Ένας από τους πολλούς χριστιανούς που
κατέφυγαν στη Σαντά το 1821 ήταν κάποιος Μουράτ από τη Μούζενα της επαρχίας
Χαλδίας.
Έτσι η φιλόξενη πατρίδα μας Σαντά υπεράσπισε και προφύλαξε σαν εθνική κιβωτός απ’ τον τούρκικο κατακλυσμό πάμπολλες οικογένειες Ελληνικές. Και τους 'Ελληνες αυτούς τους έσωσε όχι τόσο το απρόσιτο του εδάφους της Σαντάς όσο η παλικαρίσια ψυχή των Κλωστών Σανταίων και η χριστιανική τους και εθνική τους αλληλεγγύη και συμπόνια προς τους κατατρεγμένους αδελφούς μας.
Μιλτιάδης Νυμφόπουλος
Εκπαιδευτικός
Ιστοριογράφος Σαντάς
Ήταν ο Μουράτ αυτός τύπος καλού οικογενειάρχη και χριστιανού. Είχε τρεις γιους παντρεμένους, τον Κώστα τον Αντώνη και τον
Χριστόφορο, που δεν τους επέτρεψε να χωρίσουν και να αποτελέσουν
ιδιαίτερες οικογένειες με την ιδέα να τους βλέπει πάντα ενωμένους και
ισχυρούς. Ζούσε στη Μούζενα ζωή πατριαρχική και ευτυχισμένη, περικυκλωμένος από
γιους νύφες και εγγόνια, όταν μια ανοιξιάτικη μέρα έμαθε πως τον έχουν οι
Τούρκοι πρώτο στις προγραφές.
Σηκώνεται
μεσάνυχτα, φορτώνει σε γαϊδουράκια μέρος της κινητής περιουσίας του,
φορτώνονται στην πλάτη τους αυτός και όλα τα μέλη της οικογενείας του ότι
πολύτιμο έχουν και ξεκινούν για τη Σαντά. Στο δρόμο τράβηξε ο Μουράτ πολλά απ'
τους Τούρκους που αντάμωσε.
Νέρε κιτίορσουν πίσ γκιαούρ; (Που πας ακάθαρτε γκιαούρη;) ήταν η πρώτη περιφρονητική ερώτησή τους. Έπειτα ακολουθούσαν φράσεις υβριστικές πρωτάκουστες, που ήταν να φρίξει ο ήλιος και να τρέμει η γη! Ένας ντερβίσης μάλιστα περνώντας με κάμποσους φαντάρους απ' τα οροπέδια του Μετσήτ συνάντησε τον Μουράτ, τον ρώτησε που πηγαίνει και πως λέγεται. Όταν άκουσε ο ντερβίσης πως πάει στη Σαντά να επισκεφθεί τους συγγενείς του και πώς λέγεται Μουράτ, τον πιάσανε οι διαβόλοι, τον μπάτσισε τον Μουράτ και του λέει:
«Κρίμα στ’ όνομά, σου ακάθαρτε γκιαούρη. Δεν άξιζε για σένα τέτοιο όνομα. Πήγαινε στη Σαντά, πολύ γρήγορα θα δεις πως θα καταστρέψουμε αυτούς τους σκύλους Σάνταληδες που καμώνονται πως είναι Μουσουλμάνοι ενώ είναι γκιαούρηδες».
Νέρε κιτίορσουν πίσ γκιαούρ; (Που πας ακάθαρτε γκιαούρη;) ήταν η πρώτη περιφρονητική ερώτησή τους. Έπειτα ακολουθούσαν φράσεις υβριστικές πρωτάκουστες, που ήταν να φρίξει ο ήλιος και να τρέμει η γη! Ένας ντερβίσης μάλιστα περνώντας με κάμποσους φαντάρους απ' τα οροπέδια του Μετσήτ συνάντησε τον Μουράτ, τον ρώτησε που πηγαίνει και πως λέγεται. Όταν άκουσε ο ντερβίσης πως πάει στη Σαντά να επισκεφθεί τους συγγενείς του και πώς λέγεται Μουράτ, τον πιάσανε οι διαβόλοι, τον μπάτσισε τον Μουράτ και του λέει:
«Κρίμα στ’ όνομά, σου ακάθαρτε γκιαούρη. Δεν άξιζε για σένα τέτοιο όνομα. Πήγαινε στη Σαντά, πολύ γρήγορα θα δεις πως θα καταστρέψουμε αυτούς τους σκύλους Σάνταληδες που καμώνονται πως είναι Μουσουλμάνοι ενώ είναι γκιαούρηδες».
Έφτασε τέλος ο Μουράτ και διηγήθηκε κλαίγοντας
τα παθήματά του. Στο Ισχανάντων όπου εγκαταστάθηκε βρήκε πρόθυμη υποστήριξη. Oι
Χριστιανοί και μάλιστα οι Κλωστοί ακούγοντες τα παθήματα του Μουράτ τρίζανε τα
δόντια τους γεμάτοι λύσσα εναντίον των Τούρκων.
Ο Μουράτ έζησε στο Ισχανάντων πολύ καλά, γιατί του δώσανε οι Ισχανανταίοι οικόπεδα και τσαΐρια (χορτολίβαδα) σε πολύ συγκαταβατική τιμή και επιπλέον τα τρία παιδιά του ήσαν τέλειοι νοικοκυραίοι και άριστοι τεχνίτες (χτίστες και λιθοξόοι), δούλευαν το καλοκαίρι στη Βαϊβούρτη και τον χειμώνα στα Σούρμενα, κι έτσι είχαν κάποια αυτάρκεια. Μα η σκληρή μοίρα του καλοκάγαθου Μουράτ τον κατάτρεχε και στις τελευταίες μέρες της ζωής του είδε την δολοφονία του γιου του και προπάππου μας Κωνσταντίνου από τους Τούρκους των Σουρμένων πάνω στο βουνό που χωρίζει τον ποταμό Καράτερε από τον ποταμό Σαντάς.
 |
| Ισχανάντων Σαντάς |
Ο Μουράτ έζησε στο Ισχανάντων πολύ καλά, γιατί του δώσανε οι Ισχανανταίοι οικόπεδα και τσαΐρια (χορτολίβαδα) σε πολύ συγκαταβατική τιμή και επιπλέον τα τρία παιδιά του ήσαν τέλειοι νοικοκυραίοι και άριστοι τεχνίτες (χτίστες και λιθοξόοι), δούλευαν το καλοκαίρι στη Βαϊβούρτη και τον χειμώνα στα Σούρμενα, κι έτσι είχαν κάποια αυτάρκεια. Μα η σκληρή μοίρα του καλοκάγαθου Μουράτ τον κατάτρεχε και στις τελευταίες μέρες της ζωής του είδε την δολοφονία του γιου του και προπάππου μας Κωνσταντίνου από τους Τούρκους των Σουρμένων πάνω στο βουνό που χωρίζει τον ποταμό Καράτερε από τον ποταμό Σαντάς.
Έτσι η φιλόξενη πατρίδα μας Σαντά υπεράσπισε και προφύλαξε σαν εθνική κιβωτός απ’ τον τούρκικο κατακλυσμό πάμπολλες οικογένειες Ελληνικές. Και τους 'Ελληνες αυτούς τους έσωσε όχι τόσο το απρόσιτο του εδάφους της Σαντάς όσο η παλικαρίσια ψυχή των Κλωστών Σανταίων και η χριστιανική τους και εθνική τους αλληλεγγύη και συμπόνια προς τους κατατρεγμένους αδελφούς μας.
Εκπαιδευτικός
Ιστοριογράφος Σαντάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου