ζητώντας επιστροφή Βενιζέλου.
Στις 25 Οκτωβρίου
1910 ο βασιλιάς υπογράφει το διάταγμα διάλυσης της Βουλής. Προκηρύσσονται
εκλογές για τις 11 Δεκεμβρίου 1910.
Κατά την
προεκλογική περίοδο και ενώ ταξίδευε με τρένο μεταξύ Καρδίτσας - Βόλου στο σταθμό Σοφάδων
έγινε, απόπειρα ανατίναξης του συρμού, στο οποίο βρισκόταν ο Βενιζέλος.
Ο Άγγλος πρεσβευτής
Φράνσις Έλιοτ, εν ονόματι του διπλωματικού σώματος εξέφρασε τα συγχαρητήρια
προς Βενιζέλο για τη διάσωοή του.
Στις εκλογές
θριάμβευσε ο Βενιζέλος και από τότε η Ελλάδα απέκτησε τον άνδρα που είχε
ανάγκη, που ανέμενε με αγωνία και που θα την οδηγήσει στα υψηλά της πεπρωμένα.
Ο Γάλλος στρατιωτικός ακόλουθος Denvignes, που προήχθη εν τω μεταξύ σε
ταγματάρχη, σε έκθεση του της 5ης Νοεμβρίου 1910 με επικεφαλίδα "Βενιζέλος και κατάσταση στην
Ελλάδα" γράφει:
"Η κατάσταση εξακολουθεί να είναι ήρεμη
στην Ελλάδα. Η διάλυση της Βουλής δε συνοδεύτηκε από κανένα δυσάρεστο γεγονός.
Εντούτοις τα παλαιά κόμματα του
Θεοτόκη και Ράλλη αποφάσισαν ν' απεργήσουν από τις προσεχείς εκλογές και να μην κατεβάσουν
υποψηφίους, επιδιώκοντας με τον τρόπο
αυτό να μειώσουν τη δόξα της επιτυχίας που διαφαίνεται να πρετοιμάζεται για το Βενιζέλο και τους οπαδούς
του.
Οι τελευταίοι έχουν
πλήρη αυτοπεποίθηση. Ο Πρόεδρος υπολογίζει ότι οι εκλογές θα είναι ένας θρίαμβος γι'
αυτόν. Βλέπει δικαίως σαν κύριο παράγοντα της επιτυχίας του, μια μη ανατρέψιμη τάση της
κοινής γνώμης, που απαιτεί μια ριζική αλλαγή στους κυβερνητικούς τρόπους και μεθόδους. Αλλαγή που ο λαός δεν πιστεύει
να επιτευχθεί από τα παλαιά κόμματα βουτηγμένα στις ρουτίνες του παρελθόντος.
Είναι γεγονός ότι ο
ελληνικός λαός απηύδισε από τα παλαιά κόμματα και δεν κρύβει πλέον την απέχθειά του. Αηδίασε από τις
έριδες, τους συμβιβασμούς, την πρακτική των υπερθεματισμών και της διαφθοράς, που έγινε σιγά, σιγά δεύτερη φύση κάθε Έλληνα πολιτικού άνδρα.
Στην πραγματικότητα ο Βενιζέλος είναι ο
συνεχιστής της Επανάστασης
της 29ης Αυγούστου 1909, στην οποία -δεν υπάρχει πλέον καμιά αμφιβολία- ο ελληνικός λαός έδωσε την πλήρη συγκατάθεσή του.
Ο παλαιός αρχηγός της κρητικής κυβέρνησης, που
σήμερα είναι βουλευτής Αθηνών και πρωθυπουργός, θα υπερσκελίσει το στρατηγό Ζορμπά, του οποίου είναι εξάλλου ανώτερος τόσο στην εξυπνάδα όσο και στη μεγάλη πρακτική χειρισμού των προβλημάτων.
Απολαμβάνει τη στιγμή αυτή την εύνοια του βασιλιά, ο οποίος αντελήφθη ότι ήταν ανώφελο
πλέον να πεισμώνει την επανάσταση και ότι ήταν αναγκαίο να τεθεί επικεφαλής της, για να την
εμποδίσει να στραφεί κατά της δυναστείας του.
Η συμμαχία βασιλιά
και Βενιζέλου έφερε το καλύτερο αποτέλεσμα. Η δημοτικότητα του καθενός αυξήθηκε...
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Βενιζέλος
σαν παλαιός εχθρός του πρίγκιπα Γεωργίου, δεν ήταν συμπαθές πρόσωπο
στην Αυλή της
Ελλάδας.
Με την άφιξή του
στην Αθήνα (ο Βενιζέλος) επιφυλάχθηκε να επιδείξει επαναστατική διαγωγή, έδειξε προτίμηση προς τη μοναρχία και
διακριτικά χρησιμοποίησε την ικανότητά του, ώστε να πείσει το βασιλιά Γεώργιο να ξεχάσει το παρελθόν και τη
στιγμή αυτή η συμφιλίωση φαίνεται
ειλικρινής.
... Προετοιμάζεται (ο Βενιζέλος) για
μια μεγάλη περιοδεία στις επαρχίες και είναι πιθανό ότι αυτό το ταξίδι θα πάρει τις
διαστάσεις θριάμβου.
Ανακεφαλαιώνει το
πρόγραμμά του με
πολύ ενδεικτικά λόγια: Διατήρηση ή αποκατάσταση καλών σχέσεων μ’ όλες τις βαλκανικές χώρες
και διατήρηση της ειρήνης, που είναι εξάλλου απόλυτα απαραίτητη για την επίτευξη των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων.
Προσπάθειες για να
διαλυθεί κάθε παρεξήγηση, με την Τουρκία.
Επιστροφή του
στρατού στην πιο αυστηρή νομιμότητα.
Αναδιοργάνωση των
δημοσίων υπηρεσιών.
Αναδιοργάνωση του
στρατού με τη συνδρομή ξένων εκπαιδευτών.
Άμεσο κτύπημα της
ρουτίνας, της ρουσφετολογίας
και της διαφθοράς, που παραλύει το δημόσιο
βίο.
Ιδού μια νέα γλώσσα
ενός Έλληνα πρωθυπουργού: Κήρυξη πολέμου κατά ρουσφετολογίας, κατά ρουτίνας, κατά διαφθοράς και επιδίωξη
ειρήνης με την Τουρκία!... Είναι απίστευτο!
Τα παλαιά κόμματα
είναι άναυδα και δεν μπορούν να επανέλθουν".
Από την αναφορά αυτή
διαπιστώνεται πραγματικά η προσωπικότητα του Βενιζέλου:
- Συμφιλίωσε βασιλιά με Επανάσταση, που
λίγο έλειψε να σύρει τη χώρα σε απρόβλεπτες περιπέτειες.
- Έδωσε τέρμα σε πολιτικές πρακτικές φαυλότητας 90 χρόνων, που οδηγούσαν στην καταστροφή.
Τα τελευταία όμως
λόγια του Γάλλου ακολούθου δε βγήκαν προφητικά. Τα παλαιά κόμματα επανήλθαν
πραξικοπηματικά το 1915, οδήγησαν στο διχασμό, στην εξαπάτηση του ελληνικού
λαού στις εκλογές του 1920 και στην καταστροφή του 1922.
Kaiser Guillaume II |
Εκεί του δινόταν η
ευκαιρία να συναντά τους Έλληνες βασιλείς, πολιτικούς και ξένους πρέσβεις και
να επιβλέπει αυτοπροσώπως την πρόοδο της γερμανικής επιρροής στην Ελλάδα, της
οποίας πράκτορας και στυλοβάτης ήταν κυρίως η αδελφή του Σοφία, σύζυγος του
Έλληνα διαδόχου Κωνσταντίνου.
Το 1910 για πρώτη
φορά δεν ήρθε, γιατί έπνεε μένεα κατά του βασιλιά Γεωργίου, επειδή τήρησε
χλιαρή στάση κατά της Επαναστάσεως του 1909 και διότι η Επανάσταση απομάκρυνε
τον πράκτορά του διάδοχο Κωνσταντίνο από την αρχιστρατηγία του ελληνικού
στρατού.
Το 1911 ήρθε, προς
μεγάλη χαρά των
εμπόρων και καταστηματαρχών της Κέρκυρας, όμως δε δέχθηκε το Βενιζέλο.
Στις εκλογές της
24ης Μαρτίου 1912 ο Βενιζέλος, παρά την αήθη λασπολογία των αδίστακτων
παλαιοκομματικών, που τον αποκαλούσαν
σύντροφο ληστών, λιποτάκτη, προδότη της πατρίδος κ.ά., πήρε 148 έδρες οε σύνολο
181.
Όταν τον Απρίλιο
ήρθε και πάλι για διακοπές ο Kaiser, δέχθηκε
το Βενιζέλο και το πρώτο πράγμα που ζήτησε ήταν: επιστροφή διαδόχου και πριγκίπων (Γεωργίου, Νικολάου, Ανδρέα, Χριστοφόρου)
στον ελληνικό στρατό. Ο Βενιζέλος, άριστος διπλωμάτης, δέχθηκε αμέσως.
Για πρώτη και για
τελευταία φορά (μέχρι σήμερα 1993), ένας πολιτικός ένωσε βασιλιά, διάδοχο,
κυβέρνηση, λαό και οδήγησε την Ελλάδα με τους πρώτο και δεύτερο βαλκανικούς
πολέμους στη δόξα και το μεγαλείο.
Όμως σε λίγο τα σύννεφα πύκνωσαν και από
το 1914 θα ξεσπούσε η καταιγίδα, που έφερε τη "γενοκτονία" και την
"καταστροφή".Χάρης Τσιρκινίδης
Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, της
Θράκης και της Μ. Ασίας, μέσα από τα γαλλικά αρχεία