Τα καταστατικά των ποντιακών και προσφυγικών σωματείων είχαν αυστηρά διατυπωμένο άρθρο πρώτο τον αποκλεισμό εμπλοκής σε οποιαδήποτε πολιτική δραστηριότητα. Το θυμάμαι προσωπικά στο σωματείο της οικογένειάς μου Σουρμελή, στους «Αργοναύτες-Κομνηνούς» στην Αθήνα. Το πρώτο άρθρο ήταν αυτό και έδωσα μάχη, για να πείσω τους θείους μου, που ήταν ασφαλώς πολιτικοποιημένα άτομα, ότι αυτό το απαράδεκτο άρθρο πρέπει να αλλάξει και άλλαξε.
Πού οφείλεται; Οφείλεται αφενός στο φόβο των τότε ιδρυτών και πρωτοπόρων αυτών των συλλόγων ότι θα εμφιλοχωρήσει η πολιτική και ο κομματισμός και έτσι θα οδηγηθούμε στην πολυδιάσπαση, κάτι που κανένας δεν αμφισβητεί ότι είναι ολέθριο.
Αλλά εξίσου σημαντική, αν όχι σημαντικότερη, ήταν η συνειδητή προσπάθεια του συντηρητικού και καχύποπτου κατεστημένου της τότε και αργότερα της μετέπειτα εποχής απέναντι σε πολιτικές φιλοδοξίες και δράσεις αυτού του τόσο ζωντανού και προκομμένου τμήματος του ελληνισμού. Την προέκταση στο σήμερα τη ζούμε με διάφορες μορφές.
Εδώ θα μου επιτρέψετε μια μικρή παρένθεση. Πολιτική των οργανωμένων φορέων δεν σημαίνει κομματισμός, που πράγματι ο κομματισμός μέσα στα όργανα, στα σωματεία, τους συλλόγους είναι ολέθριος. Το κομματικό μας κοστούμι το αφήνουμε από έξω από την πόρτα των οργανώσεων, αλλά μέσα στις οργανώσεις δεν ασχολούμαστε μόνον με τον κεμεντζέ, με τη διατήρηση των παραδόσεων, της γλώσσας, των εθίμων που ασφαλώς πρέπει να ασχολούμαστε και να τα τηρούμε με ευλάβεια. Ασχολούμαστε και με πολιτικά θέματα, που αφορούν το ευρύτερο ποντιακό ζήτημα.
Η αναγνώριση της γενοκτονίας είναι πολιτικό θέμα. Η εισαγωγή της ιστορίας της Ανατολής στα βιβλία μας είναι πολιτικό θέμα. Η στήριξη, η στοργή που απαιτείται από τη μεριά της Πολιτείας για τους νεοπρόσφυγες και όχι παλιννοστούντες αδελφούς μας, που έρχονται από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, είναι πολιτικό θέμα. Η στήριξη της πολιτιστικής μας παράδοσης, του κεμεντζέ, με μύριους τρόπους, είναι πολιτικό θέμα. Και όταν έχουμε πολιτικούς, όπως ο καλός, εκλεκτός Πόντιος και φίλος, ο Χάρης Καστανίδης, που δυναμικά στηρίζουν αυτά τα θέματα, τότε τόσο το καλύτερο, όχι για τους Πόντιους, αλλά για όλο τον ελληνισμό. Είναι θέμα πολιτικής αλλά και ευαισθησίας.
Από τις αρχές και κυρίως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, η απολιτική κατάσταση του παρελθόντος αρχίζει να αλλάζει. Ποντιακά σωματεία αποβάλλουν την απεχθή όσο και ανόητη διάταξη της απολιτικοποίησης, από τα καταστατικά και τους στόχους τους. Αναπτύσσονται δυναμικά πολλές δευτεροβάθμιες οργανώσεις. Ο πρωθυπουργός και η Πολιτεία αποδίδουν για πρώτη φορά το 1985 τον οφειλόμενο φόρο τιμής και είναι πολιτικό το μήνυμα στα ποντιακά συνέδρια. Ο τότε πρωθυπουργός, θα μου επιτρέψετε να ξαναπώ, ο Ανδρέας Παπανδρέου, κλείνει ευλαβικά το γόνυ το 1985, στις 15 Αυγούστου, για πρώτη φορά, στην Παναγία Σουμελά.
Το αίτημα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας, που ασφαλώς προϋπήρχε, ως επιστημονικό ζήτημα και ζήτημα έρευνας, αλλά και εξωκοινοβουλευτικής δράσης ορισμένων καλών προσωπικοτήτων του χώρου, μπήκε για πρώτη φορά μέσα στο κοινοβούλιο, ιδιαίτερα μετά το 1988. Παράλληλα με πολλά άλλα ζητήματα - να μη σας κουράσω - που αφορούν τα θέματα του ποντιακού ελληνισμού, έγιναν αντικείμενο άπειρων, δεκάδων, εκατοντάδων επερωτήσεων, συζητήσεων μέσα στο κοινοβούλιο, όπου δόθηκε η μάχη γι’ αυτά τα ζητήματα, γιατί εμείς είχαμε την εντολή τη δική σας, για να παλέψουμε πολιτικά έξω από κόμματα, για αυτά τα ζητήματα.
Η διάσπαση, είναι γνωστό ότι σημαίνει αδυναμία. Όταν υπάρχει οργανωτική διάσπαση τότε μην περιμένετε αναγνώριση της γενοκτονίας, μην περιμένετε προώθηση των διαφόρων αιτημάτων, που ζέουν και καίγουν τον ποντιακό κόσμο. Μην περιμένετε ενίσχυση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων μας, μην περιμένετε βοήθεια σε αυτούς τους δύστυχους, που έρχονται εδώ και η Πολιτεία δεν φροντίζει όσο θα όφειλε να τους αγκαλιάσει ζεστά στην αγκαλιά της. Και βέβαια να μην περιμένουμε ποτέ σ’ αυτό το πολύπαθο και άθλιο, όπως αποκαλείται Εθνικό Ίδρυμα Παλιννοστούντων, θα έλεγα Εθνικό Ίδρυμα Διαφθοράς, να μπαίνουν πρόεδρος και μέλη διοικητικού συμβουλίου Πόντιοι, που προτείνονται από τους οργανωμένους ποντιακούς φορείς, μην το περιμένετε ποτέ αυτό, δεν θα γίνει ποτέ αυτό.
Μερίδα του οργανωμένου ποντιακού χώρου σήμερα φτάνει σε ακραία σημεία της παλιάς «υπερπολιτικοποίησης», φτάσαμε από την απολιτικοποίηση στην υπερπολιτικοποίηση. Πριν ακόμη κατακτηθεί η οργανωτική και πολιτική ωριμότητα και κυρίως ο σεβασμός της Πολιτείας απέναντι στο οργανωμένο ποντιακό κίνημα, βγαίνουν στην επιφάνεια τα παλιά μας σαράκια, οι προσωπικές διαφορές, που βαπτίζονται «πολιτικές διαφορές», ενώ δεν είναι τίποτε άλλο παρά προσωπικές αντιπαλότητες. Από το απολίτικο χθες, φτάσαμε στο υπερπολιτικοποιημένο σήμερα.
Λυπάμαι που θα το πω, αλλά η απουσία, η ηθελημένη απουσία, ενός μικρού κομματιού του οργανωμένου ποντιακού κινήματος, αυτό, ακριβώς, σηματοδοτεί. Και θεωρώ και αυτό το κομμάτι μας άξιο κομμάτι, που θα όφειλε να είναι εδώ μέσα και να παλεύει τα πρόσωπα που βρίσκονται εδώ, να τα αλλάξει και να πάρει εκείνο τη σκυτάλη. Αλλά όχι απ’ έξω, όχι φτιάχνοντας ομοσπονδίες, όχι φτιάχνοντας άλλους συλλόγους, όχι φτιάχνοντας καινούργια οργανωτικά σχήματα, με αποτέλεσμα να μην γινόμαστε σοβαροί και να μην μας σέβεται κανένας.
Θεόδωρος Κατσανέβας
Πού οφείλεται; Οφείλεται αφενός στο φόβο των τότε ιδρυτών και πρωτοπόρων αυτών των συλλόγων ότι θα εμφιλοχωρήσει η πολιτική και ο κομματισμός και έτσι θα οδηγηθούμε στην πολυδιάσπαση, κάτι που κανένας δεν αμφισβητεί ότι είναι ολέθριο.
Αλλά εξίσου σημαντική, αν όχι σημαντικότερη, ήταν η συνειδητή προσπάθεια του συντηρητικού και καχύποπτου κατεστημένου της τότε και αργότερα της μετέπειτα εποχής απέναντι σε πολιτικές φιλοδοξίες και δράσεις αυτού του τόσο ζωντανού και προκομμένου τμήματος του ελληνισμού. Την προέκταση στο σήμερα τη ζούμε με διάφορες μορφές.
Εδώ θα μου επιτρέψετε μια μικρή παρένθεση. Πολιτική των οργανωμένων φορέων δεν σημαίνει κομματισμός, που πράγματι ο κομματισμός μέσα στα όργανα, στα σωματεία, τους συλλόγους είναι ολέθριος. Το κομματικό μας κοστούμι το αφήνουμε από έξω από την πόρτα των οργανώσεων, αλλά μέσα στις οργανώσεις δεν ασχολούμαστε μόνον με τον κεμεντζέ, με τη διατήρηση των παραδόσεων, της γλώσσας, των εθίμων που ασφαλώς πρέπει να ασχολούμαστε και να τα τηρούμε με ευλάβεια. Ασχολούμαστε και με πολιτικά θέματα, που αφορούν το ευρύτερο ποντιακό ζήτημα.
Η αναγνώριση της γενοκτονίας είναι πολιτικό θέμα. Η εισαγωγή της ιστορίας της Ανατολής στα βιβλία μας είναι πολιτικό θέμα. Η στήριξη, η στοργή που απαιτείται από τη μεριά της Πολιτείας για τους νεοπρόσφυγες και όχι παλιννοστούντες αδελφούς μας, που έρχονται από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, είναι πολιτικό θέμα. Η στήριξη της πολιτιστικής μας παράδοσης, του κεμεντζέ, με μύριους τρόπους, είναι πολιτικό θέμα. Και όταν έχουμε πολιτικούς, όπως ο καλός, εκλεκτός Πόντιος και φίλος, ο Χάρης Καστανίδης, που δυναμικά στηρίζουν αυτά τα θέματα, τότε τόσο το καλύτερο, όχι για τους Πόντιους, αλλά για όλο τον ελληνισμό. Είναι θέμα πολιτικής αλλά και ευαισθησίας.
Από τις αρχές και κυρίως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, η απολιτική κατάσταση του παρελθόντος αρχίζει να αλλάζει. Ποντιακά σωματεία αποβάλλουν την απεχθή όσο και ανόητη διάταξη της απολιτικοποίησης, από τα καταστατικά και τους στόχους τους. Αναπτύσσονται δυναμικά πολλές δευτεροβάθμιες οργανώσεις. Ο πρωθυπουργός και η Πολιτεία αποδίδουν για πρώτη φορά το 1985 τον οφειλόμενο φόρο τιμής και είναι πολιτικό το μήνυμα στα ποντιακά συνέδρια. Ο τότε πρωθυπουργός, θα μου επιτρέψετε να ξαναπώ, ο Ανδρέας Παπανδρέου, κλείνει ευλαβικά το γόνυ το 1985, στις 15 Αυγούστου, για πρώτη φορά, στην Παναγία Σουμελά.
