ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ (ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ) ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ (1919-1922)

Απόβαση του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη, στις 2 Μάη 1919, με  στόχο την προστασία των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής , σήμανε και την έναρξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας. 

Οι Εύζωνες παρελαύνουν στο Και

Μέχρι τα τέλη Μάη 1919, τα ελληνικά στρατεύματα επέκτειναν τη Ζώνη Κατοχής στην γύρω  περιοχή και στα παράλια της Μικράς Ασίας. Η τουρκική αντίδραση δεν ήλθε από τον Σουλτάνο, αλλά από τον  Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος ανέλαβε την κινητοποίηση των τουρκικών πληθυσμών κατά των ξένων στρατευμάτων κατοχής.

Ακολούθησε η σημαντική ενίσχυση των ελληνικών στρατευμάτων, με αποτέλεσμα το Φλεβάρη του 1920 η Στρατιά Κατοχής Μικράς Ασίας να αριθμεί έξι μεραρχίες. Η ανάθεση της εκτελεστικής εξουσίας στον Κεμάλ και η συστηματική πλέον οργάνωση του Τουρκικού Στρατού οδήγησαν στη συμμαχική απόφαση για προέλαση των ελληνικών στρατευμάτων προς την Πάνορμο, για την εξασφάλιση των Στενών των Δαρδανελίων.

 Η ελληνική προέλαση ξεκίνησε στις 9 Ιούνη 1920 και μέχρι τις 25 Ιούνη ολοκληρώθηκε η κατάληψη της γραμμής Πάνορμος - Προύσα - Αξάριο - Φιλαδέλφεια.

Λίγο αργότερα οι επιχειρήσεις των ελληνικών στρατευμάτων στην Ανατολική Θράκη για την καταστολή του κινήματος του Συνταγματάρχη Τζαφέρ Ταγιάρ στέφθηκαν από επιτυχία. Την κατάληψη της Ανατολικής Θράκης τον Ιούλη 1920 ακολούθησε η Συνθήκη των Σεβρών στις 28 Ιούλη 1920.

 Η μη αποδοχή των όρων της συνθήκης από τον Κεμάλ είχε ως επακόλουθο την εντατικοποίηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία. Με την ενίσχυση άλλων δύο μεραρχιών, ο Ελληνικός Στρατός προωθήθηκε ανατολικότερα και μέχρι τα τέλη Οκτώβρη 1920 οι ελληνικές δυνάμεις έφθασαν στη γραμμή Νικομήδεια - Προύσα -Ουσάκ, όπου και σταθεροποιήθηκαν.

Εσκί  Σεχήρ

Η ήττα του Ελευθερίου Βενιζέλου στις εκλογές της 1ης Νοέμβρη και η επάνοδος του Κωνσταντίνου στο θρόνο ήταν η αφορμή για τη μεταστροφή της στάσης των Μεγάλων Δυνάμεων. Χωρίς τη συμμαχική υποστήριξη, η Στρατιά Μικράς Ασίας συνέχισε την προέλασή της.

Οι επιχειρήσεις Ιούνη-Ιούλη 1921 στέφθηκαν από επιτυχία (κατάληψη Αφιόν Καραχισάρ -Κιουτάχειας - Εσκί Σεχίρ) και τον Αύγουστο 1921 πραγματοποιήθηκε η διάβαση του ποταμού Σαγγάριου. 

Παρά την κατάληψη ισχυρών στηριγμάτων της τουρκικής άμυνας, ο Ελληνικός Στρατός διατάχθηκε να διακόψει τον αγώνα και να συμπτυχθεί στη γραμμή Εσκί Σεχίρ - Αφιόν Καραχισάρ, όπου και παρέμεινε μέχρι και τον Αύγουστο 1922 ασχολούμενος με την αμυντική οργάνωση.

Στις 13 Αυγούστου 1922 τα ελληνικά τμήματα με χαμηλό ηθικό από τη μακρά απραξία δέχθηκαν σφοδρή τουρκική επίθεση και σύντομα υποχρεώθηκαν σε γενική σύμπτυξη. Η συντριπτική ήττα στο Αλή Βεράν (17 Αυγούστου) επισφράγισε την ολοκληρωτική κατάρρευση του μετώπου.

 Στις 27 Αυγούστου ο Κεμαλικός Στρατός εισέβαλε στη Σμύρνη. Ακολούθησαν η πυρπόληση της πόλης και οι θηριωδίες σε βάρος των χριστιανικών πληθυσμών.

 Στις 5 Σεπτέμβρη τα τελευταία ελληνικά τμήματα εγκατέλειψαν το μικρασιατικό έδαφος.

Μακάβριο ψάρεμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

 Ο ελληνικός πληθυσμός αποχώρησε από την Ανατολική Θράκη μετά την υπογραφή της ανακωχής των Μουδανιών (28 Σεπτέμβρη 1922), ενώ με τη Συνθήκη της Λοζάνης (24 Ιούλη 1923) τέθηκε οριστικά τέρμα στην εμπόλεμη κατάσταση Ελλάδας και Τουρκίας, καθορίστηκαν τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών και επιβλήθηκε η ανταλλαγή πληθυσμών.