«Στην αρχή εξαφάνισαν όλους τους αρτιμελείς άνδρες. Στη συνέχεια, στοίβαζαν τις γυναίκες, τα κοριτσόπουλα, τα παιδιά. Τους έλεγαν πως δήθεν θα τους έστελναν στους άνδρες τους, οι οποίοι υποτίθεται είχαν φτάσει στην Ελλάδα.
Στην περιοχή ανάμεσα στο Χονάζ και τον Κοτσαμπά μάθαμε πως βίασαν γυναίκες και κορίτσια στους αγρούς και στα χαντάκια. Αργότερα, έγινε γνωστό ότι ορισμένες τις έσφαξαν στον Σαπαντζά. Κανείς δεν γνωρίζει αν κάποιες επέζησαν».
Κεμάλ Γιαλτσίν, Τούρκος συγγραφέας.
9 Φεβρουαρίου 1920 Τραπεζούντα Πόντος: Αναφορά του Βρετανού πλοιάρχου Perring, του οποίου το πλοίο ναυλοχούσε στα ανοιχτά της Τραπεζούντας, για σφαγές των Ελλήνων αμάχων της πόλης και της επαρχίας από τους Τούρκους. Σύμφωνα με τον Perring, ηγέτης των Τούρκων τσετών είναι ο Αλή Ριζά. Οι Έλληνες της Τραπεζούντας φτάνουν σε απόγνωση.
30 Απριλίου 1920 χωριό Κιόσελι Τοκάτης Πόντος: Τούρκοι τσέτες υπό τον περιβόητο Καραμιστίχ, ισοβίτη των φυλακών Τοκάτης, που έχει αποφυλακιστεί με διαταγή του Κεμάλ Πασά, λυμαίνονται το χωριό. Αφού βιάσουν τις κόρες του ιερέα του χωριού, απαιτούν λύτρα από τους χωρικούς, με την απειλή της ομαδικής εκτέλεσης. Έντρομοι οι χωρικοί τούς δίνουν όσα έχουν αλλά «το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον».
Οι Τούρκοι κλείνουν αρκετούς απ’ αυτούς σε μια εκκλησία και στη συνέχεια βάζουν φωτιά και τους καίνε ζωντανούς. Οι υπόλοιποι σφαγιάζονται στην πλατεία του χωριού, ενώ 30 κοπέλες βιάζονται και πωλούνται ως δούλες στους αγάδες της επαρχίας.
Άνοιξη 1920 επαρχία Πάρφας Πόντος: Τα Ελληνικά χωριά της Πάρφας, όπως το Ελεζλί και η ευρύτερη περιοχή Σουλού-Τερέ, ρημάζονται από τις ανελέητες επιθέσεις των Τούρκων τσετών. Σφαγές, πυρπολήσεις, βιασμοί, σκλαβοπάζαρο, η ανθρώπινη κτηνωδία στο μέγιστο βαθμό. Δυστυχώς, επιβεβαιώνεται για μία ακόμη φορά η ρήση ότι ο άνθρωπος είναι το «αγριότερο θηρίο». Ακόμη και αθώα βρέφη βρήκαν φρικτό θάνατο καθώς Τούρκοι στρατιώτες τα εκσφενδόνιζαν σε τοίχους.
Μέσα 1920 Πόντος: Με διαταγή του Κεμάλ ιδρύονται τα «δικαστήρια της ανεξαρτησίας», δηλαδή έκτακτα Στρατοδικεία, με έδρα την Αμάσεια. Μεγάλος αριθμός Ελλήνων Ποντίων προσάγεται στις δίκες αυτές με την κατηγορία της αποσχιστικής δράσης και κατά συνέπεια της εσχάτης προδοσίας. Φυσικά, τα στοιχεία εναντίον τους είναι φαλκιδευμένα, οι διαδικασίες κάθε άλλο παρά νόμιμες είναι και, στις περισσότερες περιπτώσεις, η ετυμηγορία είναι θάνατος. Πρωταγωνιστικό ρόλο στις δίκες αυτές παίζει ο Ζατέ Εμίν Μπέης, δικηγόρος και εξέχον στέλεχος των Κεμαλικών, ο οποίος διορίζεται πρόεδρος των δικαστηρίων με διαταγή του Κεμάλ.