Το αίτημα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας, που ασφαλώς προϋπήρχε, ως επιστημονικό ζήτημα και ζήτημα έρευνας, αλλά και εξωκοινοβουλευτικής δράσης ορισμένων καλών προσωπικοτήτων του χώρου, μπήκε για πρώτη φορά μέσα στο κοινοβούλιο, ιδιαίτερα μετά το 1988. Παράλληλα με πολλά άλλα ζητήματα - να μη σας κουράσω - που αφορούν τα θέματα του ποντιακού ελληνισμού, έγιναν αντικείμενο άπειρων, δεκάδων, εκατοντάδων επερωτήσεων, συζητήσεων μέσα στο κοινοβούλιο, όπου δόθηκε η μάχη γι’ αυτά τα ζητήματα, γιατί εμείς είχαμε την εντολή τη δική σας, για να παλέψουμε πολιτικά έξω από κόμματα, για αυτά τα ζητήματα.
Η διάσπαση, είναι γνωστό ότι σημαίνει αδυναμία. Όταν υπάρχει οργανωτική διάσπαση τότε μην περιμένετε αναγνώριση της γενοκτονίας, μην περιμένετε προώθηση των διαφόρων αιτημάτων, που ζέουν και καίγουν τον ποντιακό κόσμο. Μην περιμένετε ενίσχυση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων μας, μην περιμένετε βοήθεια σε αυτούς τους δύστυχους, που έρχονται εδώ και η Πολιτεία δεν φροντίζει όσο θα όφειλε να τους αγκαλιάσει ζεστά στην αγκαλιά της. Και βέβαια να μην περιμένουμε ποτέ σ’ αυτό το πολύπαθο και άθλιο, όπως αποκαλείται Εθνικό Ίδρυμα Παλιννοστούντων, θα έλεγα Εθνικό Ίδρυμα Διαφθοράς, να μπαίνουν πρόεδρος και μέλη διοικητικού συμβουλίου Πόντιοι, που προτείνονται από τους οργανωμένους ποντιακούς φορείς, μην το περιμένετε ποτέ αυτό, δεν θα γίνει ποτέ αυτό.
Μερίδα του οργανωμένου ποντιακού χώρου σήμερα φτάνει σε ακραία σημεία της παλιάς «υπερπολιτικοποίησης», φτάσαμε από την απολιτικοποίηση στην υπερπολιτικοποίηση. Πριν ακόμη κατακτηθεί η οργανωτική και πολιτική ωριμότητα και κυρίως ο σεβασμός της Πολιτείας απέναντι στο οργανωμένο ποντιακό κίνημα, βγαίνουν στην επιφάνεια τα παλιά μας σαράκια, οι προσωπικές διαφορές, που βαπτίζονται «πολιτικές διαφορές», ενώ δεν είναι τίποτε άλλο παρά προσωπικές αντιπαλότητες. Από το απολίτικο χθες, φτάσαμε στο υπερπολιτικοποιημένο σήμερα.
Λυπάμαι που θα το πω, αλλά η απουσία, η ηθελημένη απουσία, ενός μικρού κομματιού του οργανωμένου ποντιακού κινήματος, αυτό, ακριβώς, σηματοδοτεί. Και θεωρώ και αυτό το κομμάτι μας άξιο κομμάτι, που θα όφειλε να είναι εδώ μέσα και να παλεύει τα πρόσωπα που βρίσκονται εδώ, να τα αλλάξει και να πάρει εκείνο τη σκυτάλη. Αλλά όχι απ’ έξω, όχι φτιάχνοντας ομοσπονδίες, όχι φτιάχνοντας άλλους συλλόγους, όχι φτιάχνοντας καινούργια οργανωτικά σχήματα, με αποτέλεσμα να μην γινόμαστε σοβαροί και να μην μας σέβεται κανένας.
Από την εισήγηση του στο Δ' Παγκόσμιο Συνέδριο Ποντιακού Ελληνισμού
Θεσσαλονίκη 13-16 Ιούνη 1997.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου