Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Μικρασιατική Καταστροφή υπήρξαν αποκλειστικά έργα των ξένων.

 

Λίμαν φον Σάντερς

Τον Γενάρη του 1915, επισκέφθηκε τις Κυδωνιές, το πασίγνωστο Αϊβαλί, ο περιβόητος Γερμανός  στρατηγός Λίμαν φον Σάντερς, για να ενημερωθεί για τη στρατιωτική κατάσταση των Τούρκων στον Αδραμυττινό κόλπο. Όταν ο στρατηγός επέστρεψε στις Κυδωνιές, διαπίστωσε ότι οι Έλληνες εξακολουθούσαν να κυριαρχούν στην οικονομική και κοινωνική ζωή της περιοχής. Στράφηκε, τότε, προς τον Τούρκο διοικητή και είπε: «Ακόμη δεν μπορέσατε να ρίξετε αυτούς εδώ τους γκιαούρηδες στη θάλασσα».

 Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Μικρασιατική Καταστροφή υπήρξαν αποκλειστικά έργα των ξένων. Η εκστρατεία άρχισε με την προώθηση των ελληνικών δυνάμεων για την περιφρούρηση των πετρελαίων της περιοχής Μοσούλης (Ιράκ), που είχαν περιέλθει στην κυριότητα των Άγγλων. Όταν οι Βρετανοί βεβαιώθηκαν ότι δεν διαγραφόταν κανένας κίνδυνος για τα συμφέροντά τους, άφησαν στην τύχη του το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα. 

Την Αγγλία μιμήθηκαν η Γαλλία και η Ιταλία. Η Γαλλία, έχοντας παγιωμένα αποικιοκρατικά συμφέροντα στην περιοχή της Συρίας και του Λιβάνου, επεδίωκε μια ισορροπία στην περιοχή, που θα διαταρασσόταν από την παρουσία της Ελλάδας στη Μικρά Ασία. Παρόμοια συμφέροντα είχε και η Ιταλία, η οποία από το 1911 είχε καταλάβει τα Δωδεκάνησα και επεδίωκε να επεκτείνει την κυριαρχία της ή τουλάχιστον την επιρροή της στην απέναντι μικρασιατική ακτή.