Ιούνιος 1920 Κερασούντα Πόντος: Το υπό Ελληνική σημαία πλοίο «Φίλια» ελλιμενίζεται στην Κερασούντα λόγω τεχνικής βλάβης. Τούρκοι ένοπλοι επιβιβάζονται διά της βίας στο πλοίο και αιχμαλωτίζουν τους επτά Έλληνες ναυτικούς. Εκτελούνται και οι επτά, αφού πρώτα βασανιστούν στις φυλακές της πόλης.
Μέσα 1920 Κωνσταντινούπολη: Πολυσέλιδη έκθεση του Τζεμάλ Νουζχέτ, νομικού σύμβουλου του φρουραρχείου Κωνσταντινούπολης και πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής: «Tο παρά τα παράλια του Eυξ. Πόντου Ελληνικόν στοιχείον, ως εργατικόν και κατέχον το εμπόριον εις χείρας του και πλούσιον, ετύγχανε ο σπουδαιότερος παράγων της περιφερείας αύτης. O M. Κεμάλ προς διατήρησιν των τσετών έπρεπε όπως ετοιμάση έδαφος δράσεως δι’ αυτάς και ως τοιούτον εύρε το της περιφερείας του Πόντου. Αι γενικαί σφαγαί, αι αρπαγαί και εξοντώσεις εις την περιφέρειαν ταύτην ήρχισαν από τον Φεβρουάριον και διήρκεσαν μέχρι του Aυγούστου.
Άνοιξη 1920 επαρχία Πάρφας Πόντος: Τα Ελληνικά χωριά της Πάρφας, όπως το Ελεζλί και η ευρύτερη περιοχή Σουλού-Τερέ, ρημάζονται από τις ανελέητες επιθέσεις των Τούρκων τσετών. Σφαγές, πυρπολήσεις, βιασμοί, σκλαβοπάζαρο, η ανθρώπινη κτηνωδία στο μέγιστο βαθμό. Δυστυχώς, επιβεβαιώνεται για μία ακόμη φορά η ρήση ότι ο άνθρωπος είναι το «αγριότερο θηρίο». Ακόμη και αθώα βρέφη βρήκαν φρικτό θάνατο καθώς Τούρκοι στρατιώτες τα εκσφενδόνιζαν σε τοίχους.
Μέσα 1920 Πόντος: Με διαταγή του Κεμάλ ιδρύονται τα «δικαστήρια της ανεξαρτησίας», δηλαδή έκτακτα Στρατοδικεία, με έδρα την Αμάσεια. Μεγάλος αριθμός Ελλήνων Ποντίων προσάγεται στις δίκες αυτές με την κατηγορία της αποσχιστικής δράσης και κατά συνέπεια της εσχάτης προδοσίας. Φυσικά, τα στοιχεία εναντίον τους είναι φαλκιδευμένα, οι διαδικασίες κάθε άλλο παρά νόμιμες είναι και, στις περισσότερες περιπτώσεις, η ετυμηγορία είναι θάνατος. Πρωταγωνιστικό ρόλο στις δίκες αυτές παίζει ο Ζατέ Εμίν Μπέης, δικηγόρος και εξέχον στέλεχος των Κεμαλικών, ο οποίος διορίζεται πρόεδρος των δικαστηρίων με διαταγή του Κεμάλ.
Ιούνιος 1920 Κερασούντα Πόντος: Το υπό Ελληνική σημαία πλοίο «Φίλια» ελλιμενίζεται στην Κερασούντα λόγω τεχνικής βλάβης. Τούρκοι ένοπλοι επιβιβάζονται διά της βίας στο πλοίο και αιχμαλωτίζουν τους επτά Έλληνες ναυτικούς. Εκτελούνται και οι επτά, αφού πρώτα βασανιστούν στις φυλακές της πόλης.
Μέσα 1920 Κωνσταντινούπολη: Πολυσέλιδη έκθεση του Τζεμάλ Νουζχέτ, νομικού σύμβουλου του φρουραρχείου Κωνσταντινούπολης και πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής: «Tο παρά τα παράλια του Eυξ. Πόντου Ελληνικόν στοιχείον, ως εργατικόν και κατέχον το εμπόριον εις χείρας του και πλούσιον, ετύγχανε ο σπουδαιότερος παράγων της περιφερείας αύτης. O M. Κεμάλ προς διατήρησιν των τσετών έπρεπε όπως ετοιμάση έδαφος δράσεως δι’ αυτάς και ως τοιούτον εύρε το της περιφερείας του Πόντου. Αι γενικαί σφαγαί, αι αρπαγαί και εξοντώσεις εις την περιφέρειαν ταύτην ήρχισαν από τον Φεβρουάριον και διήρκεσαν μέχρι του Aυγούστου.
Αι σφαγαί αύται και εκτοπισμοί εξετελέσθησαν ημιεπισήμως τη συμμετοχή και στρατιωτικών και πολιτικών υπαλλήλων, επειδή δε η περιφέρεια αύτη ήτο πολύ εκτενής και πλουσία, εις την καταστροφήν της έλαβον μέρος άτομα εξ όλων των τάξεων. Aι εξ χιλιάδες των Ελλήνων κατοίκων της Πάφρας αποκλεισθείσαι εντός των εκκλησιών του Σλαμαλίκ, του Σουλού Δερέ, της Παναγίας και του Γκιοκτσέ. Σου παρεδόθησαν εις το πυρ και εντός αυτών εκάησαν όλοι: γέροντες, άνδρες, γυναίκες και παιδία, ουδείς εσώθη. Μερικαί εκ των γυναικών οδηγήθησαν εις το εσωτερικόν υπό των τσετών και, αφού ασέλγησαν επ’ αυτών, τας εθανάτωσαν.
Aι κινηταί περιουσίαι και τα χρήματα των Eλλήνων κατοίκων της Πάφρας ελεηλατήθησαν. Mετά το φρικώδες τούτο έργον αι τσέται ήλθον εις τον δήμον Aλά- Tσαμ, όπου παρέταξαν εις γραμμήν τους εις 2.500 Χριστιανούς κατοίκους, και παρασύραντες αυτούς εις τους πρόποδας των ορέων, τους εθανάτωσαν όλους. Eκ των 25.000 Eλλήνων της περιφερείας Πάφρας, Aλά-Tσαμ, ενενήκοντα τοις εκατόν εξοντώθησαν, οι δε εκτοπισθέντες εθανατώθησαν εις το εσωτερικόν».
10 Αυγούστου 1920 Παρίσι, Γαλλία: Υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας με το οποίο μεγάλωσαν τόσες γενιές Ελλήνων μοιάζει να γίνεται πραγματικότητα. Τόσο η ελεύθερη Ελλάδα όσο και οι υπόδουλοι Έλληνες της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Θράκης υποδέχονται τα νέα αυτά με μεγάλο ενθουσιασμό. Με τη Συνθήκη των Σεβρών, η Ελλάδα «των δύο Ηπείρων και των Πέντε Θαλασσών» είναι γεγονός. Τα χερσαία σύνορά της στην ηπειρωτική Ευρώπη εκτείνονται μέχρι την Τσατάλτζα, μόλις εξήντα χιλιόμετρα από την πάλαι ποτέ «Βασιλεύουσα», την Κωνσταντινούπολη.
Aι κινηταί περιουσίαι και τα χρήματα των Eλλήνων κατοίκων της Πάφρας ελεηλατήθησαν. Mετά το φρικώδες τούτο έργον αι τσέται ήλθον εις τον δήμον Aλά- Tσαμ, όπου παρέταξαν εις γραμμήν τους εις 2.500 Χριστιανούς κατοίκους, και παρασύραντες αυτούς εις τους πρόποδας των ορέων, τους εθανάτωσαν όλους. Eκ των 25.000 Eλλήνων της περιφερείας Πάφρας, Aλά-Tσαμ, ενενήκοντα τοις εκατόν εξοντώθησαν, οι δε εκτοπισθέντες εθανατώθησαν εις το εσωτερικόν».
10 Αυγούστου 1920 Παρίσι, Γαλλία: Υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας με το οποίο μεγάλωσαν τόσες γενιές Ελλήνων μοιάζει να γίνεται πραγματικότητα. Τόσο η ελεύθερη Ελλάδα όσο και οι υπόδουλοι Έλληνες της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Θράκης υποδέχονται τα νέα αυτά με μεγάλο ενθουσιασμό. Με τη Συνθήκη των Σεβρών, η Ελλάδα «των δύο Ηπείρων και των Πέντε Θαλασσών» είναι γεγονός. Τα χερσαία σύνορά της στην ηπειρωτική Ευρώπη εκτείνονται μέχρι την Τσατάλτζα, μόλις εξήντα χιλιόμετρα από την πάλαι ποτέ «Βασιλεύουσα», την Κωνσταντινούπολη.
