Και τα τρία Συντάγματα του Αγώνα (Επιδαύρου 1822, Αστρους 1823, Τροιζήνος 1826) υπήρξαν πολιτεύματα φιλελεύθερα και δημοκρατικά, έκφραση των απαιτήσεων της αφυπνισμένης ελληνικής κοινωνίας για τη θεμελίωση εθνικού κράτους. Καμιά αντίδραση δεν κατόρθωσε να εκτρέψει το ορμητικό ρεύμα και την καθολική αξίωση για αναγνώριση της λαϊκής κυριαρχίας και των ατομικών δικαιωμάτων και την καθιέρωση κοινοβουλευτικού συστήματος. Ήταν τα πιο φιλελεύθερα και δημοκρατικά πολιτεύματα στην Ευρώπη της απολυταρχίας, των καταπιέσεων και της Ιεράς Συμμαχίας. Οι συντάκτες των πολιτευμάτων του Αγώνα οραματίζονταν όχι μόνο την εθνική ανεξαρτησία αλλά και δημοκρατική διακυβέρνηση και κοινωνική δικαιοσύνη
Μερικά παραδείγματα που αποκαλύπτουν όχι μόνο τον προοδευτικό χαρακτήρα αλλά και τη μοναδικότητα των Συνταγμάτων που ψήφισαν οι επαναστατικές εθνοσυνελεύσεις:
Σύνταγμα Επιδαύρου: «Όλοι οι Έλληνες εισίν όμοιοι ενώπιον των νόμων άνευ τινός εξαιρέσεως ή βαθμού ή κλάσεως ή άξιώματος» (Τμήμα Β', γ').
«Όλοι οι Έλληνες, εις όλα τα αξιώματα και τας τιμάς έχουσι το αυτό δικαίωμα· δοτήρ δε τούτων μόνη η αξιότης εκάστου» (Τμήμα Β', στ').
Σύνταγμα Άστρους: «Όλαι αι εισπράξεις πρέπει να διανέμωνται δικαίως και αναλόγως εις όλους τους κατοίκους της Επικρατείας» (Τμήμα Β', κεφ. Β', ια').
«Οι Έλληνες έχουσι το δικαίωμα να κοινοποιώσιν άλλως και δια των Τύπων τας δοξασίας των» (Τμήμα Β', κεφ. Β', η').
«Καθένας δύναται να αναφέρεται προς το βουλευτικόν εγγράφως προβάλλων την γνώμην του περί παντός πράγματος» (Τμήμα Β', κεφ. Β', ια')
"Τα βασανιστήρια καταργούνται δια παντός" (Τμήμα Ζ, κεφ. Θ', πε').
Σύνταγμα Τροιζήνος: «Η κυριαρχία ενυπάρχει εις το Έθνος· πάσα εξουσία πηγάζει εξ αυτού και υπάρχει υπέρ αυτού» (Κεφ. Γ', 5).
«Ο νόμος ασφαλίζει την προσωπικήν εκάστου ελευθερίαν κανείς δεν ημπορεί να εναχθή ή να φυλακισθή ειμή κατά τους νομικούς τύπους» (Κεφ. Γ, 11).
«Κανείς δεν δύναται να μείνη φυλακήν πλέον των 24 ωρών, χωρίς να πληροφορηθή επισήμως τας αιτίας της φυλακίσεώς του· και πλειότερον των τριών ημερών χωρίς ν’ αρχίση η εξέτασις» (Κεφ. Γ', 23).
«Κανένας τίτλος δεν δίδεται από την ελληνικήν πολιτείαν» (Κεφ. Γ', 27).
«Τα επίθετα Εκλαμπρότατος, Εξοχώτατος δεν δίδονται εις κανένα Έλληνα εντός της Επικρατείας» (Κεφ. Γ', 28).
Μερικά παραδείγματα που αποκαλύπτουν όχι μόνο τον προοδευτικό χαρακτήρα αλλά και τη μοναδικότητα των Συνταγμάτων που ψήφισαν οι επαναστατικές εθνοσυνελεύσεις:
Σύνταγμα Επιδαύρου: «Όλοι οι Έλληνες εισίν όμοιοι ενώπιον των νόμων άνευ τινός εξαιρέσεως ή βαθμού ή κλάσεως ή άξιώματος» (Τμήμα Β', γ').
«Όλοι οι Έλληνες, εις όλα τα αξιώματα και τας τιμάς έχουσι το αυτό δικαίωμα· δοτήρ δε τούτων μόνη η αξιότης εκάστου» (Τμήμα Β', στ').
Σύνταγμα Άστρους: «Όλαι αι εισπράξεις πρέπει να διανέμωνται δικαίως και αναλόγως εις όλους τους κατοίκους της Επικρατείας» (Τμήμα Β', κεφ. Β', ια').
«Οι Έλληνες έχουσι το δικαίωμα να κοινοποιώσιν άλλως και δια των Τύπων τας δοξασίας των» (Τμήμα Β', κεφ. Β', η').
«Καθένας δύναται να αναφέρεται προς το βουλευτικόν εγγράφως προβάλλων την γνώμην του περί παντός πράγματος» (Τμήμα Β', κεφ. Β', ια')
"Τα βασανιστήρια καταργούνται δια παντός" (Τμήμα Ζ, κεφ. Θ', πε').
Σύνταγμα Τροιζήνος: «Η κυριαρχία ενυπάρχει εις το Έθνος· πάσα εξουσία πηγάζει εξ αυτού και υπάρχει υπέρ αυτού» (Κεφ. Γ', 5).
«Ο νόμος ασφαλίζει την προσωπικήν εκάστου ελευθερίαν κανείς δεν ημπορεί να εναχθή ή να φυλακισθή ειμή κατά τους νομικούς τύπους» (Κεφ. Γ, 11).
«Κανείς δεν δύναται να μείνη φυλακήν πλέον των 24 ωρών, χωρίς να πληροφορηθή επισήμως τας αιτίας της φυλακίσεώς του· και πλειότερον των τριών ημερών χωρίς ν’ αρχίση η εξέτασις» (Κεφ. Γ', 23).
«Κανένας τίτλος δεν δίδεται από την ελληνικήν πολιτείαν» (Κεφ. Γ', 27).
«Τα επίθετα Εκλαμπρότατος, Εξοχώτατος δεν δίδονται εις κανένα Έλληνα εντός της Επικρατείας» (Κεφ. Γ', 28).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου