Παραλλαγή της Κερασούντας

Στην παραλλαγή της Κερασούντας, στην οποία έβαλαν αυθαίρετα τον τίτλο «Ο Διγενής κι ο Χάρος», που δημοσιεύτηκε το 1909 στο περιοδικό «Λαογραφία», το δημοτικό τραγούδι λέει:

Κερασούντα

Ακρίτας κάστρον έχτιζεν τριγύρω ’ς σα ραüία.

Απάν’ του κόσμου τα φυτά εκεί φέρ’ και φυτεύει,

Απάν’ του κόσμου τα πουλιά εκεί πάγ’νε φωλεύ’νε.

Ατά κηλάιδναν κι έλεγαν: «Πάντα θα ζει ο Ακρίτες».

-Αφέστεν τα πουλόπα μου, ας κηλαϊδούν κι ας üαίρουν,

ατά μικρά πουλόπα είν’ ’κι εξέρ’ν να κηλαϊδούνε.

Όταν τερεί το πέραγμαν, ο Χάρον κατηβαίνει:

-Πού πας, πού πας, ναι Χάρε μου, και πας συχαιρεμένα;

-Έρθα να παίρω την ψυχή σ’ και πάγω χαρεμένα.

-Χάρε μ’, για ’λ’ ας παλεύουμε στο χάλκινον τ’ αλώνιν.

Αν έν’ και το νικάς με συ, έπαρ’ την ýήν μ’ και δέβα,

αν έν’ και το νικιέσαι συ, θα πάρω και τον μαύρο σ’.

Εξέβαν και επάλεψαν, ενίκεσεν ο Χάρον.

-Ναϊλί εμέν και βάι εμέν, ενίκησέ με ο Χάρον.

Φέρτε με την φιλίντρα μου, φέρτε με τα σιλôχα μ’,

φέρτε με το τοπούζι μου, ντο έν’ εξήντ’ οκάδες,

και τ’ άλλο το τοπούζι μου, ντο έν’ εξηνταπέντε.

Φέρν’ ατον την φιλίντραν ατ, φέρν’ ατον τα σιλôχ’ ατ’

φέρν’ ατον το τοπούζιν ατ’ ντο έν’ εξήντ’ οκάδες,

και τ’ άλλο το τοπούζιν ατ’ ντο έν’ εξηνταπέντε.

Αχπάûκεται ο Ακρίτες μου να πάγει κυνηγεύει.

’Σ σο μεσοστράτ’ ’κ επρόφτασεν, ς’ σο μεσοστράτ’ ’κ επήγεν,

επόνεσεν η κεφαλιά τ’, τεράζειν η καρδία τ’

και συντρομάζν’ τα γόνατα τ’, και ’κ’ επορεί να πάγει.

Ο Ακρίτες οπίσ’ κλώûκεται και πυκναναστενάζει:

-Ναηλί εμέν τον άκλερον, εγώ πώς θ’ αποθάνω.

Ας üαίρουντάνε τα ραüά, ας üαίρουν τα θερία.

Ας έστεκα ψηλά ραüά, ψηλά παρχαρομύτια,

να ποίνα τ’ όρεα κι έκλαιγαν, τ’ ορμάνö μοιρολόγναν.

Δέβα, καλίτσα μ’, στρώσον με θανατικόν κραβάτιν,

θέκον και στο κεφάλι μου και παρχαρί’ τûιτûέκια.

Διαβαίν’ η κάλια τ’ στρώνει ατον τουûέκια και γεργάνö.

-Καλή, αδά να έστρωσες αχάντö και τροβόλö;…

και θέκ’ και στον κεφάλιν ατ’ και παρχαρί τûιτûέκια.

Άκουσ’ άκουσ’, Ακρίτα μου, ντο λέγν’ οι γειτονάδες;

Γιάννες λέει, παίρω τ’ άλογον, και Γεώρης το τοπούζ’ν’ ατ’

κι ο γέρον, ο σαπόγερον λέγ’ παίρω την κάλην ατ.

-Γιάννεν ’κι πράττει τ’ άλογο μ’ και Γεώρης το τοπούζι μ’,

 το γέρον, το σαπόγερον ’κι πράττ’ τ’ εμόν η κάλη.

Και το τοπούζ’ν’ ατ’ έκαψεν και τ’ άλογον σκοτώνει.

-Κόρ’ έλα ’φτôμε ασπασμόν και τ’ αποχωρισίας.

Κλίûκεται κα’ να προσκυνά τ’ Ακρίτα την καρδίαν.

Ατός την κόρην έγλυσεν, την θαυμαστήν την κόρην,

Οι δύο σ’ μίαν επέθαναν, οι δύο σ’ μίαν εθάφαν.  

Παντού Ακρίτας και Ακρίτες και πουθενά Διγενής.

Πάνος  Καϊσίδης
Δημοσιογράφος - Συγγραφέας