Φαμέλια (Γλυκές οικογενειακές αναμνήσεις)

Ο Χειμωγκόν εμέσαξεν χιονοκαπατεμένος,

ραχιά και ραχιοκέφαλα και τα παρχαρομύτια,

ασπροκουκουλοσκέπαγα και μαυροκαρδισμένα,

χωρίς τσοπάν’τς και πρόγατα και κωδωνί’ λαλίας,

χωρίς πουλί κελάηδεμαν και γαβαλί λαλίαν.

Τ’ αγιαζοφύσεμαν ξερόν, σωστόν ανασμοκόφτες

κι  ο ήλεν πυκναράευτος, σα λίβια τυλιμένος.

Η πλάσ’ στέκει ν’ αγέλαστος ση βαρυχειμωνίαν

κι απέσ’ σ’ οσπίτ’ τ’ εμέτερον, ανοιξεζνόν ημέρα!

 Καντηλογλυκοφώτιστα θωρέας χαρεμένα

δεξιά-ζεβριά τ’ αδέλφια μου, φαμέλιας κλαδία.

Και σο παρακαμίν’ σουμά στρογγυλοκαθισμέντσα

η μάνα μ’ γερανόφορος και κατασωρεμέντσα,

αγνιάρ’ φαΐν εμάερεψεν, υλιστοτανωμένον

το τανωμένον τη σορβάν, κριθαροκορκοτένεν

με το βουτουροχάρατσον και τα σκουντουλοδέσμια.

Για το φαΐν το βραδιζνόν εσώστεψεν η ώρα

κι ο κύρη μ’ ο καλόκαρδον, σην ώραν άτ’ εκλώστεν.

Και σο τραπέζ’ ολόερα, σα χαμελοσκαμνόπα

εκάτσαμε να τρώγωμε φαΐν ευλογημένον.

Ας φοβερίζ’ ο Χειμωγκόν κι ας κρύφκεται ν’ ο ήλεν,

ασή κυρου μ’ τ’ οσπίτ’ μακρά τα παγωσίας στέκνε.

Θεού χαρά σ’ εμέτερα με την εγάπ’ σα κάρδιας

και κατενόν ο νους έμουν, καμίαν ’κι κομπών’ μας.

★ ★★

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

Χειμωγκόν = χειμώνας,
εμέσαξεν = βρίσκεται στη μέση,
χιονοκαπατεμένος= σκεπασμένος με χιόνια,
 ραχιοκέφαλα = κορυφές βουνών,
 παρχαρομύτια = κορυφές παρχαριών,
ασπροκουκουλοσκέπαγα = με άσπρες κουκούλες στο κεφάλι,
 γαβαλί’ = φλογέρας,
ανασμοκόφτες = αυτό που κόβει την ανάσα,
πυκναράευτος = ο συχνά αναζητούμενος, ποθητός,
λίβια = σύννεφα,
παρακαμίν' = τζάκι,
γερανοφόρος = στα σκούρα ντυμένη,
κατασωρεμέντσα = όμορφα ντυμένη,
αγνιάρ' = εκλεκτό, σπάνιο,
υλιστοτανωμένον = φτιαγμένο με μυτζήθρα,
τανωμένον σορβάν = η ονομασία σούπας από σιτάρι ή κριθάρι και μυτζήθρα,
κριθαροκορκοτένεν = ξεφλουδισμένο κριθάρι,
βουτουροχάρατσον = βουτυροκαρύκευμα,
 σκουντουλοδέσμια = αρωματικοί διόσμοι,
 κατενόν = κατακάθαρος, χωρίς κανένα δόλο,
κομπών’ = ξεγελά, παρασύρει (συνήθως σε κακό)