Σοφία Π. Κοκκά

Το πρώτο από τα δεκατέσσερα παιδιά του Παναγιώτη και της Ευτυχίας Ασιατίδη, η Σοφία, γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1901 στην ενορία Σαμανάντων της Κρώμνης.

 Η οικογένεια της περνούσε τους χειμώνες στο Τσεβισλίκ (Μάτσκα), όπου ο πατέρας της, με τους αδελφούς του Κωνσταντίνο και Γεώργιο διατηρούσαν φούρνο και εμπορικό, κληρονομιά από τον πατέρα τους. Τα καλοκαίρια, η οικογένεια τα περνούσε στην Κρώμνη.

Η Σοφία τελείωσε το δημοτικό σχολείο στο Τσεβισλίκ. Το 1917, η οικογένεια του Παναγιώτη Ασιατίδη, ακολουθώντας τον ρωσικό στρατό, που εγκατέλειψε τον Πόντο, εγκαταστάθηκε στο Βατούμ. Το 1920 παντρεύτηκε τον Μιχάλη Κοκκά. Τον Οκτώβριο του 1923 ήρθαν οικογενειακώς στην Ελλάδα.

Στην Καλαμαριά έζησαν στους θαλάμους μέχρι το 1927, όποτε και εγκαταστάθηκαν στα διώροφα», τα σπίτια που έχτισε ο Εποικισμός..

Από τα πέντε παιδιά που απέκτησε, ζουν ο Κωνσταντίνος- από τον οποίο είδε δυο εγγονές και δυο δισέγγονες-,και η Ευτυχία.

Η Σοφία, από πολύ μικρή ηλικία, έβγαζε μοιρολόγια και έπλεκε στίχους. Δημιουργούσε, κάνοντας δουλειές του σπιτιού ή πλέκοντας τις δαντέλες της υπομονής. Τα ποιήματα της τα τραγουδούσε ή τα απήγγειλε, χωρίς να τα  γράφει ποτέ και τα θυμόταν όλα., μέχρι την τελευταία της ανάσα.

Τα περισσότερα από τα ποιήματα της αναφέρονται στον Πόντο και ειδικά στην αγαπημένη της Κρώμνη, που νοσταλγούσε πάντα. Ωστόσο, την ενέπνεαν και θέματα της επικαιρότητας, το περιβάλλον, η φύση, ο θεός , η οικογένεια της.

Το 1993 βιντεοσκοπήθηκε να απαγγέλλει αρκετά από τα ποιήματα της, τα οποία, στη συνέχεια, πέρασαν για πρώτη φορά σε χαρτί. Το 1996, καταβεβλημένη από τα βαθιά γεράματα συνθέτει το δικό της μοιρολόι:

                  

Η Σοφία Κοκκά στη Ρωσία, πριν έρθει στην Ελλάδα το 1923   

                

                                     

Έχετε γεια, ψηλά βουνά, λόγγοι και πεδιάδες

Έχετε γεια, κρύα νερά, π' εκλείστα και έπα

Έχετε γεια, γειτόνοι μου και συγγενοί μ' και φίλοι

Έχετε γεια, πουλόπα μου , για πάντα ταξιδεύω

Ελάτε παρεβγάλτε με σ'αγύριστον την στράταν

 Όθεν πάν' και  ΄κι κλώσκουνταν κι οπόθεν κανείς κ'έρθεν

Διαβάτης πα ΄κι επέρασεν να λέει, εδέβα κ' είδα τ'ς.

Η Σοφία Κοκκά έφυγε από τη ζωή στις 10 Σεπτεμβρίου 1998. Από τότε αναπαύεται δίπλα στον σύζυγο  και πατέρα μου, στις Πέντε Βρύσες Λαγκαδά.

Η βιογραφία είναι γραμμένη από την κόρη της

Ευτυχία Μιχ. Κοκκά