Εθνικές & Θρησκευτικές μειονότητες στην Τουρκία.

Στην επικράτεια της Τουρκικής Δημοκρατίας, που ιδρύθηκε το 1923 από τον Μουσταφά Κεμάλ, συνωστίζονται και ζουν, σύμφωνα με τα όσα μας παραδίδουν υπεύθυνες γεωγραφικές και ιστορικές πηγές, 72 και μισή και κατ’ άλλους 66 και μισή θρησκευτικές και εθνικές μειονότητες, που, σύμφωνα με το τουρκικό Σύνταγμα, θεωρούνται όλοι Τούρκοι υπήκοοι αλλά και τουρκικής εθνότητας.

Μεταξύ των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων είναι και οι εξής: Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι, Κούρδοι, Οθωμανοί Τούρκοι, Τούρκοι Σουνί­τες, Τούρκοι Αλεβίδες, Τούρκοι Σιίτες, Γιουρούκοι, Τουρκμένοι, Ταχτατζή, Κιζιλμπάσηδες, Abtal, Αζερμπαϊτζανοί, Ουγκούζοι, Κιργίσιοι, Καζάκοι, Ουσμπέκοι, Τάταροι, Balkar και Karacay, Kumuk, Γιακούτοι, Αλτάϊ, Μπάσκιροι, Τσουβάσκοι. Πρόσφυγες από την Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Βαλαάδες (ελληνικής καταγωγής), Γκαγκαούζοι (ελληνικής καταγω­γής). Πρόσφυγες από το Daghistan, οι λεγόμενοι Σουδανοί, Εσθονοί, οι Zazas, Οσσετοί, Αλβανοί, Kuban Cossachs, Ρώσσοι, Μολοκανοί, Πολωνοί, Τσιγγάνοι, Γερμανοί, Έλληνες Μουσουλμάνοι, Άραβες, Αραμαίοι, Κιρκάσιοι, Τσετσένοι, Ιγκούζοι, Γεωργιανοί, Λαζοί (ελληνικής καταγωγής), Κιτσάκοι.

Οι γλώσσες που μιλούν ανήκαν στο χώρο των ουραλοαλταϊκών γλωσ­σών. Η πιο σπουδαία τουρκική γλώσσα είναι η λεγάμενη Οθωμανική που επεκράτησε από το 13ο αιώνα. Όλες οι τουρκικές γλώσσες περιέχουν αραβικές και περσικές λέξεις.

Οι θρησκείες  είναι ο Μωαμεθανισμός, ο Σαμανισμός, ο Χριστιανισμός, ενώ οι οπαδοί του Ισλάμ, άλλοι είναι Σουνίτες (Ορθόδοξοι) και άλλοι Σιίτες (αιρετικοί).

Στην σύγχρονη Τουρκική Δημοκρατία πέρασαν ήδη  δεκαετίες, όπου κυριαρχεί το σύνθημα του Μουσταφά Κεμάλ: Ne Mutu Tiirkum diyeme. Κάθε άλλη φωνή χαρακτηρίζονταν σαν εχθρική με το αιτιολογικό ότι στρέφονταν κατά του Τουρκισμού.

Τανσού Τσιλέρ

Είναι τουλάχιστον παρήγορο το γεγονός όταν από επί­σημα χείλη και μάλιστα από την πρωθυπουργό της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ, ακούστηκε η δήλωση, που έγινε κατά την επίσκεψή της την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στην πόλη Καράμπουκ, ότι στο εξής η ρήση του Κεμάλ Μουσταφά  “Τι ευτυχής όποιος λέγει ότι είμαι Τούρκος”, πρέπει να αντικατασταθεί με το “Τι ευτυχής όποιος λέγει είμαι πολίτης της Τουρκίας”.

Πραγματικά η δήλωση αυτή, που δεν είναι τυχαία, ανοίγει για τον τουρκικό λαό νέους ορίζοντες, εκτός εάν ισχύσει η αρχή κατά την οποία άλλα λέμε και άλλα εννοούμε.

Η καθιέρωση της νέας αρχής σημαίνει αναντίρρητα και αναμφισβήτητα την αναγκαιότητα διαβίωσης στην τουρκική επικράτεια όλων των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, όπως Κούρδων, Λαζών, Τσερκέζων, Βοσ­νίων, Αράβων, αλλά και Rum δηλ. των Ρωμιών της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (του Βυζαντίου).

Τις δηλώσεις αυτές της πρωθυπουργού της Τουρκίας, ακολούθησαν δηλώσεις (ντοκουμέντο) των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης, που διαβιβά­στηκαν επίσημα στους αποδέκτες που αναφέρονται πιο κάτω, και αναφέρο­νται προφανώς στη σύγχρονη θεώρηση της έννοιας του Τουρκισμού^[I].

'Αλλωστε το περιεχόμενο των δηλώσεων της πρωθυπουργού κυρίας Τανσού Τσιλέρ, τις οποίες έκαμε την 24.09.1994 κατά την διάρκεια συνέ­ντευξής της στο γαλλικό περιοδικό “Observateur”, είναι γενναίο, γεμάτο παρρησία, με σεβασμό προς την ιστορία και άξιο εκτίμησης, επιβραβευτικό και ενισχυτικό κατ’ ουσία ανάλογων δηλώσεων του μακαρίτη Τουργκούτ Οζάλ. Όπως υποστήριξε η κυρία Τσιλέρ και όπως ιστορικά επαληθεύεται, η συντριπτική πλειοψηφία των τουρκικών-τουρκομανικών ομάδων οι οποίες μετανάστευσαν στην Μικρά Ασία διαμέσου του Ιράν, έχουν αναμιχθεί με τον εντόπιο ελληνικό κόσμο της Βυζαντινής Αυτοκρατορία (Τανσού Τσιλλέρ επί λέξει: Δεν είμαστε σε θέση να εντοπίσουμε την καταγωγή των προγόνων μας....).

Ασφαλώς δεν χρειάζονται σχόλια για να ερμηνευτούν οι δηλώσεις της «συμπαθούς πρωθυπουργού της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ. Αρκεί, οι δηλώσεις της να υιοθετηθούν και να γίνουν κτήμα της τουρκικής ηγεσίας, της τουρκικής άρχουσας τάξης και του τουρκικού λαού.

Αχιλλέας Ανθεμίδης

---

[I] Βλ. ημερήσια εφημερίδα Sabah - Κωνσταντινούπολη, Γεν. Προξενείο της Τουρκίας - Θεσσαλονίκη, Τουρκική Εθνοσυνέλευση - Διεύθυνση Εξωτ. Σχέσεων - Άγκυρα, Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης - Θεσσαλονίκη, Σύλλογος Κωνσιαντινουπολιτών - Αθήνα, Ένωση Ομογενών εκ Κων/πόλεως Β.Ε. - Θεσσαλονίκη, Ι.Κ.Τ.Α.Φ. - Κομοτη­νή, Ιμβριακή 'Ενωση - Θεσσαλονίκη, Τουρκικό Ίδρυμα για τα ανθρώπινα δικαιώμα­τα - Άγκυρα, Human Rights, Watch-Washington- USA, κ. Γιλντρίμ Ακτούνα, Υπουργείο Προεδρίας (φροντίδι Γεν. Γραμματείας Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης)- Άγκυρα, Δρ. Σαδίκ Αχμέτ Σαδίκ - Κομοτηνή (το υπόμνημα των Ελλήνων της Κων­σταντινούπολης μου παραχωρήθηκε ευγενώς από τον κ. Ζώνιο Δοξάκη, έγκριτο συμπολίτη μας).