Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2016

ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΣΑΝΤΑΣ. ΣΤ'. ΠΙΝΑΤΑΝΤΩΝ (τουρκ. Binatlı)

Ονομάστηκε από τους Τούρκους Πίν-ατλί δηλ. χίλιοι καβαλάρηδες, γιατί τα χρόνια που καλλιεργούσαν σιτηρά έτρεφαν όλοι άλογα. Γι' αυτούς έγινε το γνωμικό: «Ας σ’ όλια τα χωρία άπ’ εις (διαλεχτός), κι ας σοι Πινιατιάντων ήντζαν θέλτς ας εν (ο τυχόν, χωρίς εκλογή).
Γιατί σε μια δίκη με τους Κολοσιαλήδες ο ιπποκόμος του Εβελή-μουχτάρ (Προέδρου των Προέδρων) Χαράλαμπου Τσαντέκ  από του Πινατάντων, όταν οι Προεστοί της Σαντάς βρίσκονταν σε αμηχανία, επειδή δεν ήξεραν τι ν’ απαντήσουν στην ερώτηση του κριτή, αυτός με μια φράση ανάγκασε τον κριτή να διατάξει  να κάψουν τα έγγραφα των Κολοσιαλήδων και να χαλάσουν τις καλύβες, που έχτισαν μέσα στα όρια της Σαντάς.

Προφήτης Ηλίας - Πινατάντων (Φωτ. Αρχείο Ευγ. Μαυροπούλου)

Εκκλησίες
Ο Προφήτης  Ηλίας

Παρεκκλήσια
Αέρτς που τον διεκδικούσαν οι  Ισχανάντ και  ΑεΘόδωρον κοινός με τοι Κοσλαράντας.

Ύδρευση
Η Κεφαλόβρυση τη Ζουγανίτα, η μεγαλύτερη κεφαλόβρυση της Σαντάς· από αυτή διοχετευόταν νερό σ’ Ανθεν το πεγάδ ή τη Μουχαηλίνας, σή Μαχαλάς και ση σχολεί ή σ’ Απταλάντων.

1) Από Πινατάντων προς Χαρτωτή.

Τοι Γιαννιτσάντων. Βλ. Τερζάντων.
Κοιλάδ. Κατηφορική λαγκαδιά συνέχεια  τη Κοιλαδί Ισχανάντων.
Τη Πέτρονος τ' Αλάτια. Απέσ' σο Κοιλάδ έλατα του Πέτρου Μουρτιαζιά.
Κουτάλ τ' Απτάλ. Κεφαλόβρυση πάνω στο δρόμο, την  οποία έχτισε ο Πέτρος Απτάλ.
Καπανότα. Ξερότοιχος για να κάθονται και ξεκουράζονται οι φορτωμένοι.
Τρυπεμέντζα. Βράχος κάτω από τα Καπανόπα με μεγάλη σχισμάδα.
Καζόνερον. Λίγο νερό πάνω στο δρόμο, στην επιφάνεια του οποίου κάτι γυάλιζε σαν πετρέλαιο και γι' αυτό πήρε το όνομα.
Καλταβορί λαγκάδ. Λαγκαδιά.
Καθιστέρας και Γιαλούμ ορμίν. Ρεματιά με ξερότοιχο για να ξεκουράζονται. Άγνωστη η ετυμολογία.
Κλερθάντων  Μασιαλάδας. Φυτώρια λάχανων του συνοικισμού Κλερθάντων δεξιά του δρόμου.
Γεφύρ τή Χαρτωτής. Πέτρινη θολωτή γέφυρα.
Χαρτωτή. Γυμνή έκταση που χρησίμευε  σαν βοσκότοπος. Ήταν χωρισμένη στην  Αφκά Χαρτωτήν και  Απάν Χαρτωτήν. Μεταξύ αυτών υπήρχε μετάλλευμα χαλκού, ανεκμετάλλευτο γιατί  έλειπε η συγκοινωνία με σιδηρόδρομο.
Κιριατσχανά (ασβεστοκάμινος). Στην  Αφκά Χαρτωτή.
Το Μελεσιναρόν (Στην  Αφκά Χαρτωτή). Βράχος πάνω στον οποίο τοποθετούσαν στα παλαιά χρόνια κυψέλες που με τοίχο από  μπροστά προφυλάγονταν  από αρκούδες.
Τα Φυτωναρούς. Φυτώρια λάχανων Πινατάντων  και λίγο χαμηλά τα ερείπια του κοινοτικού μύλου. Η Απάν Χαρτωτή χρησίμευε σαν βοσκότοπος.  Άγνωστη η ετυμολογία.
Ορμίν τη Χαρτωτής. Δεξιά της Χαρτωτής ρεματιά που κατεβαίνει από τη Ζουρνατσιαλάβας το γίρτ.
Τελτσιάχ. Καινούριο δάσος πλάι στ’ Ορμίν της Χαρτωτής. Άγνωστη η ετυμολογία.
Τη Ζιαβερί  το ρακάν. Προεξοχή του βουνού με πολλά ζιαβίρια (φραγκοστάφυλα).

2) Από Πινατάντων προς Μεσοράχ.

Τη Ζουγανίτα. Κεφαλόβρυση με άφθονο νερό. Μερικοί  από το χωριό Ζυγανίτα της  Αργυρούπολης περνώντας ήπιαν από τη βρύση αυτή και είπαν: Εθαείς τη Ζυγανίτα το νερόν. Και από τότε πήρε το όνομα Ζουγανίτα.
Τη Σαγιάβας η τσιαβιρμιά. Χορτολίβαδο περιορισμένο της Σαγιάβας (Κουσαλά).
Γιατάχα. Χορτολίβαδο με αραιά έλατα, όπου κατέφευγαν  οι αγελάδες, όταν τα πείραζε ο οίστρος.
Τ’ Αραπάντων  τα χοζάνια. Χορτολίβαδο με κοινό χόρτο που ανήκε στους  Αραπάντας (Μαυροπουλους).
Τη Τουρκί τα χοζάνια. Κοιλάδα και ίσωμα που  χρησίμευε σαν χορτολίβαδο, πάνω και κάτω  από το δρόμο. Εδώ ο δρόμος χωρίζεται προς Μεσοράχ.
Μεριάδας. Χορτολίβαδο δεξιά του δρόμου προς Μεσοράχ.
Τσιφίνια. Πετρώδης τοποθεσία με αζαλέα την Ποντική.
Κουτάλ τη Κάθεν  τη νύφες. Κεφαλόβρυση της οποίας την κουτάλα  έκανε η Κάθεν  η νύφε (Μαρία Μαυροπούλου).
Ορμίν τη Μεσοραχί. Ρεματιά που κατεβαίνει  από τη Λεντά και περνά πλάι  από τοι Τσιακαλάντων.
Μεριάδας. Χορτολίβαδο πλάι σ’ Ορμίν τη Μεσοραχί.
Χερομυλόνερον. Κεφαλόβρυση με άφθονο νερό, που μπορούσε να γυρίσει μικρή μυλόπετρα.
Ποτόπια. Χορτολίβαδο  πλάι στο Χερομυλόνερον με χοντρό χόρτο ονομαζόμενο στο ιδίωμα του τόπου Ποτότ.
Καπάν. Βράχος του βουνού Μεσοράχ.
Μεσοράχ. Κορυφή του βουνού, χορτολίβαδο.
Λεντά. Ομαλό χορτολίβαδο συνεχόμενο με το Μεσοράχ. Άγνωστη ή ετυμολογία.
Γουρούδια (εξογκώματα). Χορτολίβαδο συνεχόμενο με τη Λεντά με πολλά μικρά εξογκώματα.

3) Προς Χανζάρια

Σέλια (τουρκ. μέρος που κατολισθαίνει). Πλαγιά συνεχόμενη με το χωριό, που είχε κάτω μάργα και γι’ αυτό συχνά πάθαινε κατολίσθηση. Όπως μας είπαν τώρα  η κατολίσθηση έφθασε ως την  Αγ. Κυριακή  Ισχανάντων.
Χολχόνια(χοντρά χόρτα). Χορτολίβαδο με χοντρά και ψηλά χόρτα.
Πεντάλατον. Μεγάλο έλατο κάτω από το δρόμο με 5 κορυφές
Αλεποτρύπια. Μικρό δάσος κάτω  από τα χολχόνια με βράχους οπου είχαν τις φωλιές τους  αλεπούδες.
Χαντζάρια. Χορτολίβαδο μεγάλο. Το άνομα του φανερώνει μέρος καψαλισμένο.
Τη Χατσή το καλύβ. Καλύβα και αλώνι του Χατσή από τοι Πινατάντων.

Στάθης Αθανασιάδης (Γεροστάθης)
Εκπαιδευτικός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright © 2015 Santeos
| Design By Herdiansyah Hamzah