Τζεμάλ Αχμέτ Πασάς

Τζεμάλ Αχμέτ Πασάς

 Τούρκος στρατιωτικός και πολιτικός. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1861. Διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στο νεοτουρκικό κίνημα του 1908. Στον Α' Βαλκανικό πόλεμο ήταν διοικητής μεραρχίας και το 1913, μετά την εκ νέου επικράτηση των Νεοτούρκων, διορίστηκε αρχηγός του A' Σώματος Στρατού με έδρα την Κωνσταντινούπολη. 
Από τη θέση αυτή καί έχοντας δικτατορικές εξουσίες στην τουρκική πρωτεύουσα διηύθυνε, μετά τη δολοφονία του Μεγάλου Βεζίρη Μαχμούτ Σεφκέτ, τους διωγμούς κατά των αντιπάλων του Κομιτάτου που είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο πολλών επιφανών Τούρκων. Στη συνέχεια έγινε υπουργός Δημοσίων Έργων και κατόπιν Ναυτικών. 
Όταν εξερράγη ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος, διεξήγαγε διαπραγματεύσεις με τους Αγγλογάλλους αναφορικά με τη στάση της Τουρκίας στον πόλεμο. Στον πόλεμο διορίστηκε αρχηγός της 4ης Στρατιάς (έδρα η Δαμασκός) και οργάνωσε εκστρατεία κατά της κατεχόμενης από τους Άγγλους Αιγύπτου.
 Μετά την αποτυχία της επέστρεψε στη Δαμασκό και επιδόθηκε σε εκτε­ταμένους διωγμούς Αράβων εθνικιστών απαγχονίζοντας και εκτοπίζοντας πολλές εκατοντάδες επιφανείς Άραβες της Συρίας και του Λιβάνου.
 Στα 1917 διαφώνησε με τον υπουργό Στρατιωτικών Εμβέρ και τον Γερμανό στρατηγό Φαλκενχάιν που διηύθυνε τις επιχειρήσεις του μετώπου της Παλαιστίνης και επέστρεψε στην Κωνσταντι­νούπολη, όπου εκτός από το υπουργείο Ναυτικών ανέλαβε προσωρινά και το υπουρ­γείο Εσωτερικών.
 Μετά τη συνθηκολόγηση της Τουρκίας διέφυγε στη Γερμανία μαζί με άλλους κορυφαίους Νεοτούρκους. Στη συνέχεια πήγε στο Αφγανιστάν και ασχολήθηκε με τη διοργάνωση του αφγανικού στρατού. 
Ο Αχμέτ Τζεμάλ Πασάς δολοφονήθηκε στις 25 Ιουλίου 1922 στην Τιφλίδα οπου βρισκόταν μετά από μια τριετή περιπλάνηση στη Γερμανία και αλλού. Ο εκτελεστής του Μισάκ Τορλακιάν, ενεργούσε, όπως κι εκείνος του Ταλαάτ, σύμφωνα με το σχέδιο Νέμεση.