Τα ταξίδια τους σε ολόκληρο τον κόσμο μπορεί να ξεκίνησαν ως αναψυχής, όμως στην πορεία εξελίχθηκαν σε… ερευνητικά με απώτερο στόχο να εμπλουτίσουν την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Χατζάρες, όπλα και ντουφέκια που χρονολογούνται από το 1800, παραδοσιακές σαρακατσάνικες φορεσιές, βυζαντινά νομίσματα και κοσμήματα, μαγειρικά σκεύη 200 χρόνων, είναι μερικά από τα 1.200 και πλέον αντικείμενα που απαρτίζουν τη συλλογή Τελίδη.
Η Αφροδίτη και ο Νίκος Τελίδης είναι σήμερα συνταξιούχοι. Με καταγωγή από τον Πόντο και οι δύο, είχαν όπως λένε από μικροί το μικρόβιο να ψάχνουν και να εκτιμούν τα παλιά αντικείμενα και τα κειμήλια. Κάτι που αρχικά ξεκίνησε ως χόμπι, μοιάζει να εξελίχθηκε σε στόχο ζωής. Μετά από περίπου 40 χρόνια, το ζεύγος Τελίδη, έχει καταφέρει να έχει μία περιζήτητη συλλογή, που επιθυμούν να την προβάλουν αρκετοί δήμοι του νομού Θεσσαλονίκης, ενώ ενδιαφέρον εκδήλωσαν ακόμη και φορείς από την Ξάνθη, όπως σημειώνουν οι ίδιοι.
Η Αφροδίτη και ο Νίκος Τελίδης είναι σήμερα συνταξιούχοι. Με καταγωγή από τον Πόντο και οι δύο, είχαν όπως λένε από μικροί το μικρόβιο να ψάχνουν και να εκτιμούν τα παλιά αντικείμενα και τα κειμήλια. Κάτι που αρχικά ξεκίνησε ως χόμπι, μοιάζει να εξελίχθηκε σε στόχο ζωής. Μετά από περίπου 40 χρόνια, το ζεύγος Τελίδη, έχει καταφέρει να έχει μία περιζήτητη συλλογή, που επιθυμούν να την προβάλουν αρκετοί δήμοι του νομού Θεσσαλονίκης, ενώ ενδιαφέρον εκδήλωσαν ακόμη και φορείς από την Ξάνθη, όπως σημειώνουν οι ίδιοι.
«Τα ταξίδια μας στις παρευξείνιες ελληνικές πόλεις, ήταν ψυχαγωγικά και… ερευνητικά. Ψάχναμε να βρούμε αντικείμενα που θα συμπλήρωναν το «παζλ» της ελληνικότητάς μας. Για παράδειγμα έχουμε αγοράσει από έναν φύλακα στη Σωζόπολη, αντίγραφα βυζαντινών νομισμάτων. Έχουμε όμως πάρα πολλά αντικείμενα που είναι αυθεντικά», λέει η Αφροδίτη Τελίδη. Όπως εξηγεί, φορεσιές, μαγειρικά σκεύη, όπλα, γεωργικά εργαλεία εποχής, είναι μερικά από τα αντικείμενα της συλλογής τους. «Είτε πληρώναμε και τα αγοράζουμε από παλιατζίδικα, είτε ερχόντουσαν αυτά τα αντικείμενα στην κατοχή μας, από φίλους και γνωστούς που γνώριζαν για τη συλλογή μας», σημειώνει.
Χατζάρες από το… 1821
Επισήμως η συλλογή υπάρχει από της αρχές του ’90. «Από μικρή είχα το μικρόβιο, να ενδιαφέρομαι για παλιά αντικείμενα. Έχουμε οικογενειακά κειμήλια από το 1800 και από τον Πόντο, που είναι και ο τόπος καταγωγής μας. Έτσι μεγαλώνοντας, από δικό μου μεράκι άρχισα να αναζητώ τέτοια παραδοσιακά αντικείμενα», εξηγεί η κα. Τελίδη. Η ίδια περιγράφει χαρακτηριστικά ότι, στα εκθέματα που βρίσκονται στο δημαρχείο Πυλαίας- Χορτιάτη, «υπάρχει ένα πήλινο σουρωτήρι που είναι μοναδικό, σπάνιο. Όταν το βρήκαμε στο αντικατζίδικο, τρελάθηκα από τη χαρά μου».
Η συλλογή Τελίδη, απαρτίζεται από περισσότερα από 1.200 αντικείμενα γενικού ενδιαφέροντος. Ανάμεσα σε αυτά, μία χατζάρα του 1821 (οικογενειακό κειμήλιο) που βρέθηκε στην κατοχή τους μέσω φίλων. «Παζάρια, αντικερί, όπου μας έβγαζε ο δρόμος μας «ξεχυνόμασταν» και μαζεύαμε αντικείμενα. Έχουμε χρυσοκεντημένες παραδοσιακές φορεσιές από τη μεθόρια της Φλώρινας- Γιουγκοσλαβίας που είναι ελληνικές, οι λεγόμενες αυγερινές. Έχουμε φίλους, που μας εμπιστεύτηκαν τα οικογενειακά τους κειμήλια αφού γνώρισαν το… όνειρό μας», σημειώνει χαρακτηριστικά. Καταλήγει εξηγώντας ότι, «στόχος μας είναι να προάγουμε την ελληνική και ελληνιστική μας ταυτότητα».
Επισήμως η συλλογή υπάρχει από της αρχές του ’90. «Από μικρή είχα το μικρόβιο, να ενδιαφέρομαι για παλιά αντικείμενα. Έχουμε οικογενειακά κειμήλια από το 1800 και από τον Πόντο, που είναι και ο τόπος καταγωγής μας. Έτσι μεγαλώνοντας, από δικό μου μεράκι άρχισα να αναζητώ τέτοια παραδοσιακά αντικείμενα», εξηγεί η κα. Τελίδη. Η ίδια περιγράφει χαρακτηριστικά ότι, στα εκθέματα που βρίσκονται στο δημαρχείο Πυλαίας- Χορτιάτη, «υπάρχει ένα πήλινο σουρωτήρι που είναι μοναδικό, σπάνιο. Όταν το βρήκαμε στο αντικατζίδικο, τρελάθηκα από τη χαρά μου».
Η συλλογή Τελίδη, απαρτίζεται από περισσότερα από 1.200 αντικείμενα γενικού ενδιαφέροντος. Ανάμεσα σε αυτά, μία χατζάρα του 1821 (οικογενειακό κειμήλιο) που βρέθηκε στην κατοχή τους μέσω φίλων. «Παζάρια, αντικερί, όπου μας έβγαζε ο δρόμος μας «ξεχυνόμασταν» και μαζεύαμε αντικείμενα. Έχουμε χρυσοκεντημένες παραδοσιακές φορεσιές από τη μεθόρια της Φλώρινας- Γιουγκοσλαβίας που είναι ελληνικές, οι λεγόμενες αυγερινές. Έχουμε φίλους, που μας εμπιστεύτηκαν τα οικογενειακά τους κειμήλια αφού γνώρισαν το… όνειρό μας», σημειώνει χαρακτηριστικά. Καταλήγει εξηγώντας ότι, «στόχος μας είναι να προάγουμε την ελληνική και ελληνιστική μας ταυτότητα».
«Στη φυλακή για… αρχαιοκαπηλία»!
Μιλώντας για τη συλλογή που κατάφεραν να αποκτήσουν μαζί με τη σύζυγό του, ο Νίκος Τελίδης αναφέρει: «Τα περισσότερα αντικείμενα τα αγοράσαμε στο πλαίσιο του χόμπι. Όμως, στη συνέχεια αυτό μας συνεπήρε και έτσι ταξιδέψαμε από τη Μικρά Ασία, μέχρι τον Πόντο και την Καππαδοκία, όπου υπήρχε ελληνισμός με στόχο να ψάξουμε και να αγοράσουμε παλιά ελληνικά αντικείμενα. Το πιο παλιό που έχουμε στην κατοχή μας είναι άνω των 200 ετών και είναι μία χρυσοκεντημένη ενδυμασία. Ενώ αρκετά είναι και οικογενειακά κειμήλια που μας τα εμπιστεύτηκαν οι φίλοι μας για να κοσμήσουν το λαογραφικό μουσείο που είναι να γίνει στο Πανόραμα. Τα αντικείμενα αυτά είναι τα περισσότερα από το 1800 και το 1900».
Μιλώντας για τη συλλογή που κατάφεραν να αποκτήσουν μαζί με τη σύζυγό του, ο Νίκος Τελίδης αναφέρει: «Τα περισσότερα αντικείμενα τα αγοράσαμε στο πλαίσιο του χόμπι. Όμως, στη συνέχεια αυτό μας συνεπήρε και έτσι ταξιδέψαμε από τη Μικρά Ασία, μέχρι τον Πόντο και την Καππαδοκία, όπου υπήρχε ελληνισμός με στόχο να ψάξουμε και να αγοράσουμε παλιά ελληνικά αντικείμενα. Το πιο παλιό που έχουμε στην κατοχή μας είναι άνω των 200 ετών και είναι μία χρυσοκεντημένη ενδυμασία. Ενώ αρκετά είναι και οικογενειακά κειμήλια που μας τα εμπιστεύτηκαν οι φίλοι μας για να κοσμήσουν το λαογραφικό μουσείο που είναι να γίνει στο Πανόραμα. Τα αντικείμενα αυτά είναι τα περισσότερα από το 1800 και το 1900».
Ο ίδιος δε διστάζει να περιγράψει πως… κόντεψε να μπει στη φυλακή, εξαιτίας των αντικείμενων που συνέλεγαν. «Κοντέψαμε να πάμε μέχρι και φυλακή γιατί νόμιζαν πως τα πήραμε παράνομα αυτά τα αντικείμενα! Ευτυχώς είχαμε μαζί μας όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά», λέει γελώντας ο κος Τελίδης.
Η συλλογή Τελίδη θα φιλοξενείται πλέον στο λαογραφικό μουσείο του δήμου Πυλαίας- Χορτιάτη. Όσο για τις πληροφορίες και την ιστορία αυτών των αντικειμένων, την προέλευσή τους καθώς και τη χρήση που είχαν στο παρελθόν, θα είναι επεξηγήσεις και «αφηγήσεις» που ταξίδεψαν μέσα στα χρόνια μαζί με το Νίκο και την Αφροδίτη Τελίδη. «Είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι και συγκινημένοι γιατί μας δόθηκε η δυνατότητα να κάνουμε αυτή την προσφορά στο δήμο». Μάλιστα, το έργο της οικογένειας Τελλίδη δε σταματά εδώ, καθώς έφτιαξαν ένα σχολείο στη Γκάνα της Αφρικής, ενώ και στο δήμο Πυλαίας- Χορτιάτη, βοήθησαν την εκκλησία να φτιάξει ενοριακό κέντρο, όπου η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, λειτούργησε και πάλι με τη δική τους συμβολή.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Πυλαίας- Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καιτεζίδης δήλωσε ότι «Στόχος μας είναι να διαφυλάξουμε τα λαογραφικά στοιχεία που «εξιστορούν» την καθημερινότητα των προγόνων μας. Είναι πάρα πολύ σημαντική η συμβολή και η προσφορά της Αφροδίτης και του Νίκου Τελίδη, στην εκπλήρωση αυτού του στόχου».
Συνολικά 732 εκθέματα περιλαμβάνονται στο Λαογραφικό Μουσείο, που εγκαινιάστηκε την Κυριακή, 18 Ιουνίου στις 11 το πρωί από τον δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη, στο κέντρο του Πανοράματος. Μια λαογραφική και εθνολογική έκθεση με εκατοντάδες σπάνια εκθέματα από διάφορα σημεία του κόσμου: από τον Πόντο, τη Νότια Ρωσία, τα Βαλκάνια αλλά και την Ελλάδα.
Τα εκθέματα φιλοξενούνται στο πρώην Πνευματικό Κέντρο Πανοράματος το οποίο ο δήμος αναμόρφωσε πλήρως σε σύγχρονο Λαογραφικό Μουσείο. Ολοκληρώθηκε με επιτυχία έργο συνολικού προϋπολογισμού 120.000 ευρώ και αφορούσε στην ανακαίνιση του κτιρίου. Στο κτίριο έγιναν διαρρυθμίσεις εσωτερικού χώρου, διαμορφώσεις περιβάλλοντος χώρου, καθώς και συντήρηση των δύο εφαπτόμενων και επικοινωνούντων κτιρίων. Επίσης συμπληρώθηκε η υφιστάμενη περίφραξη, ενώ κατασκευάστηκε νέα περίφραξη περιμετρικά του οικοπέδου με καγκελόπορτα στην άκρη των ραμπών, αλλά και δεύτερη είσοδος. Ακόμη κατασκευάστηκε νέα ηλεκτρολογική εγκατάσταση στο παλαιό κτίριο, ενώ πραγματοποιήθηκε αναβάθμιση της υφιστάμενης ηλεκτρολογικής εγκατάστασης στο νέο κτίριο. Παράλληλα τοποθετήθηκε κατάλληλος φωτισμός, ώστε να αναδειχθεί η πρόσοψη του παλαιού κτιρίου. Ταυτόχρονα για την προστασία των κτιρίων τοποθετήθηκε συναγερμός και προβολείς με φωτοκύτταρο περιμετρικά των κτιρίων και κατασκευάστηκε ολοκληρωμένο σύστημα πυρόσβεσης.
«Παραδίδουμε έναν ακόμη σημαντικό χώρο πολιτισμού στους συνδημότες μας όπως το δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο, το πρώτο στην ιστορία του Πανοράματος. Είμαστε υπερήφανοι που ανάμεσά μας υπάρχουν δημότες με ευαισθησίες, μεράκι και διάθεση για προσφορά, όπως ο Νίκος και η Αφροδίτη Τελίδου. Με τα εκθέματα που συγκέντρωσαν σε μια ολόκληρη ζωή μάς δίνουν την ευκαιρία να κάνουμε ένα όμορφο ταξίδι στον χρόνο αλλά και στον κόσμο», τονίζει σε δήλωσή του ο δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτεζίδης.
Τα εκθέματα φιλοξενούνται στο πρώην Πνευματικό Κέντρο Πανοράματος το οποίο ο δήμος αναμόρφωσε πλήρως σε σύγχρονο Λαογραφικό Μουσείο. Ολοκληρώθηκε με επιτυχία έργο συνολικού προϋπολογισμού 120.000 ευρώ και αφορούσε στην ανακαίνιση του κτιρίου. Στο κτίριο έγιναν διαρρυθμίσεις εσωτερικού χώρου, διαμορφώσεις περιβάλλοντος χώρου, καθώς και συντήρηση των δύο εφαπτόμενων και επικοινωνούντων κτιρίων. Επίσης συμπληρώθηκε η υφιστάμενη περίφραξη, ενώ κατασκευάστηκε νέα περίφραξη περιμετρικά του οικοπέδου με καγκελόπορτα στην άκρη των ραμπών, αλλά και δεύτερη είσοδος. Ακόμη κατασκευάστηκε νέα ηλεκτρολογική εγκατάσταση στο παλαιό κτίριο, ενώ πραγματοποιήθηκε αναβάθμιση της υφιστάμενης ηλεκτρολογικής εγκατάστασης στο νέο κτίριο. Παράλληλα τοποθετήθηκε κατάλληλος φωτισμός, ώστε να αναδειχθεί η πρόσοψη του παλαιού κτιρίου. Ταυτόχρονα για την προστασία των κτιρίων τοποθετήθηκε συναγερμός και προβολείς με φωτοκύτταρο περιμετρικά των κτιρίων και κατασκευάστηκε ολοκληρωμένο σύστημα πυρόσβεσης.
«Παραδίδουμε έναν ακόμη σημαντικό χώρο πολιτισμού στους συνδημότες μας όπως το δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο, το πρώτο στην ιστορία του Πανοράματος. Είμαστε υπερήφανοι που ανάμεσά μας υπάρχουν δημότες με ευαισθησίες, μεράκι και διάθεση για προσφορά, όπως ο Νίκος και η Αφροδίτη Τελίδου. Με τα εκθέματα που συγκέντρωσαν σε μια ολόκληρη ζωή μάς δίνουν την ευκαιρία να κάνουμε ένα όμορφο ταξίδι στον χρόνο αλλά και στον κόσμο», τονίζει σε δήλωσή του ο δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτεζίδης.
Της Έλενας Καραβασίλη
Φωτορεπορτάζ Σάββας Αυγητίδης
πηγή: https://www.karfitsa.gr/to-xompi-toys-dinei-pnoi-se-laografik/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου