Οι πράξεις του Ε. Βενιζέλου

Το 1922, έστειλε τηλεγράφημα εκ των υστέρων για την καταδίκη των 6.
Το 1923, υπογράφει την Συνθήκη της Λωζάννης ως πρώην.
Το 1930, υπογράφει την ελληνοτουρκική σύμβαση στην Άγκυρα.
Το 1931, είναι ενάντια στην Επανάσταση των Κυπρίων.
Το 1934, στέλνει επιστολή στην Επιτροπή Βραβείων Νόμπελ για να προτείνει τον Κεμάλ για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Το 1935, ενθάρρυνε το στρατιωτικό πραξικόπημα.
Την ίδια χρονιά, καταδικάζεται σε θάνατο ως προδότης της πατρίδας.
Το 1936, πεθαίνει.

Αυτές οι πράξεις του Ε. Βενιζέλου έχουν μεταξύ τους μια συνέχεια σκέψης και δεν αποτελούν εξαίρεση, αλλά κατάληξη της πολιτικής του. Δεν είναι λοιπόν κινήσεις που έγιναν χωρίς προετοιμασία και δεν αποτελούν απλώς απαντήσεις στις συνθήκες της εποχής του. Ο Ε. Βενιζέλος ακολουθεί πιστά έναν τρόπο σκέψης που δεν αλλάζει. Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι γιατί πολλοί αναλυτές δεν βάζουν μαζί αυτές τις πράξεις και εξετάζουν την καθεμία χωρίς τις άλλες για να φανεί ότι πρόκειται για εξαίρεση. Αλλά όταν οι εξαιρέσεις είναι τόσες πολλές, απλώς αποτελούν κανόνα. Αν προσθέσουμε την καθυστέρηση που προκάλεσε για το θέμα της απελευθέρωσης της Κρήτης, στο γεγονός ότι ήταν κάθετα ενάντια στην απελευθέρωση της Κύπρου το 1931, τότε βλέπουμε τα ίχνη μιας ορθολογικής πολιτικής που δεν άλλαξε τόσα χρόνια. 
Δεν προώθησε αυτό που ονομάζουμε πιο απλά τα εθνικά μας θέματα. Αντιθέτως κάνοντας αυτές τις πράξεις, φαίνεται ξεκάθαρα ότι ήθελε να βρει ισορροπίες με τον ξένο παράγοντα.

Το ερώτημα είναι απλό: γιατί όλα αυτά τα στοιχεία δεν επαρκούν για να πάρει κάποιος μια αντικειμενική θέση. Η απάντηση είναι απλή: οι περισσότεροι δεν εξετάζουν αυτά τα δεδομένα, η προπαγάνδα συνεχίζει να λειτουργεί. Παρουσιάζεται ως μια εναλλακτική σε σχέση με τον Βασιλιά Κωνσταντίνο Α΄, ενώ και οι δύο ενεργοποίησαν ένα απαράδεκτο πλαίσιο ενάντια στις στρατηγικές θέσεις του Ελληνισμού. Αλλά σιγά σιγά όλοι θα καταλάβουν περί τίνος πρόκειται.

Νικος Λυγερός