Ελληνικά πολεμικά πλοία αγκυροβολούν έξω από την αρχαία πόλη και ένδοξη πρωτεύουσα της μεγαλύτερης Χριστιανικής πόλης του Μεσαίωνα.
Στην Ελλάδα, δεν είναι λίγοι αυτοί που αποκαλούν την Αθήνα προσωρινή πρωτεύουσα του κράτους και οραματίζονται τη μεταφορά της στην Κωνσταντινούπολη. Η Σμύρνη, η δεύτερη πόλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ένα από τα πλουσιότερα αστικά και εμπορικά κέντρα της ανατολικής Μεσογείου, μαζί με το βιλαέτι του Αϊδινίου, υπάγονται στην Ελληνική διοίκηση. Οι Έλληνες στρατιώτες βαδίζουν συγκινημένοι ανάμεσα στα ερείπια ιστορικών και πανάρχαιων πόλεων, όπως η Αλικαρνασσός, η Μίλητος, η Έφεσος, η Μαγνησία και η Φώκαια, στα μέρη όπου είχαν μεγαλουργήσει ο αρχαίος και ο Μεσαιωνικός Ελληνισμός.
Η Συνθήκη των Σεβρών αποδίδει επίσης την Ιμβρο, την Τένεδο και τα Δωδεκανήσα στην Ελλάδα. Ανοιχτό μένει το ενδεχόμενο παραχώρησης της Ρόδου από την Ιταλία και της Κύπρου από τη Μεγάλη Βρετανία. Η συνθήκη περικλείει ταπεινωτικούς όρους για την Οθωμανική Αυτοκρατορία και το στρατό της: αποστρατιωτικοποίηση των Στενών των Δαρδανελίων, μείωση της δύναμης του Τουρκικού στρατού σε 50.000 άνδρες, εκ των οποίων 35.000 χωροφύλακες και οι υπόλοιποι συνοροφύλακες. Το Τουρκικό Πυροβολικό και η Αεροπορία διαλύονται ως όπλα.
Στην Ελλάδα, δεν είναι λίγοι αυτοί που αποκαλούν την Αθήνα προσωρινή πρωτεύουσα του κράτους και οραματίζονται τη μεταφορά της στην Κωνσταντινούπολη. Η Σμύρνη, η δεύτερη πόλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ένα από τα πλουσιότερα αστικά και εμπορικά κέντρα της ανατολικής Μεσογείου, μαζί με το βιλαέτι του Αϊδινίου, υπάγονται στην Ελληνική διοίκηση. Οι Έλληνες στρατιώτες βαδίζουν συγκινημένοι ανάμεσα στα ερείπια ιστορικών και πανάρχαιων πόλεων, όπως η Αλικαρνασσός, η Μίλητος, η Έφεσος, η Μαγνησία και η Φώκαια, στα μέρη όπου είχαν μεγαλουργήσει ο αρχαίος και ο Μεσαιωνικός Ελληνισμός.
Η Συνθήκη των Σεβρών αποδίδει επίσης την Ιμβρο, την Τένεδο και τα Δωδεκανήσα στην Ελλάδα. Ανοιχτό μένει το ενδεχόμενο παραχώρησης της Ρόδου από την Ιταλία και της Κύπρου από τη Μεγάλη Βρετανία. Η συνθήκη περικλείει ταπεινωτικούς όρους για την Οθωμανική Αυτοκρατορία και το στρατό της: αποστρατιωτικοποίηση των Στενών των Δαρδανελίων, μείωση της δύναμης του Τουρκικού στρατού σε 50.000 άνδρες, εκ των οποίων 35.000 χωροφύλακες και οι υπόλοιποι συνοροφύλακες. Το Τουρκικό Πυροβολικό και η Αεροπορία διαλύονται ως όπλα.
Σε οικονομικό επίπεδο, οι Σύμμαχοι επιδικάζουν βαρύτατες πολεμικές αποζημιώσεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, σε βαθμό εξοντωτικό.
Ο,τι απομένει από την πάλαι ποτέ κραταιά Αυτοκρατορία των σουλτάνων στην Ασία «περικυκλώνεται» στα ανατολικά και από το νεοϊδρυθέν ανεξάρτητο Αρμενικό κράτος στη βορειανατολική Τουρκία (ως έμμεση αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων το 1915 από τους Συμμάχους και ανταμοιβή τους) και Κουρδικό στα σύνορα με την κεντρική Περσία. Ο αποικιακός προσανατολισμός της Συνθήκης των Σεβρών αποτυπώνεται στους όρους που περιλαμβάνουν την ίδρυση των κρατών της Συρίας και του Λιβάνου υπό Γαλλική εντολή, της Μεσοποταμίας (σημερινό Ιράκ) υπό Βρετανική εντολή, της παραχώρησης της Αττάλειας και του Ικονίου στην Ιταλία.
Τέλος, ιδρύεται το Εβραϊκό κράτος της Παλαιστίνης, υπό Βρετανική εντολή. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, εκστασιασμένος, βλέποντας τους πόθους και το έργο τόσων γενεών να ευοδώνεται με τη συνθήκη αυτή. Δύο χρόνια αργότερα, η ευδαιμονία εκείνης της ημέρας θα διαψευστεί οικτρά. Η Συνθήκη των Σεβρών θα αποδειχτεί τόσο εύθραυστη όσο και οι πορσελάνες που κατασκευάζονταν στο ομώνυμο προάστιο του Παρισιού. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι εκατομμύρια πρόσφυγες και χιλιάδες νεκροί, θύματα της εκδικητικής μανίας των Τούρκων, της παραδοπιστίας των «Συμμάχων» και των εγκληματικών λαθών της Ελληνικής πολιτειακής, πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Ο Ελληνισμός της Ανατολής -όσοι γλίτωσαν από τη φωτιά και το τσεκούρι των τσετών- θα καταφύγει στην όχι και τόσο φιλόξενη αγκαλιά της Μητρόπολης. Η τρισχιλιόχρονη παρουσία του στην Ιωνία, στην Ανατολία και τον Πόντο θα τερματιστεί άδοξα.
7 Οκτωβρίου 1920 Εύξεινος Πόντος: Ο διοικητής της Βρετανικής ναυτικής πολεμικής μοίρας στον Εύξεινο Πόντο στέλνει μια συγκλονιστική και αποκαλυπτική αναφορά στην κυβέρνησή του για το δράμα του Ποντιακού Ελληνισμού: «Στο τέλος Αυγούστου οι σφαγές των Ελλήνων είχαν προσλάβει μαζικές διαστάσεις. Όλοι οι Έλληνες της Νίκαιας εσφάγησαν. Προσωπικά βρέθηκα ο ίδιος σε σημεία όπου υπήρχαν δεκάδες πτώματα. Τα χέρια και τα πόδια των θυμάτων ήταν κομμένα. Τους βασάνιζαν. Πρώτα τους έκοβαν τα άκρα και ύστερα το κεφάλι. Αναγνώρισα πολύ καλά ανάμεσα στα πτώματα γυναίκες και παιδιά».
22 Ιανουαρίου 1921 Σαμψούντα Πόντος: Σύλληψη του επισκόπου Σαμψούντας Ευθυμίου, του πρωτοσύγκελλου Πλάτωνα Αϊβαζίδη και άλλων μελών της εκκλησιαστικής ηγεσίας της πόλης από τον Τουρκικό στρατό. Ακολουθούν συλλήψεις εκπαιδευτικών, εμπόρων και επιστημόνων της Σαμψούντας. Σε μία βραδιά απορφανίζεται η Ελληνική κοινότητα της Σαμψούντας από την ηγεσία της. Οι συλληφθέντες δικάζονται στην Αμάσεια με την κατηγορία της «εσχάτης προδοσίας» και εκτελούνται διά απαγχονισμού τον Σεπτέμβριο του 1921.
Πρωταγωνιστές στην επιχείρηση Γενοκτονίας των Ελλήνων της Σαμψούντας αναδεικνύονται κορυφαία στελέχη των Νεοτούρκων και των Κεμαλικών, όπως ο Σεζάι Μπέης, ο Σαρρή Μπέης, αστυνομικός διοικητής της πόλης, οι αξιωματικοί της Τουρκικής Χωροφυλακής Γιουσούφ Αράπ και Τζεμάλ Μπέης και ο Κιπάρ Αλή Τεφκίφ, Τουρκοεβραίος της Θεσσαλονίκης, που είχε έλθει στον Πόντο μετά τους Βαλκανικούς πολέμους.
Ο,τι απομένει από την πάλαι ποτέ κραταιά Αυτοκρατορία των σουλτάνων στην Ασία «περικυκλώνεται» στα ανατολικά και από το νεοϊδρυθέν ανεξάρτητο Αρμενικό κράτος στη βορειανατολική Τουρκία (ως έμμεση αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων το 1915 από τους Συμμάχους και ανταμοιβή τους) και Κουρδικό στα σύνορα με την κεντρική Περσία. Ο αποικιακός προσανατολισμός της Συνθήκης των Σεβρών αποτυπώνεται στους όρους που περιλαμβάνουν την ίδρυση των κρατών της Συρίας και του Λιβάνου υπό Γαλλική εντολή, της Μεσοποταμίας (σημερινό Ιράκ) υπό Βρετανική εντολή, της παραχώρησης της Αττάλειας και του Ικονίου στην Ιταλία.
Τέλος, ιδρύεται το Εβραϊκό κράτος της Παλαιστίνης, υπό Βρετανική εντολή. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, εκστασιασμένος, βλέποντας τους πόθους και το έργο τόσων γενεών να ευοδώνεται με τη συνθήκη αυτή. Δύο χρόνια αργότερα, η ευδαιμονία εκείνης της ημέρας θα διαψευστεί οικτρά. Η Συνθήκη των Σεβρών θα αποδειχτεί τόσο εύθραυστη όσο και οι πορσελάνες που κατασκευάζονταν στο ομώνυμο προάστιο του Παρισιού. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι εκατομμύρια πρόσφυγες και χιλιάδες νεκροί, θύματα της εκδικητικής μανίας των Τούρκων, της παραδοπιστίας των «Συμμάχων» και των εγκληματικών λαθών της Ελληνικής πολιτειακής, πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Ο Ελληνισμός της Ανατολής -όσοι γλίτωσαν από τη φωτιά και το τσεκούρι των τσετών- θα καταφύγει στην όχι και τόσο φιλόξενη αγκαλιά της Μητρόπολης. Η τρισχιλιόχρονη παρουσία του στην Ιωνία, στην Ανατολία και τον Πόντο θα τερματιστεί άδοξα.
7 Οκτωβρίου 1920 Εύξεινος Πόντος: Ο διοικητής της Βρετανικής ναυτικής πολεμικής μοίρας στον Εύξεινο Πόντο στέλνει μια συγκλονιστική και αποκαλυπτική αναφορά στην κυβέρνησή του για το δράμα του Ποντιακού Ελληνισμού: «Στο τέλος Αυγούστου οι σφαγές των Ελλήνων είχαν προσλάβει μαζικές διαστάσεις. Όλοι οι Έλληνες της Νίκαιας εσφάγησαν. Προσωπικά βρέθηκα ο ίδιος σε σημεία όπου υπήρχαν δεκάδες πτώματα. Τα χέρια και τα πόδια των θυμάτων ήταν κομμένα. Τους βασάνιζαν. Πρώτα τους έκοβαν τα άκρα και ύστερα το κεφάλι. Αναγνώρισα πολύ καλά ανάμεσα στα πτώματα γυναίκες και παιδιά».
22 Ιανουαρίου 1921 Σαμψούντα Πόντος: Σύλληψη του επισκόπου Σαμψούντας Ευθυμίου, του πρωτοσύγκελλου Πλάτωνα Αϊβαζίδη και άλλων μελών της εκκλησιαστικής ηγεσίας της πόλης από τον Τουρκικό στρατό. Ακολουθούν συλλήψεις εκπαιδευτικών, εμπόρων και επιστημόνων της Σαμψούντας. Σε μία βραδιά απορφανίζεται η Ελληνική κοινότητα της Σαμψούντας από την ηγεσία της. Οι συλληφθέντες δικάζονται στην Αμάσεια με την κατηγορία της «εσχάτης προδοσίας» και εκτελούνται διά απαγχονισμού τον Σεπτέμβριο του 1921.
Πρωταγωνιστές στην επιχείρηση Γενοκτονίας των Ελλήνων της Σαμψούντας αναδεικνύονται κορυφαία στελέχη των Νεοτούρκων και των Κεμαλικών, όπως ο Σεζάι Μπέης, ο Σαρρή Μπέης, αστυνομικός διοικητής της πόλης, οι αξιωματικοί της Τουρκικής Χωροφυλακής Γιουσούφ Αράπ και Τζεμάλ Μπέης και ο Κιπάρ Αλή Τεφκίφ, Τουρκοεβραίος της Θεσσαλονίκης, που είχε έλθει στον Πόντο μετά τους Βαλκανικούς πολέμους.
Φεβρουάριος 1921 Μερζιφούντα Πόντος: Εισβολή των Τούρκων ατάκτων του Τοπάλ Οσμάν στην πόλη και σφαγιασμός του Ελληνικού πληθυσμού. Εκτοπισμός των κατοίκων της Πάφρας, της Οινόης και της Ορδούς. Τον ίδιο μήνα συνελήφθησαν από τους Τούρκους με την κατηγορία της αντεθνικής δραστηριότητας ο πρόεδρος του Δ.Σ. του συλλόγου «Πόντος Μερζιφούν» καθηγητής Δ. Θεοχαρίδης, ο αντιπρόεδρος Χαράλ. Ευσταθιάδης, ο γραμματέας Αναστάσιος Παυλίδης, ο ταμίας Συμεών Ανανιάδης και ο υπεύθυνος αθλητισμού Γρηγόριος Τσακάλωφ.
Λίγους μήνες αργότερα εκτελέστηκαν όλοι. Ανάμεσα στα θύματα συμπεριλαμβάνεται και ο ταμίας και κορυφαίος αθλητής του συλλόγου Συμεών Ανανιάδης από τη Σαμψούντα, ο οποίος ήταν εξαιρετικός δρομέας ταχύτητας. Πολλοί ήταν αυτοί που πίστευαν, βάσει των επιδόσεών του, ότι θα κατόρθωνε να σπάσει το παγκόσμιο ρεκόρ των 100 μ.
Μάιος - Ιούνιος 1921 Πάφρα Πόντος: Όλα τα Ελληνικά χωριά της περιοχής της Πάφρας τα περνούν η φωτιά, το τσεκούρι και το μαχαίρι των Τούρκων. Υπεύθυνοι της γενοκτονίας τους είναι ανώτατα στελέχη του Κεμαλισμού, όπως ο Ραχμί Τσακίρογλου, ο Κιορ Τζεμίλ, έπαρχος της Πάφρας, και Τούρκοι προερχόμενοι από τη Θεσσαλονίκη, όπως ο Μεχμέτ Τσαούς και Ριφάτ Μπέης. Όσοι γλιτώνουν από τις εκτελέσεις στέλνονται σε εξοντωτικές πορείες στην Ανατολία, όπου σχεδόν όλοι πεθαίνουν από τις κακουχίες. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 3.000 ψυχές χάθηκαν στις ερήμους της Ανατολίας προερχόμενοι από την Πάφρα.
15 Μαΐου 1921 Πόντος: Μαινόμενοι τσέτες στρέφονται εναντίον των Ελληνικών χωριών Κουντζιλάρ, Μαρτάρ, Εκίζ Τεπέ, Καρασέιν και Μουαμλί. Οι ηγέτες των τσετών Αρναούτ Χουσεΐν και Μεχμέτ Τιλίρογλου διατάσσουν την πυρπόληση των χωριών και τη συγκέντρωση όσων δεν κατάφεραν να διαφύγουν, πάνω από 350 άτομα, στο αρχοντικό του προεστού Σάββα Τσιγάλογλου στο Μουαμλί. Κατά την προσφιλή τους συνήθεια, οι τσέτες έβαλαν φωτιά στο αρχοντικό και τους έκαψαν όλους ζωντανούς, συμπεριλαμβανομένης και της οικογένειας Τσιγάλογλου.
25 Μαΐου 1921 Πόντος: Συνταρακτικές αναφορές για την τύχη των Ελλήνων κατοίκων των χωριών Ερικλί, Κακόλ, Πιτλί Κελίκ, Αντά, Καρά Περτζέν Τογούζ Αγά, Καβάκογλου Τεπέ, Τικεντζίκ. Πάνω από 3.000 Έλληνες βρίσκουν φρικτό θάνατο, καθώς τους κλείνουν οι τσέτες σε σχολεία ή εκκλησίες ή αρχοντικές οικίες και στη συνέχεια τις πυρπολούν.
Το Ελληνικό ΓΕΝ (Γενικό Επιτελείο Ναυτικού) συλλέγει τις πληροφορίες αυτές και τις προωθεί στην Ελληνική κυβέρνηση στην Αθήνα, η οποία αδρανεί καθώς είναι απορροφημένη με τις εξελίξεις στο Μικρασιατικό μέτωπο.
πηγη:http://greekworldhistory.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου